«Η Φλώρινα του Θόδωρου Αγγελόπουλου»: Ένα πολύτροπο εργαστήρι συλλογικής ιχνηλασίας (pics)
Ένα πρωτότυπο Εργαστήρι συνταξίδεψε με το αφιέρωμα «Η ΦΛΩΡΙΝΑ ΤΙΜΑ ΤΟΝ ΘΟΔΩΡΟ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟ» που διοργάνωσε η Λέσχη Πολιτισμού Φλώρινας από τις 15 μέχρι και τις 20 Νοεμβρίου 2022. Τo Εργαστήρι συλλογικής ιχνηλασίας «Η ΦΛΩΡΙΝΑ ΤΟΥ ΘΟΔΩΡΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ» άνοιξε, μάλιστα, το πρόγραμμα του πενθήμερου αφιερώματος ενώ ήδη μεθοδεύεται η συνέχειά του!
Ορμητήριο του Εργαστηρίου αποτέλεσε ο χώρος της Λέσχης Πολιτισμού Φλώρινας που είχε και τη διοργάνωσή του. Υπεύθυνος του Εργαστηρίου ο σκηνοθέτης Αλέξανδρος Λαμπρίδης, συνεργάτης του Θόδωρου Αγγελόπουλου σε πέντε ταινίες του μεγάλου δημιουργού, μέχρι τέλους. Στο Εργαστήρι συμμετείχαν συνολικά είκοσι δύο μέλη, φοιτητές του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας καθώς και μέλη και φίλοι της Λέσχης Πολιτισμού.
Στο πλαίσιο του Εργαστηρίου πραγματοποιήθηκαν σεμινάρια προσέγγισης του έργου και του τρόπου δουλειάς του Θόδωρου Αγγελόπουλου, εστιάζοντας ιδιαίτερα στις επιστροφές του στη Φλώρινα, με τα γυρίσματα για επτά ταινίες του. Προβλήθηκαν σκηνές από τις ταινίες, πλάνα από τα γυρίσματα, διαβάστηκαν κείμενα, κοινωνήθηκαν ανεξίτηλες μνήμες και πολύτιμες γνώσεις, δίνοντας αφορμή για ένα πλούσιο διάλογο με ενεργή συμμετοχή. Μια πρώτη παρουσίαση έγινε την Τετάρτη 16 Νοεμβρίου στο τμήμα Νηπιαγωγών, με καλωσόρισμα από την Άννα Βακάλη μέλος Ε.ΔΙ.Π Δημιουργικής Γραφής, με μεγάλη και ένθερμη συμμετοχή.
Η συλλογική αυτομόρφωση και ο διάλογος για το έργο του Θόδωρου Αγγελόπουλου πλαισιώθηκαν από την εξωστρεφή δράση του Εργαστηρίου που ξανοίχτηκε στην πόλη και την περιοχή της, αναπτύσσοντας μια πολύτροπη, συλλογική ιχνηλασία. Στο πλαίσιό της, την Πέμπτη 17 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε περιήγηση στο σιδηροδρομικό σταθμό του Αμυνταίου και στο δημοτικό σχολείο του Ξινού Νερού, τόπους γυρισμάτων σκηνών για την ταινία «Τo Mετέωρο βήμα του πελαργού». Ο Αλέξανδρος Λαμπρίδης μοιράστηκε με τους συμμετέχοντες μνήμες από τα γυρίσματα ενώ, σε κάθε χώρο, εκείνοι ανέλαβαν να διαβάσουν τις αντίστοιχες σκηνές από το σενάριο της ταινίας. Στο Ξινό Νερό, μάλιστα, προβλήθηκαν οι σκηνές στον ίδιο τον χώρο του γυρίσματός τους, προσφέροντας μια αξέχαστη εμπειρία στους συμμετέχοντες.
Την Παρασκευή 18 Νοεμβρίου το Εργαστήρι συνεχίστηκε ακόμη πιο διαδραστικά στην πόλη της Φλώρινας, πραγματοποιώντας τα πρώτα του γυρίσματα, εν είδει ρεπορτάζ, για την ταινία τεκμηρίωσης που προετοιμάζεται με τίτλο «Η Φλώρινα του Θόδωρου Αγγελόπουλου». Τα μέλη του Εργαστηρίου προσέγγισαν και επιμερίστηκαν ρόλους κινηματογραφικού συνεργείου και δημοσιογραφικής έρευνας, ιχνηλατώντας τις μνήμες και τις γνώμες των κατοίκων για τον Θόδωρο Αγγελόπουλο. Oι απαντήσεις στο πλαίσιο του ρεπορτάζ ήταν αποκαλυπτικές της βαθιάς εκτίμησης και της ευγνωμοσύνης των κατοίκων της Φλώρινας για τον δημιουργό και την σχέση του με την πόλη. Αρκετοί, μάλιστα, είχαν συμμετάσχει στα γυρίσματα ενώ οι περισσότεροι είχαν μνήμες από αυτά και γνώσεις για τις ταινίες.
Το βράδυ της Παρασκευής τα μέλη του Εργαστηρίου παρακολούθησαν, μαζί με πολλούς άλλους θεατές, στην αίθουσα «Θόδωρος Αγγελόπουλος», την ταινία «Μια αιωνιότητα και μια μέρα» του Θ. Αγγελόπουλου και το ντοκιμαντέρ «Το τέλος μιας αιωνιότητας» του Αλέξανδρου Λαμπρίδη. Ιδιαίτερη ήταν η συμμετοχή τους στη συζήτηση που ακολούθησε την προβολή του ντοκιμαντέρ.
