Τα ψυχικά στολίδια της Παρθένου
Μέσα στις διηγήσεις της Αγίας Γραφής για το πρόσωπο της παρθένου Μαρίας, που δεν είναι πολλές, θα παρατηρήσουμε ότι, κοντά στα άλλα που λέγονται γι’ αυτήν, γίνεται λόγος και για κάποιες χάριτες , που στόλιζαν την ψυχή της, στολίδια που όχι μόνο την ξεχώριζαν από τις υπόλοιπες γυναίκες, αλλά και την έκαναν μοναδική από όλο το γυναικείο κόσμο. Να σκεφτούμε ότι, όταν ήρθε ο καιρός να γεννηθεί ως άνθρωπος ο Υιός του Θεού, αυτήν διάλεξε ο Θεός για να τον γεννήσει.
Η μητέρα του Κυρίου ήταν μια απλή Ιουδαία που διέμενε στη Ναζαρέτ της Γαλιλαίας . Η βαθειά καταγωγή της ήταν από τη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, που βρίσκεται νοτίως της Ιερουσαλήμ, και συγκεκριμένως από έναν κλάδο της φυλής του Δαυίδ. Από την ίδια υποφυλή καταγόταν και ο Ιωσήφ.
Οι γονείς της δεν κατονομάζονται, ούτε φαίνεται αν ζούσαν τον καιρό που αρραβωνιάστηκε τον Ιωσήφ. Το πιο πιθανό να ήταν αγρότες, όπως όλοι σχεδόν οι κάτοικοι της Ναζαρέτ, και προφανώς φτωχοί.
Φτωχός φαίνεται πως ήταν και ο Ιωσήφ, που στο επάγγελμα ήταν στεγαστής σπιτιών και άλλων κτιρίων, «τέκτων» (από το «τέγω», στέγω, κατασκευάζω στέγες). Δεν ήταν μαραγκός, όπως παρουσιάζεται σε εικόνες, που έχουν όψιμη παπική επίδραση. Ο Ιωσήφ έκανε κουφώματα, δοκάρια και στέγες. Την ίδια δουλειά έκανε και ο Κύριος Ιησούς μέχρι τα τριάντα του.
Στα Ευαγγέλια δεν λέγονται ούτε φαίνονται πουθενά οι ηλικίες της παρθένου Μαρίας και του μνηστήρα της Ιωσήφ. Όταν αρραβωνιάστηκαν κι όταν γεννήθηκε ο Χριστός, η μητέρα του δεν ήταν παραπάνω από 20 ετών και ο Ιωσήφ δεν ήταν παραπάνω από 40. Ο Ιωσήφ, όταν ο Χριστός άρχισε το κήρυγμα, δεν φαίνεται να ζούσε. Πάντως, όταν παρέλαβε τη γυναίκα του στο σπίτι του, ήταν ακμαίος άντρας, όπως φαίνεται η αξιοσύνη του και η ευελιξία του στο ταξίδι στην Αίγυπτο, όταν ο Ηρώδης ήθελε να φονεύσει τον Ιησού. Τότε μόνος του, σε ξένη χώρα, χωρίς σπίτι και εργασία, τα έβγαλε πέρα δύο ολόκληρα χρόνια.
Η μητέρα του Κυρίου από μικρή είχε καλή γνώση της Παλαιάς Διαθήκης, όπως δείχνει ο ψαλμός της «Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επι τω Θεώ τω σωτήρι μου», που περιέχει φράσεις από τους Ψαλμούς του Δαυίδ και από άλλα ποιητικά βιβλία της Βίβλου. Προφανώς διάβαζε τη Βίβλο στο σπίτι η ίδια ή τη διάβαζαν οικογενειακώς ή άκουγε με προσοχή την ανάγνωση της Βίβλου κάθε Σάββατο στη συναγωγή.
