Του Δρ. Στυλιανού Κογεώργου,
Μαιευτήρα, Γυναικολόγου – Χειρουργού, Εξειδικευμένου στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική και στην αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης
Η ενδομητρίωση είναι μια χρόνια νόσος, η οποία γίνεται όλο και περισσότερο γνωστή τα τελευταία χρόνια ως διάγνωση γυναικών που πάσχουν από εξαντλητικούς πόνους κατά την περίοδο και τη σεξουαλική επαφή. Δυστυχώς είναι πολλά περισσότερα και καλό είναι να τα γνωρίζουμε.
Η εξάπλωσή της στον γυναικείο πληθυσμό και οι συνέπειες αυτής τόσο στη υγεία όσο και στο επίπεδο της καθημερινότητάς του, ώθησε την επιστημονική κοινότητα στη δημιουργία ενός παγκοσμίου κινήματος σχετιζόμενου με την πάθηση που ξεκίνησε από το Πανεπιστήμιο Stanford το 2014 και στην καθιέρωση του μήνα Μαρτίου, ως μήνα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του κόσμου για την ενδομητρίωση. Για τον σκοπό αυτό άλλωστε χρησιμοποιείται, το διαδεδομένο πλέον, κίτρινο κορδελάκι (ribbon).
Ένα ανησυχητικό δεδομένο είναι ότι η ενδομητρίωση προσβάλλει περίπου το 10% των γυναικών, ενώ ένα ανησυχητικότερο, ότι πολλές από αυτές δεν αναζητούν ποτέ ιατρική βοήθεια ή βιώνουν μια απογοητευτική εμπειρία, με λανθασμένες διαγνώσεις ή αναποτελεσματικές θεραπείες, στην προσπάθεια τους να ανακουφιστούν από τα συμπτώματα.
Ως αποτέλεσμα, ζουν καθημερινά με τον πόνο, γεγονός που δημιουργεί σοβαρά προβλήματα στην καθημερινότητα τους, επηρεάζοντας όλους τους τομείς της κοινωνικής, επαγγελματικής και προσωπικής τους ζωής, καθώς και την ψυχική και σωματική τους υγεία.
Γιατί η ενδομητρίωση είναι μια υποδιαγνωσμένη νόσος;
Ο πόνος της ενδομητρίωσης έχει χαρακτηριστεί από το NHS ως ένας από τους 20 ισχυρότερους πόνους που μπορεί να βιώσει ένας άνθρωπος (μαζί με αυτούς του εμφράγματος και του σπασίματος οστών), παρόλα αυτά μεγάλος αριθμός γυναικών εξακολουθεί να τον παραγνωρίζει ή να επιλέγει να ζει με αυτόν. Γιατί όμως συμβαίνει αυτό;
Αρχικά, η συσχέτιση στον κοινό νου της έμμηνου ρύσεως και της σεξουαλικής επαφής με τον πόνο και η υποβάθμιση της σημαντικότητας του γυναικείου πόνου, έχει ως αποτέλεσμα την παραγνώριση ή υποβάθμιση των βιωμένων συμπτωμάτων των γυναικών είτε από τις ίδιες, είτε από το ιατρικό προσωπικό.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο όμως, σημαντική ευθύνη φέρει και η πολυεπίπεδη ανεπάρκεια των φερόμενων ως ειδικών.
Σύμφωνα, με τον οργανισμό FDA των ΗΠΑ, περίπου οι μισές ασθενείς με ενδομητρίωση χρειάστηκε να επισκεφθούν κατά μέσο όρο 5-6 γυναικολόγους για να φτάσουν σε διάγνωση, ενώ υπολογίζεται ότι η ενδομητρίωση αποτελεί μια νόσο που διαγιγνώσκεται σε πολύ προχωρημένο στάδιο, έως και 7 με 10 χρόνια από την εμφάνιση της, δεδομένο που οφείλεται στην έλλειψη ενδιαφέροντος, γνώσεων και εξειδίκευσης των ιατρών που ασκούν τη γυναικολογία για την ενδομητρίωση.
