Με αφορμή την πρόσφατη επίσκεψη του Υπουργού Παιδείας και τις συζητήσεις που έγιναν με πρόσχημα την εκπαίδευση, ας δούμε μερικά θέματα που «ξέχασαν» να θίξουν κυβερνητικοί και αντιπολιτευόμενοι.
Κάνοντας μια απλή αναζήτηση στο internet, θα δούμε τον ορισμό της εκπαίδευσης: «Η εκπαίδευση με την ευρεία έννοια περιλαμβάνει όλες τις δραστηριότητες που έχουν σκοπό την επίδραση με συγκεκριμένο τρόπο στη σκέψη, στο χαρακτήρα και στη σωματική αγωγή του ατόμου.»
Ας τον φέρουμε στα μέτρα μας:
– Τρόπος σκέψης. Η πιο απλή μέθοδος για να δούμε τον τρόπο σκέψης των Ελλήνων, είναι να παρατηρήσουμε τι ψηφίζουν. Η κ. Ελένη Αυλωνίτου με 19.319 ψήφους, είναι ένα παραδείγματα Ελλήνων ψηφοφόρων. Ακόμα και ο περίφημος Γιώργος Παπανδρέου – «ΓΑΠ», μετά το «λεφτά υπάρχουν» και το μνημόνιο, πήρε στις εκλογές του 2015, 21.169 ψήφους. Όχι ως ΠΑΣΟΚ πια, αλλά ως ΚΙΔΗΣΟ παρακαλώ.
– Ο χαρακτήρας των νεοΕλλήνων ακολουθεί μια πτωτική πορεία καθώς συσχετίζεται περισσότερο με τους άγραφους κανόνες και τις αξίες που σήμερα απαξιώνονται, παρά με το εκπαιδευτικό σύστημα που φαίνεται να τους αγνοεί. Η απραγία για τα προβλήματα των συνανθρώπων μας, ο τρόπος ζωής του «φαίνεσθαι» και οι γελοίες μόδες που γίνονται «viral», είναι μερικά παραδείγματα αυτής της πτώσης.
– Σωματική αγωγή. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Το 42% των αγοριών και το 38% των κοριτσιών στην Ελλάδα είναι υπέρβαρα, ενώ παχύσαρκα είναι το 20% των αγοριών και το 14% των κοριτσιών, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Πρωτοβουλίας Επιτήρησης της Παιδικής Παχυσαρκίας (COSI) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας.
Δεν μπορούμε να καταλογίσουμε όλα τα παραπάνω στο κόμμα του Σύριζα, μιας και άλλοι κυβερνούσαν τόσα χρόνια. Φαίνεται όμως, ότι ξεχνούν γρήγορα οι συμπολίτες μας, όταν περιμένουν πως και πώς, να ψηφίσουν Νέα Δημοκρατία, ώστε να μας «σώσει» από την παρακμή που και οι ίδιοι δημιούργησαν. Τα του Σύριζα δεν παραγράφονται. Θα φανούν στο μέλλον, και δεν προβλέπονται ευοίωνα…
Κάπου εδώ έρχεται το ερώτημα. Τι στο καλό μαθαίνει ένα παιδί, τόσες ώρες στο σύγχρονο σχολείο;
Υποχρεωτική εκπαίδευση 14 χρόνια, με περίπου 35 σχολικές βδομάδες ή 175 μέρες το χρόνο, όπου αν εξαιρέσουμε το νηπιαγωγείο, μιλάμε για περίπου 12*175*6 ώρες = 12.600 ώρες υποχρεωτικής εκπαίδευσης…
Ρωτήστε σήμερα ένα φοιτητή, τι θυμάται από τα σχολικά μαθήματα που παρακολούθησε πριν μερικά χρόνια; Βασικούς κανόνες γραμματικής, τις βασικές πράξεις των μαθηματικών (+,-,/,*), συνοπτικά στην καλύτερη των περιπτώσεων τι γιορτάζουμε 25/3 και 28/10 (κυρίως λόγω παρελάσεων), λίγα βασικά αγγλικά (μιας που παντού τα συναντάς ως παγκόσμια γλώσσα), 5-20 λέξεις από τη δεύτερη ξένη γλώσσα και μερικές σκόρπιες γνώσεις από τα υπόλοιπα, όπως το «υδρογόνο-δύο-οξυγόνο»
Κι όμως όλες αυτές τις ώρες δάσκαλοι και καθηγητές πληρώνονταν και μάθαιναν στα παιδιά στείρες γνώσεις ώστε να γράψουν καλά σε κάποιες εξετάσεις, που μέχρι τώρα κρίνονταν από αυτές το μέλλον τους… Φυσικό και επόμενο μετά τις εξετάσεις να τα ξεχνάνε όλα, αφού ο φαινομενικός στόχος επετεύχθη.
