Η κομβική σημασία της ανάλυσης του εδάφους
Πολλές φορές μερικοί προσπαθούν να παρουσιάσουν μια εδαφολογική ανάλυση ως «αναγκαίο κακό», περιττή ή ακόμα και άσκοπο έξοδο. Υπάρχει βέβαια αντίλογος και μάλιστα ισχυρός.
Ποιες πληροφορίες μας προσφέρει όμως μια εδαφολογική ανάλυση και με τι κόστος?
Υπάρχουν διαφόρων ειδών αναλύσεις. Οι πιο απλές και οι πιο σύνθετες.
Απλές αναλύσεις δε σημαίνει βέβαια πως οι πληροφορίες που λαμβάνονται είναι ασήμαντες. Το αντίθετο μάλιστα. Είναι και οι πιο απαραίτητες!
Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνει κάποιος είναι να γνωρίσει το χωράφι του. Είναι περιουσία του και πρέπει να μάθει, όλα όσα υπάρχουν και συμβαίνουν σε αυτό:
Πρώτα από όλα τη Μηχανική του Σύσταση. Την περιεκτικότητά του σε Άμμο, Ιλύ και Άργιλο. Από τα ποσοστά % των άνωθι τριών παραγόντων, καθορίζεται και η γενικότερη συμπεριφορά του αγροτεμαχίου. Πόσο συνεκτικό είναι, πόσο γόνιμο, αν έχει καλή ή όχι αποστράγγιση και φυσικά, για ποιες καλλιέργειες είναι κατάλληλο! Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το ποσοστό της Αργίλου, το οποίο καθορίζει τη ικανότητα του εδάφους να προσλαμβάνει θρεπτικά στοιχεία και κατά συνέπεια τη γονιμότητά του!Η μηχανική σύσταση δε μεταβάλλεται πλην των περιπτώσεων της ανθρώπινης παρέμβασης, με προσθήκη φερτών υλικών(π.χ. άμμου). Κατά συνέπεια, μαθαίνοντας κάποιος τη σύσταση του εδάφους, θα γνωρίσει τη γονιμότητά του, αν είναι ελαφρύ, μέσο ή βαρύ έδαφος και πως αυτό διαχειρίζεται τις ποσότητες του νερού που περνούν από αυτό, δηλαδή την αποστραγγιστική του ικανότητα.
Άλλη μια σημαντική παράμετρος είναι η Οξύτητα, το ph του εδάφους. Αυτή η μέτρηση πρέπει να επαναλαμβάνεται τουλάχιστον κάθε χρόνο και φυσικά, πριν την εγκατάσταση κάποιας καλλιέργειας. Δεν είναι όλα τα εδάφη κατάλληλα για όλες τις καλλιέργειες! Η μέτρηση του ph, μας δείχνει προς ποια παραγωγική κατεύθυνση πρέπει να στραφούμε, τι πρέπει να αποκλείσουμε και ποιες βελτιώσεις πρέπει να κάνουμε για να ρυθμίσουμε την τιμή του σε επιθυμητά επίπεδα. Η ρύθμιση του ph είναι σημαντική και για έναν άλλο λόγο. Τη διαθεσιμότητα των ιχνοστοιχείων του εδάφους, τα οποία είναι πολύ σημαντικά για την αποδοτικότητα των καλλιεργειών.
Η μέτρηση του Ανθρακικού Ασβεστίου από την άλλη, συνδέεται με τη τιμή του ph και καθορίζει και αυτή τη γενικότερη συμπεριφορά του εδάφους. Ειδικά η τιμή του Ενεργού Ανθρακικού Ασβεστίου, είναι δείκτης για να αποφύγουμε χλωρωτικά φαινόμενα στις καλλιέργειές μας και ιδιαίτερα στο Αμπέλι, καθορίζει το υποκείμενο που θα πρέπει να επιλέξουμε!
Η τιμή της Οργανικής Ουσίας είναι ένας επιπλέον απαραίτητος δείκτης γονιμότητας, αν και στη Ελλάδα, οι τιμές της είναι αρκετά χαμηλές οπότε, πολλοί προχωρούν σε εμπλουτισμό των εδαφών, με προσθήκη χωνεμένης κοπριάς κυρίως ή και άλλων υλικών που κυκλοφορούν ευρέως.
Η μέτρηση της Ηλεκτρικής Αγωγιμότητας, κλείνει εν πολλοίς τον κύκλο των βασικών και απαραίτητων αναλύσεων, έτσι ώστε κάποιος να γνωρίσει το αγροτεμάχιό του. Είναι δείκτης Αλατότητας του εδάφους και όταν οι τιμές της ξεπεράσουν κάποια όρια, μειώνουν την παραγωγική ικανότητα του εδάφους. Οι τιμές της δε, συνδέονται άμεσα και με την ποιότητα του νερού άρδευσης.
Από τα παραπάνω γίνεται σαφές πως, οι πληροφορίες που λαμβάνει κάποιος από μια απλή ανάλυση εδάφους, είναι τουλάχιστον χρήσιμες και σίγουρα όχι περιττές.
Το να μάθεις για ποιες καλλιέργειες είναι κατάλληλο το χωράφι σου, ποιες διορθώσεις πρέπει να κάνεις για να βελτιώσεις τη γονιμότητά του, ποιο υποκείμενο να επιλέξεις για το αμπέλι σου κ.α., είναι μια χαμηλού κόστους επένδυση, συγκριτικά με τα πολλαπλά οφέλη που σου προσφέρει σε επίπεδο γνώσεων και πληροφοριών.
Το κόστος μιας τέτοιας ανάλυσης κυμαίνεται στα 30-35 ευρώ και σίγουρα δεν είναι απαγορευτικό, ακόμα και στη δύσκολη οικονομική συγκυρία της εποχής μας. Τα οφέλη που μπορεί αν αποκομίσει κάποιος είναι πολλαπλάσια.
Υπάρχουν βέβαια και πιο οι σύνθετες αναλύσεις όπως αυτές των Μακροθρεπτικών και Μικροθρεπτικών στοιχείων (Ιχνοστοιχείων) αλλά, οι βασικές αναλύσεις που αναφέρονται παραπάνω, θα πρέπει να προηγηθούν. Δεν έχει νόημα να ζητήσω να μάθω πχ. τον Φώσφορο που περιέχει το χωράφι μου και τι ποσότητες λιπάσματος να ρίξω, , αν δεν ξέρω τη σύσταση του εδάφους, το ph του και το Ανθρακικό Ασβέστιο που υπάρχει σε αυτό.
Εξάλλου, η ανάλυση του νερού άρδευσης είναι εξίσου σημαντική. Είναι ο μεγάλος άγνωστος το νερό, δεν ξέρουμε τι μεταφέρει και σε τι ποσότητες οπότε, το να μάθει κάποιος την ποιότητά του, επηρεάζει άμεσα την παραγωγική διαδικασία και το οικονομικό αποτέλεσμα!
ΤΑΡΑΝΤΖΟΠΟΥΛΟΣ Δ. ΗΛΙΑΣ
ΓΕΩΠΟΝΟΣ ΑΠΘ ΜSc