Ένα μέτρο, που σταματάει την εξάπλωση του κορωνοϊού (covid-19) είναι η απομάκρυνσή μας από φίλους, συνεργάτες και συγγενείς. Ευτυχώς, η συνδεδεμένη παγκόσμια κοινότητα μας επιτρέπει να εργαζόμαστε και να συναντούμε τους ανθρώπους, που θέλουμε, σε ένα εικονικό περιβάλλον. Όμως, η τεράστια αύξηση των διαδικτυακών επικοινωνιών επιβάλλει και την προστασία της «υγιεινής» του διαδικτύου, ώστε να μην «κολλήσει και αυτό κορωνοϊό». Πολλοί φορείς, όπως η Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ενώσεων Καταναλωτών (BEUC), η Ομοσπονδιακή Αστυνομία των Η.Π.Α. (FBI), Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κ.λπ. έχουν εκδώσει προειδοποιήσεις, προς τους χρήστες του διαδικτύου.
Ειδικοί του διαδικτύου δηλώνουν ότι οι διαδικτυακές απάτες, μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων (e-mail), που έχουν θέμα τον κορωνοϊό είναι οι χειρότερες και περισσότερες, που έχουν δει τα τελευταία δέκα χρόνια. Οι εγκληματίες του διαδικτύου έχουν βάλει στόχο μεμονωμένους καταναλωτές, αλλά και τη βιομηχανία (μεταφορές, κατασκευή προϊόντων, ξενοδοχεία, υπηρεσίες υγείας, ασφαλιστικές κ.λπ.).
Ηλεκτρονικά μηνύματα, που είναι στην πραγματικότητα «ηλεκτρονικό ψάρεμα» (phishing), δηλαδή αυτός που μας στέλνει το e-mail, προσποιείται ότι είναι ένας αποστολέας που μπορούμε να εμπιστευτούμε (π.χ. η τράπεζά μας, μια γνωστή ΜΚΟ, η κυβέρνηση της χώρας μας, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κ.λπ.) και ζητάει να του αποκαλύψουμε κάποια προσωπικά μας δεδομένα (π.χ. τραπεζικοί λογαριασμοί, κωδικοί pin, κ.λπ.). Τα ηλεκτρονικά μηνύματα phishing, που εντοπίστηκαν, είναι γραμμένα, στα αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, ιαπωνικά, τουρκικά, ελληνικά και σε πολλές άλλες γλώσσες.
Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
- Υποτιθέμενος γιατρός ισχυρίζεται ότι διαθέτει λεπτομέρειες, για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, που έχει αναπτυχθεί από την Κίνα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Όσοι ανοίξουν το συνημμένο έγγραφο θα οδηγηθούν σε μια «ψεύτικη» ιστοσελίδα, που είναι σχεδιασμένη να συλλέγει κωδικούς. Η εταιρία ασφάλειας διαδικτύου «Proofpoint» ανακάλυψε ότι 200.000 τέτοια e-mails είχαν σταλεί ταυτόχρονα σε πελάτες της. Η εταιρία αναφέρει ότι τα συγκεκριμένα e-mail χρησιμοποιούν το φόβο, για να πείσουν τους αποδέκτες να κάνουν «κλικ» στο συνημμένο.
- Υποτιθέμενη κρατική υπηρεσία οικονομικών αποστέλλει e-mail για επιστροφή φόρου. Εάν ο αποδέκτης πατήσει το σύνδεσμο που περιέχεται στο e-mail θα οδηγηθεί, σε ψεύτικη κυβερνητική ιστοσελίδα, όπου του ζητούν να στείλει όλες τις οικονομικές και φορολογικές του πληροφορίες.
- Χάκερς υποδύονται τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και ζητούν από τους αποδέκτες να ανοίξουν ένα συνημμένο έγγραφο, για να πληροφορηθούν πώς θα εμποδίσουν τη διάδοση του κορωνοϊού. Όμως το έγγραφο δεν περιέχει τέτοιες συμβουλές, αλλά ένα κακόβουλο λογισμικό, που μολύνει τους υπολογιστές μας.
- Χάκερς που υποδύονται τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Λοιμώξεων ζητούν από τους αποδέκτες να πατήσουν ένα σύνδεσμο, για να λάβουν τις τελευταίες πληροφορίες, για τον ιό. Συνήθως οι τίτλοι είναι πολύ ελκυστικοί όπως: » Ο κορωνοϊός μεταδίδεται με τον αέρα.» Ο σύνδεσμος, όμως, οδηγεί, σε μια ψεύτικη ιστοσελίδα της microsoft, όπου ζητείται η διεύθυνση e-mail μας και ο κωδικός πρόσβασης. Αφού τα δώσουμε, οδηγούμαστε, στην πραγματική ιστοσελίδα του Κέντρου, ώστε να πιστέψουμε ότι η προηγούμενη σελίδα ήταν αυθεντική.
- E-mail ισχυρίζεται ότι έχει αποστολέα γνωστή εταιρία λογισμικού, για την ασφάλεια του υπολογιστή μας. Στο μήνυμα, η εταιρία μας ζητά να στείλουμε χρήματα, ως δωρεά, για να βοηθήσουμε την έρευνα και την ανάπτυξη του εμβολίου, για τον κορωνοϊό.