Έτσι λοιπόν έχουμε ένα σύστημα, σε πάνω από 10.000 εκπαιδευτικές ώρες, να αδυνατεί να επιτελέσει το σκοπό της λειτουργίας του… Ποιος από εσάς που διαβάζετε το κείμενο θα παρακολουθούσατε ένα σεμινάριο με τόσες πολλές ώρες και τόσες λίγες πραγματικές γνώσεις;
Αλήθεια, πόσες από αυτές τις ώρες διδάχθηκε ένα παιδί, τον τρόπο για να κρίνει πράγματα και καταστάσεις; Τι έμαθε για την υγιεινή που πρέπει να εφαρμόζει; Πώς να μαγειρεύει σωστά και ποια πρέπει να είναι η διατροφή του; Τις κυριότερες ασθένειες; Πρώτες βοήθειες; Γιατί η γνώση του για την καλλιέργεια της γης, περιορίζεται σε ένα άδειο μπολάκι από γιαούρτι, βαμβάκι και ένα φασολάκι; Τι έμαθε για τον κώδικα οδικής κυκλοφορίας, τη στιγμή που ακόμα και σαν απλός πεζός αλληλεπιδρά με τα οχήματα; Τι μαθαίνει για τις διαπροσωπικές σχέσεις; Γιατί μια κοπέλα πρέπει να μάθει τι είναι ομοφυλοφιλία και δυσφορία φύλλου, αλλά είναι περιττό να μάθει για την εγκυμοσύνη, το θηλασμό και πώς να μεγαλώσει ένα παιδί; Γιατί δεν μαθαίνει ένα παιδί λίγο πριν ενηλικιωθεί για τη διαχείριση των οικονομικών του σπιτιού του, καταδικάζοντάς το λόγω άγνοιας, μετά από λίγο καιρό, να πληρώνει λογιστή, ακόμα και για τις πιο απλές διεργασίες;
Η απάντηση σε όλα αυτά: Ένα μεγάλο τίποτα! Όσοι τυχεροί έχουν γονείς που ενδιαφέρονται και μπορούν. Και κάθε επόμενη γενιά θα έχει ακόμα λιγότερους διαθέσιμους γονείς με ακόμα λιγότερες πραγματικές γνώσεις…
Έτσι λοιπόν φτάνουμε στα 18. Αν και τα χρόνια της υποχρεωτικής εκπαίδευσης πέρασαν, πρέπει ο νέος να συνεχίσει τις σπουδές του, αλλιώς θα θεωρείται αναλφάβητος. Σχεδόν επιβάλλεται η τριτοβάθμια εκπαίδευση στις μέρες μας. Ακόμα και ένας απλός σερβιτόρος έχει πτυχίο σήμερα. Δε το πιστεύετε; Ρωτήστε το γνωστικό υπόβαθρο των νέων που δουλεύουν στις καφετέριες της πόλης… (προσφορά και ζήτηση). Αν ο νέος έχει την ικανότητα και τη διάθεση να παπαγαλίσει, μπορεί να πάει σε μια σχολή που ο τίτλος της να του αρέσει. Κανείς όμως δε θα του πει, αν είναι καλή επιλογή, αν θα μπορέσει να τον απορροφήσει η αγορά εργασίας. Αν η βάση εισαγωγής της είναι υψηλή, τότε μάλλον θα αξίζει… Και αν δε περάσει εκεί που θέλει; Ίσως του χρόνου… Την ίδια στιγμή που σε άλλες χώρες, ο νέος πάει σε όποια σχολή θέλει, υπό την προϋπόθεση να αφοσιωθεί σε αυτή. Εκεί αν δεν μπορεί να αντεπεξέλθει, απλά τον διώχνουν.
