Γράφει ο Αρχιμανδρίτης Κοσμάς Λαμπρινός
Β’ Μέρος
Πολλά είναι επίσης τα φαντάσματα τα οποία μας δημιουργούν τους «από Βορρά κινδύνου»
Υπάρχουν όμως και κάποιες «ρεαλιστικές» αντιλήψεις Ελλήνων πολιτικών και διαμορφωτών της κοινής γνώμης, σύμφωνα με τις οποίες τα Σκόπια είναι «φυσικός μας σύμμαχος», αφού αποτρέπουν τη δημιουργία της «Μεγάλης Βουλγαρίας». Άρα θα πρέπει-κατ’ αυτούς- να πριμοδοτηθούν με κάποια ελληνική «συμβιβαστική στάση» στο θέμα του ονόματος. Κι αυτές οι τάσεις, δυστυχώς, θεωρούνται πως είναι πολύ προοδευτικές.
Συγκεκριμένα, αποτελούν εκσυγχρονισμένες εκδοχές της θεωρίας περί «σλαβικού κινδύνου», η οποία κυριαρχούσε στις ελληνικές πολιτικές ελίτ από τα χρόνια του Εμφυλίου Πολέμου και μετά, σε συνδυασμό με τη κατάσταση που δημιουργήθηκε στα υπόλοιπα κράτη των Βαλκανίων όπου πρότινος κυριαρχούσε ο Κομμουνισμός. Έτσι διαμορφώθηκε η πολιτικοφυλετική αντίληψη του «από Βορρά κινδύνου».
Αυτές ακριβώς τις φοβικές αναγνώσεις της πραγματικότητας υπηρετεί η αντιμετώπιση των Σκοπίων ως χρήσιμου buffer state στα βόρεια σύνορά μας. Παρεμπιπτόντως, ακόμη και στο πλαίσιο των πιο ακραίων σεναρίων που μπορεί να πλάσει η φαντασία μας, μήπως δηλαδή δημιουργηθεί μια Βουλγαρία, μικρή ή μεγάλη, δεν αποτελεί κίνδυνο για την Ελλάδα του σήμερα. Πρωτίστως για πολιτικούς λόγους αλλά και για λόγους στρατιωτικής ισχύος.
Και εν πάση περιπτώσει, ακόμη και αν η ιστορία των Βαλκανίων ακολουθήσει στο μέλλον απρόβλεπτες ατραπούς, μια άμεση απειλή από τη Βουλγαρία ή οποιαδήποτε άλλη βαλκανική χώρα, θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί με ένα πλέγμα πολιτικών και στρατιωτικών μέσων. Όμως, η αποδοχή από το ελληνικό πολιτικό σύστημα της «μακεδονικότητας» των Σκοπίων είναι εντελώς διαφορετικό και πολύ πιο επικίνδυνο ζήτημα.
Εθνική ταυτότητα
Συγκεκριμένα, η αποδοχή αυτή εξ αντικειμένου θα συνιστούσε έμμεση και αποφασιστική αμφισβήτηση της ελληνικής ιστορικής ταυτότητας. Στο αυθαίρετο αυτό πλαίσιο της ιστορικής ανάγνωσης που έχουν επιλέξει τα Σκόπια, η ιστορία της αρχαίας Μακεδονίας διαχωρίζεται από αυτήν της Ελλάδας, ακόμη και με βάση τις πιο «μετριοπαθείς» αντιλήψεις που προβάλει η κυβέρνηση Ζάεφ.
Αυτή η (αυτό) αμφισβήτηση της ελληνικής ιστορίας θα έχει επικίνδυνα αρνητικές συνέπειες για την ελληνική εθνική ταυτότητα. Κάθε λαός διαμορφώνει την εθνική του ταυτότητα πάνω σε μια αίσθηση κοινού πεπρωμένου, η οποία με τη σειρά της εδράζεται σε μια αντίληψη κοινής ταυτότητας και ιστορικής πορείας. Όταν, λοιπόν, αμφισβητείς το παρελθόν αμφισβητείς και το μέλλον σου και η εθνική ταυτότητα τίθεται εν κινδύνω. Βέβαια, αυτό ακριβώς είναι που επιδιώκει ένα κομμάτι των ελληνικών ελίτ, δηλαδή την αποεθνοποίηση της Ελλάδας. Όπως προαναφέραμε, γι’ αυτούς η έννοια του έθνους αποτελεί μια αυθαίρετη «φαντασιακή κατασκευή», δεν έχει πραγματική βάση και πρέπει να την εγκαταλείψουμε.
Αυτή η άποψη, όμως, δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Κατά κανόνα, τα έθνη ανά τον πλανήτη μας έχουν προκύψει από αντικειμενικές, και εξ ολοκλήρου μη αυθαίρετες, εθνοτικές και πολιτισμικές ζυμώσεις στο πέρασμα της Ιστορίας, και δεν κατασκευάστηκαν. Υπάρχουν και χώρες, όπως το Βέλγιο, που δημιουργήθηκαν από εξωτερικές δυνάμεις στο πλαίσιο γεωπολιτικών αρχιτεκτονικών. Και εκεί κατόπιν επιδιώχθηκε να αναπτυχθεί μια εθνική συνείδηση. Αυτές, όμως, είναι η εξαίρεση του κανόνα και όχι ο κανόνας.
Στη δε περίπτωση της Ελλάδας, κάθε στοιχειωδώς ορθολογική ανάγνωση της Ιστορίας δείχνει ότι το ελληνικό έθνος δεν αποτελεί κατασκευή. Μόνο και μόνο το γεγονός ότι κατάφερε να διατηρήσει ζωντανά τα «κορδόνια» που το κρατάνε σε επαφή με το απώτατο παρελθόν του, όπως είναι η γλώσσα, μέσα σε ένα εχθρικό ιστορικό πλαίσιο με πολέμους, διωγμούς, δουλεία, γενοκτονίες και εθνοκαθάρσεις εναντίον του ελληνικού στοιχείου, δείχνει ότι βασίζεται σε κάτι πολύ περισσότερο από το «συλλογικό φαντασιακό».
Ακόμη όμως και αυτοί που αμετανόητα θεωρούν ότι δεν υπάρχει ελληνικό έθνος, παρά μόνο ως κατασκευή, θα πρέπει να αναρωτηθούν αν πράγματι θέλουν να θέσουν εν αμφιβόλω την ελληνική εθνική της χώρας μας. Συγκεκριμένα, το έθνος είναι μέχρι στιγμής η πιο λειτουργική συλλογική ταυτότητα που έχει καταφέρει να διαμορφώσει η Ανθρωπότητα, ώστε να μπορεί το διεθνές σύστημα να λειτουργεί ως τέτοιο.
Συνεχίζεται…