Ερώτηση Π. Πέρκα με θέμα: Η Ζώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας οφείλει να συσταθεί βάσει του εγκεκριμένου ΕΣΔΙΜ στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα»

Η Βουλευτής Φλώρινας και Αν. Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ, Πέτη Πέρκα κατέθεσε ερώτηση προς τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων, σχετικά με τη Ζώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας, η οποία οφείλει να συσταθεί βάσει του εγκεκριμένου ΕΣΔΙΜ στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα. Η ερώτηση συνυπογράφεται συνολικά από 16 Βουλευτές της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ – ΠΣ.

Η Πέτη Πέρκα και οι συνυπογράφοντες βουλευτές επισημαίνουν ότι στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021-2027 και στο Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας προβλέπεται η δημιουργία Ζώνης Καινοτομίας (ΖΚ) που θα αναπτυχθεί στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα.

Η βασική αρχή της απολιγνιτοποίησης, του ΠΔΑΜ, και των ΕΣΔΙΜ είναι πρωτίστως η αναπροσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου και η αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των άμεσα επηρεαζόμενων περιοχών (λιγνιτικών περιοχών) και βεβαίως στο πλαίσιο της ισόρροπης ανάπτυξης των περιφερειών και της ενίσχυσης και των έμμεσα επηρεαζόμενων περιοχών.

Στη συνεδρίαση της 31^ης Αυγούστου του 2022 του Περιφερειακού Συμβουλίου της Δυτικής Μακεδονίας, παρουσιάστηκε η Ζώνη καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ), η οποία δεν συνάδει με τα εγκεκριμένα σχέδια. Η πρόταση που παρουσιάστηκε δημιουργεί ΖΑΠ (Ζώνες Απολιγνιτοποίησης) δύο ταχυτήτων. Παρουσιάστηκαν δύο θύλακες της Ζώνης Καινοτομίας που αφορούν την Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα μόνο. Για ακόμα μια φορά η  Π.Ε. Φλώρινας αδικείται,  αφού δεν έχει σχεδιαστεί τίποτα ακόμα για τον θύλακα της Ζώνης Καινοτομίας της.

Είναι απαράδεκτο η Π.Ε. Φλώρινα που βρίσκεται στο επίκεντρο της απολιγνιτοποίησης, να μετατρέπεται από άμεσα σε έμμεσα επηρεαζόμενη περιοχή. Αγνοήθηκε πλήρως ότι η Φλώρινα είναι ΖΑΠ και υφίσταται ήδη τις συνέπειες της απολιγνιτοποίησης. Αγνοήθηκε το γεγονός ότι η γεωπονική σχολή της Φλώρινας μπορεί να συμβάλει ιδιαίτερα στην ερευνητική δραστηριότητα και στην ενίσχυση και προσέλκυση επενδύσεων. Αγνοήθηκε πλήρως ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Π.Ε. Φλώρινας κυρίως στον τομέα της αγροδιατροφής, της ενέργειας, της κατασκευής προηγμένων εξαρτημάτων σύνθετων υλικών, χαρακτηρίζεται από καινοτομία και διακρίσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Αγνοήθηκε ότι η ΒΙΠΕ της Φλώρινας είναι σε λειτουργία εδώ και 38 χρόνια με άκρως επιτυχημένες επιχειρήσεις, καινοτόμες και βιώσιμες.

Ακολουθεί ολόκληρη η ερώτηση:

Αθήνα, 13.09.2022  

Ερώτηση

προς τον κ. Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων

«Η Ζώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας οφείλει να συσταθεί βάσει του εγκεκριμένου ΕΣΔΙΜ στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα»

Στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Πρόγραμμα Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΠΔΑΜ) 2021-2027 και στο Εδαφικό Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης (ΕΣΔΙΜ) της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ) προβλέπεται η δημιουργία Ζώνης Καινοτομίας (ΖΚ), που θα αναπτυχθεί στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα, σύμφωνα με τις διεθνείς πρακτικές ανάπτυξης (ΖΚ). Αυτό εντάσσεται στις συστάσεις της μελέτης της Παγκόσμιας Τράπεζας, όπου αναδεικνύει ως σημαντική τη δημιουργία ενός οικοσυστήματος καινοτομίας στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ), με έμφαση στους τομείς της πράσινης ενέργειας, τις τεχνολογίες πληροφορικής και την αγροδιατροφή.

