Γιορτάζουμε ΜΑΖΙ: Φλώρινα, έθιμα, εθελοντισμός

Μόλις το ρολόι δείξει 00:00 και το ημερολόγιο 24 Δεκεμβρίου, το έθιμο «των Φωτιών» ξεκινάει στην πανέμορφη πόλη της Φλώρινας. Φλωρινιώτες και μη είναι όλοι έτοιμοι να συμμετάσχουν στην αναβίωση του φοβερού αυτού εθίμου, το άναμμα των μεγαλύτερων φωτιών ανά την Ελλάδα. Οι «Φωτιές» αναβιώνουν κάθε χρόνο με μεγαλύτερη επιτυχία από την προηγούμενη χρονιά. Πλήθος κόσμου σκορπίζεται στις γειτονιές της πόλης και κυρίως στην Πλατεία Ηρώων και στην γειτονία του Χαμάμ, για να θαυμάσουν τις τεράστιες φωτιές που ξεπερνούν τα 5 μέτρα. Επισκέπτες από όλη την Ελλάδα έρχονται εκείνες τις μέρες στην Φλώρινα για να θαυμάσουν αυτό το φοβερό έθιμο που κρατιέται ζωντανό από γενιά σε γενιά χάρη στην εθελοντική συμμετοχή των νέων σύμφωνα με τις συμβουλές των γηραιότερων. Μήνες πριν παιδιά και μεγάλοι μαζεύουν όσα πιο πολλά ξύλα μπορούν για να τα στοιβάξουν και να δημιουργήσουν τον « σκελετό» της φωτιάς τους. Τα ξύλα σύμφωνα με την παράδοση έπρεπε να είναι κλεμμένα αλλά στις μέρες μας πλέον χρησιμοποιούνται ξύλα αγορασμένα ακριβώς για αυτόν τον σκοπό. Συχνά παρατηρείται το φαινόμενο του ανταγωνισμού ανάμεσα στα μέλη των αντίπαλων φωτιών για το μέγεθος της φωτιάς και τον κόσμο που προσελκύει η κάθε φωτιά. Αφού η φωτιά ανάψει γύρω της στήνεται χορός με την συνοδεία μουσικής από τα χάλκινα παραδοσιακά όργανα της περιοχής. Κατά την διάρκεια του εθίμου προσφέρεται στον κόσμο ζεστή φασολάδα και άφθονο κρασί το οποίο βοηθά το κέφι που κρατά μέχρι το πρωί. Το κρύο και το χιόνι που συνήθως έχει η πόλη της Φλώρινας εκείνες τις μέρες δεν πτοεί τους ντόπιους και τους επισκέπτες από το να διασκεδάσουν σε αυτό το παραδοσιακό έθιμο ως τις πρώτες πρωινές ώρες.

Εκτός από το άναμμα των φωτιών η Φλώρινα διατηρεί και συνεχίζει και άλλα έθιμα της περιόδου αυτής όπως είναι τα χριστουγεννιάτικα και πρωτοχρονιάτικα κάλαντα. Παιδιά και έφηβοι γυρνούν από σπίτι σε σπίτι για να πουν τα κάλαντα και να μεταφέρουν σε όλα τα σπίτια το άκουσμα των γιορτών. Ακόμα οι χορωδίες της πόλης με άτομα όλων των ηλικιών συμμετέχουν σε εκδηλώσεις του Δήμου Φλώρινας και άλλων πολιτιστικών φορέων σκορπίζοντας το εορταστικό κλίμα σε όλη την πόλη μέσω των μελωδιών. Συνοδεία όλων αυτών είναι οι παραδοσιακές μπάντες της Φλώρινας με τα χάλκινα που τις μέρες των εορτών και πιο συγκεκριμένα τις παραμονές των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς κυκλοφορούν στην πόλη και παίζουν τα κάλαντα ώστε να ακουστούν σε κάθε γωνιά της πόλης.

