Έρωτας: η αρχή και το τέλος

Γράφει η Μουρτζούκου Σοφία

Ψυχολόγος ΑΠΘ

Εκπ. Οικογενειακή Ψυχοθεραπεύτρια

Αναρίθμητα μυθιστορήματα, θεατρικά κείμενα, όπερες, ταινίες πραγματεύονται τον έρωτα σε όλες του τις μορφές. Από την εποχή της ωραίας Ελένης και του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας έως σήμερα ο φτερωτός θεός ρίχνει τα βέλη του και σκορπάει χαρά, ενθουσιασμό, πάθος, αλλά και φόβο, πόνο και θλίψη. Κατά τη μυθολογία, τόσο μεγάλη είναι η δύναμη του έρωτα, ώστε να κινητοποιεί πολέμους και να ανασταίνει νεκρούς. Από την άλλη, σήμερα πολλά ειδύλλια δεν καταφέρνουν να περάσουν τις δοκιμασίες και καταλήγουν στους κάδους ανακύκλωσης.

Στο ξεκίνημα μιας ερωτικής σχέσης, υπερισχύει ο ενθουσιασμός για τον άλλο, μια τρέλα για εκείνον, μια λαχτάρα των συντρόφων να είναι συνέχεια μαζί. Τα άλλα πρόσωπα στη ζωή τους έχουν δευτερεύουσα σημασία. Η σκέψη είναι μόνιμα σε αυτόν/ή, επιθυμία η αμέριστη προσοχή του, όπως και το σώμα του. Το πρόσωπο αυτό εξιδανικεύεται, γίνεται ο «Τέλειος Άλλος». Γι’ αυτό οι ατέλειες και τα ελαττώματα δε γίνονται ορατά, σαν να μην υπάρχουν.

Έπειτα, ο έρωτας αλλάζει μορφή. Τα έντονα συναισθήματα καταλαγιάζουν, όχι όμως και το ενδιαφέρον ή η ερωτική επιθυμία. Οι σύντροφοι συνειδητοποιούν ότι μπορούν να υπάρχουν μαζί, ακόμα κι αν δεν είναι συνέχεια μαζί. Έτσι κάνουν περισσότερο χώρο για τους σημαντικούς άλλους και για τα ενδιαφέροντά τους, που πριν μπορεί να αμελούσαν. Αναπτύσσεται η οικειότητα, η συντροφικότητα, το δέσιμο. Μάλιστα, σύμφωνα με τους επιστήμονες, η ορμόνη που ευθύνεται γι’ αυτό το δέσιμο είναι η ίδια που δημιουργεί το ισχυρό δέσιμο ανάμεσα στη μητέρα και το μωρό (οξυτοκίνη).

Καλώς ή κακώς κάθε ερωτική σχέση δεν έχει αίσιο τέλος. Παρά τον αρχικό ενθουσιασμό και την τρέλα του έρωτα, οι περισσότερες σχέσεις καταλήγουν στον χωρισμό. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, αρχικά οι σύντροφοι εξιδανικεύουν ο ένας τον άλλο, γίνονται οι τέλειοι σύντροφοι. Μόνο που το τέλειο δεν υπάρχει. Έτσι, όταν αρχίσουν να αντιλαμβάνονται πως το ταίρι τους δεν είναι αυτό που είχαν ερωτευτεί, απογοητεύονται. Και η απογοήτευση αυτή είναι οδυνηρή. Όσο πιο πολύ προσδοκά κάποιος το τέλειο ή δεν συγχωρεί τα ελαττώματα, τόσο πιο πιθανό είναι να δώσει τέλος στην σχέση.

Άλλες πάλι φορές το τέλος έρχεται, γιατί ακριβώς ο σύντροφος είναι αυτό που ήταν απ’ την αρχή! Πρόκειται για το εξής οξύμωρο σχήμα: αυτό που αρχικά μοιάζει ελκυστικό και ιδιαίτερα γοητευτικό στον άλλο καταλήγει στο τέλος να γίνει ενοχλητικό και απωθητικό, τόσο ώστε να διακόψει την σχέση! Και τότε ο κάθε ένας από τους πρώην συντρόφους ως άλλος Έρως ανακατεύει την φαρέτρα και αναζητά τα δικά του όπλα, ώστε να σαγηνεύσει τον επόμενο σύντροφό του ελπίζοντας η νέα σχέση να έχει καλύτερη έκβαση.

 Ευτυχώς, υπάρχουν και οι σχέσεις εκείνες που περνούν τις δοκιμασίες, αντέχουν στον χρόνο και αποδέχονται τα ελαττώματα και τις ατέλειες του συντρόφου, όπως και τα δικά τους. Είναι οι σχέσεις που καταλήγουν στο γάμο και στη δημιουργία οικογένειας. Οι σύντροφοι τώρα χαράζουν κοινή πορεία ζωής. Το πάθος δεν είναι το ίδιο, όπως στην αρχή, αλλά η ερωτική επιθυμία εξακολουθεί να υπάρχει. Ο έρωτας μετουσιώνεται στην αγάπη, στο γνήσιο ενδιαφέρον για τον άλλο και στην επιθυμία ικανοποίησης των αναγκών του. Αυτές οι σχέσεις εξακολουθούν να δοκιμάζονται μέρα με τη μέρα, μόνο που τα ζευγάρια έχουν αναπτύξει τρόπους να ανταπεξέρχονται στα δύσκολα και να προσαρμόζονται στις καταστάσεις, που παρουσιάζονται.

Με άλλα λόγια, ο Έρως, το φτερωτό μωρό με τα βέλη, είτε θα παραμείνει για πάντα μωρό αρνούμενο να μεγαλώσει και θα αναζητά διαρκώς νέους συντρόφους είτε θα ενηλικιωθεί, θα ωριμάσει και θα επενδύσει σε μια σχέση ζωής. Η διαδρομή που θα ακολουθήσει εξαρτάται από εμάς, αφού ο καθένας μας κρύβει μέσα του έναν Έρωτα.