Γράφει ο Ιωάννης Μ. Δούρδας
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Αποτελεί μια ομάδα παθήσεων του ματιού, με κοινό χαρακτηριστικό την καταστροφή του οπτικού νεύρου. Είναι δηλαδή μια οπτική νευροπάθεια με χαρακτηριστικές αλλοιώσεις της οπτικής θηλής και του οπτικού πεδίου. Είναι η δεύτερη αιτία τύφλωσης.
Είδη Γλαυκώματος:
- Οι 7 στους 10 ασθενείς εμφανίζουν το πρωτοπαθές γλαύκωμα ανοικτής γωνίας. Άλλες μορφές:
- Το δευτεροπαθές (μετά από τραύματα, κορτιζόνη, φλεγμονές…)
- Το χαμηλής πιέσεως
- Το στενής γωνίας (<10%)
- Το συγγενές
Στο πρωτοπαθές Γλαύκωμα ανοιχτής γωνίας έχουμε:
- Ανοικτή γωνία
- Έναρξη στην ενήλικη ζωή
- Γλαυκωματική βλάβη του οπτικού δίσκου.
- Χαρακτηριστική έκπτωση του οπτικού πεδίου.
- Ασυπτωματικό
- Στα τελικά στάδια σημαντική έκπτωση των οπτικών πεδίων, με επικείμενη τύφλωση
Παράγοντες κινδύνου που αυξάνουν την πιθανότητα εμφάνισης της νόσου:
- Αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση.
- Κληρονομικότητα. Το οικογενειακό ιστορικό αυξάνει τον κίνδυνο για γλαύκωμα 4-9 φορές.
- Προχωρημένη ηλικία. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος 6 φορές σε ηλικίες >60 χρόνων.
- Μαύρη φυλή.
- Διαβήτης
- Υψηλή μυωπία
- Υπέρταση
- Τραύματα π.χ. αθλητικές κακώσεις
Συμπτώματα
Έχουμε μια βαθμιαία σιωπηλή εξέλιξη για πολλά έτη, χωρίς συμπτώματα στα αρχικά στάδια. Η αυξημένη ενδοφθάλμια πίεση (>20-22mmHg) είναι η πρώτη ένδειξη της νόσου (αν και υπάρχουν και γλαυκώματα χαμηλής πιέσεως).
Ενδοφθάλμια πίεση (Ε.Ο.Π):
- Το 95% των ανθρώπων έχει Ε.Ο.Π μεταξύ 12 και 21 mmHg (φυσιολογικά όρια). Παρουσιάζει διακυμάνσεις από μέρα σε μέρα και ανάλογα με την ώρα της ημέρας. Δεν σχετίζεται με την αρτηριακή πίεση.
- Αν η Ε.Ο.Π είναι >21mmHg υπάρχει οφθαλμική υπερτονία που αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση γλαυκώματος.
Διάγνωση
Γίνεται με τις βασικές εξετάσεις, όπως:
- Τονομέτρηση: μέτρηση της Ε.Ο.Π με τονόμετρο Goldman
- Βυθοσκόπηση: έλεγχος της κατάστασης της οπτικής θηλής.
- Οπτικά πεδία: έλεγχος γλαυκωματικών αλλοιώσεων στο περίμετρο.
Επίσης με πιο ειδικές εξετάσεις, όπως:
- Παχυμετρία κερατοειδούς
- HRT–OCT (τομογραφία του οπτικού νεύρου και της στιβάδας των νευρικών ινών).
Το γλαύκωμα δεν μπορεί να θεραπευτεί, αλλά μπορεί να σταθεροποιηθεί με την κατάλληλη θεραπεία και τακτική παρακολούθηση για το υπόλοιπο της ζωής, ώστε να μη προκληθούν βλάβες στα οπτικά νεύρα και κατά συνέπεια στην όραση του ασθενούς.
Θεραπεία
Γίνεται με αντιγλαυκωματικά κολλύρια και επί αποτυχίας μπορεί να εφαρμοστεί τραμπεκουλοπλαστική με Laser ή χειρουργική θεραπεία με τραμπεκουλεκτομή ή ένθεση βαλβίδας.
Οδηγίες για τους ασθενείς:
- Παίρνετε τακτικά τα κολλύρια όπως σας είπε ο οφθαλμίατρος.
- Ενημερώστε τον γιατρό σας άμεσα αν παρουσιαστεί κάποια παρενέργεια από τα κολλύρια.
- Πάρτε μαζί τα κολλύρια, αν φεύγετε για διακοπές.
- Μη διακόπτετε τις τακτικές επισκέψεις στον οφθαλμίατρο.
- Ενημερώστε τους γιατρούς για τα φάρμακα που παίρνετε.
- Προτρέψτε τους ενήλικες συγγενείς σας να ελέγχονται για γλαύκωμα.
Συμπεράσματα:
- Το γλαύκωμα δεν θεραπεύεται, διότι οι βλάβες είναι μη αναστρέψιμες, αλλά ελέγχεται με θεραπεία.
- Η μοναδική προσέγγιση για να προστατεύσουμε την όραση από το γλαύκωμα είναι η ελάττωση της ενδοφθάλμιας πίεσης.
- Η θεραπεία είναι κυρίως φαρμακευτική (με κολλύρια).
- Συνιστάται τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος, ιδίως σε άτομα με παράγοντες κινδύνου.
Δούρδας Μ. Ιωάννης
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Π. Μελά 52, Φλώρινα, Τ.Κ. 53100
Τηλ Ιατρείου: 2385022101
Κινητό: 6980317815