Κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις και κρατική αδιαφορία
Το καθεστώς αδειοδότησης των κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων στην χώρα μας, ρυθμίζεται από τους Νόμους 4056/2012 και από την απόφαση 940/81279.
Διαβάζοντας με προσοχή τα δύο αυτά κείμενα, διαπιστώνω την προσπάθεια που έγινε στο παρελθόν για να αντιμετωπιστεί το θέμα της αδειοδότησης των Κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, και αναφέρομαι κυρίως στις εγκαταστάσεις αιγοπροβάτων, μοσχαριών πάχυνσης και αγελάδων γαλακτοπαραγωγής.
Δυστυχώς όμως ακόμη και σήμερα, υπάρχουν πολλά σημεία στα δύο αυτά κείμενα που θα πρέπει το αρμόδιο υπουργείο να εξετάσει πολύ σοβαρά, γιατί το 80 % των υφιστάμενων εγκαταστάσεων λειτουργεί χωρίς την απαιτούμενη άδεια.
Πρώτο και βασικότερο, πουθενά στην νομοθεσία δεν γίνεται αναφορά στα δίκτυα νερού, ρεύματος, και οδοποιίας τα οποία είναι απαραίτητα αν θέλουμε να αναπτυχθεί επαγγελματικά η Κτηνοτροφία.
Η ανάγκη των συγκεκριμένων δικτύων που θα εξασφαλίσουν την ευκολία στους κτηνοτρόφους, την ευζωϊα των ζώων, και τις συνθήκες υγιεινής, έρχεται σε σύγκρουση με μία από τις βασικές απαιτήσεις του Ν.4056/2012, και μιλάμε για τις ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια των κοινοτήτων.
Άποψη μου είναι ότι σε κοινότητες όπου η κύρια επαγγελματική δραστηριότητα των μόνιμων κατοίκων τους είναι η κτηνοτροφία/γεωργία και η εκμετάλλευση των Δασών, πρέπει να καταργηθούν οι ελάχιστες αποστάσεις από τα όρια των κοινοτήτων ή των επαρχιακών δρόμων, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί η πλήρη αδιαφορία του κράτους σχετικά με την ανάπτυξη δικτύων και υποδομών που ανήκουν στην αρμοδιότητα του και θα διευκόλυναν την κτηνοτροφική, αγροτική και δασική δραστηριότητα.
Ταυτόχρονα το πεδίο εφαρμογής του άρθρου 2 της απόφασης 940 πρέπει να ισχύσει για όλες τις μονάδες, ανεξάρτητα αν υπήρχαν κατά την έναρξη ισχύος του Ν.4056/2012 ή αν θα δημιουργηθούν αύριο το πρωί, με σαφή διατύπωση για την μη τήρηση των ελάχιστων αποστάσεων, τηρώντας τους κώδικες ορθής γεωργικής πρακτικής, και τις βασικές περιβαλλοντικές δεσμεύσεις για τα απόβλητα.
Η υποχρέωση για την διαχείριση των αποβλήτων πιστεύουμε θα βοηθήσει στην συνεργασία των κτηνοτρόφων με εταιρίες οι οποίες θα παράγουν ενέργεια από την ζύμωση των αποβλήτων.
Με αυτή την συνεργασία, σίγουρα θα προκύπτει και ένα κέρδος για τους κτηνοτρόφους, γιατί θα πωλούν τα απόβλητα,θα παίρνουν πίσω χωνεμένη κόπρο για τις ανάγκες λίπανσης των χωραφιών τους, θα μειωθεί ο χρόνος διαχείρισης, και δεν θα επιβαρύνουν τις κοινότητες στις οποίες δραστηριοποιούνται.
Ένα ακόμη σοβαρό θέμα το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα είναι η απαγόρευση της μεταβίβασης της άδειας διατήρησης των υφιστάμενων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, η οποία δεν έχει κανένα νόημα να διατηρείται, όταν γνωρίζουμε πολύ καλά ότι τις υφιστάμενες κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις τις λειτουργούν τα παιδιά των κτηνοτρόφων.
Η ανάγκη μεταβίβασης των αδειών διατήρησης των υφιστάμενων κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, κρίνεται αναγκαία για να αντιμετωπιστούν δύο ακόμη σοβαρά προβλήματα της γεωργίας – κτηνοτροφίας, τα οποία τονίζει μελέτη του ΙΟΒΕ.
Πρώτο είναι το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης το οποίο έχει επιπτώσεις στην παραγωγικότητα, στην εισαγωγή καινοτομιών και στην προσαρμοστικότητα του κλάδου στις διαρκώς μεταβαλλόμενες συνθήκες της διεθνούς αγοράς.
Δεύτερο και εξίσου σημαντικό πρόβλημα είναι ότι ο απόλυτος αριθμός των απασχολούμενων στον πρωτογενή τομέα έχει μειωθεί κατά 80 χιλιάδες άτομα την περίοδο 2009-2017.
Τα στοιχεία δείχνουν επίσης ότι όλο και λιγότεροι νέοι εισέρχονται στο εργατικό δυναμικό του πρωτογενούς τομέα, κάτι που μεσοπρόθεσμα θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην εξέλιξη της αγροτικής παραγωγής.
Η χαμηλή συμμετοχή των νέων ηλικιών στον πρωτογενή τομέα μπορεί να αποδοθεί, σε μεγάλο βαθμό στα σοβαρά εμπόδια που βάζει συνέχεια το κράτος με τις γραφειοκρατικές του διαδικασίες καθώς επίσης στο γεγονός ότι ο αγροτικός τομέας δεν παρουσιάζεται πλέον ως ελκυστικός στις νεότερες γενιές, αν και θα έπρεπε.
Συνεπώς, χωρίς αναπτυξιακά μέτρα αναζωογόνησης του πρωτογενούς τομέα, η σταδιακή εγκατάλειψή του από το δυνητικό εργατικό δυναμικό αποτελεί ένα ιδιαίτερα πιθανό ενδεχόμενο.
Ολοκληρώνοντας να καταθέσω την πρόταση ότι η αδειοδότηση των Κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, πρέπει να γίνεται από ιδιωτικούς φορείς, με απλοποίηση της νομοθεσίας, μείωση των εγγράφων που απαιτούνται, μη επιβάρυνση με περιβαλλοντικές μελέτες που δεν διαβάζονται ποτέ αλλά με σαφή γραπτή δέσμευση των κτηνοτρόφων για τήρηση καλών γεωργικών πρακτικών/περιβαλλοντικών δεσμεύσεων, και συνεργασιών με εταιρίες παραγωγής ενέργειας, εξάλλου οι περιβαλλοντικές δεσμεύσεις των κτηνοτρόφων προβλέπονται για την καταβολή της πράσινης ενίσχυσης.
Δημοσθένης Τριανταφυλλίδης
Γεωπόνος ΑΠΘ, M.Sc, ΜΒΑ
Μέλος της Εθνικής Επιτροπής του Κόμματος Δημιουργία ξανά