- Νέα Φλώρινα - https://neaflorina.gr -

Εκκλησιολογικός όρος των διαλλαγών προς ενότητα (κεφάλαιο ΙΑ’)

Για να μπορέσουν οι αληθινά ορθόδοξοι να συν+οδεύσουν προς μια σύνοδο που θα καταδικάσει τον οικουμενισμό και θα αποκαταστήσει την Ορθοδοξία και την ειρήνη στην εκκλησία

 

ΑΡΧΙΜ. ΠΑΪΣΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΦΙΛΩΤΑ

 

1. Ποια είναι η λύση για να υπάρξει Ιεραρχία που θα κινηθεί προς σύγκληση Πανορθόδοξης Συνόδου

Η θέση δύο ομάδων της αποτείχισης των Τρικαμηνικών και των Αγιορειτών, όπως υποστηρίζεται από τους μοναχούς περί τον π. Σάββα τον Λαυριώτη, ότι ο Οικουμενισμός επειδή είναι εσχατολογική αίρεσις τελικά, δεν θα αντιμετωπισθεί συνοδικά από την Εκκλησία, όπως προσωπικά μου έλεγαν στις μεταξύ μας συζητήσεις δεν με εκφράζει. Ούτε και μπορεί να τεκμηριωθεί πουθενά, διότι πάντοτε η Εκκλησία αγωνιζόταν εναντίον των αιρέσεων και κάποτε δημιουργούνταν οι προϋποθέσεις λόγω του αγώνος των Αγίων να συγκροτηθούν Οικουμενικές Σύνοδοι που καταδίκασαν τις κακοδοξίες και τους φορείς τους. Ακόμη, και στην χειρότερη περίπτωση για την Στ’ Οικουμενική Σύνοδο, όπου η μεγάλη πλειοψηφία των επισκόπων που μετείχαν σ’ αυτήν ήταν πνευματικά τέκνα και διάδοχοι των μονοθελητών και μονοενεργητών κατά την διάρκεια της οποίας προέκυψε αποτέλεσμα μεταστροφής από την πειθώ που άσκησαν οι λίγοι, ορθοδόξων φρονημάτων, Αρχιερείς που συμμετείχαν, μας δείχνει την οδό ότι, έστω και οι λίγοι, εάν κάνουμε το χρέος μας να ενωθούμε για να συγκαλέσουμε Πανορθόδοξη Σύνοδο το αποτέλεσμα θα το φέρει ο Κύριος. Όπως τότε συνετέλεσε η Χάρις, ώστε να μετανοήσουν και τα υπόλοιπα μέλη της Συνόδου που αποτελούσαν την κακόδοξη πλειοψηφία και όλοι μαζί πλέον, να αποφασίσουν ορθόδοξως, καθώς, και να επαινέσουν τους αγώνες του Αγίου Μαξίμου του Ομολογητή με το αιωνία η μνήμη, μαζί και τον ορθόδοξο τότε, άγιο Μαρτίνο Πάπα Ρώμης, να αναθεματίσουν όμως στην συνέχεια τους πρώην πνευματικούς τους πατέρες, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πώς θα οδηγήσει ο Παράκλητος τα εκκλησιαστικά πράγματα. Εάν, λοιπόν, έχουμε δει τέτοια θαύματα από τον Θεό στην εκκλησιαστική ιστορία για την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας, ποιός είναι εκείνος ο ψευδοπροφήτης που μπορεί να πει ότι δεν θα γίνει μια Ορθόδοξη σύνοδος που θα αποκαταστήσει την αλήθεια; Συμφωνώ μεν στο ότι βρισκόμαστε στα έσχατα αλλά ο αγώνας μέχρι της Δευτέρας Παρουσίας του Χριστού δεν σταματά. Δεν γνωρίζουμε πότε θα γίνει η παύση της ιστορίας στην ανθρωπότητα και ούτε μπορεί ο αγώνας να στηρίζεται σε τέτοιες ψευδοπροφητείες αντιδρώντας σε όλους εκείνους που προσπαθούν να κάνουν το καθήκον τους για την συγκρότηση της Συνόδου. Η αντίδραση στην αναλαμπή της Ορθοδοξίας, επειδή υποθάλπει τον εφησυχασμό των Επισκόπων και γενικά των Χριστιανών, κατ’ ουδένα λόγο πρέπει να εξουθενώνει τον προφητικό λόγο, εάν και εφόσον αυτός είναι αληθινός. Προσωπικά δεν γνωρίζω, αν θα γίνει η αναλαμπή της Ορθοδοξίας, αυτό όμως δεν μας εμποδίζει να τείνουμε προς την εκκλησιαστική αποκατάσταση, την μόνη νόμιμη οδό μαζί με την αποτείχιση αγωνιζόμενοι έως εσχάτων για συνοδική καταδίκη του Οικουμενισμού. Εμείς θα κάνουμε το ανθρώπινο, αυτό που μπορούμε, διότι αυτό ζητά από εμάς ο Θεός. Το, αν θα γίνει η Σύνοδος και η αναλαμπή της Ορθοδοξίας, δεν το γνωρίζω αλλά και δεν το αποκλείω!

