Η Λυρική στη μεγάλη οθόνη

Τραβιάτα του Τζουζέππε Βέρντι

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016

Ώρα έναρξης 20.00 / Είσοδος ελεύθερη

• ΑΙΓΙΟ – Δημοτικός Κινηματογράφος “Απόλλων”
• ΒΕΡΟΙΑ – Κινηματοθέατρο “Σταρ”
• ΗΡΑΚΛΕΙΟ – Πολιτιστικό Συνεδριακό Κέντρο (“Μικρό Θέατρο”)
• ΙΩΑΝΝΙΝΑ – Πολιτιστικός Πολυχώρος “Δημήτρης Χατζής”
• ΚΑΛΑΜΑΤΑ – Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας
• ΚΩΣ – Κινηματοθέατρο “Ορφέας”
• ΜΕΣΟΛΟΓΓΙ – Τρικούπειο Πολιτιστικό Κέντρο
• ΠΡΕΒΕΖΑ – Πολιτιστικό Κέντρο
• ΣΕΡΡΕΣ – Δημοτικό Θέατρο “Αστέρια”
• ΣΥΡΟΣ – Θέατρο “Απόλλων”
• ΤΡΙΚΑΛΑ – Πολυχώρος Τέχνης & Πολιτισμού “Μύλος Ματσόπουλου”
• ΤΡΙΠΟΛΗ – Μαλλιαροπούλειο Θέατρο
• ΦΛΩΡΙΝΑ – Πολιτιστικό Κέντρο (αίθουσα “Θεόδωρος Αγγελόπουλος”)
• ΧΙΟΣ – Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο

Με την δημοφιλέστατη Τραβιάτα του Τζουζέππε Βέρντι ξεκινά το νέο πρόγραμμα κινηματογραφικών προβολών των παραστάσεων της ΕΛΣ, με τίτλο “Η Λυρική στη Μεγάλη Οθόνη”, στις 26 Νοεμβρίου 2016 σε δεκατρείς πόλεις της Ελλάδας.

Πρόκειται για ένα νέο φιλόδοξο πρόγραμμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, που στόχο έχει να ταξιδέψει την λυρική τέχνη σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, μέσω των κινηματογραφικών προβολών παραστάσεων όπερας, οπερέτας και μπαλέτου. Για την πραγματοποίηση του εν λόγω προγράμματος, η ΕΛΣ δημιούργησε ένα ολοκληρωμένο σύστημα ψηφιακής καταγραφής των παραστάσεων της, με χρηματοδότηση από το ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» ΕΣΠΑ 2007-2013, με τίτλο: «Virtual Πρεμιέρες Όπερας στην Ελληνική Περιφέρεια και στο διαδίκτυο & Ενημέρωση για το έργο και τις δραστηριότητες της Εθνικής Λυρικής Σκηνής μέσω σύγχρονων ψηφιακών συστημάτων».

Στις 26 Νοεμβρίου 2016, θα γίνει η πρεμιέρα του προγράμματος με την Τραβιάτα του Τζουζέππε Βέρντι, η οποία θα προβληθεί σε Κινηματογραφικές Αίθουσες και Πνευματικά / Πολιτιστικά Κέντρα των ακόλουθων 13 πόλεων: Αίγιο, Βέροια, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Κως, Μεσολόγγι, Πρέβεζα, Σέρρες, Σύρος, Τρίκαλα, Τρίπολη, Φλώρινα, Χίος.

Ο Καλλιτεχνικός Διευθυντής της ΕΛΣ, κ. Μύρων Μιχαηλίδης, σημειώνει: “Με μεγάλη συγκίνηση και υπερηφάνεια εγκαινιάζουμε ένα νέο άνοιγμα της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ελληνικό κοινό, μέσα από το πρόγραμμα προβολής παραστάσεων «Η Λυρική στη Μεγάλη Οθόνη». Στόχος της ΕΛΣ είναι να γίνεται ολοένα και πιο εξωστρεφής και προσιτή σε όλους, ξεπερνώντας οποιαδήποτε κοινωνικά, ηλικιακά, και τώρα γεωγραφικά εμπόδια. Συνεπώς, το νέο αυτό πρόγραμμα παραστάσεων, μέσα από την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, συμβάλλει όχι μόνο στην προβολή του έργου της ΕΛΣ και των καλλιτεχνών της, αλλά κυρίως στην πλήρωση του θεμελιώδους ρόλου της τέχνης: να ταξιδέψει, να μεταδώσει, και να μεταδοθεί. Στις 26 Νοεμβρίου, η Τραβιάτα του Βέρντι θα προβληθεί σε δεκατρείς πόλεις της χώρας μας. Ευελπιστούμε ότι θα σηματοδοτήσει την αρχή ενός ακόμα ταξιδιού σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, με συνοδοιπόρους όλους τους φίλους της λυρικής τέχνης” .

