Παιδί Παχύσαρκο = Παχύσαρκος Ενήλικας;

Γράφει ο Θωμάς Λ. Παλικρούσης*

Τι είναι η Παχυσαρκία;

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) το υπερβάλλον σωματικό βάρος (overweight) και η παχυσαρκία (obesity) ορίζονται ως “η μη φυσιολογική ή υπερβολική συσσώρευση λίπους στο λιπώδη ιστό η οποία δύναται να επηρεάσει δυσμενώς την υγεία του ατόμου” · αποτελώντας παράγοντα κινδύνου για μια σειρά χρόνιων ασθενειών, συμπεριλαμβανομένου του Σακχαρώδους Διαβήτη, των Καρδιαγγειακών και του Καρκίνου. Η παχυσαρκία αναγνωρίζεται από τον WHO ως νόσος, με τους αρχαίους Έλληνες να αποτελούν τους πρώτους που την χαρακτήρισαν ως χρόνια νόσο. Ο ίδιος ο Ιπποκράτης υπήρξε τόσο μελετητής όσο και θεραπευτής της παχυσαρκίας, συσχετίζοντας αυτή με το µειωµένο προσδόκιµο επιβίωσης.

Η έκταση του προβλήματος;

Ο WHO τονίζει πως το φαινόμενο της παχυσαρκίας έχει πάρει διαστάσεις παγκόσμιας επιδημίας, με ταχύτατη εξάπλωσή στο σύνολο των ηλικιακών ομάδων · αποτελώντας απόρροια της καθημερινής υψηλής θερμιδικής πρόληψης, συγκριτικά με την ενεργειακή κατανάλωση. Πρόσφατη έκθεση του WHO, προβλέπει, βασιζόμενη σε εθνικά στοιχεία, ότι μέχρι το 2030 τα ποσοστά του εν λόγω φαινομένου θα έχουν διπλασιαστεί στην Ελλάδα. Η πραγματική διάσταση μπορεί να γίνει ευκολότερα αντιληπτή λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι παγκοσμίως το 2013, 42 εκατομμύρια παιδιά κάτω της ηλικίας των 5 ετών χαρακτηρίστηκαν ως υπέρβαρα ή παχύσαρκα.

Η απαρχή του προβλήματος

Η παιδική και εφηβική παχυσαρκία παρουσιάζει ραγδαία αύξηση παγκοσμίως, καθώς τα παιδιά αποτελούν την περισσότερο ευάλωτη ηλικιακή ομάδα. Πλήθος ερευνών υποστηρίζει ότι μέρος του υψηλού ποσοστού των παχύσαρκων ενήλικων ατόμων, που παρατηρείται σήμερα, συνδέεται με την παιδική ηλικία. Με άλλα λόγια δηλαδή, υποστηρίζεται ότι τα παχύσαρκα άτομα κατά την παιδική τους ηλικία παραμένουν παχύσαρκα και κατά την ενήλική ζωή τους, με όλους τους συνοδούς κινδύνους για την υγεία.

Ποια είναι η αιτία;

Πιθανή αιτία των πολύ υψηλών ποσοστών της νόσου που καταγράφονται στην χώρα και που την κατατάσσουν στις υψηλότερες θέσεις μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, είναι ότι τα παιδιά στην Ελλάδα, συγκριτικά με τα παιδιά άλλων χωρών, παρουσιάζουν χαμηλότερα επίπεδα σωματικής δραστηριότητας και ανθυγιεινές διατροφικές συνήθειες, καθημερινά. Δυστυχώς η διαφήμιση ανθυγιεινών τροφίμων βρίσκεται παντού · στοχεύοντας κατά τραγικό τρόπο στην πρώιμη παιδική ηλικία, στιγμή κρίσιμη διότι τα παιδιά αναπτύσσουν τις γευστικές προτιμήσεις που θα υιοθετήσουν καθ’ όλη την διάρκεια της ζωής τους, ανεξάρτητα αν αυτές είναι υγιεινές ή ανθυγιεινές. Επιπροσθέτως, φαίνεται να έχει συμβάλει στην αύξηση της συχνότητας εμφάνισης της παχυσαρκίας η οικονομική κρίση των τελευταίων ετών. Έχει διαπιστωθεί, ότι άτομα υψηλότερου εισοδήματος έχουν την δυνατότητα να καταναλώσουν πιο υγιεινό και υψηλότερης ποιότητας φαγητό συγκριτικά με τα άτομα χαμηλότερου εισοδήματος.

Key Message:

✔ Η παιδική παχυσαρκία αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στον τομέα της δημόσιας υγείας

✔ Ο WHO τονίζει πως οι υγιείς διατροφικές συνήθειες ξεκινούν νωρίς στη ζωή. Η παιδική ηλικία αποτελεί την καταλληλότερη περίοδο για τη διαμόρφωση υγιεινών διατροφικών συνηθειών · διότι τα παιδιά αναπτύσσουν τις γευστικές προτιμήσεις τους

✔ Η Δυτικοποίηση των διατροφικών συνηθειών αποτελεί θεμέλιο λίθο για την έξαρση του φαινομένου της παχυσαρκίας στο άμεσο μέλλον

✔ Είναι σύνηθες φαινόμενο η παιδική παχυσαρκία να ακολουθεί και στην ενήλικη ζωή

✔ Το κέρδος από τη μείωση του σωματικού βάρους του παιδιού και του εφήβου στον ψυχισμό του είναι πολύ μεγάλο.