Ας έρθουμε όμως τώρα στο πιο κρίσιμο ζήτημα του Εκκλησιολογικού αυτού Όρου, το οποίο θεωρούμε και κομβικό σημείο όχι μόνο της αποτείχισης αλλά και συνάντησης των αποτειχισμένων ομάδων με τις παρατάξεις του Πατρίου Εορτολογίου για την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας, αφού προσβλέπουμε τελικά στην συγκρότηση μιας Πανορθόδοξης Συνόδου και δεν κάναμε αποτείχιση για την αποτείχιση, καθώς και για την αποκατάσταση του σχίσματος που ταλάνισε την Εκκλησία σχεδόν έναν αιώνα. Θα ξεκινήσουμε την σκέψη μας με τα από κοινού αποδεκτά στις παρατάξεις των Παλαιοημερολογιτών αλλά και των μεμονωμένων προσώπων που ανήκουν μεν στο Πάτριο εορτολόγιο, οι οποίοι όμως δεν θέλουν να ανήκουν σε κάποια σύνοδο των Γ.Ο.Χ για ορισμένους λόγους, καθώς και των διαφόρων ομάδων των αποτειχισμένων λόγω Οικουμενισμού και των αποφάσεων της Κολυμβαρίου ψευτοσυνόδου.

Καμία ομάδα αποτειχισμένων ή παράταξη του Πατρίου εορτολογίου ή και κανένα φυσικό πρόσωπο που διέκοψε εκκλησιαστική κοινωνία λόγω αιρέσεως δεν θέλει τον Οικουμενισμό.

Οπωσδήποτε, όμως δεν αρκεί αυτό, αλλά όλοι μας επιζητούμε την αποκατάσταση της Ορθοδοξίας με την καταδίκη του Οικουμενισμού και των Οικουμενιστών, την ειρήνευση της Εκκλησίας με αλλαγή πορείας στην πλεύση της νοητής νεώς, παύση στην συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος στο ΠΣΕ, στα οικουμενιστικά ανοίγματα, τις συμπροσευχές, στην ανταλλαγή επισκέψεων κατά τις θρονικές εορτές και σαφή προτροπή και κάλεσμα σε μετάνοια των αιρετικών ομολογιών να επιστρέψουν στην Ορθοδοξία προ του Σχίσματος και τότε υπό την προϋπόθεση της μετανοίας και της αποταγής της της κακοδοξίας θα έρθουμε σε αληθινή και θεάρεστη κοινωνία μαζί τους.

Ποιός όμως θα το κάνει αυτό; Χρειαζόμαστε Ορθόδοξη Ιεραρχία που θα αντικαταστήσει την παλαιά εφόσον δεν δηλώσουν μετάνοια και δεν επιστρέψουν στην Ορθοδοξία. Πώς όμως θα προκύψει η νέα Ορθόδοξη Ιεραρχία; Αυτό είναι το δυσκολότερο ζήτημα, το οποίο ανθρώπινα φαντάζει ανέφικτο. Γι’ αυτό, ας δούμε μία μία τις περιπτώσεις τί δεν γίνεται επειδή δεν είναι εφικτό και με τη εις άτοπον απαγωγή να αρχίσουμε να αφαιρούμε για να δούμε ποιές είναι οι δυνατές περιπτώσεις και τί μπορεί να γίνει!