Αιτίες και συμπτώματα ενδομητρίωσης
Παρόλο που οι αιτίες της ενδομητρίωσης αποτελούν ακόμη αντικείμενο έρευνας, η νόσος σχετίζεται με την κληρονομικότητα, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και τη διαδικασία της έμμηνου ρύσης, από την οποία προκύπτει η πλειονότητα των συμπτωμάτων.
Πιο συγκεκριμένα τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν:
- Προβλήματα κατά την έμμηνο ρύση όπως:
- Δυσμηνόρροια
- Πόνο κατά την ούρηση ή την αφόδευση
- Δυσκοιλιότητα, διάρροια ή αίμα στα ούρα
- Ναυτία
- Μεγάλες ποσότητες αίματος
- Πόνο που εντοπίζεται χαμηλά στην κοιλιά ή στη λεκάνη.
- Πόνο κατά τη διάρκεια ή μετά από σεξουαλική επαφή.
- Προβλήματα γονιμότητας.
- Γαστρεντερικά προβλήματα.
Διάγνωση και αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης
Για την αποτελεσματική διάγνωση και αντιμετώπιση της ενδομητρίωσης, ο σημαντικότερος παράγοντας είναι ο ίδιος ο θεράπων ιατρός.
Ένας ιατρός με γνώση και εξειδίκευση της ενδομητρίωσης και ασθενοκεντρική προσέγγιση, θα μπορέσει εύκολα να υπερβεί τις δυσκολίες της διάγνωσης.
Η διαδικασία της διάγνωσης ξεκινάει από την κλινική εξέταση σε συνδυασμό με απεικονιστικές εξετάσεις όπως το διακολπικό υπερηχογράφημα και η μαγνητική τομογραφία.
Οι εξετάσεις πραγματοποιούνται από εξειδικευμένους στην πάθηση της ενδομητρίωσης γυναικολόγους και ακτινολόγους, οι οποίοι μπορούν να διαγνώσουν με ακρίβεια τη νόσο και την έκταση της.
Η πλέον ωστόσο σύγχρονη και έγκυρη εξέταση και η μόνη που εγγυάται 100% αξιόπιστη καταγραφή και αξιολόγηση των ευρημάτων είναι η λαπαροσκόπηση.
Ανάλογα λοιπόν με τα ευρήματα, η θεραπευτική προσέγγιση για την ενδομητρίωση μπορεί να περιλαμβάνει τη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, τη λαπαροσκοπική χειρουργική (ειδικά όταν τα συμπτώματα εμμένουν κατά τη συντηρητική αντιμετώπιση) και την αφαίρεση όλων των εστιών – όζων ενδομητρίωσης, αποκαθιστώντας τη φυσιολογική λειτουργία τον προσβληθέντων οργάνων, ανακουφίζοντας τα συμπτώματα και εξαλείφοντας τον πόνο.
Ιδιαίτερη σημασία στην επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής έχουν οι ιδιαιτερότητες της ασθενούς όπως η ηλικία, το ιατρικό ιστορικό της ασθένειας, η επιθυμία εγκυμοσύνης, κ.ά.
Η επιλογή ενός ιατρού που υιοθετεί τη σύγχρονη θεραπευτική προσέγγιση της ενδομητρίωσης, έχει ως αποτέλεσμα τη γρηγορότερη διάγνωση, τη μείωση της ταλαιπωρίας των ασθενών, την αποκατάσταση της εμπιστοσύνης τους στην ιατρική διαδικασία και την άνοδο της ψυχολογίας τους.
Περισσότερα για την ενδομητρίωση και άλλα γυναικολογικά ζητήματα στο www.kogeorgos.gr
Ο Δρ. Στυλιανός Κογεώργος διαθέτει εξειδικευμένη χειρουργική ομάδα ενδομητρίωσης που αποτελείται από Αναισθησιολόγο, Γενικό Χειρουργό, Ουρολόγο, καθώς και Ψυχολόγο, Φυσικοθεραπευτή και Κλινικό Διαιτολόγο, αντιμετωπίζοντας με υπευθυνότητα και ασφάλεια την κάθε ασθενή.