Κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας για την Κυριακή Ι΄ Ματθαίου
ΚΥΡΙΑΚΗ Ι΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. ιζ΄, 14 – 23)
Εάν διαβάσουμε την περικοπή της θεραπείας του σεληνιαζομένου νέου θα δούμε το Χριστό να εκφράζει ένα παράπονο που συγχρόνως είναι και ένας δριμύτατος έλεγχος για την κοινωνία της εποχής Του. Ο Χριστός δε συνηθίζει να παραπονιέται επειδή δεν παραπονιούνται οι δυνατοί αλλά λέει χαρακτηριστικά: « Ώ άπιστη και διεστραμμένη γενιά! Μέχρι πότε θα είμαι μαζί σας; Μέχρι πότε θα σας ανέχομαι;». Πότε επιτέλους θα καταλάβουν οι άνθρωποι; Πότε θα πιστέψουν; Τί άλλο πρέπει να κάνει ο Θεός; Και πράγματι άπιστοι ήταν οι Φαρισαίοι, οι γραμματείς, οι αρχιερείς, οι ιερείς, οι Σαδδουκαίοι και ο λαός που επηρεαζόταν απ’ αυτούς. Άπιστοι και οι μαθητές του Χριστού που δεν μπορούν να θεραπεύσουν το παιδί αν και είχαν το χάρισμα της θεραπείας. Άπιστος και ο πατέρας που προσήλθε να ζητήσει τη θεραπεία του παιδιού του. Και σήμερα, αν μας ρωτούσε ο Χριστός αυτό το λόγο, τί θα του απαντούσαμε;
Ας ακούσουμε όμως την ευαγγελική περικοπή σε μετάφραση: «Κι όταν ήλθαν κοντά στον κόσμο, τον πλησίασε ένας άνθρωπος που γονατιστός του έλεγε· Κύριε, ελέησε το γιό μου, διότι σεληνιάζεται και πάσχει άσχημα. Πολλές φορές πέφτει στη φωτιά και πολλές φορές στο νερό. Και τον έφερα στους μαθητές σου και δεν μπόρεσαν να τον θεραπεύσουν. Κι ο Ιησούς αποκρίθηκε και είπε· Ώ άπιστη και διεστραμμένη γενιά! Μέχρι πότε θα είμαι μαζί σας; μέχρι πότε θα σας ανέχομαι; Φέρτε τον μου εδώ. Και του έδωσε αυστηρή εντολή ο Ιησούς και βγήκε απ’ αυτόν το δαιμόνιο και θεραπεύτηκε το παιδί από την ώρα εκείνη. Τότε πλησίασαν οι μαθητές τον Ιησού ιδιαιτέρως και είπαν· Γιατί εμείς δεν μπορέσαμε να το βγάλουμε; Κι ο Ιησούς τους είπε· Για την απιστία σας. Σας βεβαιώνω, αν έχετε πίστη σαν σπόρο σιναπιού, θα πείτε σ’ αυτό το βουνό «μετακινήσου από δω εκεί» και θα μετακινηθεί. Και τίποτε για σας δε θα είναι αδύνατο.
Κι όταν επέστρεψαν στη Γαλιλαία, τους είπε ο Ιησούς· Ο υιός του ανθρώπου πρόκειται να παραδοθεί σε χέρια ανθρώπων και θα τον σκοτώσουν και την τρίτη ημέρα θα αναστηθεί. Και στενοχωρήθηκαν πάρα πολύ».
Λαμβάνουμε λοιπόν αφορμή από το ιερό κείμενο για να προσεγγίσουμε την έννοια της πίστεως.
