Η εικαστικός φωτογράφος Σοφία Αντωνακάκη επιβραβεύεται από τον διεθνή οργανισμό Osten για το υποβαλλόμενο έργο της στα πλαίσια της OSTEN BIENNIAL of DRAWING Skopje 2020. Η Σοφία Αντωνακάκη παρέδωσε ένα υλικό μελέτης πάνω στο διαχρονικό φαινόμενο της εξαναγκαστικής ή εθελουσίας μετανάστευσης, της αποδήμησις, της αποίκισις, του εκτοπισμού. Επιχείρησε να καταγράψει μέσα από πολύ-προβολικές συνθήκες ένα συνονθύλευμα εικόνων που συντελούν στο άκρατο φαινόμενο της μετακίνησης πληθυσμών και του νεωτερικού νομαδισμού.
Ο οργανισμός OSTEN (1945) είναι πιο αναγνωρίσιμος πολιτιστικός φορέας στα Βαλκάνια για την τέχνη, την απερίσπαστη σκέψη και την ελεύθερη δημιουργικότητα. Ο οργανισμός εγκολπώνεται την τέχνη και συλλέγει και αρχειοθετεί συστηματικά μέσω των θεσμών του: World Gallery of Cartoons και της OSTEN BIENNIAL of Drawing δικτυώνοντας καλλιτέχνες από όλο τον κόσμο.
Δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στις νέες τάσεις και στους νέους αναδυόμενους καλλιτέχνες, ωστόσο απονέμουν το βραβείο Grand Prix for Life Achievement (ως επίτευγμα ζωής)με ολοκληρωμένο παραδομένο έργο τους Ilya & Emilia KABAKOV. Στην Osten ο χρόνος είναι σημαντικός και το μέλλον είναι ήδη εδώ, ως εκ τούτου αποτείνουν φόρο τιμής σε αυτούς που έχουν συλλάβει τη συλλογική πολιτιστική κληρονομιά χορηγώντας το Παγκόσμιο Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς (Oskar KOKOSCHKA)
Βραβευμένοι καλλιτέχνες στο OSTEN BIENNIAL ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ Skopje 2020 είναι:
GRAND PRIX για Επίτευγμα Ζωής
Ilya & Emilia KABAKOV
Βραβείο ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ
Oskar KOKOSCHKA (1886 – 1980)
Ειδικό GRAND PRIX για Αξιοσημείωτα Καλλιτεχνικά Επιτεύγματα
Georgios XENOS
Ειδικό GRAND PRIX για Αξιοσημείωτα Καλλιτεχνικά Επιτεύγματα
Taki PAVLOVSKI
Βραβείο Καλλιτέχνης του Κόσμου από την WAVA (World Association of Visual Arts)
Ezio GRIBAUDO
Βραβείο Rembrandt για Υπεροχή στην Τέχνη από την WAVA (World Association of Visual Arts)
MICKO Mice Jankulovski
ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗΣ – Lubos PLNY, Czechia
ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΕΚΤΥΠΩΣΗΣ – Andreas TOMBLIN, Cyprus
ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ – Atanas ATANASOSKI, N. Macedonia
ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΤΗΤΑΣ – Eva FRANCOVA, Czechia
ΠΡΩΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ ΝΕΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ – Maciej IGNATOWSKY, Poland
ΕΙΔΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ από την ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Katarzyna LYSZKOWSKA, Poland
Monika WANYURA-KUROSAD, Poland
Michael ZHENG, USA
ΕΙΔΙΚΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ από την ΕΠΙΤΡΟΠΗ
Lidia PEROTTI, Italy
Strahil PETROVSKI, N. Macedonia
ΧΡΥΣΟ ΒΡΑΒΕΙΟ OSTEN
Mustafa ARAPI, Albania
Marion CALLIES, Germany
Kenryo HARA, Japan
Zoran MISHE, Bulgaria
Teja TEGELJ, Slovenia
BRABEIO OSTEN
Sofia ANTONAKAKI, Greece
Eva HNATOVA, Slovakia
Biljana JEVTIC, Serbia
Uschi LÜDEMANN, Germany
Vladimir PAUN VRAPCIU, Romania
ΒΡΑΒΕΙΟ OSTEN για ΑΤΟΜΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Goce BOZURSKI, N. Macedonia
ΒΡΑΒΕΙΟ OSTEN για ΕΘΝΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ – ΕΛΛΑΔΑ
National Selector: Marina GONTA
ΕΙΔΙΚΟ ΒΡΑΒΕΙΟ OSTEN από την επίτροπο για την Ελλάδα
Harris KONDOSPHYRIS
Stavros PANAGIOTAKIS
Η κατάδυση στο υπερπέραν της μεταναστευτικής ροής ανθρώπων και πτηνών!
