Η συνεκπαίδευση παιδιών με αναπηρία και η κοινωνική τους ένταξη

Η έννοια της συνεκπαίδευσης και ο ορισμός της έγκειται στην ισότιμη αντιμετώπιση και εκπαίδευση των παιδιών με αναπηρία με την ένταξη τους στα σχολεία γενικής αγωγής. Η γνώση και η μόρφωση είναι ένα αγαθό που επιβάλλεται να παρέχεται σε όλα τα παιδιά ανεξαρτήτου κοινωνικής ομάδας, τα οποία ταυτόχρονα όμως είναι σε θέση να την κατανοήσουν να την αφομοιώσουν και να εξελιχθούν συμβαδίζοντας με τα εξελικτικά πρότυπα.

Η πρακτική εφαρμογή της συνεκπαίδευσης όμως απαιτεί πολλή υπομονή επιμονή και θέληση από όλους τους συμμετέχοντες της διαδικασίας αυτής καθώς η συμπόρευση δύο παράλληλων κόσμων μόνο εύκολος στόχος δεν θεωρείται. Η κοινότητα των παιδαγωγών χρειάζεται να καταβάλλει προσπάθεια για να ενσωματωθούν μέσα στη τάξη τα παιδιά, με όποια ιδιαιτερότητα με ήρεμο και αθόρυβο τρόπο ώστε να μην θιγεί καμία πλευρά σεβόμενη τα ατομικά δικαιώματα κάθε ανθρώπου που ενεργεί και πράττει στη σύγχρονη κοινωνία του 21 αιώνα. Δικαιώματα τα οποία αποκτήθηκαν έπειτα από πολύ κόπο και αγώνα των οικογενειών που μεγάλωσαν και ανέθρεψαν παιδιά με ειδικές ανάγκες υποστηριζόμενοι από συλλογικές οργανώσεις που διεκδικούσαν πράγματα αυτονόητα για ένα καλύτερο μέλλον. Γνωρίζοντας και ο ίδιος προσωπικά πολλά παραδείγματα από την συναναστροφή μου με τους υπέρ-γονείς αυτούς και από την εμπειρία της εργασίας μου μέσα στα χρόνια αυτά. Κατανόηση όμως και αποδοχή της διαφορετικότητας πρέπει να δείξουν και τα μάτια των θεωρητικά υγιών-σωματικά και πνευματικά-παιδιών αφού είναι και αυτά αποδέκτες στην ανατροφοδότηση μιας επιτυχημένης συμπερίληψης. Δύσκολες καταστάσεις σύγκρουσης – με βασικό κριτήριο την ειλικρίνεια και τον αυθορμητισμό που δικαιολογείται στις ηλικίες αυτές – υπήρχαν και θα υπάρχουν, για τον λόγο όμως αυτό συνεργαζόμαστε όλες οι ειδικότητες εκπαιδευτικών και μη που οικοδομούν ένα σύγχρονο σχολικό σύστημα.

Κατά την δική μου προσωπική άποψη τα βασικά και ουσιώδη αποτελέσματα της συνεκπαίδευσης είναι μακροπρόθεσμα. Η αποδόμηση του μέχρι πρότινος τρόπου συμπεριφοράς έναντι της αναπηρίας στην Ελληνική κοινωνία και η αναδόμηση ενός νέου πρότυπου είναι το μελανό σημείο που προσπαθεί να διορθώσει η συμβίωση αυτή. Διδάσκοντας στα παιδιά από μικρή ηλικία το ήθος και τις αξίες που χρειάζονται για να καταλήξουν αρτιμελείς ενήλικες σπάμε τον κρίκο του φαύλου κύκλου και επιτυγχάνουμε στο κομμάτι που μας αναλογεί την πολυπόθητη αλλαγή. Την αποπεριθωριοποίησή κάθε ξένου ερεθίσματος στην ακτίνα ασφαλείας του ”εγώ” μας.

Όσον αφορά τη χαρά δε στα μάτια των Α.με.Α δεν θα σας την περιγράψω γιατί δεν χωρά σε λέξεις, παρά μόνο σε εικόνες.

Ως συνέπεια λοιπόν των ανωτέρων η κοινωνική ένταξη των παιδιών αυτών αποτελεί το επόμενο βήμα. Η παρέα και η συνύπαρξη είναι μια αμοιβαία ανταλλαγή και για τις δύο πλευρές αφού η δοτικότητα του ενός αποτελεί παράδειγμα προς μίμηση του άλλου. Εκπαιδεύοντας έναν μαθητή με αναπηρία δημιουργείς έναν αυτοεξυπηρετούμενο άνθρωπο. Φτιάχνεις μια κοινωνία ίσων ευκαιριών για κάθε συμπολίτη. Σε πολλές περιπτώσεις ανθρώπων δύναται η επαγγελματική τους αποκατάσταση, η ανεξαρτητοποίηση και η αυτοπραγμάτωση και κάποιες τέτοιες περιπτώσεις έχουν φτάσει στους τηλεοπτικούς μας δέκτες ανά τον κόσμο.

Δικαίωμα λοιπόν σε όλους να βουτήξουν στον ποταμό που λέγεται ζωή είτε χρειάζονται σωσίβιο είτε όχι.

