Διεύθυνση Δημόσιας Υγείας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας: Οδηγίες για την προστασία από τον καύσωνα

Ενόψει της Θερινής περιόδου και της αναμενόμενης αύξησης της θερμοκρασίας δίνονται οι παρακάτω οδηγίες για την αντιμετώπιση τυχόν προβλημάτων.

Α. Γενικές οδηγίες  

1. Μειώστε τις κινήσεις σας. Αποφύγετε τη βαριά σωματική εργασία και ιδιαίτερα σε χώρους με υψηλή θερμοκρασία, άπνοια και μεγάλη υγρασία. Προγραμματίστε τέτοιες εργασίες εκτός χρόνου θερμοκρασιακής αιχμής.
2. Αποφύγετε το βάδισμα για πολύ ώρα ή το τρέξιμο κάτω από τον ήλιο.
3. Παραμείνετε σε χώρους δροσερούς και σκιερούς, αποφεύγοντας τους χώρους όπου επικρατεί συνωστισμός.
4. Χρησιμοποιείστε κλιματιστικά μηχανήματα ή ανεμιστήρες.
5. Φορέστε ελαφρά, άνετα και ανοιχτόχρωμα ρούχα που διευκολύνουν τον αερισμό του δέρματος και την εξάτμιση του ιδρώτα (βαμβακερά, λινά). Αποφύγετε τα συνθετικά υφάσματα. Όταν εκτίθεστε στον ήλιο χρησιμοποιήστε καπέλο με φαρδύ γείσο ή άλλο κάλυμμα από φυσικό υλικό, που να επιτρέπει καλό αερισμό του κεφαλιού . Επίσης, συστήνεται η χρήση μαύρων ή σκουρόχρωμων γυαλιών, που προστατεύουν τα μάτια από την έντονη αντανάκλαση του ήλιου
6. Πίνετε άφθονες ποσότητες νερού και χυμών φρούτων. Τις θερμές ημέρες, η κατανάλωση υγρών πρέπει να είναι μεγαλύτερη από αυτή που σας υποδεικνύει η δίψα σας. Άτομα με επιληψία ή προβλήματα καρδιάς, νεφρών ή ήπατος που ακολουθούν αυστηρή δίαιτα υγρών ή έχουν προβλήματα κατακράτησης υγρών στο σώμα τους, πρέπει να συμβουλεύονται γιατρό ή διαιτολόγο πριν αυξήσουν την κατανάλωση υγρών.
7. Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοολούχων ποτών.
8. Προτιμήστε ελαφρά και μικρά γεύματα με έμφαση στα φρούτα και λαχανικά και αποφύγετε τις λιπαρές τροφές.
9. Κάντε χλιαρά ντους στη διάρκεια της ημέρας. Αποφεύγετε απότομες αλλαγές στη θερμοκρασία του σώματος σας. Ένα κρύο ντους/μπάνιο αμέσως μετά την έκθεση σε υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να προκαλέσει υποθερμία ειδικά σε ηλικιωμένους και μικρά παιδιά.  Καλό θα είναι επίσης να τοποθετούνται υγρά καλύμματα στο κεφάλι και στο λαιμό, σαν προστατευτικά μέτρα.
10. Κρατήστε το δωμάτιο ή το σπίτι κλειστό κατά τη διάρκεια της ημέρας αφού προηγουμένως έχει μείνει ανοιχτό κατά τη διάρκεια της νύχτας. Κατεβάστε την τέντα και κλείστε τα παντζούρια.
11. Τα άτομα που πάσχουν από χρόνια νοσήματα (καρδιοπάθειες, πνευμονοπάθειες κ.λ.π.) θα πρέπει να συμβουλευτούν τον θεράποντα ιατρό τους για εφαρμογή ειδικών οδηγιών. Συμβουλή γιατρού πρέπει να ζητήσουν και όσοι παίρνουν φάρμακα, για το αν πρέπει να τα συνεχίσουν και σε ποια δοσολογία, καθώς μερικά έχουν την ιδιότητα να αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος.
12. Αποφύγετε τις άσκοπες μετακινήσεις κατά τη διάρκεια του καύσωνα.
13. Αποφύγετε την ηλιοθεραπεία. Αν αποφασίσετε να κάνετε, τουλάχιστον αποφύγετε την έκθεση στον ήλιο τις μεσημεριανές ώρες 11 π.μ. – 4 μ.μ. και χρησιμοποιείστε κατάλληλη αντηλιακή κρέμα.
14. Δείξτε ιδιαίτερη προσοχή και φροντίδα στις ομάδες υψηλού κινδύνου όπως βρέφη και παιδιά μέχρι τεσσάρων ετών, ηλικιωμένοι, ασθενείς και εγκυμονούσες.
15. Αποφύγετε τα πολύωρα ταξίδια με διάφορα μέσα συγκοινωνίας, κατά τη διάρκεια της υψηλής ζέστης
16. Εξασφαλίστε στα κατοικίδια αρκετό φρέσκο νερό και σκιά.

Β. ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΟΓΝΑ ΚΑΙ ΒΡΕΦΗ

1. Τα νεογνά πρέπει να είναι ντυμένα όσο γίνεται πιο ελαφρά. Προτιμότερο είναι τα χέρια και τα πόδια τους να είναι ελεύθερα και να μην τυλίγονται σε πάνες.
2. Όταν κάνει ζέστη να τους προσφέρονται συχνά, εκτός από γάλα (μητρικό ή άλλο) και άλλα υγρά όπως χαμομήλι, νερό, κλπ.
3. Τα βρέφη και τα μεγαλύτερα παιδιά καλό είναι να τρώνε περισσότερα χορταρικά και φρούτα και λιγότερα λίπη.
4. Καλό είναι τα παιδιά να μην παραμένουν πολύ ώρα στον ήλιο μετά το μπάνιο και να φορούν πάντα καπέλο.

Γ. ΟΔΗΓΙΕΣ ΠΡΟΦΥΛΑΞΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ

1. Το πολύ ζεστό και υγρό περιβάλλον είναι επικίνδυνο για τους ηλικιωμένους και για το λόγο αυτό αν ο δροσισμός του διαμερίσματος στη μεγάλη ζέστη είναι δύσκολος, προτιμότερη είναι η μετακίνηση των ηλικιωμένων σε δροσερότερες περιοχές της χώρας, όταν βέβαια υπάρχει η δυνατότητα.
2. Αν η μετακίνηση των ηλικιωμένων σε παραθαλάσσια περιοχή ή σε βουνό δεν είναι εύκολη, τότε η παραμονή τους στα κατώτερα διαμερίσματα πολυώροφων σπιτιών είναι μια σχετικά εύκολη λύση.
3. Το δωμάτιο ή το σπίτι γενικά, κατά τη διάρκεια των ζεστών ωρών της ημέρας πρέπει να είναι ερμητικά κλειστό, αφού όμως έχει δροσιστεί και μείνει ανοιχτό όλη τη νύχτα.
4. Οι οικογένειες που έχουν ηλικιωμένα άτομα, καλό θα είναι να φροντίζουν να μην τα εγκαταλείπουν μόνα τους σε περιπτώσεις θερινών διακοπών ή πολυήμερης απουσίας από το σπίτι. Σε αντίθετη περίπτωση, θα πρέπει να εξασφαλίσουν κάποιο άτομο για την καθημερινή τους φροντίδα.

 Δ.  ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΣΕ ΠΕΡΙΣΤΑΤΙΚΑ ΘΕΡΜΙΚΗΣ ΕΞΑΝΤΛΗΣΗΣ – ΘΕΡΜΟΠΛΗΞΙΑΣ

 Θερμική Εξάντληση

Εμφανίζεται μετά από έντονη και παρατεταμένη άσκηση και εργασία σε ζεστό και υγρό περιβάλλον και είναι απóρροια της έντονης εφίδρωσης του σώματος (απώλεια αλατιού και ηλεκτρολυτών).

