Απολιγνιτοποίηση – «Πράσινη μετάβαση»: Με την κάλπικη αντιπαράθεση των ΣΥΡΙΖΑ – ΝΔ και των δυνάμεων του οπορτουνισμού επιχειρείται να καλυφθεί η στρατηγική τους ταύτιση

Άρθρο του Θανάση Χαστά – μέλος του Γραφείου Περιοχής Δυτικής Μακεδονίας του ΚΚΕ

Τα τελευταία δύο χρόνια που έχουν επιταχυνθεί η απολιγνιτοποίηση και η λεγόμενη πράσινη μετάβαση έχει συγκεντρωθεί αρκετή πείρα για τη στάση όλων των πολιτικών δυνάμεων.

Είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική η στρατηγική ταύτιση όλων των αστικών κομμάτων, παρά τις επιμέρους διαφοροποιήσεις τους. «Ευαγγέλιο» όλων αποτελεί η πολιτική της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», η προώθηση του «Πράσινου New Deal», που στόχο έχει την αντιμετώπιση της υπερσυσσώρευσης κεφαλαίων μέσω της διάνοιξης νέων πεδίων κερδοφόρας επένδυσής τους. Έτσι, απαξιώνεται και κλείνει η βαριά βιομηχανία της λιγνιτικής παραγωγής ώστε να ανοίξει δρόμος για κερδοφόρες για το κεφάλαιο «πράσινες» μπίζνες στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και στο φυσικό αέριο. Η όλη προσπάθεια ντύνεται με το υποκριτικό επιχείρημα της «προστασίας του περιβάλλοντος», την ώρα που ιδιαίτερα στην περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας προωθούνται η καρκινογόνος καύση απορριμμάτων, η δημιουργία ΧΥΤΑ αμιάντου σε περιοχή που επικοινωνεί με τη λίμνη Πολυφύτου, η δημιουργία αιολικών πάρκων ακόμα και σε περιοχές Natura κλπ.

Ορισμένα παραδείγματα:

1. Ο ΣΥΡΙΖΑ ανοίγει «αντιπαράθεση» απέναντι στη ΝΔ, με στόχο να υψώσει κάλπικη διαχωριστική γραμμή σε σχέση με την «ταχύτητα» της απολιγνιτοποίησης. Την ίδια στιγμή όμως που ο ΣΥΡΙΖΑ ζητάει «ομαλή», «δίκαιη» και «μη βίαιη» μετάβαση, οι ευρωβουλευτές τόσο της ΝΔ όσο και του ΣΥΡΙΖΑ, σε εκδήλωση στο Ευρωκοινοβούλιο που διοργάνωσε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Π. Κόκκαλης με τη συμμετοχή και του ευρωβουλευτή της ΝΔ Μ. Κεφαλογιάννη, ζητάνε παραπάνω χρηματοδότηση για την Ελλάδα ακριβώς γιατί προχωρά ταχύτατα στην απολιγνιτοποίηση. Είναι τέτοια η σύγκλισή τους στα βασικά, στη στρατηγική, που ο Κόκκαλης αισθάνθηκε την ανάγκη να αναφέρει ότι είναι «πιο αισιόδοξος για την προσήλωση όλων στην Πράσινη Συμφωνία». Επίσης, οι ευρωβουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Κόκκαλης και Παπαδημούλης φτάσανε στο σημείο να καταθέσουν τροπολογία στο Ευρωκοινοβούλιο με την οποία ζητούσαν την επιβράβευση της Ελλάδας για την ταχύτητα της μετάβασης. Σε κάθε περίπτωση όμως, με κάθε χρονοδιάγραμμα και με κάθε ρυθμό, η απολιγνιτοποίηση θα είναι «βίαιη» για τα συμφέροντα του λαού, με τραγικές συνέπειες, και «παράδεισος» κερδοφορίας για τα «πράσινα» μονοπώλια. Δεν μπορεί να υπάρξει «ομαλή» και «δίκαιη» ανεργία ή «ομαλή» και «δίκαιη» ενεργειακή φτώχεια.
2. Ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει το επιχείρημα ότι το δικό του Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ), με διαφοροποιήσεις στα χρονοδιαγράμματα έναντι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) της ΝΔ, είχε την έγκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δηλαδή και το δικό του ΕΣΕΚ βασίζεται στις ίδιες στρατηγικές κατευθύνσεις της ΕΕ, της «Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας», έχει την ίδια βάση με το ΕΣΕΚ της ΝΔ. Επίσης, σε πρόσφατη ερώτηση βουλευτών του ΣΥΡΙΖΑ για τον υπό κατασκευή «ΑΗΣ Πτολεμαΐδα V», επισημαίνεται ότι «απαιτείται αναθεώρηση του ΕΣΕΚ ώστε να συμπεριλάβει τους νέους φιλόδοξους στόχους της ΕΕ» και ερωτάται η κυβέρνηση αν οι ενέργειές της «συμβαδίζουν με τον ευρωπαϊκό κλιματικό νόμο». Σε κάθε περίπτωση, όμως, δεν μπορεί να υπάρξει φιλολαϊκό ΕΣΕΚ μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού, της κυριαρχίας των νόμων της αγοράς, όσο η Ενέργεια είναι εμπόρευμα και όχι κοινωνικό αγαθό.
3. Η κριτική που ασκεί ο ΣΥΡΙΖΑ στη ΝΔ γίνεται από τη σκοπιά των στρατηγικών κατευθύνσεων της ΕΕ, από τη σκοπιά του «ευρωπαϊκού κεκτημένου». Έτσι, φτάνουν στο σημείο να υπερασπίζονται και να εξωραΐζουν την αντιδραστική αρχή της ΕΕ «ο ρυπαίνων πληρώνει»… για να συνεχίσει το κεφάλαιο να ρυπαίνει και να βγάζει κέρδη! Είναι χαρακτηριστική η Ερώτηση του ΣΥΡΙΖΑ πριν μερικούς μήνες για τις αποκαταστάσεις εδαφών στη Δυτική Μακεδονία, με την οποία ρωτάει την κυβέρνηση αν ο τρόπος που σχεδιάζει να αξιοποιήσει τα εδάφη (δημιουργία εταιρείας ειδικού σκοπού) συνάδει με την αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει»…
