Μετά την ανακοίνωση για κλείσιμο των σχολικών μονάδων όλων των βαθμίδων, αρχής γενομένης από την Δευτέρα 16 Νοεμβρίου και για δύο εβδομάδες υπάρχει έκδηλη ανησυχία πολλών εργαζομένων γονέων σχετικά με την άδεια ειδικού σκοπού.
Το Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Φλώρινας, συνεχίζοντας να διαθέτει με αμεσότητα και εγκυρότητα το σύνολο των οδηγιών και των διευκρινίσεων που δίνονται, σας ενημερώνει σχετικά με την άδεια ειδικού σκοπού και ποιοί την δικαιούνται.
Η άδεια ειδικού σκοπού όταν παραμένουν κλειστά τα σχολεία, προβλέφθηκε με το άρθρο 4 της από 11/3/2020 ΠΝΠ. Επίσης, από τότε προβλέφθηκε ότι την άδεια αυτή, την δικαιούνται οι εργαζόμενοι γονείς παιδιών που είναι εγγεγραμμένα σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς, παιδιών που φοιτούν σε σχολικές μονάδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης και παιδιών που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών, καθώς και οι εργαζόμενοι γονείς ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία.
Όπως είναι γνωστό η άδεια ειδικού σκοπού αποτελεί ένα ειδικό σχήμα άδειας τριών ημερών που ακολουθείται από τη χορήγηση μίας ημέρας ετήσιας κανονικής άδειας. Από τις τέσσερις ημέρες, οι δύο πρώτες ημέρες πληρώνονται από τον εργοδότη, η τρίτη ημέρα από το κράτος και η τέταρτη ημέρα λογίζεται ως κανονική άδεια του εργαζόμενου.
Με την ΚΥΑ 17787/520 προβλέφθηκε ότι η άδεια ειδικού σκοπού δεν θα έχει καταληκτική ημερομηνία, αλλά θα συναρτάται με την με την προσωρινή αναστολή λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων.
Με εγκύκλιό του στις 1/10/2020 (αρ. 39683/1259) διευκρινίζει ότι η άδεια ειδικού σκοπού μπορεί να χορηγηθεί και στην περίπτωση αναστολής σχολικών μονάδων ή μονάδων φροντίδας παιδιών λόγω εμφάνισης επιβεβαιωμένου ή ύποπτου κρούσματος κορωνοϊού, ή όταν το παιδί που φοιτά στο σχολείο τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό έπειτα από επαφή με επιβεβαιωμένο κρούσμα κορωνοϊού.
Λόγω του νέου απαγορευτικού και της υποχρεωτικής προσωρινής αναστολής λειτουργίας των σχολικών μονάδων, η άδεια ειδικού σκοπού εμφανίστηκε ξανά στο προσκήνιο και το υπουργείο εργασίας προχώρησε στην έκδοση νέας εγκυκλίου (αρ. 46621/1415/2020) με σχετικές οδηγίες.
Σύμφωνα λοιπόν με όσα έχουν θεσπιστεί έως σήμερα, ισχύουν τα παρακάτω για την άδεια ειδικού σκοπού:
- Όλοι οι γονείς παιδιών που φοιτούν σε σχολεία υποχρεωτικής εκπαίδευσης (νηπιαγωγείο – δημοτικό – γυμνάσιο) είναι δικαιούχοι της άδειας ειδικού σκοπού καθώς και οι γονείς παιδιών που έχουν εγγραφεί σε βρεφικούς, βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς. Δικαιούχοι είναι επίσης οι γονείς παιδιών που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών, καθώς και οι εργαζόμενοι γονείς ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία.
- Η άδεια ειδικού σκοπού ως μέτρο ισχύει όσο διάστημα υπάρχει προσωρινή αναστολή λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων.
- Το δικαίωμα της άδειας ειδικού σκοπού ισχύει και για τους δύο εργαζόμενους γονείς, εφόσον εργάζονται στον ιδιωτικό τομέα.