Τις μεγάλες προσδοκίες των Ισραηλιτών ότι θα έρθει ο Μεσσίας και Λυτρωτής που θα σώσει τον Ισραήλ, τις πίστευε βαθειά και δονούσαν την ύπαρξή της. Πόσο θα ήθελε μυστικά και ενδόμυχα να είναι αυτή που θα τον γεννούσε! Και πού να φανταστεί ότι ο Θεός αυτήν διάλεξε από όλες τις γυναίκες της εποχής της για το σκοπό αυτό! Και της φανέρωσε το σκοπό του όταν έστειλε τον άγγελο Γαβριήλ στο σπίτι της, για να της αναγγείλει ότι
«Θα συλλάβεις στην κοιλιά σου και θα γεννήσεις Υιόν, και θα τον ονομάσεις Ιησούν. Αυτός θα γίνει μεγάλος, θα ονομαστεί Υιός του Υψίστου Θεού … και θα βασιλεύσει στον οίκο του Ιακώβ, και η βασιλεία του δεν θα έχει τέλος».
Γιατί διάλεξε αυτήν ο Θεός; Διότι σα γυναίκα είχε πολλά ψυχικά στολίδια. Και όλα τα στολίδια της τα γνωρίζουμε μέσα από τα ιερά βιβλία της Καινής Διαθήκης, και μάλιστα από το Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο, το οποίο εξιστορεί τα ιστορικά γεγονότα που έχουν σχέση κυρίως με τη σύλληψη, γέννηση, και παιδική ηλικία του υιού της Ιησού, με τα οποία συνάπτεται και η δική της ζωή.
Αναφέρω μερικά από τα αδιαμφισβήτητα και σε υψηλό βαθμό προσόντα της, ή αλλιώς ψυχικά στολίδια της.
- Πίστη
- Αγνότητα
- Ταπεινοφροσύνη
- Σεμνότητα
- Νοητική σύνεση και ευφυΐα
- Υπομονή και καρτερία.
Η πίστη της φαίνεται από το ότι πίστεψε στα λόγια του αγγέλου, του απεσταλμένου του Θεού, που της είπε ότι θα γεννήσει, χωρίς άντρα, αλλά με μόνη την επισκίαση του Αγίου Πνεύματος, το λυτρωτή του κόσμου. Την πίστη της αυτή την τόνισε και η Ελισάβετ, όταν η Μαριάμ την επισκέφθηκε στο σπίτι της. Της είπε ἡ Ἐλισάβετ΄ «Είσαι ευτυχισμένη και μακάρια, διότι πίστεψες σ’ αυτά που σου είπε ο άγγελος».
Η αγνότητά της φαίνεται από το κοκκίνισμα του προσώπου της, την ταραχή και το φόβο που αισθάνθηκε, όταν είδε τον άγγελο Γαβριήλ μέσα στο σπίτι της , σε ώρα που δεν περίμενε κανέναν. Για να συνέλθει χρειάστηκε να της συστηθεί ο Γαβριήλ και να της πει το λόγο για τον οποίο τον έστειλε ο Θεός. Φαίνεται επίσης από το λόγο που είπε στο Γαβριήλ΄ «Πως θα γεννήσω, αφού άντρα σαρκικώς δεν γνωρίζω;». Άρα ήταν αγνή παρθένος.
Η ταπεινοφροσύνη της φαίνεται στα συγκινητικά λόγια που είπε στον άγγελο’ «Να η δούλη σου, ας γίνει όπως θέλεις». Υποτάχτηκε ταπεινά στο σχέδιο του Θεού να στείλει στον κόσμο τον Υιό του ως άνθρωπο, που θα γεννηθεί από αυτήν. Ανέθεσε όλη την από εκείνη την ώρα και πέρα ζωή της, τις δυσκολίες, τις τυχόν αντιδράσεις του αρραβωνιαστικού της , τις οικονομικές δυσχέρειες, και όλες τις άλλες αντιξοότητες από το φαρισαϊκό ιερατείο, τον Ηρώδη, κλπ, στο Θεό, που της έκανε αυτή τη μεγάλη και μοναδική τιμή.
Η σεμνότητά της φαίνεται και αυτή στο κοκκίνισμα του προσώπου της, που είπαμε πιο πάνω, και στην ενδυμασία της, και προπαντός στο ότι δεν μιλούσε, δεν σχολίαζε, δεν κουτσομπόλευε, αλλ’ ήταν πάντα σιωπηλή βαθυστόχαστη και προσευχόμενη. Μιλούσε με τα έργα της. Εκτέλεσε το έργο που της ανέθεσε ο Θεός σχεδόν σιωπηλή. Ο απόστολος Παύλος παραγγέλλοντας γενικά «Η γυναίκα να περνάει την κάθε ημέρα της με ησυχία, χωρίς να μιλάει», πιθανότατα να είχε ως μοντέλο και πρότυπο αυτήν, την πιο ευλογημένη από όλες τις γυναίκες (Α΄Τι 2,11-14).
