Σύσκεψη για την Βεγορίτιδα – παλιότερα νομίζαμε πως καταλαβαίναμε – τώρα βρεθήκαμε σ’ αμηχανία
«Γιατί ολοφάνερα από παλιά εσείς είστε εξοικειωμένοι με το τι πράγματι εννοείτε όταν χρησιμοποιείτε την έκφραση ΄΄όντας΄΄. Εμείς όμως, ενώ παλιότερα νομίζαμε πως καταλαβαίνουμε, τώρα βρεθήκαμε σε αμηχανία»
Πλάτωνος, Σοφιστής 244α.
Πραγματοποιήθηκε στις 30/10/2018 συνάντηση για την Βεγορίτιδα στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έπειτα από ενέργειες των Βουλευτών Πέλλας και Φλώρινας, Γιάννη Σηφάκη και Κώστα Σέλτσα, στην Αθήνα. Στην σύσκεψη συμμετείχε ο Σύλλογος Προστασίας Βεγορίτιδας με τον Νίκο Μούλα και τον Γιάννη Πρώιο. Μαζί τους η κα Μ. Μουστάκα, πανεπιστήμιο ΑΠΘ και ο κος Κ. Κορμάς, πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Στην σύσκεψη παραβρέθηκαν εκπρόσωποι του ΕΚΒΥ, του Δημόκριτου, της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Ηπείρου-Δυτικής Μακεδονίας, εκπρόσωπος από ΕΓΥ και φυσικά οι σύμβουλοι του υπουργού κα. Ν. Βότση και κα. Ν. Μιχαλοπούλου. Στην σύσκεψη θα παρευρίσκονταν και οι βουλευτές, όμως το υπουργείο έκρινε ως αναγκαία την σύσκεψη σε επίπεδο υπηρησιακών παραγόντων.
Τα λόγια του Πλάτωνα περιγράφουν με σαφήνεια το κλίμα που επικράτησε στη σύσκεψη, «εμείς παλιότερα νομίζαμε πως καταλαβαίνουμε, τώρα βρεθήκαμε σε πλήρη αμηχανία».
Προσήλθαμε με τις εισηγήσεις μας και έτοιμοι να αντικρούσουμε τα σαθρά επιχειρήματα περί καθαρότητας των υδάτων και ακούσαμε την άλλη πλευρά να λέει πως προσήλθαν χωρίς παρουσιάσεις/προετοιμασία, γιατί πίστευαν πως θα κάνουμε μια απλή συζήτηση για την λίμνη. Παρά την προσπάθεια από τους «μη προετοιμασμένους» να μην γίνουν οι παρουσιάσεις μας αλλά μόνο κουβέντα, αναπτύξαμε (ΑΠΘ και Σύλλογος Προστασίας Βεγορίτιδας) με σαφήνεια και επιστημονικά τεκμηριωμένες θέσεις την πραγματική εικόνα για τη λίμνη και αναδείξαμε τα λάθη των μετρήσεων των εξουσιοδοτημένων «ειδικών».
Παρουσιάσαμε τις μετρήσεις του ΕΚΒΥ, την λανθασμένη τελική ταξινόμηση της ποιότητας του νερού ως καλή, θέσαμε ερωτήματα για τα πρόσφατα στοιχεία και αποδείχθηκε πως στα επίσημα αποτελέσματα της χώρας με τις τιμές αφθονίας των κυανοβακτηρίων σε νήματα και αποικίες και όχι ως κύτταρα όπως δόθηκαν μόνο για τα χλωροφύκη, τα κυανοβακτήρια υποτιμούνται έναντι όλων κατά 25-2000 φορές. Σε άλλο σημείο της εισήγησής της τόνισε η κα Μουστάκα πως «είναι αυτονόητο ότι για να συγκριθούν οι τιμές του πίνακα αφθονίας κυανοβακτηρίων με τις τιμές αφθονίας χλωροφυκών, πρέπει να είναι σε ίδιες μονάδες-κύτταρα κύτταρα(σύγκριση ομοειδών). Διότι όταν συγκρίνεις αποικίες κυανοβακτηρίων που αποτελούνται από πολλά κύτταρα με κύτταρα χλωροφυκών είναι απλά σαν να συγκρίνεις μεγάλο ξενοδοχειακό συγκρότημα μ ένα δωμάτιο ξενοδοχείου μια λανθασμένη εκτίμηση – προς τα κάτω του αριθμού των δωματίων των ξενοδοχειακών συγκροτημάτων τουλάχιστον 100 φορές».
