Καλοκαιρινή ώρα (αλλαγή των δεικτών ωρολογίου)
Γράφει ο Δρ. Κωνσταντινόπουλος Π. Συμεών
Τα ξημερώματα της Κυριακής, ως γνωστόν, οι δείκτες των ωρολογίων θα μετακινηθούν κατά μια ώρα προς τα εμπρός. Από εκείνη τη στιγμή σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τίθεται σε ισχύ η καλοκαιρινή ώρα.
Οι πρώτες σκέψεις για την καλοκαιρινή ώρα ανάγονται στα 1900 και συνδέθηκαν με την ιδέα της επιμήκυνσης της ημέρας (του ημερήσιου φωτός) το βράδυ και ως εκ τούτου της εξοικονόμησης ενέργειας. Κατά τη διάρκεια των παγκοσμίων πολέμων εισαγόταν πότε – πότε η καλοκαιρινή ώρα, για να καθιερωθεί σε πολλές χώρες τελικά κατά τη διάρκεια της πετρελαϊκής κρίσης της δεκαετίας του 70 (1976).
Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι όλοι μας έχουμε ένα εσωτερικό ωρολόγιο που λειτουργεί πάνω σε έναν κύκλο διάρκειας, που περιλαμβάνεται μεταξύ 23 ώρες και 30 λεπτών και 24 ωρών και 30 λεπτών και αυτό στην υπηρεσία του ανθρώπου. Αυτό συγχρονίζεται όλες τις ημέρες, κυρίως χάρη στο φυσικό φως, με σκοπό οι δικές μας περιόδους της δραστηριότητας και της ανάπαυσης να μην μετατοπίζονται πολύ.
Η θερινή ώρα προσφέρει πράγματι μια ώρα επιπλέον ηλιακό φως και αυτό έχει ενδεχομένως κάποια πλεονεκτήματα πέρα από την πιθανή μείωση της κατανάλωσης ενέργειας. Έτσι, σύμφωνα με διάφορες επιστημονικές έρευνες, το ηλιακό φως επιδρά ενάντια στην κατάθλιψη, διαμορφώνει στο δέρμα βιταμίνες και διευκολύνει τα σπορ το βράδυ.
Ωστόσο, θα πρέπει να τονισθεί δεόντως ότι η αλλαγή της ώρας αποκτά όλο και περισσότερους αντιπάλους. Το επιχείρημα που επικαλούνται είναι ότι η καλοκαιρινή ώρα δεν τήρησε την υπόσχεσή της για μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας. Μεταξύ των αρνητικών επιπτώσεων της αλλαγής της ώρας αναφέρονται επίσης οι ενοχλήσεις στον ύπνο, οι αδυναμίες αυτοσυγκέντρωσης, οι καταστάσεις καταθλίψεων (ιδιαίτερα με την εισαγωγή της χειμερινής ώρας). Τα παιδιά επίσηςχρειάζονται μερικές φορές και μια εβδομάδα για ναπροσαρμοστούν στους νέους ρυθμούς. Τα ζώα έχουν και αυτά τις δικέςτους δυσκολίες Οι αγελάδες επιθυμούν να αρμέγονται κάθε μέρα την ίδια ώρα. Καιαυτές, όπως και άλλα ζώα, είναι αναγκασμένες να προσαρμοστούν στην αλλαγή της ώρας.
Μια έρευνα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που δημοσιεύτηκε το Σεπτέμβριο του 2015, επισημαίνει ότι «η υγεία του ανθρώπου μπορεί να επηρεασθεί από την αλλαγή του βιορυθμού του σώματος, με δυνατές διαταραχές του ύπνου και της διάθεσης. Το 2008, μία Σουηδική έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο NewEnglandJournalofMedicines, στηριζόμενη πάνω στις στατιστικές των χωρών μεταξύ 1987 και 2006, καταλήγει στη διαπίστωση «μιας στατιστικά σημαντικής αύξησης του κινδύνου καρδιακών κρίσεων», κυρίως στις εβδομάδες που ακολουθούν την αλλαγή της ώρας, και ιδιαίτερα όταν περνάει κανείς στην ώρα του καλοκαιριού.
Η Κίνα κατήργησε την αλλαγή της ώρας το 1992, ενώ η Ρωσία το 2011, επικαλούμενη την αρνητική επίδραση πάνω στα κυκλοφοριακά ατυχήματα (αύξηση ατυχημάτων). Στην Ευρώπη η αλλαγή της ώρας είναι εναρμονισμένη για το σύνολο των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1998, με σκοπό τη διευκόλυνση των επικοινωνιών και των μεταφορών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το περασμένο Φεβρουάριο κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να εξετάσει διεξοδικά τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα της αλλαγής της ώρας (χειμερινής και καλοκαιρινής ώρας) και ενδεχομένως να βάλλει τέλος στις αλλαγές.