α. Το πιο ιδανικό θα ήταν να ξεσηκωθούν κάποιοι Ιεράρχες, ικανοί στον αριθμό, από το νέο ημερολόγιο και να πουν έως εδώ βγαίνουμε πλέον στον αγώνα κατά του Οικουμενισμού, επιστρέφουμε και στο Πάτριο Εορτολόγιο και καλούμε τους αδελφούς μας επισκόπους του παλαιού να κάνουμε από κοινού Σύνοδο προς αποκατάσταση της Ορθοδοξίας και προβαίνουμε συνοδικά στην παύση του Σχίσματος με το οποίο φαρμάκωσαν την εκετονταετία που πέρασε την Εκκλησία του Χριστού, και τότε πλέον να διευθετήσουν όλα τα ζητήματα που απασχολούν την Εκκλησία!

Αυτό θα ήταν ευχής έργο και θα πανηγύριζε μαζί μας ο Ουρανός και μεγάλη χαρά θα ελάμβαναν οι Ορθόδοξοι, θα μυρόβλιζαν τα σκηνώματα των Αγίων και θα εκινούντο πολλές καντήλες θαυματουργών εικόνων. Όμως αυτό απαιτεί παλικαριά και απόφαση να υποστούμε περιπέτεια με κόστος υλικό, πνευματικό και «ψυχικό». Κυρίως όμως αυτό που απαιτεί είναι να μην βλέπει ο ένας Ιεράρχης τον άλλο, αλλά αν χρειαστεί να μείνει κανείς και ολομόναχος στον αγώνα! Αυτό το πνεύμα θα έπρεπε να έχουν και οι επίσκοποι του Πατρίου Εορτολογίου, αν χρειαστεί να χάσουν και τον θρόνο τους ακόμη και να θέσουν τους εαυτούς των στην κρίση της Συνόδου που, οπωσδήποτε, δεν θα αποφάσιζε αρνητικά γι’ αυτούς που κράτησαν τον αγώνα στην σκοτεινή φάση της εκκλησιαστικής ιστορίας μετά την εορτολογική μεταρρύθμιση και βάσταξαν τον σταυρό της ομολογίας μέσα στο βαρύ κλίμα του Οικουμενισμού, κάτι που δεν έκαναν οι νεοημερολογίτες επίσκοποι, και συνάμα του ονειδισμού ως σχισματικών και δεν προσκύνησαν τον Βάαλ. Αυτό όμως ανθρωπίνως φαίνεται να μην είναι δυνατό να συμβεί, διότι:

ο χρόνος και η κρισιμότητα των καταστάσεων αποκάλυψε τις προθέσεις τους.

Πνευματικά ανδρώθηκαν(?) μέσα σε ένα κλίμα Οικουμενιστών και για να γίνουν Μητροπολίτες στο νέο ημερολόγιο έπεσαν πολλά κάστρα στην συνείδησή τους κάμπτοντας γόνυ, οσφύν και καρδία τω Βάαλ!

Έπειτα, υπάρχουν τα θέλγητρα και τα φόβητρα. Οι επισκοπικές ανέσεις, η φιλοδοξία και η φιλοχρηματία είναι σημαντικά εμπόδια που κρατούν τους Μητροπολίτες κυριολεκτικά καθηλωμένους στους θρόνους που τρέμουν μη τυχόν και τους αποχωριστούν όταν, μάλιστα, με τόσο κόπο και αγωνία αναρριχήθηκαν σε αυτούς. Άλλωστε, το κλίμα μέσα στην Ιεραρχία αλλά και η σχέση τους με τον Οικουμενικό θρόνο είναι τόσο καταλυτικό που δεν τολμά να κουνηθεί κανείς από τον φόβο, ακόμη, μήπως και τον υποψιαστούν! Φαίνεται, λοιπόν, ότι δεν υπάρχουν Μητροπολίτες που να μπορούν να αντισταθούν, εκτός κάποιων ίσως, μεμονωμένων περιπτώσεων, όπως του Καλαβρύτων που έχει την δύναμη να μείνει ακόμη και μόνος, και οπωσδήποτε, αν δεν έκανε λάθη να λέει Εκκλησίες τους αιρετικούς στο παρελθόν ή τουλάχιστον δείξει στο εξής πλέον σταθερότητα στον αγώνα και βγει στην αποτείχιση συνεργαζόμενος και με τον π.Θεόδωρο Ζήση, οπωσδήποτε, θα τον ακολουθήσουμε καθώς και άλλους τέτοιους Ιεράρχες που θα δείξουν την τόλμη και δεν θα συμβιβασθούν με τα τεκταινόμενα! Αυτό το «σενάριο» μπορεί να προκύψει, προσωπικά δεν το αποκλείω. Όμως δεν μπορεί να γίνει αγώνας με δύο επισκόπους, αν τελικά, συμβεί κάτι τέτοιο προς συγκρότηση Συνόδου.