Η όπερα Τραβιάτα περιγράφει τον έρωτα μιας εταίρας με γόνο καλής οικογένειας του Παρισιού. Η σχέση προκαλεί την αντίδραση της οικογένειας του νέου, το ζευγάρι χωρίζει και ξανασυναντιέται λίγο πριν το θάνατο της κοπέλας. Πρόκειται αδιαμφισβήτητα για ένα από τα αριστουργήματα του παγκόσμιου ρεπερτορίου της όπερας. Πασίγνωστες άριες και ντουέτα ντύνουν μία από τις πιο αγαπητές ιστορίες μεγάλου έρωτα, ματαιωμένου από τις κοινωνικές συμβάσεις. Στην Τραβιάτα ο Τζουζέππε Βέρντι επιτυγχάνει ένα λεπτομερές ψυχογράφημα της ηρωίδας του. Κάθε σημείο της μουσικής της Τραβιάτας συνδέεται άμεσα με την εξέλιξη της δράσης και την τραγική κατάληψη.

Η παράσταση της Τραβιάτας που θα προβληθεί στις δεκατρείς πόλεις, στο πλαίσιο του προγράμματος “Η Λυρική στη Μεγάλη Οθόνη”, μαγνητοσκοπήθηκε τον Μάιο του 2015 στο Θέατρο Ολύμπια της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Πρόκειται για μια παράσταση υψηλού επιπέδου, στην οποία συνέβαλαν, εκτός από την δύναμη της μουσικής του σπουδαίου έργου του Βέρντι, η κλασική σκηνοθεσία με τα εντυπωσιακά σκηνικά και κοστούμια του Νίκου Πετρόπουλου, η εξαιρετική απόδοση της Ορχήστρας και της Χορωδίας της ΕΛΣ υπό τον Ηλία Βουδούρη, καθώς και οι έξοχοι πρωταγωνιστές.

Στον πρωταγωνιστικό ρόλο της Βιολέτας η διεθνώς καταξιωμένη Ελληνίδα σοπράνο Μυρτώ Παπαθανασίου, η οποία έχει ερμηνεύσει τον ρόλο στα πέρατα του κόσμου με ιδιαίτερη επιτυχία. Μάλιστα, για την ερμηνεία της σε αυτόν τιμήθηκε το 2012 με το βραβείο «Μαρία Κάλλας» για τον καλύτερο πρωτοεμφανιζόμενο καλλιτέχνη στην Όπερα του Ντάλλας. Η Παπαθανασίου σημείωσε μια σπουδαία ερμηνεία φωνητικά, αλλά και υποκριτικά.

Μαζί της οι εξαιρετικοί πρωταγωνιστές της ΕΛΣ Αντώνης Κορωναίος και Δημήτρης Πλατανιάς, οι οποίοι χειροκροτήθηκαν θερμά από το κοινό για τις επιτυχημένες ερμηνείες τους. Το καστ συμπλήρωσαν νεότεροι και διακεκριμένοι Έλληνες Μονωδοί. Την Χορωδία της ΕΛΣ, διεύθυνε ο Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, ενώ την χορογραφία υπέγραψε ο Πέτρος Γάλλιας.

