Πέτη Πέρκα: «Αγοραία αντίληψη και στον πολιτισμό» (video)
Ομιλία στη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων για το Σ/Ν του Υπ. Πολιτισμού «Δημιουργική Ελλάδα: ενίσχυση του κινηματογραφικού, οπτικοακουστικού και δημιουργικού τομέα, ίδρυση φορέα για το βιβλίο και λοιπές διατάξεις για τον σύγχρονο πολιτισμό».
«Θα ήθελα πραγματικά να συζητάμε αλλιώς γι’ αυτό το νομοσχέδιο, γενικότερα για τα ζητήματα του πολιτισμού, της τέχνης και το πώς ιδεολογικά προσπαθείτε να χειραγωγήσετε την κοινωνία ως συντηρητικοί διαχρονικά», δήλωσε στην αρχή της τοποθέτησής της στην 3η συνεδρίαση για την κατ’ άρθρο επεξεργασία του Σ/Ν του ΥΠΠΟ, η Βουλεύτρια Φλώρινας και Γραμματέας της ΚΟ της Νέας Αριστεράς, Θεοπίστη (Πέτη) Πέρκα.
Σχολίασε ότι το νομοσχέδιο προτείνει τη συγχώνευση φορέων με εντελώς διαφορετικούς ρόλους, αφού το ΕΚΚ ως πολιτιστικός φορέας έχει καθοριστικό ρόλο στη χρηματοδότηση του Ελληνικού Κινηματογράφου από το αρχικό στάδιο της ιδέας, ενώ το ΕΚΟΜΕ ως επενδυτικός φορέας, χωρίς καλλιτεχνικά κριτήρια, επιστρέφει μέρος του κόστους σε ολοκληρωμένες παραγωγές. «Είναι φανερό ότι ο υπεροργανισμός που προβλέπεται αντιμετωπίζει τον κινηματογράφο και κάθε οπτικοακουστικό έργο, με αγοραία αντίληψη, σαν επενδυτικό σχέδιο και τουριστικό προϊόν για τους εγχώριους και ξένους επενδυτές», σημείωσε.
Στη συνέχεια, στηλίτευσε την επίμονη αναφορά στον ‘δημιουργικό πολιτισμό’ και σημείωσε ότι πρόσθεση και άλλων αρμοδιοτήτων στην πραγματικότητα θα οδηγήσει στην έτι περαιτέρω υποχρηματοδότηση του ελληνικού κινηματογράφου, παρατηρώντας ότι ο φορέας θα έπρεπε να περιοριστεί στην ενίσχυση του ελληνικού κινηματογράφου και των οπτικοακουστικών. Σχολίασε τα περί ονομασίας του νέου φορέα και κατέδειξε ότι το brand name που εκπροσωπεί τον ελληνικό κινηματογράφο είναι το Greek Film Center.
«Στο άρθρο 4.2, ο νέος φορέας μετατρέπεται σε φορέα διοργάνωσης εκδηλώσεων και εταιρία παραγωγής! Πρόκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία!», σημείωσε και στη συνέχεια παρατήρησε για την αποστολή του φορέα, όπου πλέον προβλέπεται να είναι και τελικός δικαιούχος, συνδικαιούχος συγχρηματοδοτούμενων έργων ή προγραμμάτων των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2021-2027.
Όσον αφορά στην οικονομική διαχείριση και οικονομικό έλεγχο, παρατήρησε την επιλεκτική ασάφεια αφού δεν διευκρινίζεται πώς κατανέμονται τα κονδύλια μεταξύ των επιλεκτικών προγραμμάτων, δηλαδή των προγραμμάτων που μέχρι σήμερα ανήκαν στην αρμοδιότητα του ΕΚΚ σε σχέση με το cash rebate το οποίο ανήκε στην αρμοδιότητα του ΕΚΟΜΕ. «Ούτε φυσικά γίνεται λόγος για όριο χρηματοδότησης ανά έτος ως προς το Cash Rebate. Θα έπρεπε να σας έχει προβληματίσει η κατάσταση που βρίσκεται το ΕΚΟΜΕ με χρέη 150 εκ και σεις σήμερα μας είπατε πως είναι κάτι λιγότερο…», κατέληξε.
Αναφέρθηκε στις παρατηρήσεις της Ένωσης Ελληνικού Ντοκιμαντέρ που σημειώνει ότι η μόνη αρμοδιότητα που αναγνωρίζεται στον προϊστάμενο του νέου φορέα είναι ότι ‘…είναι ο Επίτροπος Κινηματογράφου (Film Commissioner) της χώρας’. Παρατήρησε ότι γενικότερα στο νομοσχέδιο δεν γίνεται αναφορά στις δομές του ΕΚΚ και υπάρχει πολύ μικρή αναφορά για τα επιλεκτικά σχέδια. Αντιθέτως γίνεται λεπτομερέστατη αναφορά στο Μέρος Γ που αφορά στο πρόγραμμα στήριξης CASH REBATE GREECE (CRGR) όσον αφορά στη λειτουργία και τις δομές του. «Ευλόγως προκύπτει η ανησυχία ότι στόχος είναι η κατάργηση του ΕΚΚ και όχι συγχώνευση των δύο φορέων», παρατήρησε.
«Πρέπει να επισημάνω ότι ωφελούνται τα ιδιωτικά κανάλια καθώς χρηματοδοτούνται από το ελληνικό δημόσιο -κατά παράβαση της διεθνούς πρακτικής- τηλεοπτικές σειρές 150 επεισοδίων, ενώ βαφτίζονται μίνι σειρές τηλεοπτικά σχέδια που περιλαμβάνουν πάνω από 16 επεισόδια, επίσης κατά παράβαση της διεθνούς πρακτικής, σύμφωνα με την οποία μίνι σειρές αποτελούνται από 8 – 13 επεισόδια με ένα μόνο κύκλο», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Για το Cash Rebate Greece, η κα Πέρκα παρατήρησε ότι αν όντως θέλουμε να υπηρετηθούν οι στόχοι της οικονομικής ανάπτυξης, της αύξησης της απασχόλησης και η ανάδειξη της χώρας ως προορισμού για την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων στην οπτικοακουστική βιομηχανία μέσα από τη στήριξη εγχώριων και την προσέλκυση διεθνών επενδύσεων, θα πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τις θέσεις εργασίας αυτών των παραγωγών, τους ανθρώπους που ήδη εργάζονται εκεί και τις συνθήκες εργασίας τους.
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στην παράληψη του 1ου και 2ου έργου παραγωγού και σημείωσε πως το όριο των 500 χιλ. ευρώ είναι εξαιρετικά χαμηλό και αναντίστοιχο με τις συνθήκες και τους όρους παραγωγής κινηματογραφικών έργων στις περισσότερες χώρες μέλη της ΕΕ. Παράλληλα, αναφέρθηκε στο αίτημα των φορέων για το μέγιστο όριο ενίσχυσης σε περίπτωση παραγωγής δύσκολου οπτικοακουστικού έργου που θα μπορούσε να είναι στο 100%, αλλά και στο εξαιρετικά υψηλό όριο επιλέξιμων δαπανών των 60.000 ευρώ για την κινηματογραφική ταινία μικρού μήκους, κινηματογραφική ή τηλεοπτική, προκειμένου να ενταχθεί αυτή στο cash rebate και τον κίνδυνο να αποκλειστούν σχεδόν όλες οι ταινίες μικρού μήκους από την ένταξη στο καθεστώς ενίσχυσης.
«Ακολουθεί η πρόβλεψη αναφορικά με τις επιλέξιμες δαπάνες για τα καθεστώτα ενίσχυσης και τις διαδικασίες ένταξης ή απόρριψης των επενδυτικών σχεδίων. Μας είπε και ο κ. Χριστόπουλος από το ΕΚΟΜΕ ότι φεύγουν πολλοί υπάλληλοι και γυρίζουν πίσω… Εμένα οι πληροφορίες μου λένε ότι πολλοί υπάλληλοι πιέζονται στο τμήμα ένταξης επενδυτικών σχεδίων να γιγαντώσουν τις επιλέξιμες δαπάνες με αμφίβολα κριτήρια, με αποτέλεσμα πολλοί αποσπασμένοι υπάλληλοι στο ΕΚΟΜΕ να αναγκαστούν να επιστρέψουν στις οργανικές θέσεις από τις οποίες είχαν αποχωρήσει» σημείωσε δηκτικά.
Έπειτα, σημείωσε ότι η υποχρέωση παράδοσης αντιτύπων, που θεσπίζει η παρ. 2, είναι προδήλως αντισυνταγματική. Το Ψηφιακό Αποθετήριο που θεσπίζει το άρθρο 42 εν γένει δεν μπορεί να δημιουργηθεί με επιβολή υποχρέωσης παρά μόνο προαιρετικά. «Για παράδειγμα, μόνο τα κρατικά νομικά πρόσωπα, ακόμα και εάν λειτουργούν ως ΑΕ, όπως η ΕΡΤ, θα μπορούσαν να υπόκεινται στις υποχρεώσεις του άρθρου αυτού. Η διάταξη ως έχει προσκρούει στο συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα ιδιοκτησίας των δικαιούχων, είτε ως εμπράγματο δικαίωμα επί των υλικών φορέων, είτε όσο και ως πνευματικής ιδιοκτησία».
«κ. Υπουργέ αρνηθήκατε μια σοβαρή διαβούλευση του νομοσχεδίου με όλους της εμπλεκόμενους φορείς. Τουλάχιστον για την έκδοση της ΚΥΑ της παρ. 1 που είναι η σημαντικότερη διοικητική πράξη στο πλαίσιο εφαρμογής του νέου νομοθετικού πλαισίου, θα πρέπει να προβλεφθεί διαβούλευση με τα αντιπροσωπευτικά επαγγελματικά σωματεία του οπτικοακουστικού κλάδου», παρατήρησε σχετικά με το αρ. 87 και έπειτα σημείωσε ότι δημιουργείται τεράστιο πρόβλημα αξιοπιστίας του νέου φορέα ως προς την ξένη παραγωγή και μεγεθύνεται το πρόβλημα υποχρηματοδότησης της ελληνικής παραγωγής εξαιτίας της μεταβατικής διάταξης του αρ. 92.1.