Επίσης στο παράρτημα 3 του ΠΔΑΜ, «Λίστα με σχεδιασμένες δράσεις στρατηγικής σημασίας με χρονοδιάγραμμα», προβλέπονται 3 θύλακες της Ζώνης Καινοτομίας Δυτικής Μακεδονίας. Ο 1^ος Θύλακας της Ζώνης θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και το ΕΚΕΤΑ εστιάζοντας στους τομείς τεχνολογιών αιχμής πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού με στόχο την προσέλκυση επενδυτικού/επιχειρηματικού ενδιαφέροντος. Περιλαμβάνει υποδομές ανάπτυξης καινοτομίας, συστέγαση επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, υλοποίηση εργαστηρίου Ευφυούς Πόλης, θερμοκοιτίδα και κόμβο επιτάχυνσης νεοφυούς επιχειρηματικότητας, και συναφείς παρεμβάσεις. Ο 2^ος Θύλακας, είναι ο Κόμβος Καινοτομίας Πράσινου Υδρογόνου με φορέα το ΕΚΕΤΑ/ΙΔΕΠ Πτολεμαΐδας. Ο 3^ος Θύλακας είναι το Ζωντανό Εργαστήριο Έξυπνης Πόλης το οποίο θα υλοποιηθεί σε περιοχές μικρής κλίμακας σε συνέργεια με τις δράσεις του 1^ου Θύλακα.

Η βασική αρχή της πράσινης μετάβασης, της απολιγνιτοποίησης, του ΠΔΑΜ, και των ΕΣΔΙΜ είναι πρωτίστως η αναπροσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου και η αντιμετώπιση των κοινωνικοοικονομικών επιπτώσεων των άμεσα επηρεαζόμενων περιοχών (λιγνιτικών περιοχών) και βεβαίως στο πλαίσιο της ισόρροπης ανάπτυξης των περιφερειών και της ενίσχυσης και των έμμεσα επηρεαζόμενων περιοχών. Βάσει αυτής της αρχής θεσμοθετήθηκαν οι 3 Ζώνες Απολιγνιτοποίησης -ΖΑΠ (Κοζάνης- Φλώρινας – Μεγαλόπολης). Σε αυτό το πλαίσιο περιμένουμε  να δούμε μεγαλύτερη ενίσχυση στην προκήρυξη του ειδικού καθεστώτος Δίκαιης Μετάβασης του αναπτυξιακού νόμου στις 3 λιγνιτικές περιοχές, όπως μας ανακοίνωσε ο Υπουργός στη Βουλή.

Λαμβάνοντας υπόψη το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο και το πρώτο παράδειγμα Ζώνη Καινοτομίας στην Ελλάδα με τον ν. Ν.3489/2006 (ΦΕΚ Α 205/2.10.2006) την Ζώνη Καινοτομίας Θεσσαλονίκης, απαιτείται νομοθετική πρωτοβουλία για την ίδρυση και οριοθέτηση της Ζώνης Καινοτομίας Δυτικής Μακεδονίας. Μάλιστα τα γεωγραφικά όρια της Ζώνης Καινοτομίας καθορίζονται με κοινή απόφαση των αρμόδιων Υπουργών, μετά από γνώμη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας «Ζώνη Καινοτομίας Α.Ε.» και στην περίπτωση της Θεσσαλονίκης του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου και Προστασίας Περιβάλλοντος Θεσσαλονίκης.