Συμπτώματα: Κρύο, υγρό, ωχρό δέρμα, συνεχής εφίδρωση, ατονία, πονοκέφαλος, ζαλάδες, ναυτία, αίσθημα εξάντλησης, τα οποία καταλήγουν σε ξαφνική και μικρής διάρκειας κατάρρευση. Η θερμοκρασία του σώματος θα είναι σε φυσιολογικά επίπεδα.

 Ενέργειες σε περιστατικό Θερμικής Εξάντλησης

1. Μεταφέρουμε τον πάσχοντα σε δροσερό, ευάερο, σκιερό ή κλιματιζόμενο χώρο ή κάτω από δέντρα αν υπάρχουν
2. Δίνουμε να πιει σιγά σιγά δροσερό νερό (όχι παγωμένο) – μισό ποτήρι κάθε 15 λεπτά.
3. Αφαιρούμε ή χαλαρώνουμε ρούχα που πιθανόν τον σφίγγουν.
4. Χρησιμοποιούμε βρεγμένες με κρύο νερό πετσέτες ή σεντόνια για να δροσίσουμε το σώμα.
5. Δεν δίνουμε αλκοολούχα ποτά ούτε υγρά που περιέχουν καφεΐνη (καφέδες, μερικά αναψυκτικά).
6. Φροντίζουμε να καθίσει αναπαυτικά και τον παρακολουθούμε για τυχόν μεταβολές στην κατάσταση του. Σε περίπτωση μη βελτίωσης της υγείας του, να μεταφερθεί στο νοσοκομείο.

Θερμοπληξία

Ως θερμοπληξία ορίζεται η υπερθερμία, στην οποία η θερμοκρασία του σώματος φθάνει τους 40ºC ή και περισσότερο. Είναι πολύ σοβαρή κατάσταση και μπορεί να προκαλέσει τον θάνατο. Το σύστημα του οργανισμού που ελέγχει τη θερμοκρασία του σώματος και προκαλεί τον ιδρώτα για να δροσίσει το σώμα, σταματάει να λειτουργεί.

 Συμπτώματα: Ζεστό, ερυθρό και ξηρό δέρμα (μπορεί να είναι υγρό, αν ο πάσχων έχει ιδρώσει από βαριά χειρωνακτική εργασία ή άσκηση), διανοητική σύγχυση, γρήγορος αλλά αδύνατος σφυγμός, χαμηλή αρτηριακή πίεση, δύσπνοια, κατάπτωση του οργανισμού, λιποθυμία, απώλεια αισθήσεων, κώμα

Ενέργειες σε περιστατικό Θερμοπληξίας

1. Μεταφορά του πάσχοντα σε δροσερό, ευάερο, σκιερό ή κλιματιζόμενο χώρο ή κάτω από δέντρα αν υπάρχουν.
2. Καλέστε ασθενοφόρο ή γιατρό. Πρέπει να παρασχεθεί άμεση ιατρική βοήθεια.
3. Μειώστε γρήγορα τη θερμοκρασία του σώματος. Βάλτε τον πάσχοντα σε μπανιέρα με δροσερό νερό ή χρησιμοποιήστε βρεγμένες με κρύο νερό πετσέτες ή σεντόνια ή παγάκια/τριμμένο πάγο τυλιγμένα σε πετσέτα για να δροσίσετε το σώμα του.
4. Χρησιμοποιήστε ανεμιστήρα ή κλιματιστικό μηχάνημα για να μειώστε τη θερμοκρασία του σώματος.
5. Εάν μπορεί να πιει νερό, δώστε του να πιει γουλιές δροσερού νερού (όχι παγωμένο) – μισό ποτήρι κάθε 15 λεπτά. Αν αρνείται να πιει νερό ή κάνει εμετό ή παρουσιάζει λιποθυμικές τάσεις, μην του δίνετε ούτε να φάει ούτε να πιει.
6. Οι παραπάνω ενέργειες γίνονται μέχρι να έρθει ο γιατρός ή το ασθενοφόρο που θα τον μεταφέρει στο Νοσοκομείο. Στα θύματα θερμοπληξίας θα πρέπει να παρασχεθεί οπωσδήποτε εξειδικευμένη Ιατρική Βοήθεια