Πανέμορφο και κινηματογραφικό το 1ο Αντάμωμα Σαρακατσαναίων Δυτικής Μακεδονίας στη Βίγλα Πισοδερίου (video, pics)
Ένα Αντάμωμα Σαρακατσαναίων με πολύ όμορφο ιστορικό και παραδοσιακό χρώμα, στον τόπο πραγματικών ιστορικών ανταμωμάτων πριν 56 χρόνια, στα 1.650 μ στον χώρο του σημερινού χιονοδρομικού Κέντρου της Βίγλας Πισοδερίου, τότε, που έκαναν στάση πολλές χιλιάδες κοπαδιών και τσελιγκάτων (2-3 τσελιγκάτα την ημέρα από 10 χιλ αιγοπρόβατα έκαστο, τον κάθε Μάιο) στην μαγευτική ορεινή φύση των ορεινών λιβαδιών και της οξυάς!
Την άλλη μέρα κινούσαν για τις δισχιλιόμετρες κορυφές δεξιά για Βαρνούντα (Μπέλα Βόδα Συρόκα Αγίου Γερμανού μέχρι τη Νι ζόπολη και το Μεγάροβο νυν Σκοπίων, αριστερά για Βέρνον (όλη την οροσειρά του Βιτσίου, ξεκινώντας από το Λάκκο Πισοδερίου, Νερέτη κι όλο το Τρικλάριο) ή τραβώντας ευθεία για Σφηκιά (Πύλη, Βροντερό Πρεσπών), Κώττα, Βατοχώρι, Κρυσταλλοπηγη, Μαλιμάδι , μέχρι και το Γράμμο!
Σε όλα τα δισχιλιόμετρα βουνά της Δυτικής Μακεδονίας ξενικώντας από Βέρμιο, Βόρας (Καιμακτσλάν), Βαρνούς, Βέρνον (Βίτσι), Μαλιμάδι, Γράμμος αποτελούσαν τα ορεινά βοσκοτόποια του ¼ των σαρακατσαναίων, με αναγωγή σε 100 χιλ ανθρώπους και πολύ πάνω από 1 εκατομμύριο αιγοπρόβατα!
Στις σημερινές άριστα λειτουργικές εγκαταστάσεις του Χιονοδρομικού Βίγλας Πισοδερίου, με την άνετη πρόσβαση, πάρκιγκ και διαμονή, έγινε ένα Αντάμωμα Σαρακαταναίων μεγάλων αξιώσεων, που πραγματικά αποζημίωσε, έθελξε και έτερψε τις καρδιές όσων συμμετείχαν, κι όσων δεν μπόρεσαν να παρευρεθούν αλλά ήταν εκεί όλο το είναι τους!
Ο χώρος είχε από μέρες διαμορφωθεί κατάλληλα , με κατασκευή 2 σαρακατσανικων κονακιών (ποιμενικές καλύβες) στον ανοιχτό χώρο του χιονοδρομικού, στον ίδιο χώρο που αποτελούσε ορεινά βοσκοτόπια στάθμευσης των τότε φυσικών, πραγματικών και ιστορικών Ανταμωμάτων των σαρακατσαναίων!
ΣΑΒΒΑΤΟ 23 ΙΟΥΛΙΟΥ 2016
Το βραδυνό πρόγραμμα της πρώτης μέρας του Ανταμώματος , έγινε στο ανοιχτό σκεπαστό κατάλυμα του Χιονοδρομικού Βίγλας, ως εξής:
Παρευρέθηκαν η Αντιπεριφερειάρχης Φλώρινας κ. Ελισσάβετ Παναγιωτίδου, ο τ. Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κ. Νικόλαος Κατσαρός, ο Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Σαρακατσαναίων (Π.Ο.Σ.Σ) κ. Γεώργιος Μουτσιάνας, ο Γενικός Γραμματέας Π.Ο.Σ.Σ κ. Γεώργιος Μπάρμπας, ο τ. Πρόεδρος Π.Ο.Σ.Σ κ. Μαρμαγκιώλης Ευάγγελος, ο Στρατιωτικός Διοικητής Φλώρινας, ο Πρόεδρος της Ευξείνου Λέσχης Φλώρινας κ. Αναστάσιος Αντωνιάδης, ο Πρόεδρος του Φυσιολατρικού Ορειβατικού Ομίλου Φλώρινας (Φ.Ο.Ο.Φ.) κ. Νικόλαος Ταμουτσέλης, ο Κοινοτάρχης Κέλλης κ. Αθανάσιος Τάσκας, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Κορδελιού «Ο Σταυραετός» κ. Ιωάννης Φαρμάκης, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Λαγκαδά «Τα Σταυραδέρφια» κ. Παναγιώτης Μπάρμπας, ο Πρόεδρος του Συλλόγου Σαρακατσαναίων Φοιτητών Θεσ/νίκης κ. Ιωάννης Σκεύας, ενώ χαιρετισμό έστειλλε ο Γραμματέας της Πολιτικής Επιτροπής της Νέας Δημοκρατίας κ. Λευτέρης Αυγενάκης, ο οποίος, ας σημειωθεί, έχει σύζυγο σαρακατσάνα!
