ΟΕΝΕΦ: Ηλεκτρονική διαβούλευση με νέους από τη Δυτική Μακεδονία – «Οι Νέοι στις Περιφέρειες της Ευρώπης»

Ηλεκτρονική διαβούλευση πραγματοποιήθηκε στις 22 Νοεμβρίου 2020, με νέους από τη Δυτική Μακεδονία, που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Οι Νέοι στις Περιφέρειες της Ευρώπης – Μεταλιγνιτική Εποχή και Ανάπτυξη, Διάλογος, Καινοτομία και Δράσεις» (ΚΑ3, Erasmus+ INEΔΙΒΙΜ), με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση του Master Plan για τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας.

Το πρόγραμμα υλοποιείται από τον Όμιλο Ενεργών Νέων Φλώρινας (ΟΕΝΕΦ) με την υποστήριξη του Europe Direct – Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Δυτικής Μακεδονίας και έχει ως απώτερο σκοπό να αναδείξει τους νεανικούς προβληματισμούς και να προτείνει πολιτικές για την ενδυνάμωση των νέων και των ευκαιριών τους στην περιοχή.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΑ

Το κείμενο προτάσεων και επισημάνσεων με αφορμή τη δημόσια διαβούλευση του Master Plan για την δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας έχει συνταχθεί στο πλαίσιο της διαδικτυακής διαβούλευση με νέους από την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας που συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Οι Νέοι στις Περιφέρειες της Ευρώπης – Μεταλιγνιτική Εποχή και Ανάπτυξη. Διάλογος, Καινοτομία και Δράσεις»(ΚΑ3, Erasmus+ INEΔΙΒΙΜ). Το πρόγραμμα υλοποιείται από τον Όμιλο Ενεργών Νέων Φλώρινας (ΟΕΝΕΦ) με την υποστήριξη του Europe Direct – Κέντρο Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης Δυτικής Μακεδονίας και έχει ως απώτερο σκοπό να αναδείξει τους νεανικούς προβληματισμούς και να προτείνει πολιτικές για την ενδυνάμωση των νέων και των ευκαιριών τους στην περιοχή.

Στην αναφερόμενη συνάντηση συμμετείχαν περισσότεροι από 25 νέοι και νέες από διάφορες Π.Ε. της Δυτικής Μακεδονίας και συζητήθηκαν τρεις θεματικές: Νέοι και Εργασία, Νέοι και Περιβάλλον, Νέοι και Εκπαίδευση. Αποτελεί ένα αρχικό κείμενο το οποίο θα εμπλουτιστεί και θα αναπτυχθεί περαιτέρω με το πέρας του προγράμματος

ΝΕΟΙ και ΕΡΓΑΣΙΑ

H διασφάλιση εργασιακών ευκαιριών για τους νέους της Δυτικής Μακεδονίας στη Μεταλιγνιτική Εποχή αποτελεί προτεραιότητα για την κοινωνική ευημερία της περιοχής και την αποφυγή του braindrain αλλά και τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου.

1. Δημιουργία αξιοπρεπών και βιώσιμων θέσεων εργασίας για τους νέους και αντιμετώπιση της νεανικής ανεργίας στην περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας.

a. Δημιουργία ενός πλαισίου που ενισχύει και προστατεύει τα εργασιακά δικαιώματα των νέων στην περιοχή για πρόληψη της εργασιακής διαρροής στο εξωτερικό που αποτελεί το σοβαρότερο πρόβλημα της περιοχής καθώς μένει αναξιοποίητο το δυναμικότερο τμήμα της κοινωνίας το οποίο και διαπρέπει εκτός των ορίων τη Δ. Μακεδονίας.

b. Σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας σε ένα πλαίσιο που θα διασφαλίζει πρωτίστως την βιωσιμότητα των θέσεων εργασίας αλλά και την σύγχρονη προσέγγιση με καινοτόμες διαδικασίες.

c. Δημιουργία τμημάτων στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας καθώς και επαγγελματικών εργαστηρίων Κέντρων Εκπαίδευσης με αμεσότερη σύνδεση με τις τοπικές ανάγκες της οικονομίας και οργάνωση των δράσεων σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών.

d. Σχεδιασμός και Ανάπτυξη Συνεργειών και Δράσεων με φορείς του εξωτερικού.

