Τι είναι η γρίπη
Η γρίπη είναι οξεία νόσος του αναπνευστικού συστήματος που προκαλείται από τους ιούς της γρίπης. Μεταδίδεται πολύ εύκολα από άτομο σε άτομο, μέσω του βήχα, του φταρνίσματος και της στενής επαφής. Συνήθως προκαλεί ήπια συμπτώματα όπως πυρετό, πονοκέφαλο, ρινική συμφόρηση, κούραση, μυϊκούς πόνους, όμως σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να εξελιχθεί σε μια πολύ σοβαρή νόσηση (πνευμονία, επιδείνωση υφιστάμενων ιατρικών παθήσεων), που ενδέχεται να οδηγήσει σε νοσηλεία και ορισμένες φορές σε θάνατο.
Οι περισσότεροι υγιείς άνθρωποι ξεπερνούν τη γρίπη χωρίς να παρουσιάσουν επιπλοκές, ορισμένοι όμως, όπως άτομα που ανήκουν σε ομάδες υψηλού κινδύνου, διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο για σοβαρές επιπλοκές από τη γρίπη. Την περίοδο 2018-2019 κατεγράφησαν 154 θάνατοι από επιπλοκές της γρίπης, ενώ στη Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) νοσηλεύθηκαν 374 άνθρωποι. H πλειονότητα των ασθενών που νοσηλεύτηκαν στη ΜΕΘ ή κατέληξαν, πέρυσι και τους πρώτους μήνες του 2019 δεν είχαν εμβολιαστεί με το αντιγριπικό εμβόλιο, παρότι ανήκαν σε ομάδα αυξημένου κινδύνου.
Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να προστατευθεί κανείς από τη γρίπη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός
Πότε πρέπει να γίνεται αντιγριπικός εμβολιασμός
Στην Ελλάδα εποχικές εξάρσεις γρίπης εμφανίζονται κατά τους χειμερινούς μήνες. Ειδικότερα, η δραστηριότητα της εποχικής γρίπης αρχίζει να αυξάνεται τον Ιανουάριο, και κορυφώνεται κατά τους μήνες Φεβρουάριο-Μάρτιο.
Η καλύτερη περίοδος για τον εμβολιασμό είναι Οκτώβριος – Νοέμβριος κάθε έτους. Σε περίπτωση που δεν γίνει κατά την περίοδο αυτή, μπορεί να γίνει καθ ́ όλο το διάστημα που υπάρχουν κρούσματα γρίπης στην κοινότητα.
Απαραίτητη προϋπόθεση είναι ο έγκαιρος αντιγριπικός εμβολιασμός, δεδομένου ότι απαιτούνται περίπου δύο εβδομάδες για την επίτευξη της ανοσολογικής αντίδρασης.
Σε ποιους συνίσταται να κάνουν το εποχικό αντιγριπικό εμβόλιο
Ο αντιγριπικός εμβολιασμός συνιστάται σε όλα τα άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 6 μηνών που έχουν ένδειξη εμβολιασμού και περιλαμβάνει μία δόση του εμβολίου.
- Εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας (ιατρονοσηλευτικό προσωπικό και λοιποί εργαζόμενοι)
- Άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω
- Παιδιά (6 μηνών και άνω) και ενήλικες με έναν ή περισσότερους από τους παρακάτω επιβαρυντικούς παράγοντες ή χρόνια νοσήματα
- Άσθμα ή άλλες χρόνιες πνευμονοπάθειες
- Καρδιακή νόσο με σοβαρή αιμοδυναμική διαταραχή
- Ανασοκαταστολή (κληρονομική ή επίκτητη εξαιτίας νοσήματος ή θεραπείας)
- Μεταμόσχευση οργάνων
- Δρεπανοκυτταρική αναιμία (και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες)
- Σακχαρώδη διαβήτη ή άλλο χρόνιο μεταβολικό νόσημα
- Χρόνια νεφροπάθεια
- Νευρολογικά -νευρομυϊκά νοσήματα
- Έγκυες γυναίκες ανεξαρτήτως ηλικίας κύησης, λεχωίδες και θηλάζουσες
- Άτομα με νοσογόνο παχυσαρκία
- Άτομα που βρίσκονται σε στενή επαφή με παιδιά μικρότερα των 6 μηνών ή φροντίζουν άτομα με υποκείμενο νόσημα που αυξάνει τον κίνδυνο επιπλοκών της γρίπης.