Στην παρέμβασή του ο Σύλλογος Προστασίας ενημέρωσε για την σημασία της λίμνης στην περιοχή, κατά την περίοδο πριν την μόλυνση-τουριστική ανάπτυξη-,τις επιπτώσεις που είχε η μόλυνση στην τοπική οικονομία, τον αριθμό των νεκρών πελεκάνων και γλάρων που μάζεψε. Αναφέρθηκε στις αιτίες που προκαλούν την μόλυνση(λύματα Σολού, κανάλι λίμνης Πετρών) και ζήτησε την λήψη άμεσων μέτρων για το σταμάτημα της ρύπανσης της Βεγορίτιδας. Υπενθύμισε την καταδίκη της Ελλάδας από την ΕΕ και τα βαριά πρόστιμα για την εναπόθεση κλοφέν από τη ΔΕΗ στη Βεγορίτιδα. Απαίτησε την δημιουργία βιολογικών καθαρισμών και την αποτροπή κάθε ρυπογόνου παράγοντα στη λίμνη Βεγορίτιδα. Την εκπόνηση προγραμμάτων και την συνεργασία με τους πανεπιστημιακούς της χώρας που δεν εμπορευματοποιούν την γνώση, αλλά προσφέρουν μ ανιδιοτέλεια και αίσθηση της κοινωνικής τους ευθύνης.
Και η άλλη πλευρά; Ήλθε στην συνάντηση χωρίς να προσκομίσει τα στοιχεία που στα έγραφα για την άρση απαγόρευσης της κολύμβησης δηλώνει, «ότι το σύνολο των μικροκυστινών στο νερό είναι πολύ μικρότερο και από το προτεινόμενο όριο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για το πόσιμο νερό». Στις παρατηρήσεις μας ότι αυτό δεν ευσταθεί, η απάντηση ήρθε αποστομωτική! Είναι μια υπερβολή στο δελτίο τύπου, για να το καταλάβει ο απλός κόσμος!(sic). Και ούτε τονίστηκε ποια περίοδο κάλυπταν οι μετρήσεις, καταλήγοντας, ότι οι αναλύσεις των κυανοτοξινών ξεκίνησαν σε δείγματα μόλις στις 31 Ιουλίου, δηλαδή αφού πέρασαν πάνω από 2 μήνες (!) που ήταν σε ένταση το φαινόμενο αύξησης των κυανοβακτηρίων που παράγουν τις τοξίνες. Αναφέρθηκε, ότι ποτέ πριν, παρά μόνο το 2018, έγιναν μετρήσεις κυανοβακτηρίων και κυανοτοξινών στην κολυμβητική ακτή. Και δεν έφτανε αυτό, ακούσαμε από την διευθύντρια της ΕΓΥ να δηλώνει πως μ αυτά και μ αυτά που κάνουμε, η χώρα μας θα πληρώνει πρόστιμα βαρύτατα στην ΕΕ ενώ απέφυγε αιρεσιμότητες με τους καλούς της συνεργάτες.(sic)
Τι κι αν οι δορυφόροι έδειχναν άλλα στοιχεία απ αυτά που ανακοίνωσαν! Τι κι αν οι δειγματοληψίες του ΑΠΘ που έγιναν σε συνεργασία με τον ΣΠΒ, έδιναν άλλες τιμές;;; Πάνω απ όλα ο εφησυχασμός.! Αλλά εδώ υπάρχει καπνός συσκότισης. Κι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά! Στοιχεία ιδιαίτερα δεν προσκόμισαν στην συνάντηση. Όμως ακούγαμε για πολύ ώρα μια αυτοπροβολή των εργαστηρίων, ακούγαμε για διαπιστεύσεις, για συμμετοχές τους σε μεγάλα προγράμματα. Για μεγάλα κονδύλια που διαχειρίζονται. Εξάλλου η επιστημονική τεκμηρίωση των στοιχείων τους θ αποσταλεί στον Υπουργό. Τι κι αν τα στοιχεία από 2 πανεπιστήμια της χώρας έδειχναν την εσφαλμένη εκτίμηση στα αποτελέσματα που ανακοίνωσαν. Τι κι αν οι αιτίες ρύπανσης της λίμνης δεν έχουν εξαλειφθεί. Εξαλείφθηκαν τα κυανοβακτήρια! Εξαλείφεται ο κίνδυνος επιβολής προστίμων, γιατί η ελληνική πολιτεία διαχρονικά άφησε στην τύχη τους 2 περιοχές Natura.! Εξαλείφεται η αγωνία των κατοίκων της περιοχής για την υγεία τους και την υγεία των παιδιών τους.!
