Συνέργεια Πανεπιστημίου – ΤΕΙ στη Δυτική Μακεδονία: Το Σχέδιο Νόμου και η μετεξέλιξη της Παιδαγωγικής Σχολής
Τη Δευτέρα 25.2.2019, και ύστερα από περιπετειώδεις εξισορροπιστικές διαβουλεύσεις 14 περίπου μηνών, δημοσιεύτηκε επιτέλους το Σχέδιο Νόμου για τη Συνέργεια μεταξύ του Πανεπιστημίου και του ΤΕΙ της Δυτικής Μακεδονίας. Πετυχαίνοντας τη μεγαλύτερη δυνατή συναίνεση, με υποχωρήσεις εκατέρωθεν, αλλά και με προοπτική βελτιώσεων μέχρι ο Νόμος να ψηφιστεί στη Βουλή, η απόφαση του Υπουργείου να ενδυναμώσει το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας με απορρόφηση του ΤΕΙ και δημιουργία σημαντικών Τμημάτων υψηλού επιστημονικού κύρους αποτελεί μια θετική πρόκληση για την ανάπτυξη του νέου ιδρύματος και εν γένει της Δυτικής Μακεδονίας.
Το νέο ίδρυμα θα αποτελείται πλέον από 21 Τμήματα που θα τεθούν σε λειτουργία άμεσα και 5 Τμήματα που θα λειτουργήσουν σε ορίζοντα διετίας. Εδρεύουν στην Κοζάνη, τη Φλώρινα, την Καστοριά και τα Γρεβενά. Θα αξιοποιηθούν το ήδη υπάρχον ακαδημαϊκό και διοικητικό δυναμικό, αλλά και οι υποδομές που διαθέτουν το Πανεπιστήμιο και το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας. Παράλληλα, το νέο ίδρυμα θα εμπλουτιστεί με νέα Τμήματα, συναφή με τα υπάρχοντα.
Ποιο είναι το νόημα των παραπάνω για τη Φλώρινα;
Καταρχάς το Υπουργείο επιβεβαίωσε την απόφαση της ακαδημαϊκής κοινότητας της Παιδαγωγικής Σχολής για μετεξέλιξη και μετονομασία της σε Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Η επιλογή αυτή κρίθηκε αναγκαία στην παρούσα πολιτικο-κοινωνική, οικονομική και πολιτισμική συγκυρία, καθώς διασφαλίζει:
- την καλλιέργεια και ανάπτυξη νέων επιστημονικών πεδίων και πεδίων διεπιστημονικού χαρακτήρα, τα οποία συνάδουν με τις εκπαιδευτικές ανάγκες του 21ου αιώνα∙
- τη διεύρυνση της Σχολής με νέα γνωστικά αντικείμενα, τα οποία θα εμπλουτίσουν και θα ισχυροποιήσουν περαιτέρω την ακαδημαϊκή της αποστολή·
- την αναβάθμιση του εκπαιδευτικού και ερευνητικού έργου της Σχολής, αλλά και συνολικότερα του νέου ιδρύματος, προς όφελος της κοινωνίας της Φλώρινας, της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας και γενικότερα της ακαδημαϊκής κοινότητας.
Σύμφωνα με το Σχέδιο Νόμου για τη Συνέργεια, η Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών αποκτά 3 νέα Τμήματα:
- Ψυχολογίας
- Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων
- Αγωγής και Φροντίδας στην Πρώιμη Παιδική Ηλικία
Το πρώτο έχει έδρα τη Φλώρινα και τα άλλα δύο την Καστοριά.
Αξίζει να τονιστεί ότι στη Φλώρινα ιδρύεται και Σχολή Γεωπονικών Επιστημών με 2 Τμήματα (Τμήμα Γεωπονίας και Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων), καθώς και 2 Ινστιτούτα (Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Τεχνών και Ινστιτούτο Ελληνικής Γλώσσας).