Όμως στην Ελλάδα η λέξη αξιολόγηση είναι αρνητική. Ούτε φοιτητής, ούτε καθηγητής πρέπει να αξιολογήσει και να αξιολογηθεί… Προτιμούμε να έχουμε ιδιωτικά πανεπιστήμια, αρκεί να μην βρεθούμε εμείς στην θέση του κριτή! Ποιος θα μας ψηφίσει άλλωστε για κάτι τέτοιο; Ας φτιάξουμε σε κάθε πόλη και από ένα πανεπιστήμιο και ένα ΤΕΙ, και το ΤΕΙ να το κάνουμε και αυτό ΑΕΙ, χάριν της ισότητας… Ας ρίξουμε τις βάσεις εισαγωγής στα τάρταρα, μπας και έρθει κόσμος και στην επαρχία, αδιαφορώντας για το κακό που κάνουμε στον κλάδο. Μα θα σου πουν, ότι θα φύγει ο κόσμος στις μεγαλουπόλεις να σπουδάσει, με αποτέλεσμα να ερημώσει περισσότερο η επαρχία… Κανείς όμως δε σκέφτηκε, ότι για τις περισσότερες σχολές που είναι θεωρητικές, θα μπορούσαν να γίνονται διαδικτυακά μαθήματα μέσα από έναν υπολογιστή, ο οποίος θα είναι κατά πολύ φθηνότερος και ίσως αποτελεσματικότερος από τα ενοίκια 4-5 χρόνων… Και αφού λοιπόν κουτσά-στραβά, με ιδιαίτερα, με φοιτητικές-κομματικές παρατάξεις, με το επίπεδο να κρατιέται χαμηλό και με το να μοιράζονται σημειώσεις για ταχεία αποστήθιση, οι περισσότεροι θα πάρουν από ένα πτυχίο στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ποιος θα κρίνει την αξία του πτυχίου του; Το μεταπτυχιακό, το δεύτερο μεταπτυχιακό, το διδακτορικό, τα κέντρα δια βίου μάθησης και για πότε ο «νέος» πάτησε τα 30, χωρίς δουλειά, χωρίς μόνιμη κατοικία, χωρίς επένδυση στη σχέση, το γάμο και τα παιδιά, ούτε που το κατάλαβε…
Την ίδια στιγμή κάποιοι κύριοι και κάποιες κυρίες της περιοχής μας, κόπτονται ανιδιοτελώς(;) για τα συμφέροντα της πόλης με το να έρθουν και άλλα τμήματα, και άλλες σχολές, να έχει κόσμο για να νοικιάσουμε τα σπίτια μας… Άρθρα επί άρθρων με βαρύγδουπες εκφράσεις, δήθεν λόγιες, για λίγη δημοσιότητα και ίσως μια δωρεάν προεκλογική διαφήμιση.
Κι όμως, δεν είδα ούτε σχόλιο για τη δύναμη του πτυχίου των σχολών που θέλουμε να έρθουν στον τόπο μας. Για την απορρόφηση των πτυχιούχων από την αγορά εργασίας.
Κλείνω με τρία ερωτήματα.
Μετά από όλα αυτά, θα μπορούσατε να κοιτάξετε στα μάτια, τον πτυχιούχο σας που δεν μπορεί να βρει δουλειά;
Θα είχατε το θάρρος να κοιτάξετε στα μάτια τον φοιτητή-ενοικιαστή σας, όπου στα τέλη των σπουδών του, σας λέει ότι μαθαίνει ξένη γλώσσα για να φύγει στο εξωτερικό;
Θα θέλατε αυτό να είναι το μέλλον και των δικών σας παιδιών;
Νικ Κ.