Όμως το πρόβλημα της Βεγορίτιδας είναι εδώ. Ο Σολού συνεχίζει να μεταφέρει τα λύματα 20 και πλέον οικισμών Κάθε μέρα, Κάθε ώρα. Η λίμνη Πετρών, συνεχίζει, μέσω του καναλιού που συνδέει τις 2 λίμνες να μεταφέρει ρύπους και κυανοβακτήρια.
Χαιρετίζουμε την ανακοίνωση της δημιουργίας βιολογικών καθαρισμών στην περιοχή. Είμαστε περήφανοι για τις πιέσεις που ασκήσαμε ως Σύλλογος, προς την κατεύθυνση αυτή. Χαιρετίζουμε τις άπειρες επερωτήσεις που έχει καταθέσει το ΚΚΕ στη Βουλή για το ζήτημα της Βεγορίτιδας και καλούμε κάθε Βουλευτή να συστρατευτεί στον αγώνα μας για την σωτηρία της λίμνης. Όμως όπως και στην σύσκεψη, έτσι και τώρα καλούμε το υπουργείο να πάρει τα απαραίτητα εκείνα μέτρα που θα σταματήσουν την εισδοχή κάθε ρυπογόνου παράγοντα στην Βεγορίτιδα. Μέχρι την δημιουργία των βιολογικών καθαρισμών, δεν υπάρχει άλλο περιθώριο πρόσθετης επιβάρυνσης της λίμνης. Και όσον αφορά την εξυγίανση της λίμνης, μια ματιά στην λίμνη Καστοριάς και στην ανάκαμψή της, δείχνει τον δρόμο. Χωρίς καμιά ουσιαστικά επιβάρυνση οικονομική, το ΑΠΘ σε συνεργασία με το τμήμα περιβάλλοντος εφάρμοσε επιτυχώς ένα οικολογικό εργαλείο, που τα αποτελέσματα του είναι πια ορατά στους κατοίκους και τους επισκέπτες, αρκεί να μην υπονομευθεί από όσους ξεριζώνουν τα φυτά της λίμνης.
Αν δεν παρθούν μέτρα άμεσα, το πρόβλημα δεν θα εξαλειφθεί με καθησυχαστικές ανακοινώσεις. Θάρθει ο Μάιος και πάλι η λίμνη θα πρασινίσει, πάλι θ ανθίσουν τα κυανοβακτήρια, θ αυξηθεί η τοξικότητα των υδάτων.
Στην σύσκεψη στο υπουργείο, ξεκινήσαμε την εισήγησή μας με μια φωτογραφία της παραλίας, με ομπρέλλες, πολύ κόσμο, πολλά παιδιά να κολυμπούν. Αυτή την λίμνη θέλουμε.! Γι αυτήν την λίμνη αγωνιζόμαστε, αυτή την λίμνη θα επιδώσουμε στις νέες γενιές. Γιατί αυτή η λίμνη μπορεί δυναμικά να βάλλει σε άνθιση την οικονομία του τόπου μας. Γιατί αυτή η λίμνη είναι κομμάτι του πολιτισμού μας.
Καλούμε τον κόσμο της περιοχής να στρατευτεί μαζί μας στον ωραίο αυτό αγώνα. Αν έγινε οτιδήποτε ως σήμερα για την λίμνη, έγινε επειδή αγωνιστήκαμε όλοι μαζί. Καλούμε το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να δώσει ένα τέλος στο οικολογικό αυτό έγκλημα που συντελείται εδώ και δεκαετίες στην Βεγορίτιδα. Επιτέλους, η άγνοια και η παραπληροφόρηση, ας δώσουν τη θέση τους στα ορθά επιστημονικά δεδομένα και τη πολυετή γνώση. Ας στηριχτούμε στην γνώση, εμπειρία και την ανιδιοτέλεια της πανεπιστημιακής κοινότητας που εδώ και δεκαετίες παρακολουθεί τις εξελίξεις, χωρίς εμπορευματοποίηση των γνώσεων και με μόνο γνώμονα την προστασία της λίμνης και της δημόσιας υγείας.
ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑΣ
