Επί γης παράδεισος οι Πρέσπες αν και… χρειάζονται πάρα πολλά να γίνουν ακόμη…

Του Γιάννη Στρατάκη
π. Νομάρχη Φλώρινας – τ. Περιφ. Συμβούλου Δ.Μ.

Έτσι έκλεινε το σημείωμα στην ανάρτησή μου στο fb (6-5-2025), όπου έκανα αναφορά στη Συνοριακή Διάβαση του Λαιμού και την διαφαινόμενη λειτουργία της, τοποθετούμενης περίπου το 2030!!! καθώς και την εγκατάλειψη του σπιτιού –Μουσείου του Καπετάν Κώττα στο ομώνυμο οικισμό.

Ποιά είναι τα άλλα « πάρα πολλά που πρέπει να γίνουν» με ρωτήσατε πολλοί:

-Ο δρόμος σύνδεσής της  με την Φλώρινα (μέχρι διασταύρωση Πρεσπών) , η μελέτη του οποίου ακυρώθηκε και έχουν επιλεγεί από την Περιφερειακή Αρχή , οι τοπικές βελτιώσεις. Τώρα που αποκαταστάθηκε μετά κλάδων και βαΐων  ο υφιστάμενος δρόμος και επανακτήσαμε αυτό που είχαμε ,  μπορούμε τουλάχιστον να ονειρευόμαστε…. Με το έλλασον… και άγνωστη  την ημερομηνία υλοποίησης.

-Η βελτίωση του δρόμου από διασταύρωση Πρεσπών ως Κρυσταλλοπηγή. Η μελέτη έτοιμη από καιρό ενταγμένη στο ΠΕΠ (προϋπ. 15εκ. ευρώ) ξέμεινε λόγω ανυπαρξίας πόρων που οδηγήθηκαν σε άλλο αμφιβόλου αξίας  οδικό έργο. Ούτε φυσικά στο Πρόγραμμα ΔΑΜ (απολιγνιτοποίηση) χωράει.

-Ο δρόμος από διασταύρωση Πρεσπών μέχρι Λαιμό και της Σήραγγας στο Περβάλι συμπεριλαμβανομένης που είναι σε μηδενική ωριμότητα!

*Από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας ετοιμάζουν (σύμφωνα με πληροφορίες μας…. ξέρουν κάτι οι θεσμικοί μας εκπρόσωποι;,)  κατάλληλη οδική σύνδεση για να προσεγγίζουν την Εγνατία Οδό μέσω Λαιμού- Κρυσταλλοπηγής- Καθέτου Καστοριάς, καθιστώντας τις Πρέσπες σε σύγχρονο οδικό πέρασμα. Πως όμως θα γίνει αυτό με την κατάσταση που επικρατεί στη δική μας πλευρά;

Εκτός όμως των σημαντικότατων παραπάνω οδικών έργων :

-Βρήκαμε και ενώ ήταν Σάββατο- η πλέον τουριστική μέρα- κλειστές της μέχρι τώρα δομές που λειτουργούσε ο Φορέας Προστασίας Πρεσπών (Κέντρο Ενημέρωσης Πύλης κ.α.) που άλλαξε  ρόλο. Πλέον όλες ανήκουν στο Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ), κληρονομώντας στις δομές μαζί την δυσκινησία και τον συγκεντρωτισμό του δημοσίου.  Αδικούμε έτσι  τον απεριόριστο φυσικό πλούτο της προικισμένης αυτής Περιοχής και το δικαίωμα των επισκεπτών της να ενημερωθούν.

-Συναντήσαμε Σύνορα χωρίς παρουσία συνοριακής φύλαξης και εποπτείας ,όπως αρμόζει σε ένα με κύρος Κράτος που εμπνέει την ασφάλεια στους πολίτες του. Ούτε μέσα ούτε προσωπικό, που όλα αποσύρθηκαν εδώ και καιρό!

-Η Ιστορική Κληρονομιά που μας κληροδότησε ο Εμφύλιος Πόλεμος (1949), που η χρονική απόσταση μας επιτρέπει πλέον να αξιοποιήσουμε, περιορίζεται  σε δύο σπηλιές σε προβληματική κατάσταση, ενώ οι τόποι που εξελίχθηκαν τα γεγονότα, τα ερειπωμένα χωριά, οι παλιές εγκαταστάσεις θα μπορούσαν να γίνουν πλούτος για την ιστορία της περιοχής.

-Η μοναδική Αρχιτεκτονική Α. Γερμανός, Ψαράδες, αρχοντικά  από Πηλό (Ανταρτικό, Κορέστια ), τα βυζαντινά Εκκλησιαστικά μνημεία,η παραλία της Μικρολίμνης, κ.α., αναξιοποίητοι τουριστικοί πόροι.

-Και μαζί με όλα τα παραπάνω το νέο Αρδευτικό των Πρεσπών σε εκκρεμότητα κατασκευαστική με συνεχείς παρατάσεις ολοκλήρωσης.

-ΚΑΙ ένα μέγιστο διαφαινόμενο περιβαλλοντικό σοκ για την ευρύτερη περιοχή των Πρεσπών. Οι ελλειμματικές ποσότητες νερών που οδηγούν σε ραγδαία πτώση την στάθμη της Μεγάλης Πρέσπας. Πρόβλημα για το οποίο πρέπει να υπάρξουν διακρατικές Πρωτοβουλίες εδώ και τώρα των κεντρικών Κυβερνήσεων και των Περιφερειακών Θεσμών της Διασυνοριακής αυτής Περιοχής.

Ο Δήμος Πρεσπών κάνει αξιέπαινες προσπάθειές , δεν αρκεί όμως και δεν έχει τους πόρους και τις σχετικές αρμοδιότητες. Χρειάζεται ενδιαφέρον και ενέργειες τόσο από την Περιφέρεια Δυτ. Μακεδονίας όσο και από την Κεντρική Κυβέρνηση.

Όλα αυτά βεβαίως εξελίσσονται μέσα σε ένα ανθρωπογενές περιβάλλον που συνεχώς φθίνει, με τον Δήμο Πρεσπών(που ευτυχώς παρέμεινε Δήμος αυτοκέφαλος) να αριθμεί στην τελευταία απογραφή 1.211 κατοίκους έναντι  1.560  το 2011. Ποσοστό μείωσης 23%.