Το Σάββατο 19 Νοεμβρίου το πρωί τα μέλη του Εργαστηρίου πραγματοποίησαν συλλογική επιτόπια καταγραφή στο καφενείο «Διεθνές» με μαρτυρίες του Τάκη Κατσέλη, διαχρονικού συνεργάτη του Θόδωρου Αγγελόπουλου καθώς και του Γιώργου Βελλιάνη, επιχειρηματία του εμβληματικού χώρου που φιλοξένησε τόσα γυρίσματα. Οι επιτόπιες καταγραφές συνεχίστηκαν στο σπίτι όπου πραγματοποιήθηκαν τα εσωτερικά γυρίσματα της αρχικής σκηνής του «Μελισσοκόμου», με μαρτυρία του Φλωρινιώτη αρχιτέκτονα Αχιλλέα Στόιου, συνεργάτη του Θ. Αγγελόπουλου στο «Μετέωρο βήμα του πελαργού».
Το απόγευμα του Σαββάτου τα μέλη του Εργαστηρίου συμμετείχαν στη μεγάλη εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα «Θόδωρος Αγγελόπουλος», στο Πολιτιστικό Κέντρο Φλώρινας. Από την μια, παρουσίασαν ως αναλόγιο ανέκδοτα κείμενα του Θόδωρου Αγγελόπουλου για τη ζωή και το έργο του και, από την άλλη, προετοίμασαν και πρόβαλαν αποσπάσματα από το ρεπορτάζ στους δρόμους της πόλης. Oυσιαστική ήταν η συμμετοχή τους και στη συζήτηση με τους εισηγητές της εκδήλωσης συνεργάτες του Θ. Αγγελόπουλου Τάκη Κατσέλη, Αλέξανδρο Λαμπρίδη και τον Δημήτρη Καλαντίδη (Πρόεδρος της Oμοσπονδίας Κιηματογραφικών Λεσχών Ελλάδας) που προηγήθηκε της προβολής της ταινίας «Το βλέμμα του Οδυσσέα». Στο πλαίσιο της ίδιας εκδήλωσης, παρακολούθησαν συναυλία του Ωδείου της Π.Ε. Φλώρινας με μουσικά θέματα της Ελένης Καραΐνδρου, διαδικτυακή εισήγηση της πανεπιστημιακού Ειρήνης Στάθη καθώς και μήνυμα της κόρης του δημιουργού, Ελένης Αγγελοπούλου, ειδικά για την εκδήλωση.
Την Κυριακή 20 Νοεμβρίου το αφιέρωμα «Η Φλώρινα τιμά τον Θόδωρο Αγγελόπουλο» ολοκληρώθηκε με μια μεγάλη περιήγηση στους χώρους γυρισμάτων του δημιουργού στην πόλη με οδηγό τον Αλέξανδρο Λαμπρίδη. Ξεκινώντας από τον χώρο εμπρός από το ξενοδοχείο «Αντιγόνη», συνεχίζοντας στη Δημοτική Αγορά και έξω από το ξενοδοχείο «Lingos», η περιδιάβαση συνεχίστηκε στις όχθες του Σακουλέβα για να ολοκληρωθεί έξω από το καφενείο «Διεθνές», τον πλέον κινηματογραφημένο χώρο στο έργο του δημιουργού, με σκηνές σε έξι ταινίες του. Εκεί, στην κορύφωση του αφιερώματος, αναρτήθηκε πινακίδα που θα μνημονεύει διαχρονικά τον χώρο ως «ΠΕΡΑΣΜΑ ΘΟΔΩΡΟΥ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ».
Σε κάθε χώρο, συμβολικά αναγνώστηκαν οι αντίστοιχες σκηνές από τα σενάρια των επτά ταινιών που γύρισε ο δημιουργός στην πόλη. Τα μέλη του Εργαστηρίου συμμετείχαν στην καταγραφή της περιήγησης, αναλαμβάνοντας την κινηματογράφηση και τη φωτογράφισή της, ενώ μέλος του, η εικαστικός Έλενα Παρθενοπούλου φιλοτέχνησε την αναμνηστική πινακίδα.
Παραφράζοντας τους στίχους του Paul Celan που ακούγονται στο φινάλε της ταινίας «Μια αιωνιότητα και μια μέρα», με αυτό το πενθήμερο αφιέρωμα, φέτος, στα δέκα χρόνια από το στερνό του «ταξίδι», με λέξεις, με εικόνες φέραμε κοντά μας ξανά εδώ, στη Φλώρινα, τον μεγάλο δημιουργό, κι έμοιαζαν όλα τόσο αληθινά και μια αναμονή του αληθινού…
Κι αυτή η μαγική «αναμονή του αληθινού», η Λέσχη Πολιτισμού και ο Αλέξανδρος Λαμπρίδης, σκοπεύουν να συνεχιστεί! Μαζί με τη συνέχεια λειτουργίας του Εργαστηρίου Συλλογικής Ιχνηλασίας που πλέον αποκτά και το όνομά του ως ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ «ΘΟΔΩΡΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ».
Η «Φλώρινα του Θόδωρου Αγγελόπουλου» που ξεκίνησε τόσο γενναιόδωρα στο πλαίσιο του αφιερώματος, συνεχίζεται με τρόπο ακόμη πιο γενναιόδωρο. Κι απευθύνει κάλεσμα συμμετοχής σε νέους συνταξιδιώτες, με στίχους του ίδιου του Θόδωρου Αγγελόπουλου:
«Και μην ξεχνάς.
Πως ήρθε η ώρα πάλι για ταξίδι.
Ο άνεμος φυσάει τα μάτια σου μακριά».
Τι λέτε, συνταξιδεύουμε;