- Χρήση της άδειας μπορεί να γίνει είτε από τον έναν εξ ολοκλήρου, είτε και από τους δύο, εφόσον μοιραστούν μεταξύ τους διαστήματα αυτής, ενώ δεν μπορεί να γίνει ταυτόχρονα χρήση της και από τους δύο. Οι εργαζόμενοι που αιτούνται την άδεια προσκομίζουν στους εργοδότες τους σχετικές υπεύθυνες δηλώσεις.
- Σε περίπτωση που εργάζεται μόνο ο ένας γονέας τότε αυτός δεν δικαιούται την ειδική άδεια, παρά μόνο εάν ο άλλος γονέας νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία και λαμβάνει επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ).
- Σε περίπτωση που ο εργοδότης αναστείλει τη λειτουργία της επιχείρησής του λόγω της λήψης των έκτακτων μέτρων για την αντιμετώπιση και την πρόληψη μετάδοσης του κορωνοϊού, ο εργαζόμενος γονέας δεν δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού.
- Εάν ο ένας γονέας εργάζεται με μισθωτή εργασία και ο άλλος είναι ελεύθερος επαγγελματίας τότε την άδεια ειδικού σκοπού τη δικαιούται κανονικά ο μισθωτός γονέας.
- Για τους εργαζόμενους γονείς παιδιών που είναι εγγεγραμμένα ή φοιτούν σε εκπαιδευτικές μονάδες ή δομές παροχής φροντίδας των οποίων η λειτουργία ή η δια ζώσης εκπαιδευτική λειτουργία αναστέλλεται, συστήνεται κατ’ αρχήν η παροχή εξ αποστάσεως εργασίας, εφόσον αυτή είναι εφικτή.
- Εάν δεν είναι δυνατή η παροχή εξ’ αποστάσεως εργασίας, τότε ως εναλλακτική χορηγείται η άδεια ειδικού σκοπού, όπως ισχύει σήμερα.
- Η άδεια ειδικού σκοπού μπορεί να χορηγείται και στην περίπτωση που παιδί τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό έπειτα από επαφή του με επιβεβαιωμένο κρούσμα εντός της σχολικής μονάδας, εξαιτίας του οποίου αναστέλλεται η λειτουργία του τμήματος το οποίο παρακολούθησε το παιδί που νόσησε αλλά και το παιδί που τίθεται σε κατ’ οίκον περιορισμό, χωρίς ωστόσο να ανασταλεί η λειτουργία του βασικού τμήματος στο οποίο φοιτά το τελευταίο. Στην περίπτωση αυτή τα σχολεία θα πρέπει να χορηγούν στους γονείς σχετικές βεβαιώσεις.
- Σε άλλες περιπτώσεις κατά τις οποίες το παιδί και όχι ο γονέας, εξαιτίας άλλης επαφής του με επιβεβαιωμένο κρούσμα κορωνοϊού απαιτείται να τεθεί σε κατ’ οίκον περιορισμό, κατόπιν οδηγιών που έχουν δοθεί από τον Ε.Ο.Δ.Υ., ενώ το σχολείο ή η δομή δεν έχει αναστείλει τη λειτουργία του, τότε ο εργαζόμενος, με απόφαση του εργοδότη, μπορεί να απασχολείται με το σύστημα της τηλεργασίας εφόσον αυτό είναι δυνατόν.Εάν δεν είναι εφικτή η παροχή τηλεργασίας συστήνεται η εύλογη προσαρμογή του ωραρίου του/της εργαζόμενου/ης για το επίμαχο διάστημα προκειμένου να μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες φροντίδας του παιδιού κατά το διάστημα της υποχρεωτικής παραμονής του στο σπίτι και εάν ούτε και αυτό είναι εφικτό τότε ο/η εργαζόμενος/η δύναται να απουσιάζει δικαιολογημένα από την εργασία του/της. Στη περίπτωση αυτή και καθώς δεν δικαιολογείται η χρήση της άδειας ειδικού σκοπού, ο εργαζόμενος μπορεί να αναπληρώνει το 1/2 των ωρών που αντιστοιχούν στις εργάσιμες ημέρες παραμονής του κατ’ οίκον, κατά 1 ώρα ημερησίως, σε άλλες εργάσιμες ημέρες, ενώ ο εργοδότης καταβάλλει κανονικά το σύνολο των αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών.
- Στην περίπτωση κατά την οποία εκτός από το παιδί και ο ίδιος ο εργαζόμενος γονέας απαιτείται να τεθεί σε περιορισμό, μετά από σχετικές οδηγίες του ΕΟΔΥ, απουσιάζοντας δικαιολογημένα από την εργασία του, τότε εξετάζεται η παροχή εργασίας εξ’ αποστάσεως από τον εργαζόμενο, εφόσον αυτό είναι δυνατόν. Εφόσον δεν είναι δυνατή η τηλεργασία, τότε, ο εργαζόμενος αναπληρώνει τις μισές ώρες που απουσίαζε, εργαζόμενος κατά μία ώρα επιπλέον την ημέρα σε άλλες εργάσιμες ημέρες.
- Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σύσταση στους γονείς των παιδιών για παραμονή κατ’ οίκον εξετάζεται η παροχή εργασίας εξ’ αποστάσεως από τον εργαζόμενο, εφόσον αυτό είναι δυνατόν, για όσο διάστημα τα σχολεία μένουν κλειστά. Εφόσον δεν είναι δυνατή η τηλεργασία, τότε χορηγείται στον εργαζόμενο άδεια ειδικού σκοπού.
- Να υπενθυμίσουμε ακόμη, ότι οι γονείς εργαζόμενοι σε περίπτωση νόσησης από κορωνοϊό COVID-19, των τέκνων τους, βρεφών, προνηπίων και νηπίων, μαθητών πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, καθώς και τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας αυτών, καθώς και ατόμων με αναπηρία, τα οποία, ανεξαρτήτως της ηλικίας τους, είναι ωφελούμενοι σε δομές παροχής υπηρεσιών ανοικτής φροντίδας για άτομα με αναπηρία, δικαιούνται να κάνουν χρήσης ειδικής άδειας για την ασθένεια των τέκνων για δεκατέσσερις (14) ημέρες ή και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα σε περίπτωση που αυτό κρίνεται απαραίτητο με ιατρική γνωμάτευση ή σε περίπτωση νοσηλείας τέκνου. Η άδεια αυτή χορηγείται επιπρόσθετα προς άλλες άδειες που αφορούν στην ασθένεια ή στη νοσηλεία τέκνων.
- Οι γονείς εργαζόμενοι, κατά τη διάρκεια αυτής της άδειας λαμβάνουν αποδοχές, κατά τα 2/3 από τον εργοδότη και κατά το 1/3 από το κράτος. Η άδεια αυτή δεν έχει σχέση με την άδεια ειδικού σκοπού.
- Βρισκόμαστε στο Νοέμβριο και ήδη πολλοί εργαζόμενοι έχουν ήδη εξαντλήσει την κανονική τους άδεια με αποτέλεσμα να προκύπτουν προβλήματα στη λήψη άδειας ειδικού σκοπού, αφού ανά τρεις ημέρες άδεια ειδικού σκοπού θα πρέπει να λαμβάνεται και μία ημέρα κανονικής άδειας. Στις περιπτώσεις αυτές γίνεται αποδεκτό ότι κατά την τέταρτη ημέρα, αντί κανονικής άδειας μπορεί να δηλωθεί οποιαδήποτε άλλη νόμιμη άδεια δικαιούται ο εργαζόμενος είτε αυτή χορηγείται με αποδοχές είτε χωρίς αποδοχές. (π.χ. άδεια παρακολούθησης σχολικής επίδοσης, άδεια άνευ αποδοχών κ.α.)