Στη συνεδρίαση της 31^ης Αυγούστου του 2022 του Περιφερειακού Συμβουλίου της Δυτικής Μακεδονίας, παρουσιάστηκε η Ζώνη καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας (ΠΔΜ), η οποία δεν συνάδει με το εγκεκριμένο ΕΣΔΙΜ της ΠΔΜ. Ειδικότερα, δεν παρουσιάστηκε και δεν εγκρίθηκε η προβλεπόμενη (ΖΚ), που θα αναπτυχθεί στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα, όπως προβλέπεται στα εγκεκριμένα σχέδια. Η πρόταση που παρουσιάστηκε, και έγινε κατά πλειοψηφία αποδεκτή, δημιουργεί ΖΑΠ δυο ταχυτήτων. Ο ενεργειακός- λιγνιτικός άξονας Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα παύει να υφίσταται ως ενιαίος, όπου πρέπει να αλλάξει άμεσα το παραγωγικό του μοντέλο. Παρουσιάστηκαν δυο θύλακες της Ζώνης Καινοτομίας που αφορούν στην Κοζάνη και την Πτολεμαΐδα μόνο. Για ακόμα μια φορά η  Π.Ε. Φλώρινας αδικείται, αφού δεν έχει σχεδιαστεί τίποτα ακόμα για τον θύλακα της Ζώνης Καινοτομίας της. Είναι απαράδεκτο η Π.Ε. Φλώρινας που βρίσκεται στο επίκεντρο της απολιγνιτοποίησης, να μετατρέπεται από άμεσα σε έμμεσα επηρεαζόμενη περιοχή, και να σχεδιαστεί σε επόμενη φάση, ο θύλακας της Ζώνης Καινοτομίας της, χωρίς συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα. Προφανώς αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό. Τα επιχειρήματα που ακούστηκαν στο Περιφερειακό Συμβούλιο για τον μη σχεδιασμό θύλακα ζώνης καινοτομίας στην ΖΑΠ Φλώρινας, μόνο ως κακόγουστα αστεία μπορούν να εκληφθούν.

Αγνοήθηκε πλήρως ότι η Φλώρινα είναι ΖΑΠ και υφίσταται ήδη τις συνέπειες της απολιγνιτοποίησης. Αγνοήθηκε το γεγονός ότι η γεωπονική σχολή της Φλώρινας μπορεί να συμβάλει με ιδιαίτερα προστιθέμενη αξία στην ερευνητική δραστηριότητα και στη διασύνδεση μεταξύ πανεπιστημίου – ερευνητικά κέντρα – καινοτομία – επιχειρηματική δραστηριότητα- ενίσχυση και προσέλκυση επενδύσεων. Αγνοήθηκε πλήρως ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Π.Ε. Φλώρινας κυρίως στον τομέα της αγροδιατροφής, της ενέργειας, της κατασκευής προηγμένων εξαρτημάτων σύνθετων υλικών (πχ Ανθρακονημάτων και Υαλονημάτων, κλπ) αλλά και σε άλλους τομείς χαρακτηρίζεται από καινοτομία και διακρίσεις σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Αγνοήθηκε ότι η ΒΙΠΕ της Φλώρινας είναι σε λειτουργία εδώ και 38 χρόνια με άκρως επιτυχημένες επιχειρήσεις, καινοτόμες και βιώσιμες. Αντί όλων των ανωτέρω ακούστηκε ότι η Φλώρινα δεν είναι ώριμη ώστε να αναλάβει ζώνη καινοτομίας. Όμως είναι ευθύνη και χρέος της πολιτείας προς τις λιγνιτικές περιοχές, που στήριξαν ενεργειακά τη χώρα επί σειρά ετών και σήμερα βρίσκονται μπροστά στον κίνδυνο της ερημοποίησης, να υλοποιήσει τα απαιτούμενα έργα.