Με τη νέα χιλιετία περίπου έγινε και υποχρεωτική η φοίτηση των παιδιών αυτών και εντάχθηκε στο υπουργείο παιδείας ως αρμοδιότητα της γενικής εκπαίδευσης. Έκτοτε δημιουργήθηκαν πολλές ανάγκες για την ομαλή συνύπαρξη σε έναν άγνωστο και νέο χώρο, μια εκ των οποίων η ειδικότητα μου. Η ειδικότητα με τα πολλά ονόματα, του συνοδού, του κοινωνικού επιμελητή , του φροντιστή , του εξειδικευμένου βοηθητικού προσωπικού. Στην ειδική αγωγή λοιπόν υπάρχει μια ευρεία γκάμα ανθρώπων που εργάζονται για την πραγματοποίηση κάποιων ονείρων. Για μια βόλτα στο πάρκο για μια δουλειά σε μια δημόσια υπηρεσία για την συναλλαγή με την αγορά της γειτονιάς, πράγματα που για άλλους είναι δεδομένα. Καθήκον μας είναι να δημιουργούμε συνεργατικά εξατομικευμένα προγράμματα για κάθε παιδί που υποστηρίζουμε, να κινείται με ασφάλεια μέσα στο σχολικό περιβάλλον και σε όλες τις δραστηριότητες του. Η ύπαρξη μας κρίνεται αναγκαία για μια επιτυχής και ευτυχής συμβίωση καθώς γινόμαστε το μέσο επικοινωνίας και συμπαράστασης μεταξύ του παιδιού και των υπολοίπων, με απώτερο στόχο την επίτευξη της ορθής και άρτιας διεξαγωγής του προγράμματος.

Ένα λιθαράκι στο χτίσιμο της προσωπικότητας!!!

Θυμάμαι ένα δύσκολο περιστατικό που είχα μια χρονιά και έπρεπε να γίνω το χέρι που καθοδηγούσε το χέρι του μαθητή με σπαστικότητα που θα τελειοποιούσε την στρογγυλοποίηση του γράμματος όμικρον για να καταφέρει να γράψει το όνομα του και την ορθογραφία του.

Θυμάμαι τις φορές που τον σήκωνα στα χέρια μου για να τον μεταφέρω στην αίθουσα της πληροφορικής ή της μουσικής για να μπορέσει να ακολουθήσει τα άλλα παιδιά και να κάνει το μάθημα του.

Μοιραζόταν μαζί μου τη χαρά του και την ικανοποίηση του σε κάθε εμπόδιο που κατάφερνε να υπερπηδήσει αλλά ταυτόχρονα μεταμορφωνόμουν και σε αποδέκτη των αποτυχιών του, του θυμού του, της απογοήτευσης και της οργής του, κάποιων κακών και συννεφιασμένων στιγμών καθώς είχε πλήρη γνώση και συναίσθηση της δικής του αναπηρίας. Μάζευα τα μολύβια και τις γόμες από το πάτωμα και με υπομονή ξεκινούσαμε πάλι από την αρχή.

Σκέφτομαι πως χωρίς την υποστήριξη δεν θα μπορούσε να συμμετέχει σε εκδρομές δεν θα μπορούσε να ενθαρρυνθεί ώστε να συμμετέχει σε ένα ομαδικό παιχνίδι, ούτε θα μπορούσε να αντιμετωπίσει την αλήθεια του στα μάτια των άλλων συμμαθητών. Ξέρετε τα παιδιά είναι πολύ σκληροί κριτές και λένε τα πράγματα όπως τα αντιλαμβάνονται και εκφράζονται δίχως φραγμούς.

Υπάρχουν στιγμές ζόρικες που φτάνεις στα όρια σου κουράζεσαι και είναι λογικό μα δεν σταματάς ποτέ να δίνεις δεν σταματάς ποτέ να προσφέρεις αγάπη δεν σταματάς ποτέ να ελπίζεις. Άλλωστε τα αθώα ανήλικα ματάκια μαθαίνουν από το παράδειγμα σου και όχι από την συμβουλή σου.

Η δύναμη που αντλούμε όσοι εργαζόμαστε στην ειδική αγωγή και ο καθένας στον ρόλο του έγκειται στην βελτίωση της καθημερινής διαβίωσης και στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων των παιδιών με οποιαδήποτε αναπηρία. Θα μπορούσα να παρομοιάσω τον ρόλο αυτό με τον ρόλο του αγρότη που μοχθεί και κοπιάζει για τα σπαρτά του, που αγωνιά να τα προστατεύσει από κακοτοπιές και φροντίζει ανελλιπώς να είναι ποτισμένα ώστε να μην μαραθούν.

Εν κατακλείδι όπως μας υπενθυμίζει και η διημερίδα αυτή ο κόσμος μας στη θεωρία του χρόνου είναι ένα μεταβλητό στοιχείο που η δύναμη του πηγάζει από τις παλάμες των χεριών μας και από το κέντρο της καρδιάς μας και είμαστε εμείς οι ίδιοι που καθορίζουμε το παρελθόν το παρόν και το μέλλον μέσα από τα δικά μας πεπραγμένα. Ας φροντίσουμε λοιπόν την βελτίωση του εαυτού μας, των παιδιών μας και της κοινωνίας μας, σε όλους τους χρόνους, με την συνείδηση μας ήσυχη και καθαρή.

Σκοπός μου απόψε λοιπόν να σας μεταδώσω εν συντομία την συμπερίληψη και την κοινωνική ενσωμάτωση των παιδιών με ειδικές ανάγκες, μέσα από τα δικά μου μάτια όπως εγώ αντικρίζω και αντιμετωπίζω την κατάσταση από τη μεριά μου.

Σας ευχαριστώ πολύ.