Επίκαιρη ερώτηση της Π. Πέρκα για τη διαθεσιμότητα δικτύου για σύνδεση έργων ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές

H Βουλευτής Φλώρινας και Αναπληρώτρια Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ, Πέτη Πέρκα είχε καταθέσει ερώτηση προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας,σε ότι αφορά στη διαθεσιμότητα δικτύου για σύνδεση έργων ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές. Η υπ’ αριθμ. 90/6.10.2021 ερώτηση είχε συνυπογραφεί συνολικά από 20 Βουλευτές της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ. Δεδομένου του έντονου ενδιαφέροντος της κ. Πέρκα για το θέμα της έλλειψης διαθεσιμότητας του δικτύου για έργα ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές και επειδή η ερώτηση δεν απαντήθηκε από τον αρμόδιο Υπουργό, η κ. Πέρκα μετέτρεψε την ερώτηση σε επίκαιρη. Η συζήτηση της επίκαιρης ερώτησης θα μεταδοθεί από το κανάλι της Βουλής των Ελλήνων, σήμερα, 15.11.2021περίπου στις 19:00.

Με την επίκαιρη ερώτηση, η κ. Πέρκα αναφέρει ότι:

H ισχύουσα νομοθεσία καθόρισε ειδικό πλαίσιο προτεραιότητας στην αξιολόγηση και χορήγηση οριστικών προσφορών σύνδεσης για σταθμούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ διαφόρων τεχνολογιών από τον Διαχειριστή του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) και από τον Διαχειριστή του Συστήματος Μεταφοράς (ΑΔΜΗΕ). Ειδικότερα για τις λιγνιτικές περιοχές προβλέπει τη σύνταξη ειδικού καταλόγου προτεραιότητας για αιτήσεις των περιοχών αυτών, οι οποίες θα αξιολογούνται παράλληλα με τις λοιπές αιτήσεις της ίδιας διοικητικής περιφέρειας του ΔΕΔΔΗΕ, ενώ κατόπιν συνεννόησης με το ΥΠΕΝ, ο ΔΕΔΔΗΕ θα δημιουργήσει ειδική ομάδα εξέτασης για τις αιτήσεις των περιοχών αυτών, με στόχο την ταχύτερη διεκπεραίωσή τους. Επίσης διατηρείται η σχετική προτεραιότητα για αιτήσεις που υποβάλλονται από ενεργειακές κοινότητες στις οποίες συμμετέχουν Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης, από ενεργειακές κοινότητες που δεν διανέμουν κέρδη ή από ενεργειακές κοινότητες στις οποίες συμμετέχουν περισσότερα από 60 μέλη.

Το τελευταίο διάστημα παρατηρείται μια σημαντική δραστηριοποίηση της τοπικής κοινωνίας της Δυτικής Μακεδονίας και της Μεγαλόπολης, με στόχο τη συμμετοχή στην ενεργειακή μετάβαση, αξιοποιώντας το εργαλείο των ενεργειακών κοινοτήτων για κοινωφελείς σκοπούς. Χαρακτηριστικά είναι τα παραδείγματα των ενεργειακών κοινοτήτων που έχουν συστήσει οι Δήμοι Κοζάνης και Φλώρινας-Πρεσπών, όπως επίσης και η σύσταση του πρώτου δικτύου ενεργειακών κοινοτήτων μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα «ΟΦeΛΟΣ» για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των πολιτών. Επιπλέον η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας έχει συστήσει ενεργειακή κοινότητα σε συνεργασία με τους 13 Δήμους στα όριά της και το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, ενώ έχει ανακοινώσει ότι θα προχωρήσει το επόμενο διάστημα στη σύσταση ακόμα μιας ενεργειακής κοινότητας με τους ΤΟΕΒ της περιοχής.