β. Γι’ αυτό το θέμα έρχεται πλέον στο τραπέζι της Συνόδου του πατρίου εορτολογίου ως μια κρίσιμη ιστορική δυνατότητα να διατρανωθεί πως δεν ήταν χωρίς λόγο το ότι διασώθηκε η Αποστολική διαδοχή με την Ιεραρχία εκείνη, η οποία μολονότι πέρασε «δια πυρός και ύδατος» μπόρεσε να κρατήσει την Χάρι συνδεόμενη με Ρώσους της Διασποράς, ώστε σταθεί έως την περίοδο αυτή η Αγιοπνευματική εκείνη μαγιά που ενώ φανερώθηκαν οι προθέσεις των Οικουμενιστών οι επίσκοποι του νέου ημερλογίου λειτουργούν σαν να είναι απόντες ενώ είναι παρόντες σε όλα τα Οικουμενιστικά δρώμενα και δεν ενδιαφέρονται για την διαφύλαξη της Ορθοδοξίας και την προστασία του Χριστεπωνύμου πληρώματος. Στο παλαιό, λοιπόν, ημερολόγιο έλαχε η αποστολή να συνεχίσει το έργο της Εκκλησίας στα έσχατα μέσα στις αντίξοες συνθήκες που δημιούργησαν οι Οικουμενιστές από την εποχή της εορτολογικής ακόμη μεταρρύθμισης. Και βλέπουμε ότι αυτή την προοπτική είχαν όσοι συνήργησαν τότε να γίνουν χειροτονίες για να διασωθεί η Αποστολική Διαδοχή καθώς, όπως μας παραθέτει σε κείμενο που έγραψε ο Νικόλαος Μάνης, «Ὁ ἴδιος ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Λεόντιος εἴχε ἀποκαλύψει στὰ μέλη τῆς Π.Θ.Ε.Ο.Κ.[7] τὴν αἰτία ποὺ δέχθηκε νὰ συμμετάσχει στὶς χειροτονίες αυτές καὶ πραγματικὰ ἐντυπωσιάζει μὲ τὴν διορατικότητά του: «Δὲν ἔρχομαι ἐδῶ μὲ ἀποκλειστικὸν σκοπὸν νὰ χειροτονήσω τρεῖς ἤ τέσσαρας ἐπισκόπους. Ὁ σκοπός μου εἶναι εὐρύτερος. Ἡ Ὀρθοδοξία κινδυνεύει. Διὰ τοῦτο ἐπιθυμῶ νὰ δημιουργηθῇ μία ἐστία ἀντιστάσεως ἐδῶ εἰς τὴν Ἑλλάδα, ἡ ὁποία νὰ ἐπεκταθῇ συντόμως καὶ εἰς τὰ Πατριαρχεῖα τῆς Ἀνατολῆς, τὰ ὁποῖα λυμαίνονται οἱ Μασῶνοι»[8]. Στὰ τέλη τοῦ 1962 τοῦ ζητήθηκε ἀπὸ τὴν Σύνοδο τῶν Ρώσων τῆς Διασπορᾶς νὰ ἀπολογηθεῖ (ο Λεόντιος Χιλής) γιὰ τὶς χειροτονίες αὐτές. Ἡ Σύνοδος εἶχε μοιραστεῖ στὴ μέση καὶ ἄλλοι τὸν κατέκριναν, ἐνῶ ἄλλοι (ὅπως ὁ Ἅγιος Ἰωάννης Μαξίμοβιτς καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Συρακουσῶν καὶ Ἁγίας Τριάδος Ἀβέρκιος) τὸν ὑπερασπίστηκαν. Ὁ τελευταῖος δήλωσε μεταξὺ ἄλλων: «Ἐγὼ ὁ ἵδιος δὲν θὰ τολμοῦσα νὰ κάνω τὴν χειροτονία τῶν Ἑλλήνων Παλαιοημερολογιτῶν. Ἀλλὰ ταυτοχρόνως, στὰ βάθη τῆς ψυχῆς μου, δὲν μπορὼ παρὰ νὰ θαυμάσω τὸ θάρρος μὲ τὸ ὁποῖο ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Λεόντιος προέβη στὴν πράξη στὴν ὁποία τὸν κάλεσε ἡ συνείδησή του… Ἐκτέλεσε μιὰ θαρραλέα πράξη βοηθώντας τὴν ἀδελφὴ Ἐκκλησία, ἡ ὁποία στὴν ἐποχή μας εἶναι ἡ πιὸ κοντινὴ στὸ δικό μας πνεῦμα»[9]. Ἀμέσως μετὰ τὴν συνεδρία τῆς Συνόδου ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Λεόντιος, μαζὶ μὲ τὸν Καράκας (Βενεζουέλας) Σεραφεῖμ προέβησαν καὶ στὴν εἰς Ἐπίσκοπο χειροτονία τοῦ μακαριστοῦ Πέτρου Ἀστορίας. Ὅλες οἱ χειροτονίες αὐτὲς ἀναγνωρίσθηκαν ἐπίσημα ἀπὸ τὴν Σύνοδο τῶν Ρώσων τὸ 1969 μὲ τὸν ἐπόμενο Πρωθιεράρχη τὸν ἁγιώτατο Μητροπολίτη Νέας Ὑόρκης Φιλάρετο (+1985)[10].https://katanixi.gr/2019/07/01/