Η Τραβιάτα με μια ματιά

Ο συνθέτης / Ο Τζουζέππε Βέρντι, ο διασημότερος συνθέτης του ιταλικού Ρομαντισμού, γεννήθηκε στο Λε Ρόνκολε της βόρειας Ιταλίας το 1813 και πέθανε στο Μιλάνο το 1901. Σπούδασε μουσική στο επαρχιακό Μπουσσέτο και στη συνέχεια στο Μιλάνο. Τα πρώτα του έργα γράφηκαν μέσα στο επαναστατικό κλίμα της εποχής, απηχώντας ιδεολογικά τον αγώνα για την απελευθέρωση των ιταλικών κρατιδίων από τους Αυστριακούς και την ενοποίησή τους σε κυρίαρχη χώρα. Η ενασχόληση του Βέρντι με την πολιτική τον ανέδειξε σε εθνικό σύμβολο. Ως ακροστιχίδα το σύνθημα «Viva Verdi» σήμαινε «Ζήτω ο Βίκτωρ Εμμανουήλ βασιλιάς της Ιταλίας»-«Viva Vittorio Emanuele Re D’ Italia». Το 1861 ο συνθέτης εξελέγη μέλος του πρώτου ιταλικού κοινοβουλίου. Διασημότερες όπερές του είναι οι Ναμπούκκο (1842), Μάκμπεθ (1847/ 1865), Ριγολέττος (1851), Ο τροβαδούρος (1853), Η παραστρατημένη/Τραβιάτα (1853), Η δύναμη του πεπρωμένου (1862), Αΐντα (1871), Οθέλλος (1887) και Φάλσταφ (1893).

Με τη μουσική του ο Βέρντι εξέφρασε σε αισθητικό επίπεδο το πνεύμα του ώριμου Ρομαντισμού και σε πολιτικό επίπεδο την επιθυμία των συμπατριωτών του να δουν την Ιταλία ελεύθερη και ενωμένη. Αγαπήθηκε από ιδιαίτερα πλατύ κοινό και απέκτησε εξαρχής δημοτικότητα που παραμένει αμείωτη μέχρι σήμερα. Στις ιστορικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες του 19ου αιώνα, ο Βέρντι υπήρξε ο συνθέτης που έζησε εκείνη τη μοναδική στιγμή στην Ιστορία της μουσικής, κατά την οποία η υψηλή τέχνη έγινε ταυτόχρονα και λαϊκή.

Το έργο / Το ποιητικό κείμενο της τρίπρακτης όπερας Τραβιάτα – «Η παραστρατημένη»– υπογράφει ο Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε (1810-1876). Βασίζεται στο θεατρικό έργο Η κυρία με τις καμέλιες (1852) του Αλέξανδρου Δουμά υιού (1824-1895) και αφορά την ιστορία της Μαρί Ντυπλεσσί (1824-1847), διάσημης «εταίρας» της παρισινής κοινωνίας, με την οποία σχετιζόταν ο ίδιος ο Γάλλος συγγραφέας. Ως μυθιστόρημα το έργο δημοσιεύτηκε το 1848, μόλις ένα χρόνο μετά το θάνατο της 23χρονης Ντυπλεσσί από φυματίωση. Στο Παρίσι, πιθανώς τον Φεβρουάριο του 1852, ο Βέρντι παρακολούθησε τη θεατρική εκδοχή, επίσης του Δουμά υιού. Συνεπαρμένος, αποφάσισε για πρώτη φορά να απευθυνθεί στο κοινό μέσα από ένα θέμα σύγχρονο, στοχεύοντας σε ένα είδος κοινωνικής κριτικής.

Πρεμιέρες / Η παγκόσμια πρώτη παρουσίαση της όπερας πραγματοποιήθηκε στις 6 Μαρτίου 1853 στο περίφημο Μεγάλο Θέατρο ο Φοίνικας της Βενετίας. Στη συνέχεια ο Βέρντι επεξεργάστηκε αρκετά μέρη κυρίως της Β΄ Πράξης και παρουσίασε εκ νέου το έργο του στις 6 Μαΐου 1854 στο Θέατρο Αγίου Βενέδικτου της Βενετίας.

Στις 29 Οκτωβρίου 1855 η Τραβιάτα δόθηκε για πρώτη φορά στο Θέατρο Αγίου Ιακώβου –ή Σαντζάκομο– της Κέρκυρας, η οποία ήταν τότε πρωτεύουσα του Ηνωμένου Κράτους των Ιονίων Νήσων, κράτους και προτεκτοράτου της Μεγάλης Βρετανίας ως το 1864. Στην Αθήνα η όπερα παρουσιάστηκε δύο χρόνια αργότερα, στις 31 Οκτωβρίου 1857. Από την Εθνική Λυρική Σκηνή η Τραβιάτα πρωτοπαρουσιάστηκε στο θερινό θέατρο της πλατείας Κλαυθμώνος στις 30 Ιουλίου 1942, με τη Μιρέιγ Φλερύ (Βιολέττα), τον Νίκο Γλυνό (Αλφρέντο) και τον Χριστόφορο Αθηναίο (Ζερμόν). Διεύθυνε ο Λεωνίδας Ζώρας.