Την  πρώτη μέρα του χρόνου πολύ πιθανό να συναντήσεις στον δρόμο και πιο ειδικά στις γειτονιές των χωριών ανθρώπους με μάσκες από προβιές αρνιών. Αυτό αποτελεί μέρος του παραδοσιακού εθίμου των «Μπαμπαριών». Άνδρες μεταμφιεσμένοι με προβιές αρνιού προσπαθούν να παραδώσουν την νύφη στον γαμπρό αποφεύγοντας τους μνηστήρες. Το έθιμο γιορτάζει το ξύπνημα της γης και της καρποφορίας. Κεντρικός ήρωας είναι η γυναίκα που συμβολίζει τη γονιμότητα, μόνο που στην προκειμένη περίπτωση πρόκειται για έναν άντρα μεταμφιεσμένο με παραδοσιακή νυφιάτικη ενδυμασία. Όλη η ομάδα διασχίζει το χωριό και μπαίνει στις αυλές των σπιτιών. Οι ιδιοκτήτες  πρέπει να τους δώσουν μέρος της σοδειάς τους, προκειμένου να πάει καλά η νέα χρονιά. Όλη αυτή η διαδικασία συνοδεύεται από το άκουσμα των παραδοσιακών χάλκινων οργάνων.

Στο πλαίσιο των εορτών, το Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας σε συνεργασία με το Κέντρο Προστασίας Παιδιού Φλώρινας-Παιδόπολη Φλώρινας, οργάνωσε δράση με σκοπό τόσο την οικονομική ενίσχυση του κέντρου, όσο και την εμπλοκή των παιδιών που φιλοξενούνται σε δραστηριότητες για τον εορτασμό των Χριστουγέννων. Φοιτήτριες του τμήματος, απασχολώντας εθελοντικά τα παιδιά δημιούργησαν χριστουγεννιάτικες κατασκευές οι οποίες πουλήθηκαν στο «ξύλινο χωριό», το οποίο φιλοξενεί η πόλη κάθε χρόνο τέτοιες μέρες. Αντίτιμο για τις κατασκευές δεν υπήρχε και οι πολίτες προσέφεραν ό,τι οι ίδιοι επιθυμούσαν υπέρ της Παιδόπολης. Ακόμα, στο ίδιο πλαίσιο, οργανώθηκε χορωδία με την βοήθεια εθελοντή που ασχολείται με την μουσική, για να την ψυχαγωγία των παιδιών αλλά και για να έρθουν σε επαφή με τα παραδοσιακά τραγούδια των εορτών. Τα τραγούδια της χορωδίας παρουσιάστηκαν από τα παιδιά επίσης στο «ξύλινο χωριό» 21 Δεκεμβρίου. Το νόημα των εορτών των Χριστουγέννων είναι η προσφορά αγάπης ανιδιοτελώς ειδικά σε όσους έχουν ανάγκη και αυτή ήταν και η κινητήριος δύναμη πίσω από την εθελοντική δράση των φοιτητριών του Πανεπιστημίου. Κάθε μέρα του χρόνου οφείλουμε να προσφέρουμε αλληλεγγύη στους συνανθρώπους μας, και πόσο μάλλον στα μικρά αυτά παιδιά που φιλοξενούνται σε κέντρα σαν της Φλώρινας την περίοδο αυτή των εορτών. Για αυτό το λόγο το σύνθημα «Γιορτάζουμε ΜΑΖΙ», προσπάθησε να κινητοποιήσει τους πολίτες για βοήθεια και να περάσει το μήνυμα του εθελοντισμού. Γιορτάζουμε μαζί γιατί αγαπάμε και κυρίως γιατί οφείλουμε να προστατεύουμε τις παιδικές ψυχές.

Σλίκα Ραφαηλία

Μωραΐτου Σοφία

Γεωργίου Κατερίνα

Νεδέλκου Ειρήνη-Χρυσοβαλάντου