Τα θέματα της πρώτης ημέρας του Ανταμώματος ήταν:
1) Βιβλιοπαρουσίαση Ιωάννη Κουτσοκώστα: «ΟΙ ΣΑΡΑΚΑΤΣΑΝΟΙ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ», που αναφέρεται στην περίοδο από το 1921 την Επανάσταση του Γένους μέχρι το 1912, την απελευθέρωση της Μακεδονίας μας από τους Τούρκους!
2) Συμβολική βράβευση τοπικής προβατοτροφίας: Βραβεύτηκε συμβολικά η ορεινή κοινότητα Κέλλης του όρους Βόρας (Καιμακτσαλάν), γιατί ακόμα και σήμερα αριθμεί πάνω από 10 χιλ. εκτρεφόμενα πρόβατα!
Ιστορικά μάλιστα εργάζονταν ως θερινοί τσομπάνοι στα σαρακατσάνικα τσελιγκάτα του Βόρρα πολλοί ποιμένες Κελλιώτες, ήταν δε φιλόπονοι και εργατικοί, με αγάπη και αφοσίωση στα ποίμνια.
Την Κέλλη εκπροσώπησε ο Πρόεδρός της κ. Αθανάσιος Τάσκας, που έλαβε τη σχετική πλακέτα από την Αντιπεριφερειάρχη Φλώρινας κ. Ελισσάβετ Παναγιωτίδου!
3) Συμβολική βράβευση τοπικής αιγοτροφίας: Βραβεύτηκε συμβολικά το τοπικό σύγχρονο συγκρότημα Αιγοτροφίας «Αμάλθεια» Φλώρινας, λαμβάνοντας την αναμνηστική πλακέτα ο γνωστός τοπικός επιχειρηματίας κ. Δημήτριος Μηνόπουλος, ο οποίος δώρισε για τη λαχειοφόρο αγορά 1 τενεκέ γιδοτύρι, το οποίο κέρδισε ο τ. Πρόεδρος Π.Ο.Σ.Σ κ. Ευάγγελος Μαρμαγκιώλης, από τον Αλμυρό Βόλου! Καλοφάγωτο! Ξεχωριστή σημασία έχει ότι την τιμητική πλακέτα απένειμε ο τ. Πρόεδρος της Βουλής κ. Νίκος Κατσαρός!
4) Εκτός αρχικού προγράμματος βραβεύτηκε ο πολύτεκνος υπέργηρος σαρακατσάνος 94 ετών κ. Ανδρέας Μπίκος, παραλαμβάνοντας την τιμητική πλακέτα (επάργυρη εικόνα της Αγίας Οικογένειας) από τον Πρόεδρο Π.Ο.Σ.Σ κ. Γεώργιο Μουτσιάνα! Κι όμως, ο 94χρονος γέροντας τραγούδησε και χόρεψε!
5) Το τελευταίο θέμα της πρώτης μέρας ήταν: «ΟΡΕΙΒΑΣΙΑ ΚΑΙ ΧΙΟΝΟΔΡΟΜΙΑ, ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΟΡΕΙΝΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΜΑΣ» το οποίο πραγματεύτηκε με πολύ όμορφο τρόπο ο Πρόεδρος του Φυσιολατρικού Ορειβατικού Συλλόγου Φλώρινας «Φ.Ο.Ο.Φ»!
Είναι γεγονός ότι οι ορειβάτες, φυσιολάτρες, χιονοδρόμοι σήμερα βαδίζουν στην ίδια φύση των ορεινών βοσκοτόπων των σαρακατσαναίων και φτάχνουν ορεινές εγκαταστάσεις, όπως χιονοδρομικά, που αντίστροφα σήμερα βοηθούν στην αναβίωση της ορεινής και ποιμενικής παράδοσης και την ορεινή βιωματκή των νεαρών σαρακατσαναίων και των αλλων ελλήνων!
Την πολύ όμορφη ποιοτική εκδήλωση της πρώτης μέρας του Ανταμώματος, έκλεισε ένα τρικούβερτο σαρακατσάνικο γλέντι, με τη συμμετοχή και τοπικών ορεινών κατοίκων της περιοχής!
ΚΥΡΙΑΚΗ 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 2016
Η 2η μέρα του Ανταμώματος ξεκίνησε με πολύ λαγαρή δροσιά, σε μια υπέροχη ηλιοφάνεια και θεία λειτουργία στο τοπικό εξωκλήσι του Προφήτη Ηλία Βίγλας Πισοδερίου Φλώρινας, όπου έχουν στεφανωθεί και βαπτιστεί χιλιάδες σαρακατσαναίων!
Ακολούθησε ένα κινηματογραφικό και ποιμενικά φαντασμαγορικό παραδοσιακό πρόγραμμα στον ανοιχτό χώρο του Χιονοδρομικού, όπου είχαν στηθεί τα 2 ποιμενικά σαρακατσάνικα κονάκια, με οικοδεσπότη τον γέροντα κ. Νίκο Χατζηπλή (πατέρα του σημερινού τραγουδιστή Δημήτρη).
Στον ίδιο χώρο που έβοσκε 10 χιλιάδες πρόβατα ο μπαρμπα Νίκος, στον ίδιο χώρο έγινε ποιμενική αναπαράσταση της εποχής του.
Την ίδια ώρα που κατέβαιναν στον χώρο της εκδήλωσης 600 αιγοπρόβατα από την κορυφή του βουνού, την ίδια ώρα έπαιζε ο σκάρος κι ανέβαιναν άλογα φορτωμένα!
Στον χώρο των 2 κονακιών κατευθύνθηκαν τραγουδώντας παραδοσιακά με το στόμα όλο το συγκρότημα γερόντων (οι μισοί σερμπιάνοι σαρακατσάνοι) του Συλλόγου Κορδελιού « Ο Σταυραετός» ντυμένοι ποιμένες με κάπες, γκλίτσες κι όλο το υφαντικό μάλλινο νοικοκυριό, υποδεχόμενός τους ο μπάρμπα Νίκος ο Χατζηπλής!
Ακολούθησε το τελετουργικό του εθίμου και ο χορός των σταυραδέρφων, τραγουδώντας με το στόμα το συγκρότημα του Κορδελιού «ο Σταυραετός» και υλοποιώντας το σχετικό τελετουργικό το συγκρότημα του Λαγκαδά «τα Στσυραδέρφια»χορεύοντας τον σταυρωτό χορό, μαζί με το συγκρότημα Φοιτητών Θεσ/κης « Ο Λεπενιώτης»( ο αδελφός του ήρωα Κατσαντώνη)!
Ακολούθησε το άθλημα «τράβηγμα της γκλίτσας», η πανάρχαια ποιμενική διελκυστίνδα, με νικητή τον Σύλλογο Σταυραετός Κορδελιού, που επικράτησε του Συλλόγου Λαγκαδά «τα Σταυραδέρφια», με διαιτητή τον υποδυόμενο τσέλιγκα που είχε θέσει το έπαθλο, κι ο ίδιος το παράδωσε στον νικητή σύλλογο του Κορδελιού! Το έπαθλο ήταν 1 τενεκές τυρί φέτας ΠΟΠ, προσφορά της «Τυροκομική Δημητρίου» Φλώρινας , το οποίο πήραν μαζί στα 2 κονάκια οι νικητές και φωτογραφίζονταν με καμάρι!
Ακολούθησαν κυκλικοί χοροί από τα 4 παρόντα χορευτικά συγκροτήματα, σε 4 ξεχωριστούς κύκλους: ΛΑΓΚΑΔΑ «ΤΑ ΣΤΑΥΡΑΔΕΡΦΙΑ», ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ «Ο ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ», ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΘΕΣ/ΚΗΣ «Ο ΛΕΠΕΝΙΩΤΗΣ», ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ «Ο ΦΛΑΜΠΟΥΡΑΣ».
Χρέη χορευτικού για τους οικοδεσπότες έκανε το παραδοσιακό συγκρότημα των επαγγελματιών χοροδιδασκάλων Φλώρινας Γιάννη Κωνσταντίνου και Ηρας Κολώνη, που διδάσκουν στο Λύκειο Ελληνίδων Φλώρινας.
Η 2η μέρα έκλεισε με τον λεγόμενο «ΤΡΑΝΟ ΧΟΡΟ», ένα μεγάλο κύκλο, με τη συμμετοχή όλων των παρισταμένων και με γεύμα στο Χιονοδρομικό ΤΟΤΤΗΣ, αρνί και κοντοσούβλι!
Δείτε πολλές φωτογραφίες από το Αντάμωμα, πατώντας εδώ.