ΣΥΝΟΨΗ – Α’ Πράξη / Στην κατοικία της Βιολέττας Βαλερύ στο Παρίσι, Αύγουστος, περ. 1850. Κατά τη διάρκεια δεξίωσης ο Γκαστόνε, υποκόμης του Λετοριέρ, συστήνει στη Βιολέττα –νεαρή γυναίκα ελευθέριων ηθών, γνωστή στην παρισινή υψηλή κοινωνία– άλλον ένα θαυμαστή της: τον Αλφρέντο Ζερμόν. Έπειτα από πρόποση του ίδιου νεαρού, οι καλεσμένοι περνούν στην αίθουσα χορού. Η Βιολέττα, με εμφανή συμπτώματα φυματίωσης, μένει πίσω. Της παραστέκεται ο Αλφρέντο, ο οποίος της εξομολογείται το μεγάλο του έρωτα. Όταν όλοι αποχωρούν, η Βιολέττα αναρωτιέται αν αυτός ο νέος με τα αγνά αισθήματα θα μπορούσε να τη λυτρώσει από τον τρόπο ζωής της.

Β’ Πράξη, 1η Σκηνή / Εξοχική κατοικία στα περίχωρα του Παρισιού, Ιανουάριος, περ. 1851. Η Βιολέττα και ο Αλφρέντο συζούν κιόλας τρεις μήνες. Όταν εκείνος μαθαίνει ότι η αγαπημένη του μεταπωλεί τα υπάρχοντά της για να τους συντηρεί, αποφασίζει να επιστρέψει στο Παρίσι προκειμένου να τακτοποιήσει τις υποθέσεις του. Κατά την απουσία του, ο πατέρας Ζερμόν επισκέπτεται κρυφά τη Βιολέττα. Της ζητά να εγκαταλείψει τον Αλφρέντο. Υποστηρίζει ότι η σχέση του γιου του με μία «εταίρα» απειλεί το μέλλον της κόρης του, η οποία και ετοιμάζεται να παντρευτεί. Συντετριμμένη, η Βιολέττα πείθεται να θυσιάσει τον έρωτά της. Όταν ο επιστρέφει Αλφρέντο, τον αποχαιρετά προφασιζόμενη πως φεύγει για λίγο. Αργότερα με ένα γράμμα τον πληροφορεί ότι τον εγκαταλείπει. Ο Ζερμόν προσπαθεί να καθησυχάσει το γιο του, ωστόσο εκείνος, μη γνωρίζοντας την αλήθεια, ορκίζεται εκδίκηση.

2η Σκηνή / Στο μέγαρο της Φλόρας Μπερβουά στο Παρίσι. Καλεσμένοι διασκεδάζουν. Καταφτάνει ο Αλφρέντο και κατόπιν η Βιολέττα συνοδευόμενη από έναν παλαιότερο θαυμαστή της, το βαρόνο Ντουφόλ. Ο Αλφρέντο παίζει χαρτιά και κερδίζει μεγάλα ποσά. Ενώ οι καλεσμένοι έχουν αποσυρθεί για το δείπνο, ο Αλφρέντο και η Βιολέττα συνομιλούν μόνοι. Εκείνη φοβάται για τη ζωή του και τον παρακαλεί να φύγει. Για να τον πείσει, του λέει πως αγαπά το βαρόνο. Ακούγοντας τα λόγια αυτά, οργισμένος, ο Αλφρέντο την προσβάλλει μπροστά στους καλεσμένους. Πετά με περιφρόνηση στα πόδια της τα χρήματα που κέρδισε στα χαρτιά, λέγοντας πως την αποπληρώνει για τις υπηρεσίες που του παρείχε στο παρελθόν. Ο πατέρας του τον επιτιμά για την ανάρμοστη συμπεριφορά του, ενώ ο Ντουφόλ ρίχνει το γάντι στο νεαρό.

Γ’ Πράξη / Στο υπνοδωμάτιο της Βιολέττας, Φεβρουάριος. Στη φθισική Βιολέττα απομένουν μονάχα λίγες ώρες ζωής. Διαβάζει ξανά ένα γράμμα του πατέρα Ζερμόν: Την ενημερώνει ότι ο γιος του κατέφυγε στο εξωτερικό, αφού τραυμάτισε το βαρόνο κατά τη μονομαχία, αλλά θα επιστρέψει πολύ σύντομα στο πλευρό της, προκειμένου να ζητήσει συγγνώμη, καθώς γνωρίζει πλέον για την αυτοθυσία της. Απ’ έξω ακούγονται οι χαρούμενες φωνές των καρναβαλιστών.