4. Ο ΣΥΡΙΖΑ προβάλλει ως διαχωριστική γραμμή με τη ΝΔ την «ενεργειακή δημοκρατία» μέσω «ενεργειακών κοινοτήτων». Την ίδια ώρα, όμως, στη Δυτική Μακεδονία τις ενεργειακές κοινότητες τις προωθεί και η περιφερειακή αρχή, που είναι προσκείμενη στη ΝΔ, αποδεικνύοντας ότι οι αστικές δυνάμεις δεν έχουν ιδεολογικές αγκυλώσεις όταν πρόκειται για την προώθηση των αστικών σχεδιασμών. Μάλιστα, με πρωτοβουλία της ΝΔ έχει συγκροτηθεί «ενεργειακή κοινότητα» των ΤΟΕΒ, με πρόεδρο τον «εκλεκτό» της ΝΔ, περιφερειάρχη Δυτικής Μακεδονίας Γ. Κασαπίδη. Στην ουσία, τις «ενεργειακές κοινότητες» τις νομοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ και τις προωθεί και η ΝΔ. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η περίφημη «ενεργειακή δημοκρατία» που διαφημίζει ο ΣΥΡΙΖΑ μεταφράζεται κυρίως στη συμμετοχή ορισμένων μεσαίων επιχειρήσεων στα σχετικά επενδυτικά προγράμματα, μέσα από τις «ενεργειακές κοινότητες» για την υλοποίηση ορισμένων μικρότερων έργων. Αφορά ορισμένες κινήσεις και σχήματα που γίνονται για να μπλέξουν στην όλη διαδικασία της απολιγνιτοποίησης και ορισμένα λαϊκά στρώματα, χτίζοντας για λογαριασμό της αστικής τάξης τις δικές της κοινωνικές συμμαχίες. Έχουν σαν στόχο τη μετατροπή του λαού σε συνένοχο, σε ενεργητικό συμμέτοχο σε μια πολιτική που είναι σε βάρος του. Παράλληλα, είναι και μια διαδικασία συγκέντρωσης μικρότερων κεφαλαίων γύρω από μεγαλύτερες επενδύσεις, γύρω από μεγαλύτερους επιχειρηματικούς ομίλους που παίρνουν τη μερίδα του λέοντος. Πρόκειται για μορφές της λεγόμενης «κοινωνικής οικονομίας», που λειτουργούν με τους νόμους του καπιταλισμού και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να αποτελέσουν φιλολαϊκές νησίδες μέσα στα πλαίσιά του.
5. Με αφορμή την παραπέρα ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, ξαναστήνεται η κάλπικη διαχωριστική γραμμή για «λιγότερο ή περισσότερο κρατική ΔΕΗ». Θυμίζουμε ότι η «περισσότερο κρατική» ΔΕΗ ήταν αυτή που προώθησε την «απελευθέρωση» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, που αύξησε τα τιμολόγια κατά 150% κλπ. Άρα, το πραγματικό δίλημμα δεν είναι «με τα μονοπώλια ή με το κράτος των μονοπωλίων», αλλά η εναντίωση στους αστικούς σχεδιασμούς από τη σκοπιά των λαϊκών αναγκών, των δυνατοτήτων της κοινωνικής ιδιοκτησίας και του κεντρικού επιστημονικού σχεδιασμού.
6. Οι δυνάμεις του οπορτουνισμού έχουν τη δική τους συμβολή στο στήσιμο και την τόνωση των πλαστών διαχωριστικών γραμμών, με την αποδοχή των αστικών σχεδιασμών. Είναι χαρακτηριστικό ότι σε ψήφισμά τους στο περιφερειακό συμβούλιο ζητάνε «οι ΑΗΣ που πληρούν τους περιβαλλοντικούς όρους που θέτει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να συνεχίσουν τη λειτουργία τους», αποδεχόμενοι έτσι τους όρους και τις κατευθύνσεις της ΕΕ. Είναι ένας χώρος που αναμορφώνεται συνεχώς με βάση τις ανάγκες της σοσιαλδημοκρατίας και υπό τη δική της ηγεμονία. Έτσι, ακολουθώντας το αφήγημα της «ενεργειακής δημοκρατίας», ζητάνε αναβαθμισμένο ρόλο της Τοπικής Διοίκησης και των «συνεταιρισμών» για τις αποκαταστάσεις εδαφών.

Στον αντίποδα της στρατηγικής ομοφωνίας των αστικών κομμάτων βρίσκονται οι θέσεις και η στάση του ΚΚΕ. Από την αρχή αποκάλυψε τη μεγάλη εικόνα των αστικών σχεδιασμών και των αρνητικών συνεπειών τους σε βάρος της ζωής του λαού. Οργάνωσε και συντόνισε την πάλη με σημαία την ικανοποίηση της σύγχρονης ανάγκης για ρεύμα και θέρμανση φθηνά για τον λαό, με αξιοποίηση όλων των εγχώριων πηγών Ενέργειας, όλων των σύγχρονων τεχνολογικών λύσεων. Πρόβαλε την ανάγκη μιας ανώτερης οργάνωσης της οικονομίας και της κοινωνίας, του σοσιαλισμού, όπου η Ενέργεια δεν θα είναι εμπόρευμα, αλλά κοινωνικό αγαθό.