2. Υποστήριξη της νεανικής επιχειρηματικότητας και της κοινωνικής οικονομίας στη Δυτική Μακεδονία.

a. Καλλιέργεια επιχειρηματικών δεξιοτήτων στους νέους μέσα από δράσεις τυπικής και μη-τυπικής μάθησης.

b. Επαρκής επαγγελματικός προσανατολισμός σε συνεργασία με τους θεσμοθετημένους φορείς της περιοχής.

c. Δημιουργία hubs νεανικής επιχειρηματικότητας και θέσπιση κινήτρων και ευνοϊκού περιβάλλοντος για τη δημιουργία επιχειρήσεων από νέους στην περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας.

3. Ελκυστικό περιβάλλον για εργασία και ποιοτικό βιοτικό. Σε αυτό το πλαίσιο είναι απαραίτητα:

a. Υποδομές (τρένα και οδικό δίκτυο) με στόχο την ενίσχυση της περιφερειακής συνοχής

b. Υποδομές και Ισότιμη πρόσβαση

c. Διαπεριφερειακή και διασυνοριακή συνεργασία με σκοπό την εξωστρέφεια

ΝΕΟΙ και ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

Η αειφόρος ανάπτυξη αποτελεί προτεραιότητα για τους νέους της περιοχής καθώς οι ενεργειακές ανάγκες των άλλων περιοχών της Ελλάδας δεν μπορούν να συνεχίσουν να εξυπηρετούνται εις βάρος της υγείας των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας. Η βιώσιμη ανάπτυξη οφείλει να στηρίζεται σε μια ολιστική προσέγγιση για την προστασία του περιβάλλοντος που θα λαμβάνει υπόψη την ευημερία της περιοχής.

1. Ενθάρρυνση όλων των φορέων στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας να υιοθετήσουν ένα περιβαλλοντικά βιώσιμο τρόπο δράσης και λειτουργίας.

a. Υιοθέτηση των ΣΒΑ από όλους τους δημόσιους φορείς (Δήμοι, Δημόσιες Υπηρεσίες, Σχολεία κ.ά.) της περιοχής.

b. Προώθηση καλών πρακτικών βιώσιμης ανάπτυξης και ανάπτυξη προγραμμάτων για το περιβάλλον σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης.

2. Ενεργειακή Μεταστροφή της περιοχής σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, φιλικές προς το περιβάλλον.

a. Η αλλαγή αυτή οφείλει να γίνει με οργανωμένο τρόπο, που να διασφαλίσει όσο το δυνατόν περισσότερες θέσεις εργασίας ενώ παράλληλα οι εγκαταστάσεις των ΑΠΕ να μην καταστρέφουν την πανίδα και την χλωρίδα της περιοχής.

3. Ολοκληρωμένη πολιτική για την ανακύκλωση με κατάλληλες δράσεις ενημέρωσης των πολιτών.

a. Η τοπική αυτοδιοίκηση με την κοινωνία των πολιτών και των εθελοντικών οργανώσεων, ως ο κοντινότερος φορέας της πολιτείας για τους κατοίκους, οφείλει να αναλάβει μεγαλύτερο ρόλο τόσο για την περιβαλλοντική εκπαίδευση όσο και για την σωστή ανακύκλωση των υλικών.

4. Ανάγκη προστασίας της βιοποικιλότητας, δεδομένου της γεωμορφολογικής ποικιλομορφίας της περιφέρειας για τη διατήρηση των κλάδων που εξαρτώνται άμεσα από το φυσικό περιβάλλον.

ΝΕΟΙ και ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Η ποιοτική εκπαίδευση αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για την ευημερία των κατοίκων της Δυτικής Μακεδονίας σε μακροπρόθεσμο επίπεδο και η διασφάλιση της, μέσα από επαρκείς εκπαιδευτικές δομές με βάση την ιδιαίτερη μορφολογία της περιοχής, θα συμβάλει τόσο στην αυτονομία των νέων και τη διευκόλυνση μετάβασης τους στην ενήλικη ζωή όσο και στη δημογραφική ανανέωση της περιοχής.

1. Ισότιμη και δίκαιη πρόσβαση όλων των παιδιών σε καλής ποιότητας προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης σε όλες τις βαθμίδες.

a. Ενίσχυση της προσχολικής αγωγής, ποιοτική αναβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών με έμφαση στις ανάγκες τις περιοχής.

b. Διασφάλιση της παραμονής και φοίτησης όλων των μαθητών στην εκπαιδευτική διαδικασία, ανεξαρτήτως πολιτισμικής, εθνικής ή κοινωνικής ομάδας από την οποία προέρχονται ή στην οποία ανήκουν και του τόπου κατοικίας τους (π.χ. απομακρυσμένες, αγροτικές περιοχές).

c. Κατάλληλη αντιμετώπιση των προβλημάτων μετακίνησης μαθητών που κατοικούν σε χωριά στα οποία δε λειτουργούν σχολικές δομές. Πραγματική διεύρυνση της ισότιμης πρόσβασης στην εκπαίδευση.

2. Παροχή ελκυστικού σχολικού περιβάλλοντος και ποιοτικής εκπαίδευσης.

a. Κατάλληλος επαγγελματικός προσανατολισμός με χρήση καινοτόμων και βέλτιστων πρακτικών που δεν θα αποτελεί μονομερή παροχή γνώσης αλλά πολυεπίπεδο και ζωντανό οργανισμό ως μια συνεχής διαδικασία, σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς με βάση τις ανάγκες τις περιοχής.

b. Ενίσχυση ευκαιριών κινητικότητας (π.χ. Erasmus+, Cultural Europe) σε όλες τις βαθμίδες εκπαίδευσης, σε όλες τις Π.Ε. της Δυτικής Μακεδονίας.

c. Σύνδεση του Πανεπιστημίου καθώς και της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης με την τοπική οικονομία και αγορά εργασίας.

d. Ενίσχυση της εξωστρέφειας των δράσεων του Πανεπιστημίου και της συνεργασίας με τους τοπικούς φορείς είτε στο στάδιο της διαβούλευσης είτε στο στάδιο της υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων.

e. Συνεργασία και ενίσχυση των φορέων μη τυπική μάθησης και εξωστρέφειας των εκπαιδευτικών μονάδων προκειμένου να γίνει αλληλεπίδραση με τους φορείς της τυπικής εκπαίδευσης. Οι δεξιότητες αναπτύσσονται καλύτερα μέσα από την εμπειρική και πρακτική γνώση παράλληλα με την άρτια εκπαίδευση.

3. Κατάλληλη ενημέρωση σε σχέση με τα νέα δεδομένα που προκύπτουν με τη μετάβαση στη Μεταλιγνιτική Εποχή από ομάδα εργασίας που θα συνδέει άμεσα τις ανάγκες των πολιτών και της περιοχής και θα αποτελείται από τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και νεανικούς φορείς, το Πανεπιστήμιο, την Περιφέρεια και άλλους φορείς της περιοχής.

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ

Για την καταγραφή των στόχων και υποστόχων στις τρεις θεματικές συζητήσεις χρησιμοποιήθηκε υλικό από i. την Εθνική Στρατηγική για τη Νεολαία (Πλαίσιο Στρατηγικής και Δράσεων «Νεολαία ‘17-‘27») ii. τους Ευρωπαϊκούς Στόχους για τη Νεολαία (EUYouthGoals) καθώς και iii. της Στρατηγικής του ΟΗΕ για τη Νεολαία (ΝΕΟΛΑΙΑ 2030) με στόχο η συζήτηση να συνδεθεί με ευρύτερες πολιτικές και προβληματισμούς των νέων καθώς και να αναδειχθεί η ιδιαίτερη περίπτωση της Δυτικής Μακεδονίας ως μια καλή πρακτική νεανικής πολιτικής.