Ο Αλφρέντο εμφανίζεται εγκαίρως, και οι δύο νέοι ξανασμίγουν πανευτυχείς. Ονειρεύονται να φύγουν μαζί από το Παρίσι. Μόλις όμως η Βιολέττα σηκώνεται για να ντυθεί, καταρρέει. Ο γιατρός σπεύδει κοντά της, αλλά είναι πια πολύ αργά. Καταφτάνει επίσης ο Ζερμόν, εκλιπαρώντας τη για συγχώρεση. Η Βιολέττα δίνει στον Αλφρέντο ένα μενταγιόν με το αναμνηστικό της πορτρέτο, με την ευχή να παντρευτεί μια σύντροφο αντάξιά του. Ύστερα ξεψυχά στην αγκαλιά του αγαπημένου της.

Κινηματογραφικές προβολές παραστάσεων της ΕΛΣ σε 13 πόλεις της Ελλάδας

Η Λυρική στη μεγάλη Οθόνη

Τραβιάτα του Τζουζέππε Βέρντι

Σάββατο 26 Νοεμβρίου 2016 / Ώρα έναρξης 20.00

Είσοδος ελεύθερη

Μουσική διεύθυνση Ηλίας Βουδούρης

Σκηνοθεσία – σκηνικά -κοστούμια Νίκος Σ. Πετρόπουλος

Χορογραφία: Πέτρος Γάλλιας

Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος

Βιολέτα Βαλερύ Mυρτώ Παπαθανασίου

Φλόρα Μπερβουά Αγγελική Καθαρίου

Αννίνα Αλεξάνδρα Ματθαιουδάκη

Αλφρέντο Ζερμόν Αντώνης Κορωναίος

Τζόρτζιο Ζερμόν Δημήτρης Πλατανιάς

Γκαστόνε Άλεξ Τσιλογιάννης / Βαρόνος Ντουφόλ Κώστας Ντότσικας

Μαρκήσιος του Ομπινύ Νικόλαος Καραγκιαούρης  / Δόκτωρ Γκρανβίλ Διονύσης Τσαντίνης

Τζουζέππε Θανάσης Ευαγγέλου / Μαντατοφόρος & Οικονόμος Θεόδωρος Μωραΐτης

Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και Μέλη του Μπαλέτου της ΕΛΣ

+ ΠΡΟΒΟΛΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΡΜΕΝΣΙΤΑΣ ΓΙΑ ΜΑΘΗΤΕΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ

Παράλληλα με την προβολή της Τραβιάτας για το κοινό, στις 13 πόλεις θα γίνουν ειδικές προβολές της παιδικής παράστασης της ΕΛΣ, Καρμενσίτας, για μαθητές σχολείων.

 Πρόκειται για μια πρωτότυπη παραγωγή, σε ιδέα της Α’ Χορεύτριας του Μπαλέτου της ΕΛΣ Μαρίας Κουσουνή, η οποία συνδυάζει την όπερα και το μπαλέτο και βασίζεται στην μουσική της Κάρμεν του Ζωρζ Μπιζέ.

 Οι Καρμενσίτας είναι μια παράσταση για τη χαρά τη ζωής, το σύντομο του βίου και την ανάγκη να επενδύουμε στις αξίες που μας φέρνουν κοντά: τη φιλία, την αγάπη, την αλληλεγγύη. Διαδραματίζεται ένα κυριακάτικο πρωινό σε ένα πάρκο, όπου μια παρέα παιδιών, ένα τάγμα προσκόπων και ηλικιωμένοι επισκέπτες συναντώνται και μοιράζονται τη χαρά της ζωής.

Μουσική διεύθυνση: Ραφαήλ Πυλαρινός / Χορογραφία: Μαρία Κουσουνή / Σκηνοθετική επιμέλεια: Αλέξανδρος Ευκλείδης / Με την Ορχήστρα της Παιδικής Σκηνής, την Παιδική Χορωδία, τους Α’ Χορευτές, τους Σολίστ, τους Κορυφαίους, το Corps de ballet και Μονωδούς της ΕΛΣ.