γ. Αυτή η Ιεραρχία του παλαιού ημερολογίου δεν έχει μόνο την ιστορική ευκαιρία που πρέπει να αξιοποιήσει, συνάμα έχει και το χρέος να ενδιαφερθεί για το χριστεπώνυμο πλήρωμα, ώστε να το διαφυλάξει από την αίρεση του οικουμενισμού. Όμως μόνη της δεν έχει την δυνατότητα να προβεί στο εγχείρημα, πολύ απλά, διότι έχει γίνει τόσο άσχημη προπαγάνδα εναντίον του Πατρίου εορτολογίου που δεν υπάρχει περίπτωση να επιστρέψουν οι πιστοί στην Παράδοση της Εκκλησίας. Και το άσχημο είναι ότι δεν γνωρίζουν αλλά και δεν δυνάμεθα να τους ενημερώσουμε, αφού δεν έχουμε πρόσβαση στους ιερούς Ναούς των νεοημερολογιτών, όχι, ότι θα γινόταν κάτι τέτοιο στην πραγματικότητα, διότι ποιά κοινωνία μπορούμε να έχουμε με αυτούς τους κληρικούς που συνειδητά επέλεξαν την κακοδοξία με το να συμβιβασθούν χάριν ευκολίας και μισθών; Θέλω όμως να πω, ότι τελικά δεν θα ενημερωθεί επαρκώς το ποίμνιο, όπως έγινε με το Κολυμβάρι! Αφού, λοιπόν, το παλαιό δεν δύναται μόνο του εκ των πραγμάτων να ελκύσει τον πιστό λαό -και ας αφήσουμε τα καμώματα των Ματθαιϊκών που καταριούνται τους νεοημερολογίτες πιστούς και τους ονομάζουν σκυλιά και τα τοιαύτα- χρειάζεται πνεύμα Χρηστοήθειας,σπλάχνα Χριστού και συνεργασία! Με ποιούς θα συνεργασθείτε; Με τους αποτειχισμένους εκείνους που θέλουν. Νομίζω, ότι ο π. Θεόδωρος Ζήσης είναι το καταλληλότερο πρόσωπο, ο οποίος, βέβαια, αν αναθεωρήσει την θέση του στην αποτείχιση περί διακοπής μνημοσύνου θα μπορέσει όλους να τους οργανώσει, διότι όλοι θα τον ακολουθήσουμε, αφού και ικανός ηγέτης είναι και ευσεβής περί την Πίστη και γνώσεις Πανεπιστημιακού επιπέδου διαθέτει και δύναται να δικτυωθεί ανά την Ορθοδοξία στον κόσμο. Προτείνουμε, ας μας συγχωρήσει το θράσος, να τον χειροτονήσετε επίσκοπο μαζί με άλλους πατέρες που αγωνίζονται, ορισμένους δε να τους πάρετε δια υποδείξεως των υπολοίπων που βγήκαν στην αποτείχιση και ορισμένους σηκωτούς, όπως τον Γέροντα Ευστράτιο, τον π. Λαυρέντιο Γρατσία, ο οποίος μάλλον είναι παγιδευμένος στον περιβάλλον του, όμως θα αλλάξουν στάση όσοι είναι κοντά του αν το χειροτονήσετε, όπως τον Ιερό Χρυσόστομο, εκτός από την ταπεινότητά μου για το βγάλουν από το