Η νοητική σύνεση και ευφυΐα της φαίνεται όταν ο Ιωσήφ την κάλεσε στο σπίτι του, για να την κάνει γυναίκα του, και τη βρήκε έγκυο. Δεν δικαιολογήθηκε η ίδια, δεν είπε στον Ιωσήφ τίποτε από την επίσκεψη του αγγέλου, τίποτε από τα λόγια του. Ἀφησε την υπόθεση στο Θεό. Ανθρωπίνως δηλαδή χειρίστηκε το θέμα με έκτακτη ευφυΐα. Είπε μέσα της΄ «Αφού την υπόθεση της εγκυμοσύνης μου τη χειρίζεται ο Θεός, ο Θεός θα πληροφορήσει τον Ιωσήφ πώς έχει το θέμα. Αν μιλήσω ἐγώ, ίσως αμφισβητηθώ». Πράγματι ο Θεός τον πληροφόρησε ότι η εγκυμοσύνη της δεν πρέπει να τον ανησυχεί, διότι έχει σχέση με τη σωτηρία του κόσμου, και ο Ιωσήφ πείστηκε και ειρήνευσε.
Η υπομονή και η καρτερία της φαίνονται κάτω από το σταυρό του υιού της. Δεν θρηνούσε, δεν χτυπιόταν, δεν έκλαιγε, δεν απελπιζόταν. Υπέμεινε το θάνατο και τον εξευτελισμό του Υιού της με μεγάλη καρτερία, παρόλο ότι και αυτής το μυαλό δεν πήγε στην ανάστασή του.
Κατά την ανάστασή του ο Κύριος οπωσδήποτε εμφανίστηκε και στη μητέρα του, αλλά η εμφάνιση δεν αναφέρεται στα Ευαγγέλια για ευνόητους λόγους. Φανταστείτε τι πικρή ειρωνεία θα εξαπέλυαν οι εχθροί της αναστάσεως, όταν θα έλεγαν ΄ «Ναι, αναστήθηκε, μας το είπε η μητέρα του»! Οι πρώτοι Χριστιανοί είχαν τακτ. Ο Χριστός της έδωσε τρεις φορές να καταλάβει ότι δεν πρέπει να ανακατεύεται στο έργο του, για να μην κατηγορηθεί ότι άγεται και φέρεται από τη μητέρα του. Ήταν αρκετή η μαρτυρία των μαθητών του. Τυχόν δικές της μαρτυρίες αδυνατίζουν τα σωτήρια γεγονότα. Και το κατάλαβε.
Μετά την πεντηκοστή δεν αναφέρεται και δεν αναγράφεται στα ιερά κείμενα των Ευαγγελίων και των Πράξεων πότε, που και πως πέθανε. Υπάρχουν νόθες και απόκρυφες παραπληροφορίες έξω από τη Βίβλο. Σ’ αυτές ως Χριστιανοί πρέπει να είμαστε άκρως επιφυλακτικοί, επειδή πηγή τους είναι το εξωκανονικό και πλαστό και κακόδοξο και βλάσφημο και αιρετικό Ευαγγέλιο του Ιακώβου. Μόνο τα 27 κανονικά βιβλία της Καινής Διαθήκης αποτελούν αξιόπιστες πηγές. Και αυτά σιωπούν. Προϋποθέτουν ότι ο ρόλος της τελείωσε με τη γέννηση του Χριστού.
Είθε ο γυναικείος και ανδρικός κόσμος σήμερα, να κλείσει τα αυτιά του στα αντίχριστα και αντίθεα που λέγονται από τις οθόνες, ακόμη και με ένδυμα ευσεβοφανείας, για τη μητέρα του Κυρίου και τον Κύριο, που προκαλούν φαγούρα ασεβούς και αμαρτωλής περιέργειας γιὰ πράγματα που παρασιωπούν τα βιβλία της Καινής Διαθήκης. Ας πάρουμε από τα στολίδια της, για να στολίσουμε τη ζωή μας. Αμήν.
Αθανάσιος Γ. Σιαμάκης,
αρχιμανδρίτης