Ιδιαίτερα η ίδρυση του Τμήματος Ψυχολογίας στη Φλώρινα αποτελεί μία γενναία απόφαση από μέρους του Υπουργείου, ένα «δώρο» για τη Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών και γενικότερα για την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Το Τμήμα θα οργανωθεί σύμφωνα με ευρωπαϊκές και διεθνείς ακαδημαϊκές προδιαγραφές, με σκοπό να προσφέρει βασική και συνεχιζόμενη εκπαίδευση σε μία επιπλέον ειδικότητα, εκτός εκείνης του δασκάλου και του νηπιαγωγού. Θα παράσχει θεωρητική, ερευνητική και πρακτική γνώση σε βασικούς κλάδους της Ψυχολογίας, σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο. Θα μπορεί να υποστηρίξει την παροχή εξειδικευμένης γνώσης σε κλάδους της Ψυχολογίας, έτσι ώστε η παρεχόμενη επαγγελματική εκπαίδευση να ανανεώνεται διαρκώς και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες παροχής υπηρεσιών σε ανθρώπους, ιδιαίτερα στο πλαίσιο διεπιστημονικών ομάδων (π.χ. σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς λειτουργούς και επαγγελματίες υγείας). Επίσης, θα είναι σε θέση να υποστηρίξει εξειδικευμένη έρευνα σε ποικίλους κλάδους της Ψυχολογίας και να σχεδιάσει ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις στην εκπαίδευση και σε άλλους φορείς. Με την έννοια αυτή, αναμένεται να είναι ένα Τμήμα υψηλής ελκυστικότητας για τους υποψήφιους φοιτητές, το οποίο θα συμβάλει στην αναβάθμιση του ακαδημαϊκού χαρακτήρα της Σχολής.
Προσβλέπουμε σε έναν ορθολογικό σχεδιασμό των νέων Τμημάτων, στο πλαίσιο ακαδημαϊκής ευθύνης της Σχολής Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών και της Σχολής Γεωπονικών Επιστημών στη Φλώρινα. Η ένταξη νέων μελών διδακτικού και ερευνητικού προσωπικού, που θα χαρακτηρίζονται από όραμα και αποφασιστικότητα, διάθεση για συνεργασία και επίδειξη ακαδημαϊκού ήθους είναι τα πρώτα απαραίτητα εχέγγυα για την επιτυχία του όλου εγχειρήματος. Εδώ θα χρειαστεί να καταβληθεί μεγάλη προσπάθεια και από το ήδη υπάρχον ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό, προκειμένου να στηθούν σε γερές βάσεις και να υποστηριχθούν τα νέα Τμήματα, τουλάχιστον στα πρώτα χρόνια λειτουργίας τους.
Το γνωστικό-πολιτισμικό κεφάλαιο που αναμένεται να παράγει στο μέλλον η Σχολή Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών της Φλώρινας –στο πλαίσιο ενός μεγάλου πλέον Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας– θα ενισχυθεί και θα εμπλουτιστεί αν γίνουν δύο βελτιώσεις στον Νόμο για τη Συνέργεια: η ίδρυση του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Ερευνών στη Φλώρινα (αντί στην Κοζάνη) και η ίδρυση ενός ακόμη Τμήματος στη Σχολή Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών που εδρεύει στην πόλη. Οι δύο αυτές νέες ακαδημαϊκές μονάδες, που είναι απόλυτα συμβατές με τον χαρακτήρα των σπουδών στην ακριτική πόλη της Φλώρινας, θα προσδώσουν ακόμη μεγαλύτερο κύρος στον κοινωνικό-ανθρωπιστικό πόλο του νέου ιδρύματος και, μαζί με το Ινστιτούτο Ελληνικής Γλώσσας και το Ινστιτούτο Οπτικοακουστικών Τεχνών, αναμένεται να αυξήσουν την ακαδημαϊκή και πολιτισμική επιρροή στην ευαίσθητη περιοχή μας.
Ευελπιστούμε ότι οι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα αγκαλιάσουν την εξαιρετικά θετική πρόκληση ακαδημαϊκής ανάπτυξης που δίνεται για πρώτη φορά στη Φλώρινα και θα στηρίξουν την προσπάθεια της πανεπιστημιακής κοινότητας για την επιτυχία του εγχειρήματος. Ας μην ξεχνούμε ότι από την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (το 2003) δεν έχει δοθεί καμία άλλη ευκαιρία ακαδημαϊκής ανάπτυξης στην πόλη. Αντίθετα, το μόνο που συνέβη ήταν η αποχώρηση του Τμήματος Βαλκανικών Σπουδών, χωρίς κανένα εξισορροπιστικό αντιστάθμισμα μέχρι σήμερα.
Αικατερίνη Δημητριάδου
Κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής Φλώρινας
Καθηγήτρια Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης