Αμύνταιο – κρασί – λίμνη Πετρών και Βεγορίτιδος

Του Σταύρου Π.Καπλάνογλου

ΑΜΥΝΤΑΙΟΝ
Σε απόσταση 30 χλμ από τη Φλώρινα, βρίσκεται το Αμύνταιο. Η ιστορία της περιοχής είναι πολύ παλιά, με χαρακτηριστικό δείγμα τον προϊστορικό οικισμό του Αγ. Παντελεήμονα και την ελληνιστική πόλη των Πετρών. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται και οι 2 σημαντικοί υδροβίοτοποι, της λίμνης Βεγορίτιδας και της λίμνης των Πετρών. Εκείνο, όμως, που κάνει το Αμύνταιο διάσημο, είναι το κρασί του, που στηρίζεται σε μια εξαιρετική ποικιλία σταφυλιού, αυτή του ξινόμαυρου. Η μικρή αυτή πόλη υπήρξε ένα από τα σημαντικότερα οικονομικά κέντρα της περιοχής, από το 1892 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1950, καθώς η σιδηροδρομική γραμμή, που περνάει μέσα από την πόλη ένωνε τη Θεσ/νίκη με το Μοναστήρι. Αυτό το γεγονός έδωσε τη δυνατότητα, να γίνει το κέντρο αναφοράς οποιουδήποτε ήθελε να μετακινηθεί από τη Δυτ. Μακεδονία προς τη Θεσ/νικη και την υπόλοιπη Ελλάδα. Τον ίδιο ρόλο είχε παίξει και η πόλη Κέλλη, που σήμερα είναι ένας μικρός οικισμός και ήταν σταθμός της Εγνατίας Οδού.

ΛΙΜΝΗ ΠΕΤΡΩΝ
Είναι μια μικρή και ρηχή λίμνη, βάθους μόλις 3.5 μ., που δέχεται τα νερά από τις άλλες 2 λίμνες, τη Ζάζαρη και τη Χειμαδίτιδα, μέσω καναλιού και μέσω σύρραγας, τα παροχετεύει στη Βεγορίτιδα. Λίμνες, αμπελώνες και τα γύρω βουνά συνθέτουν ένα ξεχωριστό τοπίο, όπου πάνω από 130 είδη πουλιών ενδημούν ή διέρχονται από αυτό και έχουν ενταχθεί στο δίκτυο NATURA 2000 και στο πρόγραμμα LIFE, για την προστασία της λαγγόνας και της νανοχήνας, 2 σπάνιων και υπό εξαφάνιση πουλιών.

ΛΙΜΝΗ ΒΕΓΟΡΙΤΙΔΑ
Υπήρξε στο παρελθόν, μια από τις μεγαλύτερες λίμνες της Ελλάδος και παρά τις “δολοφονικές” , ανθρώπινες παρεμβάσεις, από τη δεκαετία του 1950, εξακολουεί να έιναι μια μεγάλη λίμνη, που καλύπτει 72.500 και πλέον στρέμματα, έχοντας ένα βάθος 50 και πλέον μέτρων. Αποτελεί το μεγαλύτερο υπόλειμμα της υδρολογικής ενότητας, που κάλυπτε, κάποτε, τη Βόρεια Ελλάδα.
Το 1955 υπήρξε ανθρώπινη παρέμβαση, με το άνοιγμα της τεχνητής σύραγγας, σε αρκετό βάθος, που έστελνε τα νερά της στο υδροηλεκτρικό εργοστάσιο του Άγρα. Παράλληλα, άρχισε η άντληση νερών για την εξυπηρέτηση των θερμοηλεκτρικών εργοστασίων της λεκάνης της Πτολεμαϊδας και βέβαια, η επέκταση υδροφόρων καλλιεργειών. Η επέκταση αυτή έφερε την αναγκαστική άντληση αρδευτικού νερού, για τους αγρότες. Έτσι, κάποια στιγμή, η λίμνη, ενώ στα σχολικά εγχειρίδια του τέλους της δεκαετίας του ’50 εμφανιζόταν στα 540μ., από την επιφάνεια της θάλασσας, σήμερα βρίσκεται στα 510 μ., με φυσικό επακόλουθο την επιρροή και των μικροκλιματικών συνθηκών της περιοχής. Βέβαια, είναι μια λίμνη πλούσια σε αλιεύματα και αποτελεί ασφαλή τόπο διαβίωσης, για πλήθος σπάνιων πουλιών. Η παρουσία της βίδρας, τελευταία, θεωρείται πολύ καλός δείκτης καθαρότητας των νερών και παρά την ανησυχία για την εξαφάνιση του σπάνιου ψαριού, Κορήγονου, είναι ευχάριστο το γεγονός ότι εξακολουθεί να υπάρχει.

Δείτε το βίντεο που ακολουθεί