Φωτογραφική εγκατάσταση με βιντεοπροβολές της Σοφίας Αντωνάκη στον πολιτιστικό οργανισμό Osten
Η μετανάστευση είναι ένα σύνθετο, ρυθμιστικό και δυναμικό φαινόμενο του οικονομικού και κοινωνικού πεδίου. Η λειτουργία της ατομικής και της μαζικής μετακίνησης, σε συνθήκες ροής, είναι ο τρόπος που αναπτύσσεται το διαχρονικό φαινόμενο στις μέρες μας. Η εκτατικότητα, η επεκτατικότητα, η αποεδαφοποίηση, η παλιννόστηση, η αποικιοποίηση, η αποαποικιοποίηση, η αποδημία, η εξορία είναι έκδοχα των συνεχών μετακινήσεων πληθυσμών, με ομοιογενή ή ετερογενή, αναγκαστικά ή προαιρετικά χαρακτηριστικά. Όλο το φαινόμενο εξαντλείται και ολοκληρώνεται, ως παγκοσμιοποιημένη αναδιάρθρωση χώρων και οργανώνεται, επίσης, ως επιλογή εφαρμοσμένης γεωγραφίας και διαχείρισης του τόπου. Η σωρευτικότητα που δημιουργεί η μετανάστευση εκποιεί, μέσα από την τοπική, την περιφερειακή, την εθνική, την διεθνή, την διατλαντική χωρικότητα, μια προσωρινή, πιθανώς, κυκλική ή και μόνιμη μετακίνηση. Τα πουλιά μετανάστες της Σοφίας Αντωνακάκη εμπλέκονται σε εποχικά φαινόμενα, σε ανοιχτές, ενδεχομενικές, χρονικές ανασυστάσεις, πάνω σε κλαδιά άφαντων δέντρων. Τα πουλιά της μετακινούνται, με βιολογικούς δείκτες, ξεπερνώντας την οριακότητα των συνόρων. Οι μετανάστες, ωσάν πλήθος ανθρώπων, χρησιμοποιούν σαν δείκτες κίνησης αλληλοεπικαλυπτόμενες συναρμογές πολιτισμικών, οικονομικών και στρατιωτικών επικρατειών, από τόπο σε τόπο, από λαό σε λαό, από έθνος σε έθνος, από χώρα σε χώρα, από σύνορο σε σύνολο, τελικά από όριο σε όριο.
Το Ούλτραμαρίν μπλε των φωτογραφιών της, σαν ανάκλαση ηλεκτρομαγνητικού ανακλαστήρα και σαν εξίσωση του έναστρου ουρανού στα έργα του Van Gogh, επικαλούνται το ασύμπτωτο όριο της ελεύθερης μετακίνησης, διασταυρούμενων γραμμών και φυλλοβόλων κλαδιών. Γραμμές ακμών, συνόρων, στρατοπέδων και κτηρίων μπερδεύονται με περιγράμματα ανθρώπων και ερειπίων. Το χρώμα αυτό, με την τηλεματική του αίσθηση, αποσυμπιέζει την αρχιτεκτονική που προβάλεται και συμπιέζει την σκιαγραφική ανάπτυξη κλαδιών και πουλιών, σε αναμονή πετάγματος. Μπερδεμένες γραμμές.
