Βαρηκοΐα σχετιζόμενη με την ηλικία / Πρεσβυακουσία
Γράφει η Ρίζου Δ. Αικατερίνη
Χειρουργός ΩΡΛ ενηλίκων και παίδων
Μεγ.Αλεξάνδρου 22, Φλώρινα
Η μείωση της ακοής λόγω ηλικίας ονομάζεται πρεσβυακουσία.
Με την πάροδο της ηλικίας, είναι φυσιολογικό να «γερνάνε» όλα μας τα όργανα. Έτσι, όπως σταδιακά μειώνεται η όραση και οδηγούμαστε σε πρεσβυωπία, μπορεί να μειώνεται και η ικανότητα της ακοής μας, με αποτέλεσμα την πρεσβυακουσία.
Η έναρξη της υπολογίζεται συνήθως μετά την ηλικία των 50-60 χρόνων και είναι εξελισσόμενη. 1 στους 2 άνω των 65 ετών θα εμφανίσει μέτρια έως βαριά πρεσβυακουσία.
Δεν είναι σε όλους, βέβαια, η ίδια αφού εξαρτάται από πολλούς παράγοντες. Αυτό που φαίνεται να καθορίζει ιδιαίτερα την πορεία της ακοής είναι η χρόνια έκθεση σε θόρυβο και η επιβάρυνση που έχουν υποστεί τα αυτιά στο παρελθόν (εργασία σε θορυβώδες περιβάλλον, ωτοτοξικά φάρμακα, κάπνισμα, αλκοόλ, ), καθώς και οι συνοδές παθήσεις (σακχαρώδης διαβήτης, υπέρταση, αγγειακές παθήσεις, κληρονομικό ιστορικό βαρηκοΐας κ.α.).
Παρόλο που δεν είναι μια πάθηση απειλητική για την ζωή, οι επιπτώσεις της στην ποιότητα ζωής και την καθημερινότητα, είναι ιδιαίτερα σημαντικές. Σύμφωνα με μελέτες, η πτώση ακοής μπορεί να παίζει πολύ σημαντικότερο ρόλο στην υγεία του εγκεφάλου, από αυτόν που πιστεύαμε παλαιότερα.
Σε πρόσφατες, μάλιστα, αξιόλογες έρευνες, μελετάται η σχέση της απώλειας ακοής με την άνοια! Υποστηρίζεται ότι υπάρχει πιθανότητα, η πιο δραστική αντιμετώπιση της απώλειας ακοής να συμβάλλει στην εμπόδιση της εξασθένισης της γνωστικής λειτουργίας και της άνοιας.
ΚΥΡΙΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η ακοή μειώνεται συνήθως συμμετρικά και στα δύο αυτιά και ξεκινάει από τις πολύ υψηλές συχνότητες, ενώ αργότερα επεκτείνεται και στις χαμηλότερες. Τις περισσότερες φορές η απώλεια της ακοής γίνεται αργά αντιληπτή, επειδή η πτώση είναι σταδιακή και ο εγκέφαλος προσαρμόζεται / «συνηθίζει».
Έτσι, σταδιακά ο ασθενής:
- Ακούει τον ήχο, ακούει πως κάτι του λένε, αλλά παραμορφωμένο ή σαν μουρμουρητό μέσα από το οποίο δεν μπορεί να ξεχωρίσει κάποιες λέξεις. Το αποτέλεσμα είναι να δυσκολεύεται να παρακολουθήσει μια συζήτηση , ειδικά όταν υπάρχει θόρυβος στο περιβάλλον και αυτό τον εκνευρίζει και αργότερα τον απομονώνει..
- Αναγκάζεται να ρωτά αρκετές φορές το ίδιο πράγμα και ζητά από το συνομιλητή του να επαναλάβει.
- Αν ο ήχος, όμως , ξεπεράσει κάποιο όριο έντασης ακούει το ίδιο, όπως και ο μη βαρήκοος, οπότε αντιδράει σε αυτό («σε ακούω, μη φωνάζεις!») .