μυαλό τους οι Τρικαμηνικοί και όποιοι άλλοι να μην ανησυχούν ότι στον αγώνα αυτόν μπήκα για να γίνω επίσκοπος. Άλλωστε, μην πάρω και καμιά ψυχή στον λαιμό μου! Εννοώ ότι μπορεί κανείς από αυτούς να πάθει και κανένα καρδιακό επεισόδιο! Ας εκλέξουν οι κατά τόπους ομάδες αποτειχισμένων στις διάφορες επαρχίες τους ποιόν θέλουν επίσκοπό τους, στο εξής για το παλαιό, και εσείς του Πατρίου να τους χειροτονήσετε. Αυτό θα έχει σαν συνέπεια να δημιουργηθεί ένας συνδετικός κρίκος μεταξύ παλαιού κι νέου εορτολογίου που σαφώς με την προϋπόθεση ότι όλοι θα επιστρέψουν στο παλαιό και, βέβαια, υπ’ αυτό το σχήμα και ικανός αριθμός των επισκόπων του νέου, πολύ σύντομα θα θελήσουν να ενταχθούν στην Ιεραρχία αυτή που θα είναι η μόνη, η οποία θα δυνηθεί να συγκαλέσει πολύ σύντομα, άμεσα, και Πανορθόδοξη Σύνοδο σε συνεργασία με τους Ρωμάνους, Βουλγάρους Γ.Ο.Χ, τους Ρώσους της Διασποράς αλλά και όλους τους άλλους οι οποίοι θα θελήσουν, και θεωρώ ότι δεν θα είναι λίγοι αυτοί που θα απαγκιστρωθούν από τις οικουμενιστικές πλέον «Εκκλησίες», και θα θελήσουν την καθαρότητα της Ορθοδοξίας και την διαχρονική πορεία των Αγίων Πατέρων, και έτσι θα ορισθούν Ιεραρχίες στις τοπικές Εκκλησίας μέσα στις οποίες θα διευθετηθούν όλα τα ζητήματα και με τις οποίες βέβαια θα υπάρχει διακοινωνία ενώ οι άλλες που δεν θα θελήσουν να συμμετέχουν θα είναι παυμένες από αυτήν την κοινωνία. Με το να περιμένουμε το Ρωσικό Πατριαρχείο με αφορμή το Ουκρανικό αυτοκέφαλο να κάνει κάποια ενέργεια σε ορθόδοξη βάση το βλέπω ουτοπία και κρίνεται μάλλον ανέφικτο, διότι οι άνθρωποι είναι φανερά Οικουμενιστές και αυτοί. Τί μπορούμε πλέον να περιμένουμε από Οικουμενιστές; Νομίζω ότι χάνουμε τον καιρό μας! Πρέπει όμως να δούμε, όλοι και στο παλαιό και το νέο, θετικά την προοπτική αυτή και να μην περιχαρακωθούμε στον χώρο του ο καθένας, διότι έτσι και τίποτε δεν θα πετύχουμε μόνοι μας, αφού η Εκκλησία δεν είναι ούτε παρατάξεις ούτε ομάδες αποτειχισμένων αλλά Σώμα Χριστού και δεν θα έχουμε την Χάρι του Θεού για φτάσουμε στο επιθυμητό αποτέλεσμα. Μόνε τότε θα ευλογηθούμε από τον Κύριο, όταν μας δει να ενωνόμαστε ορθοδόξως στο Άγιο Όνομά Του!