Δεν είναι εύκολο να ξεχωρίσεις τα συμβάντα από τα γεγονότα. Τα γεγονότα, για παράδειγμα οι πόλεμοι, είναι συστάδες καταστάσεων, των οποίων η ομοιογένεια οφείλεται στις σχέσεις αιτιότητας της βίας. Η γειτνίαση και ο προπηλακισμός στην χώρα διαμονής των μεταναστών, υλοποιούν, το ίδιο συμβάν: την μετανάστευση ως συστάδα της βίας. Κατά τον Κωσταντίνο Β. Μπούντα, μεταφραστή του Gille Deleuze, συμβάν είναι κάτι το εξαιρετικό, κάτι εκτός σειράς που σημαδεύει την καμπή μιας ευθείας γραμμής, φτιαγμένης με τους απόηχους ενός άλλου συμβάντος, και μια σειρά ομοιογενών γεγονότων συνδεδεμένων με αιτιότητα γραμμική ή δομική. Τα συμβάντα, στην προσωπική ιστορία ενός μετανάστη, αναδιαρθρώνουν την ευθεία ζωή που είχε στην χώρα διαμονής και η τεθλασμένη μετακίνηση γίνεται μετανάστευση. Η αποδήμηση αποτελεί ένα σύνολο διαρθρώσεων, που η συμβολική εγκαρτέρηση των εικόνων της Αντωνακάκη συνταιριάζει στην αποδημητικότητα των πουλιών και στην προσωρινή στάση τους σε ένα κλαδί που, φωτογραφικά, προβάλλεται πάνω σε πλήθος κτηρίων. Τα τσιμεντένια κλαδιά με τα πουλιά είναι η πρότυπη γλυπτική εγκατάσταση «Νέο Ερείπιο» του Χάρη Κοντοσφύρη. Η επαναφωτογράφιση επαναφέρει σε δισδιάστατη εικόνα ό,τι, από την αρχή, προτάθηκε εικαστικά από τον Κοντοσφύρη. Τα εικαστικά συμβάντα αποϋλοποιούνται και επανέρχονται, ως εικόνες υλοποιημένες, μαινόμενες την Ειρήνη.
Η σίγαση της τέχνης προμηνύει τίποτα; Η Ειρήνη είναι η αντιστροφή της υλοποίησης γεγονότων, όπως των πολεμικών, που είναι πλήρη με βίαια συμβάντα υποχρεωτικών μετακινήσεων. Παρόμοια και η Αντωνακάκη υποστηρίζει ότι, σε μια αταξική κοινωνία, κυριαρχεί η Ειρήνη. Η αταξία των διάσπαρτων γραμμών και ακμών, αν προτείνονταν σαν γραμμική αταξικότητα, ως μια συνύπαρξη πολλών μορφοποιήσεων, τότε η Ειρήνη είναι παρούσα, τότε η ειρηνική συνύπαρξη είναι εκεί. Σε αντίθετη περίπτωση, συμβαίνουν συρράξεις και πόλεμοι.
