Στο παλιό Δημαρχείο Λαιμού Πρεσπών πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 20 Οκτωβρίου εκδήλωση της Εταιρίας Προστασίας Πρεσπών με θέμα: «Αιολικοί σταθμοί παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (ΑΣΠΗΕ), όρνια, γύπες και πελεκάνοι – Είναι δυνατή η συνύπαρξη;», με τη συμμετοχή δημοσιογράφων κεντρικών μέσων που ειδικεύονται στα περιβαλλοντικά θέματα. Στην εκδήλωση έγιναν παρουσιάσεις από 3 περιβαλλοντικές οργανώσεις της χώρας μας, σχετικές με τις συνέπειες της εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ σε βιότοπους και διαδρόμους μετακίνησης εμβληματικών ειδών της ελληνικής ορνιθοπανίδας, όπως αυτά απαντώνται στη Θράκη, τα Ακαρνανικά όρη, την Πρέσπα και την υπόλοιπη βόρεια Ελλάδα. Κοινό χαρακτηριστικό των παρουσιάσεων των τριών περιβαλλοντικών οργανώσεων ήταν η στιβαρή επιστημονική τεκμηρίωση που είναι διαθέσιμη πλέον σχετικά με τις επιπτώσεις της επιζήμιας χωροθέτησης ΑΣΠΗΕ σε κρίσιμους βιότοπους απειλούμενων ειδών, καθιστώντας πλέον εγκληματική περιβαλλοντικά την αγνόησή της από την Πολιτεία και τους φορείς ανάπτυξης ΑΠΕ.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο Δήμαρχος Πρεσπών, κ. Γιώργος Στεργίου, επισημαίνοντας ότι είναι υπέρ της πράσινης ανάπτυξης, αλλά με σεβασμό στο φυσικό κεφάλαιο. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Δήμος Πρεσπών μετά από διαδικασίες διαβούλευσης με τους πολίτες του το καλοκαίρι του 2024 τοποθετήθηκε κατά της εγκατάστασης νέων έργων ΑΠΕ στην επικράτειά του.
O επιστημονικός συνεργάτης της Εταιρείας Προστασίας Βιοποικιλότητας της Θράκης, Λευτέρης Καψάλης, επισήμανε ότι η Θράκη αποτελεί μια πολύ σημαντική θέση για τα τρία είδη προστατευόμενων γυπών – μαυρόγυπα, όρνιο, ασπροπάρη, καθώς και για πλήθος ειδών αρπακτικών πουλιών. Παρ’ όλα αυτά, αποτελεί περιοχή αιολικής προτεραιότητας βάσει του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τις ΑΠΕ (2008), με έντονο επενδυτικό ενδιαφέρον εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ, οι επιπτώσεις των οποίων αποτιμώνται σε τουλάχιστον 662 καταγραμμένα περιστατικά πρόσκρουσης (αρπακτικών, νυχτερίδων και άλλων πουλιών). Μάλιστα, 4 αρπακτικά βρέθηκαν νεκρά έπειτα από πρόσκρουση σε ανεμογεννήτριες εφοδιασμένες με αυτοματοποιημένο σύστημα αποτροπής πρόσκρουσης, γεγονός που καθιστά το σύστημα αυτό αναποτελεσματική λύση. Ο Λ. Καψάλης ανέφερε ότι, δύο χρόνια μετά την πυρκαγιά στη Δαδιά, απουσιάζει η απαραίτητη νομοθετική ρύθμιση για την αναστολή αδειοδότησης ΑΣΠΗΕ στις καμένες εκτάσεις και τις γειτονικές άκαυτες οι οποίες αποτελούν κρίσιμα ενδιαιτήματα για τα αρπακτικά πουλιά, καθώς και σαφείς κατευθύνσεις από την κεντρική Διοίκηση προς τις υπηρεσίες που αδειοδοτούν ή γνωμοδοτούν έως την ψήφιση της νομοθετικής ρύθμισης.
Από την Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, ο Αποστόλης Καλτσής τόνισε την ακατάλληλη χωροταξία των ΑΣΠΗΕ στη χώρα. Στην Ελλάδα, εντός Ζωνών Ειδικής Προστασίας και Σημαντικών Περιοχών για τα Πουλιά έχουμε αυτή τη στιγμή το 29% του συνόλου των ανεμογεννητριών με άδεια εγκατάστασης ή λειτουργίας (1.042 ανεμογεννήτριες). Αποτέλεσμα αυτής της χωροθέτησης είναι ότι αφενός εγκρίνονται έργα που δεν συμμορφώνονται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία (σύμφωνα με την ίδια την Ευρωπαϊκή Επιτροπή), αφετέρου καταγράφονται 70 περιστατικά πρόσκρουσης γυπών στην Ελλάδα. Τέλος, αναφέρθηκε στην περίπτωση των Ακαρνανικών Ορέων, που αποτελούν έναν από τους ιδανικούς βιότοπους όπου φωλιάζει το όρνιο (κινδυνεύον είδος) στην ηπειρωτική Ελλάδα. Εκεί, η Ορνιθολογική κατέγραψε πολυάριθμες σοβαρές διοικητικές παρατυπίες, όπως η παράτυπη κατάτμηση ενιαίου έργου, η απουσία εκτίμησης σωρευτικών επιπτώσεων και κυρίως η σκανδαλώδης κατάχρηση του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων, την οποία πρόσφατα στηλίτευσε και η αρμόδια Ρυθμιστική Αρχή.
Από την Εταιρία Προστασίας Πρεσπών (ΕΠΠ), η Όλγα Αλεξάνδρου εστίασε στις αρνητικές επιπτώσεις των ανεμογεννητριών στα πουλιά, όταν αυτές χωροθετούνται σε περιοχές με υψηλή πυκνότητα και συχνότητα μετακινήσεων προστατευόμενων ειδών. Τέτοια παραδείγματα είναι ο αργυροπελεκάνος και ο ροδοπελεκάνος που ταξιδεύουν από τον Ιανουάριο έως το Σεπτέμβριο σε υγροτόπους εκτός Πρέσπας για να τραφούν. Τα εμβληματικά αυτά είδη (από τα πιο βαριά πουλιά στον κόσμο), διανύουν αποστάσεις έως και 200χλμ, ανά 2-4 ημέρες, ακολουθώντας συγκεκριμένες διαδρομές με σκοπό την αξιοποίηση θερμικών ρευμάτων αέρα για να μην καταναλώνουν περιττή ενέργεια. Παρουσιάστηκε η αναθεωρημένη επιστημονική μελέτη της ΕΠΠ (1η έκδοση Μάρτ. 2022, 2η έκδ. Οκτ. 2025) με προτεινόμενες ζώνες αποκλεισμού εγκατάστασης ΑΣΠΗΕ λόγω συχνών πτήσεων πελεκάνων. Οι ζώνες προέκυψαν από επεξεργασία δεδομένων 70 πομπών GPS/GSM για μια περίοδο 15ετίας, με αποτέλεσμα την εξαγωγή των σημαντικότερων «θερμών σημείων» στους διαδρόμους μετακίνησης. Η Εταιρία θα καταθέσει το επόμενο διάστημα αυτή την επιστημονική πρόταση στο ΥΠΕΝ με το αίτημα να ενσωματωθεί στο νέο Ειδικό Χωροταξικό για τις ΑΠΕ, που εκκρεμεί πολλά χρόνια.