Τι μπορούμε να κάνουμε;
- Σκεφτόμαστε, πριν κάνουμε «κλικ». Εάν κάτι δε μας φαίνεται σωστό, ή λογικό, σε ένα e-mail το διαγράφουμε, χωρίς να το ανοίξουμε.
- Ελέγχουμε το σύνδεσμο. Ας ελέγξουμε καλά, χωρίς να πιστεύουμε ότι εφόσον αρχίζει μια διεύθυνση e-mail με «https» είναι ασφαλής. Και οι απατεώνες το χρησιμοποιούν. Πριν το ανοίξουμε, κουνάμε το ποντίκι μας, πάνω από το σύνδεσμο. Αυτή η κίνηση θα μας αποκαλύψει τη διεύθυνση του αποστολέα. Ελέγχουμε το τελευταίο τμήμα, για να ανακαλύψουμε τη χώρα προέλευσης όπως για παράδειγμα: «.gr» σημαίνει Ελλάδα, «.ru» σημαίνει Ρωσία, «.br» σημαίνει Βραζιλία. Επίσης, τα ορθογραφικά λάθη μπορούν να μας βοηθήσουν να καταλάβουμε εάν μια διεύθυνση αποστολέα είναι ψεύτικη. Εάν για παράδειγμα η διεύθυνση είναι corronaviruss.com είναι προτιμότερο να διαγράψουμε το e-mail.
- Δεν ανοίγουμε συνημμένα. Μπορεί να περιέχουν κακόβουλο λογισμικό. Και φυσικά δεν γράφουμε, ποτέ, εμπιστευτικές πληροφορίες, σε κάποια φόρμα, που είναι συνημμένη σε e-mail.
- Διαφυλάσσουμε τις οικονομικές μας πληροφορίες. Προσέχουμε τα e-mail που ζητούν αριθμούς τραπεζικών μας λογαριασμών, αριθμούς πιστωτικών καρτών, στοιχεία ηλεκτρονικών μας συναλλαγών κ.λπ. Η πραγματική τράπεζά μας, δε θα μας ζητήσει, ποτέ, τέτοιες πληροφορίες μέσω e-mail.
- Ενεργοποιούμε τις αυτόματες ενημερώσεις. Αυτό ισχύει και για το κινητό μας τηλέφωνο, και για τον υπολογιστή μας, και για το τάμπλετ μας. Επικαιροποιημένα λογισμικά κατά των ιών (antivirus), προστασίας των προσωπικών δεδομένων, κατά των στοχευμένων διαφημίσεών κ.λπ. μπορούν να μας βοηθήσουν, σημαντικά, στην αντιμετώπιση του κακόβουλου λογισμικού.
- Χρησιμοποιούμε εργαλεία για την ασφάλειά μας. Πρέπει να εγκαταστήσουμε ένα πρόγραμμα antivirus, στη συσκευή μας και να το διατηρούμε ενημερωμένο. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, επίσης, ένα εργαλείο αξιολόγησης ιστοσελίδων, που το προσφέρουν πολλές εταιρίες λογισμικού antivirus, το οποίο μας προειδοποιεί, όταν προσπαθούμε να μπούμε σε μη ασφαλείς ιστοσελίδες.
- Κρατάμε, συχνά, αντίγραφα ασφαλείας. Όλα τα σημαντικά αρχεία μας πρέπει να τα προφυλάξουμε σε αντίγραφα ασφαλείας, τακτικά. Ποτέ δεν ξέρουμε πότε θα συμβεί κάτι ξαφνικό και απρόσμενο και θα χάσουμε τα αρχεία μας.
- Κλειδώνουμε τον υπολογιστή μας, όταν φεύγουμε από τη θέση μας και εφόσον εργαζόμαστε, στον ίδιο χώρο με άλλους. Φυσικά, η σημερινή κατάσταση με την εξάπλωση του κορωνοϊού απαγορεύει να δουλεύουμε, κοντά με άλλους εργαζόμενους αλλά, εάν εργαζόμαστε με άλλους, έστω και σε απόσταση 2 μέτρων, κλειδώνουμε τον υπολογιστή μας, όταν απομακρυνόμαστε, από αυτόν.
- Είμαστε καχύποπτοι, με e-mail ανθρώπων που δε γνωρίζουμε, ειδικά αν μας ζητούν να κατεβάσουμε συνημμένα αρχεία, ή να μπούμε σε συνδέσμους.
- Είμαστε καχύποπτοι με e-mail που δημιουργούν την αίσθηση της επείγουσας ανάγκης, ή της παροχής μυστικών, σπάνιων και εμπιστευτικών πληροφοριών. Τα σενάρια συνωμοσίας μπορεί να είναι ελκυστικά, αλλά δεν είναι ποτέ ασφαλή.
- Είμαστε καχύποπτοι, με e-mail γνωστών μας, που όμως μας ζητούν περίεργα πράγματα, που δεν είναι συμβατά με αυτούς.
Το ΚΕ.Π.ΚΑ. ζητά από τους καταναλωτές να είναι πολύ προσεκτικοί.
Για καταγγελίες ή περισσότερες πληροφορίες, ας απευθυνθούμε στο ΚΕ.Π.ΚΑ.,
τηλ. 2461042282,
Τρίτη, Παρασκευή : 09:30 – 12:30.
Σημειώνουμε ότι το ΚΕ.Π.ΚΑ. Δυτικής Μακεδονίας ανέστειλε την λειτουργία του μέχρι την άρση των μέτρων κατά της πανδημίας.