Η πολιτική καλλιτέχνης Αντωνακάκη, με κοινωνικό πρόσημο και απλό ύφος, αποδίδει, χωρίς περιττά στολίδια, τις απόψεις ενός αξιοπρεπούς ανθρώπου. Τα εικαστικά έργα της παρουσιάζουν αναγκαστικά τα τεκταινόμενα ως συμβεβηκότα συμβάντων, ως την ίδια την διαδικασία της αποπλαισίωσης του αυτόπτη μάρτυρα που φαινομενικά εκφράζει γνώμη. Τα γεγονότα και οι μαρτυρίες μιας ολάκερης ζωής στην μεταπολεμική Ευρώπη εμφανίζονται ως ενδιαφέροντες καταγραφές και περιγραφές, πέραν της αριστερής αγένειας ή της δεξιάς υποκρισίας, ως αναπόφευκτη, περίπλοκη πραγματικότητα μιας απραγματοποίητης ζωής. Πρέπει άραγε να συνειδητοποιήσουμε ποιος μηχανισμός εξουσίας τοποθετεί καλλιτέχνες στην θέση του παρατηρητή και πώς ενσκήπτει αυτός στην δυνατότητα να αναπαριστά τον κόσμο, ως να επρόκειτο για λειτούργημα που συνιστάται στην άνετη έκφραση ενδιαφέροντος; Οι επιλογές πολλών καλλιτεχνών άρονται, όταν το ύφος είναι πολύ πιο ύπουλο, άδικο πολύ, πιο αδιόρατα υποκριτικό, όταν αφορά τη σύνδεσή τους με την εξουσία, σε σχέση με οποιαδήποτε πολιτική ρητορική. Η περίπτωση της βιωματικότητας και της εμπλοκής είναι η λειτουργία του βραβευμένου έργου της.
Η Αντωνακάκη μορφοποιεί την κατανόηση εκείνης της ιδιαίτερης δομικής αντίληψης, ώστε να εκλαμβάνουμε το έργο τέχνης ως υποκατάστατο του αισθήματος του ιστορικού βάθους και της ιστορικής συνέχειας. Ενεργοποιεί την εμπειρία του ισχύοντος, υπονομεύοντας την ειδησιολατρεία που προσφέρεται ως στεγανό προϊόν ή καθαρή πληροφορία και απρόσβλητο γεγονός. Αυτή την ειδησιογραφικότητα προσέβαλε ο Κινέζος καλλιτέχνης ÀiWèiwèi, το Φεβρουάριο του 2016, κλείνοντας τα μάτια του και ξαπλώνοντας μπρούμυτα σε μια παραλία του νησιού Μυτιλήνη, αναπαριστώντας τον μικρό AylanKurdi -το τρίχρονο αγόρι από τη Συρία, του οποίου το νεκρό κορμάκι ξεβράστηκε σε μια τουρκική ακτή και θυματοποιήθηκε από τα άνευρα ειδησεογραφικά πρακτορεία. Ο Wèiwèiαντάλλαξε τον τόπο θανάτου με τον τόπο προσδοκώμενης άφιξης, υποκατέστησε την ανήλικη, ανολοκλήρωτη ζωή με την ενήλικη δική του. Κατά αναλογία, ο ErnestHemingway στο Θάνατο το απομεσήμερο, είτε ως ανταποκριτής, είτε ως λογοτέχνης υποβάλει τα γεγονότα, ως γνωστικιστική διαδικασία, η οποία αγγίζει, πολλές φορές, την εγκυκλοπαιδική αφήγηση. Το γεγονός αντικειμενοποιείται και συναποτελεί υλικό της βιομηχανίας της γνώσης, ως πληροφορία που πακετάρει πραγματικότητες κάθε λογής, απαλλάσσοντας τες από την υποκειμενικότητα. Η στρέβλωση της σημασίας των εικόνων σε μια πολιτισμική ακηδία, με απόληξη την ασυνάρτητη λογοκριτική παρουσίαση ταυτοχρονικών γεγονότων, συμβάλει στον μαρασμό της κριτικής και σε έναν λαϊκισμό φιλόξενο, στην άνθιση της συνωμοσιολογίας και της βίας στην κοινωνία. Σε κάθε περίπτωση, η Αντωνακάκη ανανοηματοδοτεί τις εικόνες γλαφυρότητας και υποσχόμενης γαλήνης,μέσω των συνεχών επαναφωτογραφίσεων, όπου το πραγματικό και ψηφιακό συμψηφίζονται, διαστέλλοντας τα όρια της κοσμιότητας και του επιτρεπτούσε αχειραγώγηταβλέμματα, σε σκιώδης εντυπώσεις. Η εικονογραφική ακηδία δυσχεραίνει την διαχείριση της οδύνης, των ανασφαλειών και των φόβων.