Στη συνέχεια, σχολίασε τα ζητήματα που προκύπτουν για το Ελληνικό Ίδρυμα Βιβλίου και Πολιτισμού: «Δυστυχώς δεν υπάρχει πρόβλεψη για την οικονομική του αυτοτέλεια και οικονομική δύναμη αφού τα χρήματα που θα λαμβάνει το ΕΛΙΒΙΠ από τον κρατικό προϋπολογισμό θα διοχετεύονται στα πάγια έξοδά του (συντήρηση Μποδοσάκειου, Μουσείου Οδησσού, Μουσείου Καβάφη στην Αλεξάνδρεια κ.ά). Δεν έχει διευκρινιστεί ποιο είναι το ύψος των ανωτέρω, αλλά και άλλων παγίων εξόδων (μισθοδοσία κ.ά.), σε τι ποσοστό ανέρχεται επί της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης και αν θα περισσέψουν πόροι πέραν των παγίων αναγκών του Ιδρύματος. Η αντιπροτεινόμενη διαρκής αναζήτηση πόρων από άλλους φορείς ήδη υπονομεύει τη λειτουργία και την αυτοτέλεια του Οργανισμού».
«Ένας οργανισμός βιβλίου δεν μπορεί να έχει μόνο τέσσερα από τα ένδεκα μέλη του ΔΣ από το χώρο του Βιβλίου…ακούσαμε από τους εκπροσώπους ότι θα έπρεπε τουλάχιστον το 40% να είναι από τον κλάδο των εκδοτών, αφού η πολιτική βιβλίου στην Ελλάδα ασκείται, πρακτικά, από τους εκδότες, με το κράτος να απουσιάζει διαχρονικά», πρόσθεσε.
Όσον αφορά στους σκοπούς του οργανισμού παρατήρησε ότι δεν έχουν αντιστοιχία με τη Διοικητική του Διάρθρωση: «Αν δεν αντιστοιχηθούν στο νόμο οι Σκοποί του Οργανισμού στη Διάρθρωσή του, τότε κινδυνεύει το Άρθρο 47 να είναι κενό γράμμα. Πρόκειται περί μιας αντιγραφής των σκοπών του ΕΚΕΒΙ μαζί με τους σκοπούς του ΕΙΠ και του λείπει το «όραμα», ένας ιδιαίτερος σχεδιασμός για την εθνική πολιτική βιβλίου. Δεν νοείται Οργανισμός για το βιβλίο χωρίς Διευθυντή που να ψηφίζεται από το ΔΣ. Στήνετε ξανά ένα προεδροκεντρικό μοντέλο χωρίς διευθυντή, ενώ ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος θα προέρχονται από μια διαδικασία που έχει φτιαχτεί για τα νοσοκομεία και άλλους τέτοιους οργανισμούς. Για την πρώτη θητεία η Υπουργός θα διορίσει τα 5 από τα 11 μέλη του ΔΣ, ενώ άλλα τρία θα διορίσουν άλλοι υπουργοί και η ΕΒΕ, και για τους υπόλοιπους πάλι θα διαλέξει η υπουργός από τις προτάσεις των επαγγελματικών ενώσεων χρειάζεται πρόβλεψη για σοβαρή στελέχωση του νέου φορέα. Είναι φανερό ότι έχετε κάνει copy-paste από άλλους ιδρυτικούς νόμους, αφού μία Διεύθυνση με δύο Τμήματα και δύο Γραφεία δείχνει ποιες θα είναι οι δυνατότητες του νέου φορέα να εκπληρώσει τον ρόλο του».
Τέλος, σχολίασε τα άρθρα που αφορούν στο ΑΚΡΟΠΟΛ, χαρακτηρίζοντας το ως μεγάλη αποτυχία της κυβέρνησης: «Σας βλέπω ότι προχωράτε σε μια σκανδαλώδη τροποποίηση των προσόντων του Διευθυντή, κάτι που μας παραπέμπει -έχουμε ξαναδεί τέτοια νομοσχέδια- να προετοιμάζετε τον διορισμό κάποιου που ίσως δεν είναι έτοιμος ακόμα ή δεν διαθέτει προς ώρας τα αρχικά προσόντα που είχαν προβλεφθεί.
Η κοινή μας αίσθηση είναι ότι δεν υπάρχει σοβαρός σχεδιασμός γενικότερα στο νομοσχέδιο, ότι οι αποφάσεις λαμβάνονται ad hoc, βάσει των προσώπων που πρόκειται να “αξιοποιηθούν” και των φιλοδοξιών τους. Δίχως ενιαίο μοντέλο διοίκησης των οργανισμών. Συνεπώς, και για τα υπόλοιπα άρθρα του νομοσχεδίου και ιδιαίτερα για τις μεταβατικές διατάξεις, επιφυλασσόμαστε να τοποθετηθούμε σε επόμενη Επιτροπή και προφανώς καταψηφίζουμε επί της αρχής το σχέδιο νόμου», ολοκλήρωσε.
