Περί φασισμού…

Γράφει ο Αρχιμ. Ειρηναίος Χατζηεφραιμίδης,

Καθηγητής Πανεπιστημίου

Η λέξη “φασισμός” παράγεται από τη λατινική λ. “fasces–ium”. Επρόκειτο για δέσμη, αποτελούμενη από ράβδους και έναν πέλεκυ στο εσωτερικό. Τη βαστούσαν οι ραβδούχοι, προπορευόμενοι των υπάτων, των στρατηγών και άλλων μεγα­λυτέρων αρχών. Αποτελούσε σύμβολο-έμβλημα της εκτελεστικής εξουσίας.

Άραγε, όσοι ήμασταν στο συλλαλητήριο της πλατείας Συντάγματος και βλέπαμε τα όργανα της τάξεως να ρίχνουν χημικά, είτε άμεσα είτε έμμεσα, σε ανυπο­ψίαστους πολίτες, ποιους συνειρμούς κάναμε; Τί αισθανόμασταν; Πέρα από τον καπνό που εισπνέαμε, τον βήχα και το τσούξιμο στα μάτια, δεν νοιώθαμε θυμό; Όπως έγραφε ο Γιάννης Ρίτσος: «΄Εχουν στα χείλια τους απάνου το θυμό κ’ έχουνε τον καημό βαθιά-βαθιά στα μάτια τους». Μήπως δεν προβληματιζόμασταν: γιατί η αστυνομία δεν απομόνωσε τους ταραξίες που εμφανώς βρίσκονταν στις παρυφές του συλλαλητηρίου και ουδεμία σχέση είχαν με τους ειρηνικούς διαδηλωτές; Αυτό βόλευε κάποιους;

Πάντως απέτυχε ο σχεδια­σμός τους για την περιφρούρηση του συλλαλη­τηρίου, με αποτέλεσμα να έχουμε αστυνομικούς τραυματισμένους κατά το καθήκον -που έχουν όλη τη συμπάθειά μας- και πολίτες, παιδιά, εγκύους, να κινδυνεύουν από τα ληγμένα χημικά, αυτούς που δεν έφταιγαν. Διάχυτη η εντύπωση πως ο σκοπός ήταν να διαλυθεί το συλλαλητήριο. Αλλά μη λησμονούν ότι λαός θυμωμένος, ποτέ ηττημένος.

Στ’ αλήθεια να θυμηθούμε όσα έλεγαν κάποιοι που ωρύονταν και απαιτούσαν την κατάργηση των χημικών; Καλά αυτοί είναι εθισμένοι στον τακλά (ας μάθουμε μια παλιά, ωραία λέξη, αντί εκείνης της ακαλαίσθητης που λήγει σε τούμπα). Και άλλοι -σαν κάποιους προέδρους στο Αττικό Μετρό- έκτισαν καριέρες με τα χημικά, όπως οι ίδιοι τουλάχιστον καυχησιολογούν. Η δε Περιστέρα μπορεί πλέον να μη έχει την έγνοια, μήπως ο σύζυγός της έχει την κυβέρνηση, αλλ’ όχι την εξουσία. ΄Εχει την εξουσία της καταστολής που κάτι άλλο θυμίζει. Μπορούμε να ξεχάσουμε τα χημικά που έπεσαν τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ; ΄Η την προσαγωγή με δημοκρατικές διαδικασίες… όσων προ ημερών ειρηνικά διαμαρτύρονταν έξω από το Μέγαρο μουσικής; Τελικά έχουμε ραβδούχους και ποιους προστατεύουν; Σε όλους δε τους όψιμα ανανήψαντες αφιερώνεται ο Αισώπειος μύθος: “βάτραχοι αιτούντες βασιλέα”, με το πολύ διδακτικό επιμύθιο.

Η Αστυνομία, την οποία όλοι σεβόμαστε, καλόν είναι να σκεφθεί μήπως γίνεται μισητή, μήπως καταντήσουν πραιτωριανοί. Είναι ταγμένη στην υπηρεσία του λαού και όχι άλλων που θα φύγουν, αλλ’ αυτή θα μείνει. Χώρια που η πρόσφατη ιστορία είναι γεμάτη από στροφές και αλλαγές στάσης των δυνάμεων καταστολής.

Σε κάθε περίπτωση, αυτά τα επεισόδια και ο ανεπιτυχής σχεδιασμός περιφρούρησης, δεν μπορούν να μειώσουν το επιτυχημένο συλλαλητήριο. ΄Ησαν εκατοντάδες χιλιάδες και όχι 60 χιλιάδες, κατά την εκτίμηση… της Αστυνομίας. Άλλο κι αυτό δείγμα αλαζονείας που προσεγγίζει εκείνην των ραβδούχων. Ο λαός με τον αυθορμητισμό του μίλησε. Βέβαια δεν πρόκειται να εισακουσθεί. Αυτό το γνω­ρίζουμε. Πάντα υπάρχουν οι πρόθυμοι. Αλλά βλέπουμε τι έκαναν οι συνασπισμοί των προθύμων. Οι πρόθυμοι που προστρέχουν εκθύμως, αλλ’ όχι ομοθύμως θα κριθούν. Και θα τους κρίνει η ιστορία. Σαν τη συμφωνία της Ζυρίχης, σαν τον 2^ο Αττίλα, σαν άλλες λαθεμένες εκτιμήσεις που στοίχισαν και πλήγωσαν την Πατρίδα.

H Τιμισουάρα στη Ρουμανία βρίσκεται;