Χρειάστηκαν δυο χρόνια έντονης κριτικής και ερωτήσεών στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου της Κυβέρνησης καθώς και σχετικών προτάσεών μας για συμπερίληψη των ενεργειακών κοινοτήτων στο σχεδιασμό της Κυβέρνησης για την απολιγνιτοποίηση. Στις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ προβλέπεται η ουσιαστική συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας με το 50% του ενεργειακού δυναμικούνα παράγεται από νοικοκυριά, μικρές επιχειρήσεις και τοπικές κοινωνίες μέσω ενεργειακών κοινοτήτων και άλλων σχημάτων και των κατάλληλων κινήτρων.

Πλέον έργα ενεργειακών κοινοτήτων περιλαμβάνονται τόσο στα Εδαφικά Σχέδια Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ), όσο και στο Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021- 2027, ενώ το κόστος εγκατάστασης έργων αυτοπαραγωγής, θέρμανσης, αποθήκευσης και εξοικονόμησης ενέργειας από ενεργειακές κοινότητες είναι επιλέξιμο για χρηματοδότηση από το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης.

Ωστόσο, παραμένει ασαφές αν υπάρχει η δυνατότητα σύνδεσης τέτοιων έργων αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες κοινωφελούς σκοπού για κάλυψη ιδίων αναγκών στο ηλεκτρικό δίκτυο, η οποία αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση αυτών των έργων.

Η ανάπτυξη των ενεργειακών κοινοτήτων αποτελεί σημαντικό στοιχείο για τη συμμετοχή των πολιτών στη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση, καθώς και ότι για να απορροφηθούν αποτελεσματικά οι ευρωπαϊκές και εθνικές χρηματοδοτήσεις, που αφορούν έργα των ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές, θα πρέπει να μπορούν τα εν λόγω έργα να υλοποιηθούν.

Με την επίκαιρη ερώτηση της, η κ. Πέρκα αναγκάζει την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας να πάψει να κρύβεται και να έρθει στη Βουλή, προκειμένου να απαντήσει σε καίρια ερωτήματα, ώστε να ενημερωθούν οι βουλευτές και οι πολίτες των λιγνιτικών περιοχών:

1. Υπάρχει διαθέσιμος «ηλεκτρικός χώρος» στις λιγνιτικές περιοχές για την εγκατάσταση μικρών φωτοβολταϊκών σταθμών έως 3 MW που αφορούν κυρίως ενεργειακές κοινότητες κοινωφελούς σκοπού, οι οποίες στοχεύουν στην κάλυψη ιδίων ενεργειακών αναγκών; Αν υπάρχει, πόσα ΜW τέτοιων έργων ενεργειακών κοινοτήτων μπορούν να συνδεθούν στο δίκτυο στις λιγνιτικές περιοχές της χώρας (Δυτική Μακεδονία και Μεγαλόπολη);
2. Σε περίπτωση που το υφιστάμενο δίκτυο είναι κορεσμένο και τα έργα των ενεργειακών κοινοτήτων κοινωφελούς σκοπού (ΟΤΑ και πολιτών) δε δύνανται να συνδεθούν, σε ποιες ενέργειες προτίθεται να προβεί,ώστε να υποστηρίξει έμπρακτα την υλοποίηση των έργων των ενεργειακών κοινοτήτων κοινωφελούς χαρακτήρα;
3. Υπάρχει πρόβλεψη στον σχεδιασμό για τη Δίκαιη Μετάβαση (ΕΣΔΙΜ, ΠΔΑΜ 2021-2027) για την αναβάθμιση των δικτύων στις λιγνιτικές περιοχές και τη δημιουργία νέων υποσταθμών, ώστε να μπορέσουν να υποστηριχτούν τα έργα των ενεργειακών κοινοτήτων κοινωφελούς χαρακτήρα;
4. Πότε θα ενεργοποιηθεί η χρηματοδότηση των ενεργειακών κοινοτήτων στις λιγνιτικές περιοχές; Με τι ποσό προβλέπεται;