Το διήμερο 16 και 17 Απριλίου 2022, στην κοινότητα Λεπτοκαρυών του Δήμου Φλώρινας, πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία διεθνές ερευνητικό πείραμα πάνω στην μηχανική και λειτουργία της Μακεδονικής Σάρισσας. H Σάρισσα αποτελούσε το βασικό επιθετικό όπλο της Μακεδονικής φάλαγγας, πρωταγωνιστώντας στα πεδία των μαχών από τον 4ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ, με κύριο χαρακτηριστικό το μεγάλο της μήκος και την ιδιότυπη στάση φύλαξης του κατόχου της.
Το πείραμα το σχεδίασε και το διοργάνωσε ο Αρχαιολόγος Σπύρος Μπάκας (MA, Πανεπιστήμιο Βαρσοβίας) ο οποίος έχει πραγματοποιήσει με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία χρόνια σειρά ανάλογων μελετών και πειραμάτων πάνω στην αρχαία Ελληνική στρατιωτική παράδοση, στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Το πείραμα σχεδιάστηκε μεθοδικά τα τελευταία τρία έτη, στην ομάδα εργασίας συμμετείχαν αρχαιολόγοι και ιστορικοί από Πολωνία, Ρωσία και Ελλάδα, ενώ το project διεξήχθη υπό την αιγίδα του Παγκόσμιου Οργανισμού Πειραματικής Αρχαιολογίας (EXARC).
Μέσα από τα πρωτόκολλα και τους κανόνες που ορίζει η Πειραματική Αρχαιολογία (κλάδος της επιστήμης της Αρχαιολογίας) εξετάστηκαν -παγκοσμίως για πρώτη φορά- μία σειρά από ερωτήματα που έχουν να κάνουν με την λειτουργία και την μηχανική του ιστορικού αυτού όπλου, και τα οποία απασχολούν για χρόνια την ακαδημαϊκή κοινότητα. Μερικά από αυτά τα ερωτήματα ήταν:
α) Η δοκιμή εφαρμογής της χαρακτηριζόμενης «μικρής αιχμής», και του ιδιότυπου πολυγωνικού «συνδετήρα», (ταυτοποιημένων υπό του Καθηγητού Μανώλη Ανδρόνικου), ως πιθανών εξαρτημάτων της σάρισσας, βασισμένοι σε πιστές ανακατασκευές των άνω ευρημάτων.
β) Η χρήση του ενδημικού ξύλου φράξος (Fraxinus excelsior) ως πιθανού υλικού κατασκευής των στελεχών του όπλου, σε μια σείρα απο διάφορα μήκη σάρισσας: 16πήχης (7.7μ), 12πήχης (5.8μ), 10πήχης (4.8μ).
γ) Η αντοχή, η ακρίβεια και η λειτουργία της μακρύτερης έκδοσης της Σάρισσας (Πολύαινος/Πολύβιος) στα 7,7μ (16πήχης).
δ) Την δοκιμή της λοξής και ευθυτενούς στάσης μάχης του κατόχου της Σάρισσας.
Σημαντικό είναι το γεγονός ότι στα πλαίσια της προσομοίωσης των συνθηκών έρευνας που ορίζει η Πειραματική Αρχαιολογία χρησιμοποιήθηκε ιστορικά σωστός ανακατασκευασμένος αμυντικός εξοπλισμός (λινοθώρακες, κράνη, ασπίδες) τα οποία προσομοίωσαν το βάρος και τις συνθήκες μηχανικής κίνησης του κατόχου του όπλου, προσφέροντας συγκριτικά συμπεράσματα.
Τα αποτελέσματα του πειράματος, ήταν άκρως ενθαρρυντικά και διαφωτιστικά, προσφέροντας στην ερευνητική ομάδα την δυνατότητα να επικαιροποιήσει τα συμπεράσματά της σε επικείμενη ακαδημαϊκή εργασία σε διεθνή Αρχαιολογική Journal.
Περισσότερες πληροφορίες :
https://uw.academia.edu/SpyrosBakas
https://exarc.net/events/experimenting-sarissa