Οι θεατές μετατρέπονταισε δημαγωγούς της ιστορίας και οι καλλιτέχνες σε επαίσχυντους λογοκλόπους. Η Αντωνακάκη διενεργεί συνεχείς εφαρμογές σημασίας και υπερβάσεις της αυστηρής περιχαρακωμένης περιοχής της δημιουργίας εικόνων, σε μια εποχή εικόνων. Προτείνει μια μετασχηματική γραμματική εργοληψίας άλλων καλλιτεχνών, με στρουκτουραλιστικούς και αποδομητικούς τρόπους εικονικής θέασης, στο «νόημα του νοήματος». Εκκινεί από την αποσύνδεση της εικαστικής εικόνας από μια δημοσιογραφική πληροφορία αναφοράς και με την ποιητική και πειραματική πρακτικήτης καθηλώνει την άλλως απροσδιόριστη,ασύλληπτη υφή των πραγμάτων και των γεγονότων. Η διάταξη προτείνεται απεριόριστα, συνεκδοχικά και ανανεωτικά, έτσι ώστε το καταδυτικό βλέμμα να μπορέσει να ενώσει ετυμολογικές και ρηματικές συνδέσεις του φαινομένου της μετανάστευσης.
Η βράβευση του έργου της Σοφίας Αντωνακάκη συνάδει ως αναστοχαστοχασμός της εξορίας, καθώς η σημασιολογική πυκνότητα των εικόνων της, ως πολιτισμός πληρότητας αποτεθειμένος μέσα στην ύπαρξη, αποτελεί πολιτική πράξη λογικής και ευαισθησίας.
Ο πολιτιστικός οργανισμός Osten συλλέγει την λόγια γνώση των χεριών, ιδέες δημιουργικές και εικόνες αντιπροσωπευτικές για την πυκνή εικαστική νοητικότητα τους.
Αντωνακάκη Σοφία – Βιογραφικό
Γεννήθηκε Πρέσπα. Παρακολούθησε μαθήματα φωτογραφίας και video στην Γερμανία, όπου παράλληλα δούλεψε στην βάση της δημιουργικής φωτογραφίας στο Fotolabor του Πανεπιστημίου του Mainz.
Καλοκαίρι 1994 έκδίδεται το λεύκωμα «Ξύλινες πόρτες της Φλώρινας» από τον Οργανισμό Πρέσπες
Δεκέμβρη 2012 ολοκληρώνει το ντοκιμαντερ «Φλώρινα των τεχνών και των παθών» Mάρτιο του 2013 το ντοκιμαντερ προβάλλεται στην Ταινιοθήκη της Αθήνας.
Έργα της, έχουνε πάρει μέρος, σε διεθνή και ελληνικά φεστιβάλ ντοκιμαντερ.
Νοέμβρη 2014 Η ταινία «Υπάρχει λόγος», επιλέγεται ως υποψήφια στο «Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας», στην κατηγορία των ταινιών μικρού μήκους.
2016 Ομαδική έκθεση ECHOES FROM THE CAVE Dialogues with a Time and a Place…The Crypt Gallery,London / Ψυχή στο Λαιμό 2016
2018 Παίρνει μέρος στην Οsten Biennale of Drawing και έργο της καταχωρείται στον Κατάλογο του οργανισμού
Έχει πάρει μέρος σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, σε συνεργασία με άλλους καλλιτέχνες και με το 3ο Εργαστήρι ζωγραφικής του ΤΕΕΤ Δ.Μακεδονίας Φλώρινας.
Ζει και δημιουργεί στην Φλώρινα.