Η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία για την αλλαγή φύλου
Κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για τις βαρύτατες και μη αναστρέψιμες συνέπειες – Κίνδυνος αυτοκτονιών και ψυχιατρικών διαταραχών
Σοκ προκαλεί σε κάθε σώφρονα η σκληρή επιστολή της Παιδοψυχιατρικής Εταιρείας Ελλάδος – Ενωση Ψυχιάτρων Παιδιών και Εφήβων για το εγχείρημα της κυβέρνησης, και ειδικότερα του υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή, να είναι επιτρεπτή η αλλαγή φύλου σε παιδιά που είναι στην κρίσιμη και καθοριστική για τη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους ηλικία της εφηβείας. Δηλαδή από 15 ετών και πάνω.
Οι παιδοψυχίατροι, οι καθ’ ύλην αρμόδιοι επιστήμονες, κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου στην κυβέρνηση για τις βαρύτατες και μη αναστρέψιμες συνέπειες από τη φυλομετάβαση στην ηλικία των 15 ετών που επιχειρεί να νομοθετήσει. Με αφορμή το νομοσχέδιο που έχει κατατεθεί στη Βουλή για τη νομική αναγνώριση της ταυτότητας φύλου κ.λπ., η Παιδοψυχιατρική Εταιρεία την περασμένη Τετάρτη απέστειλε επιστολή τόσο στον υπουργό Δικαιοσύνης Σταύρο Κοντονή όσο και στον υπουργό Υγείας Ανδρέα Ξανθό. Στο άρθρο 3 του επίμαχου νομοσχεδίου προβλέπεται δυνατότητα αλλαγής φύλου και σε ανηλίκους «που έχουν συμπληρώσει το 15ο έτος της ηλικίας τους», εφόσον υπάρχει επιπλέον θετική γνωμάτευση ιατρικού συμβουλίου που θα συσταθεί για τον σκοπό αυτό στο Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών «Π. και Α. Κυριακού», με απόφαση του διοικητικού του συμβουλίου.
Η εν λόγω Εταιρεία κάνει ευθέως λόγο για υψηλή συννοσηρότητα κατάθλιψης και αυτοκτονικότητας στις περιπτώσεις αλλαγής φύλου στην ηλικία των 15 ετών μέχρι την ενηλικίωση. Η συννοσηρότητα αυτή δεν υποχωρεί με την αλλαγή φύλου μέσω της ιατρικής διαδικασίας αλλαγής φύλου (ιατρικές επεμβάσεις). Την ίδια στιγμή επισημαίνει και την υψηλή δυσφορία που «εγκαθίσταται» στα άτομα αυτά, όπως και την πολύ υψηλή ψυχοπαθολογία που μπορεί να δημιουργηθεί.
Να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, ως συννοσηρότητα ή διπλή διάγνωση ορίζεται η συνύπαρξη στο ίδιο άτομο μιας διαταραχής οφειλόμενης στη χρήση ψυχοδραστικής ουσίας και μιας άλλης ψυχιατρικής διαταραχής.
«Θεωρούμε καθήκον μας», υπογραμμίζει η Εταιρεία, «να εκφράσουμε την αντίθεσή μας για την επέκταση της δυνατότητας αλλαγής φύλου σε άτομα αυτής της ηλικίας (15 μέχρι την ενηλικίωση), ηλικία η οποία χαρακτηρίζεται από ρευστότητα της διαμορφούμενης ταυτότητας φύλου, καθώς και τις ανησυχίες μας ότι η εμπλοκή των εν λόγω νέων στη διαδικασία θα επιβαρύνει παρά θα βελτιώσει την ψυχική αποκατάσταση».
Οι παιδοψυχίατροι δεν κρύβουν ότι σε όλο αυτό τον συγκρουόμενο ψυχικό κόσμο των εφήβων οι οποίοι εκφράζουν τάσεις μετάβασης από το ένα φύλο στο άλλο δεν αποκλείεται να έχει συμβάλει και η ίδια η οικογένεια, που τώρα με το νομοσχέδιο Κοντονή καλείται να συναινέσει στην αλλαγή φύλου. Συγκεκριμένα, με την ξύλινη επιστημονική γλώσσα, η Εταιρεία υπογραμμίζει ότι «η προϋπόθεση συναίνεσης των γονέων δεν φαίνεται ικανή να αποτρέψει δυσμενείς εκβάσεις, καθώς είναι γνωστό ότι η επιμένουσα στην εφηβεία δυσφορία φύλου μπορεί να έχει τροφοδοτηθεί από γονεϊκή ανοχή ή και ενθάρρυνση». Επιπλέον, προσθέτουν, «η γονεϊκή ψυχοπαθολογία αποτελεί ένα από τα πλέον σταθερά ευρήματα και η πρώιμη μετάβαση σε κοινωνικούς ρόλους του άλλου φύλου θεωρείται πλέον βασικός παράγοντας διατήρησης και επιμονής της δυσφορίας φύλου». Σε άλλο σημείο τονίζεται ότι η σύγχρονη ιατρική βιβλιογραφία επισημαίνει «υψηλότερη ψυχοπαθολογία σε άτομα με ‘‘δυσφορία φύλου’’ σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, γεγονός που επισημάνθηκε και κατά τις εργασίες του πρόσφατου 10ου Πανελλήνιου Παιδοψυχιατρικού Συνεδρίου».
Δεν παραλείπει να επισημάνει τη μεγάλη πολυπλοκότητα που σημειώνεται στις περιπτώσεις διαταραχής της ταυτότητας φύλου ή δυσφορίας φύλου που παρουσιάζεται στην παιδική και την εφηβική ηλικία. Επίσης, υπογραμμίζει «τη σημασία συμμετοχής ειδικού γιατρού (με ειδική εκπαίδευση και γνώσεις) στις αποφάσεις ‘‘κοινωνικής μετάβασης’’» και επισημαίνει την ανάγκη αξιολόγησης «πιθανών δυσμενών ψυχολογικών και κοινωνικών εκβάσεων στη ζωή του ατόμου (ψυχική υγεία, φίλοι, οικογένεια, επάγγελμα, κοινωνικός ρόλος)».
Οπως εξηγεί η Εταιρεία, το θέμα της ταυτότητας φύλου αποτελεί αντικείμενο μελέτης της ψυχιατρικής και της παιδοψυχιατρικής ιατρικής ειδικότητας. Τόσο η διάγνωση όσο και η αντιμετώπιση αποτελούν πεδίο συζητήσεων μεταξύ επιστημονικών και κοινωνικών φορέων.
Στην προσπάθειά τους οι παιδοψυχιάτροι να αποτρέψουν την επιχειρούμενη βλάβη σε μια αμφιταλαντευόμενη μερίδα εφήβων παραθέτουν εννέα αλλοδαπές μελέτες-συγγράμματα (βιβλιογραφία) για το θέμα της αλλαγής ταυτότητας φύλου στους εφήβους. Στην επιστολή της Εταιρείας, την οποία υπογράφουν ο πρόεδρός της, επίκουρος καθηγητής Παιδοψυχιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, και η γενική γραμματέας Ευγενία Σουμάκη, επισημαίνεται ακόμη ότι οι γιατροί-μέλη της, αν και είναι οι καθ’ ύλην αρμόδιοι για την ψυχική υγεία των εφήβων, όχι μόνο δεν κλήθηκαν να εκφράσουν τις επιστημονικές απόψεις τους, αλλά και «διαφαίνεται η συμμετοχή των παιδοψυχιάτρων σε προβλεπόμενο ιατρικό συμβούλιο χωρίς να έχουμε ερωτηθεί».