- Παιδιά που παίρνουν ασπιρίνη μακροχρόνια (π.χ. για νόσο Kawasaki, ρευματοειδή αρθρίτιδα και άλλα) για τον πιθανό κίνδυνο εμφάνισης συνδρόμου Reye μετά από γρίπη
- Οι κλειστοί πληθυσμοί, όπως προσωπικό και εσωτερικοί σπουδαστές (σχολείων, στρατιωτικών και αστυνομικών σχολών, ειδικών σχολείων και τρόφιμοι και προσωπικό ιδρυμάτων κ.ά.)
- Επαγγελματίες όπως κτηνίατροι, πτηνοτρόφοι, χοιροτρόφοι, εκτροφείς, σφαγείς και γενικά άτομα που έρχονται σε συστηματική επαφή με πτηνά ή χοίρους.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το εποχικό αντιγριπικό εμβόλιο
Το αντιγριπικό εμβόλιο μειώνει την πιθανότητα μετάδοσης της γρίπης. Η αποτελεσματικότητα του εμβολίου είναι 70% – 90%. Η προστασία που παρέχει εξαρτάται από την κατάσταση της υγείας του ατόμου που εμβολιάζεται, καθώς και από την ταύτιση των στελεχών του εμβολίου με αυτά που κυκλοφορούν την ίδια περίοδο στην κοινότητα.
Πόσο ασφαλές είναι το εποχικό αντιγριπικό εμβόλιο
Το εποχικό εμβόλιο είναι καλά ανεκτό και ασφαλές. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες που μπορεί να εμφανιστούν είναι: τοπικός ερεθισμός στο σημείο της ένεσης, κεφαλαλγία, αίσθημα κόπωσης και κακουχίας, μυαλγίες, αρθραλγίες και πυρετός. Μετά τον εμβολιασμό ενδέχεται να εμφανιστεί αλλεργική αντίδραση, η οποία σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να είναι πολύ σοβαρή. Από τα μέχρι τώρα δεδομένα των διεθνών συστημάτων φαρμακο-επαγρύπνησης δεν προκύπτει συσχέτιση με την εμφάνιση του συνδρόμου Guillain – Barre.
Ποιοι δεν πρέπει να κάνουν το εποχικό αντιγριπικό εμβόλιο
Οι αντενδείξεις αφορούν τις εξής κατηγορίες:
- Άτομα με ιστορικό σοβαρής αλλεργίας σε αυγά ή σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου (για άτομα υψηλού κινδύνου πρέπει να προηγείται επικοινωνία με αλλεργιολογικό τμήμα)
- Άτομα με ιστορικό αλλεργικής αντίδρασης στο εμβόλιο της εποχικής γρίπης.
- Άτομα με ιστορικό συνδρόμου Guillain – Barre
- Άτομα με πυρετό πρέπει να περιμένουν να υποχωρήσει ο πυρετός πριν κάνουν εμβόλιο.
Οδηγίες χορήγησης εμβολίου
Τα εμβόλια είναι ήδη διαθέσιμα στα φαρμακεία, επομένως οι ασθενείς οφείλουν να προγραμματίσουν την επίσκεψη στο θεράπων ιατρό τους. Σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών της χώρας μας, ο αντιγριπικός εμβολιασμός πρέπει να εφαρμόζεται συστηματικά σε άτομα (ενήλικες και παιδιά) που ανήκουν στις παραπάνω ομάδες αυξημένου κινδύνου.
Για να μάθετε περισσότερα σχετικά με τη γρίπη και το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού:
- Καλέστε την Γραμμή Πληροφοριών του ΚΕΕΛΠΝΟ, 2105212000, 210 52 12 054 ή επισπευτείτε τον ιστότοπο: https://eody.gov.gr/wp-content/uploads/2019/01/3.1_3ptyxo_griph-2017.pdf
- Επισκεφθείτε τον ιστότοπο Εμβολιασμού του Υπουργείου Υγείας στο: https://www.moh.gov.gr/articles/health/dieythynsh-dhmosias-ygieinhs/emboliasmoi/alles-systaseis-ths-ethnikhs-epitrophs-emboliasmwn/6363-antigripikos-emboliasmos-2018-2019
Για τον Ιατρικό Σύλλογο Φλώρινας
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΟΥΜΟΥΛΙΔΗΣ
Ω.Ρ.Λ.
Ο ΓΕΝ. ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