Πέρα από την Ζώνη Καινοτομίας, στο ΕΣΔΙΜ και στο ΠΔΑΜ αλλά και στον απολογισμό της Συντονιστικής Επιτροπής Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης (ΣΔΑΜ), αναφέρονται επίσης ως εμβληματικά έργα για τον παραγωγικό μετασχηματισμό και την στροφή της περιφέρειας στην Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και καινοτομία & τον ενεργειακό τομέα: 1. Πράσινο Κέντρο Δεδομένων και Υπερυπολογιστή ΠΔΜ 2. Επιχειρηματικό Πάρκο Μεταποίησης Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΟΠΥ) στην ΠΔΜ 3. Διεθνές κέντρο πολιτισμού – Μουσείο βιομηχανικής κληρονομιάς. Επίσης ως Εμβληματικό έργο αναφέρεται και το «Πράσινο Σχολείο» του ΟΑΕΔ.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω ερωτάται ο αρμόδιος Υπουργός:

• Πότε προβλέπεται να έρθει προς συζήτηση και ψήφιση στη Βουλή η Ζώνη Καινοτομίας Δυτικής Μακεδονίας;
• H Zώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας θα συσταθεί όπως προβλέπεται στο εγκεκριμένο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ΕΣΔΙΜ της ΠΔΜ ή όπως προβλέπεται στην κατά πλειοψηφία εισήγηση του Περιφερειακού Συμβουλίου Δυτικής Μακεδονίας;
• Στο εγκεκριμένο ΕΣΔΙΜ είναι σαφές ότι η Ζώνη Καινοτομίας της Δυτικής Μακεδονίας προβλέπεται ότι θα αναπτυχθεί στον άξονα Κοζάνη-Πτολεμαΐδα-Αμύνταιο-Φλώρινα. Επομένως γιατί υπάρχει διαφορετική μεταχείριση της ΖΑΠ Κοζάνης από την ΖΑΠ Φλώρινας αναφορικά με την Ζώνη Καινοτομίας; Προτίθεστε να μετατρέψετε την Π.Ε. Φλώρινας από άμεσα επηρεαζόμενη περιοχή σε έμμεσα επηρεαζόμενη περιοχή; Στο ΕΣΔΙΜ- ΠΔΑΜ προβλέπεται ο σχεδιασμός ζώνης καινοτομίας για τις έμμεσα επηρεαζόμενες περιοχές;
• Δεδομένου ότι όλα τα εμβληματικά έργα -υποδομές στα ΕΣΔΙΜ- ΠΔΑΜ πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως το τέλος του 2025 και τρία χρόνια μετά την εξαγγελλία της απολιγνιτοποίησης σχεδιάστηκαν μόνο οι θύλακες της Ζώνης Καινοτομίας για την ZAΠ Κοζάνης, πότε προβλέπεται ο σχεδιασμός της Ζώνης Καινοτομίας για την ΖΑΠ Φλώρινας;
• Εκτός από την ζώνη Καινοτομίας, τα υπόλοιπα εμβληματικά έργα για τον παραγωγικό μετασχηματισμό & την στροφή της περιφέρειας στην Έρευνα, Τεχνολογική Ανάπτυξη και καινοτομία & τον ενεργειακό τομέα σε ποιες Π.Ε. της ΠΔΜ και πότε προβλέπεται να χωροθετηθούν;

Οι ερωτώντες Βουλευτές

Πέρκα Θεοπίστη(πέτη)

Αλεξιάδης Τρύφων

Αυλωνίτης Αλέξανδρος-Χρήστος

Βέττα Καλλιόπη

Καφαντάρη Χαρά

Μάλαμα Κυριακή

Μωραΐτης Αθανάσιος(Θάνος)

Νοτοπούλου Αικατερίνη

Παπαδόπουλος Αθανάσιος

Πούλου Παναγιού(Γιώτα)

Ραγκούσης Γιάννης

Σαρακιώτης Ιωάννης

Σκουρολιάκος Πάνος

Τελιγιορίδου Ολυμπία

Φάμελλος Σωκράτης

Φωτίου Θεανώ