- Μιλάει ο ίδιος πιο δυνατά, χωρίς να το καταλαβαίνει.
- Ακούει τηλεόραση ή ραδιόφωνο σε ένταση που ενοχλεί τους άλλους.
- Δεν ακούει το κουδούνι ή το τηλέφωνο, ενώ η τηλεφωνική επικοινωνία είναι ιδιαίτερα δυσχερής.
- Συχνά η πτώση ακοής συνοδεύεται και από εμβοές.
- Οδηγείται σε κατάθλιψη και πολλές φορές, η οικογένεια ή οι φίλοι μπορεί να νομίζουν πως ο ηλικιωμένος «ξεχνάει εύκολα» ή έχει «γεροντική άνοια», ενώ ο ίδιος απλά δεν άκουσε αυτό που οι άλλοι νομίζουν ότι ξέχασε, ή «λέει ασυνάρτητα» επειδή δεν μπορεί να επικοινωνήσει με ευκολία.
ΠΡΟΛΗΨΗ
Παρόλο που είναι γνωστό ότι περίπου το 50% των ανθρώπων μετά τα 65 θα εμφανίσουν ένα είδος πρεσβυακουσίας, υπάρχουν τρόποι να «καθυστερήσουμε» λίγο την έναρξη ή την εξέλιξη της. Δυστυχώς, οι σημερινοί νέοι που ακούν πολύ δυνατά μουσική (και ειδικά με χρήση ενδοωτιαίων ακουστικών), θα εμφανίσουν πιθανότατα πιο νωρίς και πιο βαριά πρεσβυακουσία από τους σημερινούς ηλικιωμένους.
- Προστατεύετε τα αυτιά σας από τους δυνατούς ήχους.
- Ποτέ μην εισάγετε τίποτα στο αυτί σας για να το καθαρίσετε.
- Ζητήστε ιατρική συμβουλή σε περίπτωση πόνου ή εκροής υγρού από το αυτί.
- Φροντίστε να προλαμβάνετε ή να ακολουθείτε σωστά την αγωγή σας για ασθένειες όπως η υπέρταση και ο διαβήτης που προδιαθέτουν την εμφάνιση απώλειας ακοής.
- Αν έχετε κληρονομικό ιστορικό βαρηκοΐας , ελέγχετε την ακοή σας πιο τακτικά.
- Αποφύγετε το κάπνισμα.
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Αν πάσχετε από βαρηκοία εσείς ή κάποιο δικό σας άτομο, επισκεφθείτε έναν ΩΡΛ έτσι ώστε να εκτιμήσει το επίπεδο της ακοής με ακοόγραμμα.
Ανάλογα με το πρόβλημα προτείνεται και η κατάλληλη αντιμετώπιση. Υπάρχουν φορές που και μόνο ο καθαρισμός του έξω ακουστικού πόρου, βοηθάει λίγο την κατάσταση.
Τα ακουστικά βαρηκοΐας πλέον είναι οικονομικά και πρακτικά «προσβάσιμα» στους περισσότερους. Οι αντιλήψεις «θα φαίνεται ότι έχω ακουστικό άρα είμαι γέρος», ή « είχε ο γείτονας και το πέταξε γιατί σφύριζε» ανήκουν στο παρελθόν. Η τεχνολογία και το μέγεθος των ακουστικών βαρηκοΐας έχει αλλάξει.
Το όφελος από την βελτίωση της ακοής είναι ανεκτίμητο για την ποιότητα ζωής.
Επιπλέον, σε πιο σπάνιες περιπτώσεις, η χειρουργική του ωτός με ή χωρίς την χρήση διαφόρων προθέσεων μπορεί να αποτελεί την μέθοδο εκλογής.
Για όλα λοιπόν υπάρχει λύση αρκεί να συμβουλευτείτε έναν ειδικό που θα σας καθοδηγήσει για το τι είναι καλύτερο και τι ταιριάζει στον καθένα λαμβάνοντας βέβαια υπόψη και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ανθρώπου.