Στην εποχή των smartphones, των κοινοποιήσεων και της συνεχούς συνδεσιμότητας, το ποστάρισμα φωτογραφιών και προσωπικών στιγμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει γίνει δεύτερη φύση για πολλούς από εμάς. Από στιγμιότυπα διακοπών έως οικογενειακές συγκεντρώσεις, οι πλατφόρμες κοινωνικών δικτύων όπως το X, το Instagram, το Facebook και το TikTok έχουν γίνει ψηφιακά λευκώματα γεμάτα με αποσπάσματα της ζωής μας.
Αλλά καθώς ποστάρουμε ολοένα και περισσότερο από τον εαυτό μας και τις ζωές μας στο διαδίκτυο, αξίζει να αναρωτηθούμε: Είναι σωστό να μοιραζόμαστε τις φωτογραφίες ή τις προσωπικές μας στιγμές σε αυτές τις πλατφόρμες; Ποιοι είναι οι κίνδυνοι και πώς μπορούμε να περιηγηθούμε υπεύθυνα σε αυτό το ψηφιακό τοπίο;
Τα πλεονεκτήματα της κοινής χρήσης στα social
- Σύνδεση και Αίσθηση Κοινότητας: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μάς επιτρέπουν να παραμένουμε συνδεδεμένοι με τους φίλους και την οικογένεια μας, ειδικά με αυτούς που ζουν μακριά. Η κοινή χρήση προσωπικών στιγμών μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση των σχέσεων και να ενισχύσει την αίσθηση της κοινότητας. Για παράδειγμα, η ανάρτηση φωτογραφιών από μια γιορτή γενεθλίων ή από τη γέννηση ενός νέου μωρού μπορεί να κάνει τα αγαπημένα μας πρόσωπα να αισθάνονται ότι έρχονται πιο κοντά.
- Αυτοέκφραση και Δημιουργικότητα: Η κοινή χρήση φωτογραφιών και στιγμών μπορεί να είναι και μια μορφή αυτοέκφρασης. Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν τα socialmedia ως μια δημιουργική διέξοδο, επιδεικνύοντας π.χ. τις φωτογραφικές τους δεξιότητες, το στυλ μόδας ή τις ταξιδιωτικές τους περιπέτειες. Μπορεί επίσης να είναι ένας τρόπος για να καταγράψουν την προσωπική τους ανάπτυξη και τα γεγονότα-ορόσημα στη ζωή τους.
- Χτίσιμο προσωπικής/εταιρικής επωνυμίας: Για τους επιχειρηματίες, τους influencers και τους επαγγελματίες, τα κοινωνικά δίκτυα είναι ένα ισχυρό εργαλείο για την οικοδόμηση επαγγελματικής επωνυμίας και την αύξηση κερδών. Η κοινή χρήση προσεκτικά επιμελημένων στιγμών μπορεί να βοηθήσει στη δημιουργία αισθήματος αξιοπιστίας και εμπιστοσύνης, στην προσέλκυση ευκαιριών και στην αύξηση των οπαδών/ακόλουθων/πελατών.
Τα μειονεκτήματα της κοινής χρήσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
- Προβλήματα απορρήτου/ιδιωτικότητας: Ένας από τους μεγαλύτερους κινδύνους του διαμοιρασμού προσωπικών στιγμών στο διαδίκτυο είναι η πιθανή απώλεια της ιδιωτικότητας στη καθημερινότητα μας. Μόλις μεταφορτωθεί μια φωτογραφία ή μια ανάρτηση, μπορεί να είναι δύσκολο να ελέγξουμε ποιος τη βλέπει ή πώς χρησιμοποιείται. Ακόμη και με τις κατάλληλες ρυθμίσεις απορρήτου στην εκάστοτε πλατφόρμα, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος παραβιάσεων δεδομένων ή μη εξουσιοδοτημένης χρήσης.
- Υπερβολικό ποστάρισμα και ψηφιακό αποτύπωμα: Κάθε ανάρτηση συμβάλλει στη δημιουργία του ψηφιακού μας αποτυπώματος, κάτι που μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες. Γενικά για το διαδίκτυο ισχύει το: “Ότι ανεβαίνει δεν κατεβαίνει”. Το υπερβολικό ποστάρισμα λοιπόν μπορεί να οδηγήσει σε αίσθηση αμηχανίας, ζημιά στη φήμη ή ακόμα και να βλάψει τις μελλοντικές προοπτικές επαγγελματικής σταδιοδρομίας. Πλέον πολλοί εργοδότες και ιδιωτικά κολέγια ελέγχουν τα προφίλ των μέσων κοινωνικής δικτύωσης των εργαζομένων/φοιτητών τους. Το ακατάλληλο περιεχόμενο μπορεί να αφήσει αρνητική εντύπωση.
- Επιπτώσεις στην Ψυχική Υγεία: Η συνεχής κοινή χρήση και σύγκριση της ζωής μας με άλλους στα social μπορεί να επηρεάσει αρνητικά και τη ψυχική υγεία. Η πίεση του να παρουσιάσεις μια τέλεια εικόνα μπορεί να οδηγήσει σε ένα μόνιμο άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και διαστρεβλωμένη αίσθηση της πραγματικότητας. Επιπλέον, τα αρνητικά σχόλια που τυχόν θα υπάρξουν ή ο διαδικτυακός εκφοβισμός μπορούν να επιδεινώσουν περαιτέρω τα δυσάρεστα συναισθήματα.
Συμβουλές για υπεύθυνη κοινή χρήση
[1]. Σκεφτείτε πριν δημοσιεύσετε
Πριν μοιραστείτε μια φωτογραφία ή μια προσωπική στιγμή, αναρωτηθείτε:
- Θα ήμουν άνετα αν αυτό το έβλεπαν άγνωστοι;
- Θα μπορούσε αυτή η ανάρτηση να βλάψει εμένα ή κάποιον άλλον στο μέλλον;
- Κοινοποιώ για τους σωστούς λόγους ή απλά αναζητώ επιβεβαίωση;
[2]. Προσαρμόστε τις ρυθμίσεις απορρήτου
Επωφεληθείτε από τις ρυθμίσεις απορρήτου που παρέχουν οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων. Περιορίστε ποιοι μπορούν να δουν τις αναρτήσεις σας και σκεφτείτε να δημιουργήσετε ξεχωριστούς λογαριασμούς, έναν για προσωπική και έναν επαγγελματική χρήση. Να είστε προσεκτικοί με την αποδοχή αιτημάτων φιλίας από άτομα που δεν γνωρίζετε. Φυσικά ο μέσος χρήστης πιθανόν να δυσκολεύεται να κατανοήσει πως θα ρυθμίσει κατάλληλα το απόρρητο στην κάθε πλατφόρμα, αλλά πάντα υπάρχουν σχετικές οδηγίες στο διαδίκτυο.
[3]. Αποφύγετε την κοινή χρήση ευαίσθητων πληροφοριών
Ποτέ μην κοινοποιείτε ευαίσθητες πληροφορίες όπως τη διεύθυνση του σπιτιού, τον αριθμό τηλεφώνου ή τα οικονομικά στοιχεία σας. Λάβετε υπόψη σας τις γεωγραφικές ετικέτες (τα λεγόμενα geo-tags) και τις λειτουργίες κοινής χρήσης τοποθεσίας, καθώς μπορούν να αποκαλύψουν το πού βρίσκεστε σε πραγματικό χρόνο.
[4]. Σεβαστείτε το απόρρητο των άλλων
Πριν δημοσιεύσετε φωτογραφίες ή ιστορίες που περιλαμβάνουν άλλα άτομα, ζητήστε τη συγκατάθεσή τους. Δεν αισθάνονται όλοι άνετα να μοιράζονται τη ζωή τους στο διαδίκτυο και είναι σημαντικό να σεβόμαστε τα όριά τους.
[5]. Επιμέλεια του περιεχομένου σας
Εστιάστε στο ποστάρισμα ουσιαστικού και θετικού περιεχομένου που αντανακλά τις αξίες και τα ενδιαφέροντά σας. Αποφύγετε να μοιράζεστε υπερβολικά κοσμικές λεπτομέρειες ή να δημοσιεύετε αναρτήσεις λόγω πρόσκαιρου ενθουσιασμού. Κάντε δηλαδή και μια δεύτερη σκέψη πριν ανεβάσετε κάτι. Ένα καλά επιμελημένο προφίλ είναι πιο πιθανό να αφήσει θετική εντύπωση.
[6]. Κάντε διαλείμματα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Η τακτική απομάκρυνση από τα κοινωνικά δίκτυα (για μικρά αλλά εύλογα χρονικά διαστήματα) μπορεί να μας βοηθήσει να ανακτήσουμε μια θετική προοπτική για τη ζωή και τον κόσμο και να μειώσει την πίεση για ολοένα και περισσότερο ποστάρισμα ή scrolling. Χρησιμοποιήστε αυτόν τον χρόνο μακριά από τα social για να εστιάσετε σε διαπροσωπικές σχέσεις και χειροπιαστές εμπειρίες.
Άρα…
Η δημοσίευση φωτογραφιών και προσωπικών στιγμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορεί να είναι ένας υπέροχος τρόπος για να συνδεθείτε, να εκφραστείτε και να νιώσετε ότι επιβεβαιώνεστε. Ωστόσο, είναι σημαντικό να προσεγγίζετε την κάθε ανάρτηση με προσοχή και επίγνωση. Λαμβάνοντας υπόψη τους πιθανούς κινδύνους και ακολουθώντας υπεύθυνες πρακτικές κοινής χρήσης, μπορείτε να απολαμβάνετε τα οφέλη των socialmedia προστατεύοντας παράλληλα το απόρρητο και την ευημερία σας.
Σε κάθε περίπτωση, η απόφαση να μοιραστείτε κάτι είναι μια προσωπική υπόθεση – απλώς βεβαιωθείτε ότι είναι μια απόφαση με την οποία αισθάνεστε άνετα, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον…
Ελπίζω να βρήκες ενδιαφέρον το άρθρο! Αν ναι, κοινοποίησε το! Επίσης, αν σε ενδιαφέρει, δίνω 3 ηλεκτρονικά βιβλία (PDFeBooks) εντελώς δωρεάν… Πρόκειται για πληροφορίες που μπορεί να αλλάξουν τη ζωή σου… ίσως όχι. Πάντως σίγουρα θα προσθέσουν κάτι στις ήδη υπάρχουσες γνώσεις σου!
Με εκτίμηση,
Λάζ. Γεωργούλας, Μηχανικός Η/Υ, Σύμβουλος Διαδικτύου