Πρωτίστως λέγοντας πίστη εννοούμε την εμπιστοσύνη, την αφοσίωση και την προσήλωση σε κάτι ή κάποιον. Στην προς Εβραίους επιστολή ο απόστολος Παύλος μας δίδει τον ορισμό της πίστεως. Γράφει: «πίστις ἐστί, ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων». (Ἑβρ. ια΄, 1) δηλ. πίστη είναι αυτό που κάνει υπαρκτά εκείνα που ελπίζονται, πίστη είναι το να βλέπεις αποδεδειγμένως πράγματα που δε βλέπονται. Όπως με τον υπέρηχο σήμερα βλέπουμε το φύλο ενός παιδιού πριν τη γέννησή του. Με την πίστη αποκτούν υπόσταση και γίνονται πραγματικότητα αυτά που δεν μπορούμε με τις αισθήσεις να ζήσουμε. Έκτη αίσθηση την ονομάζουν πολλοί. Ουράνιος υπέρηχος είναι η πίστη. Είναι η διόπτρα και το τηλεσκόπιο στα χέρια του ανθρώπου για να αποκαλύψει το μεγαλείο του Θεού. Βλέπουμε και βιώνουμε πράγματα που ο ορθολογισμός της απιστίας δεν αποδέχεται. Πιστεύω και ζω από δω τον παράδεισο.
Η πίστη έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά:
α. Σταθερότητα. Λέγοντας στερεά πίστη εννοούμε την ακλόνητη, την ευσταθή, αυτή που δεν αμφιταλαντεύεται, που δεν κλονίζεται όταν έλθει ο πειρασμός. Και η σταθερότητα της πίστεως έχει ένα σημείο αναφοράς. Την ύπαρξη του Θεού! Όταν πιστεύω ότι υπάρχει ο Θεός τότε έχω σταθερή πίστη. Δεν με φοβίζει τίποτα. Ούτε το φυσικό κακό όπως σεισμοί, φωτιές, πλημμύρες κ.ά., ούτε το πνευματικό κακό, η αμαρτία, η ανηθικότητα, η δαιμονοκρατία, ακόμη και ο ίδιος ο θάνατος. Έτσι ο Αβραάμ ατάραχος οδήγησε τον Ισαάκ στη θυσία αλλά δεν το επέτρεψε ο Θεός, ή μάλλον το απέτρεψε η σταθερότητα της πίστεως του. Ο Ιώβ από την άλλη δεν γόγγυξε στον Θεό Πατέρα όταν ήλθαν οι πειρασμοί ο ένας μετά τον άλλο. «Ας είναι ευλογημένο το όνομα του Κυρίου από τώρα και στους απέραντους αιώνες. Ο Κύριος μου το έδωσε, ο Κύριος μου το πήρε». Πόση δύναμη και σταθερότητα στην πίστη περιέχουν αυτά το ευλογημένα λόγια του Ιώβ!
β. Βάθος. Το βάθος στην πίστη το δίδει η γνώση. Πρέπει να γνωρίζουμε τί πιστεύουμε. Ποιόν πιστεύουμε. Η διδασκαλία της εκκλησίας και η κατήχηση είναι ο τρόπος για να βαθύνουμε την πίστη μας. Η μελέτη της Γραφής και των πατέρων. Οι βίοι των αγίων. Κι όταν κάποιος δε γνωρίζει; Πόσοι αδελφοί, ιδιαίτερα την περίοδο της Τουρκοκρατίας, ήταν αγράμματοι και αναλφάβητοι; Χωρίς να γνωρίζουν μεγάλες θεολογίες πίστευαν με βάθος στην αλήθεια του Χριστού.
Κάποιος ευρωπαίος περιηγητής κατέφτασε στην Ελλάδα και ρώτησε περιπαικτικά έναν αγράμματο τσομπάνο που κάθονταν και ακουμπούσε την πλάτη του στον ακρογωνιαίο λίθο ενός εξωκκλησίου: «Τι πιστεύεις γέροντα;». «Πιστεύω ό,τι πιστεύει και αυτή η πέτρα» κι έδειξε το αγκωνάρι. Και προσπαθώντας ο υπερόπτης ευρωπαίος να δείξει την αγραμματοσύνη και την άγνοια της πίστεως του απλού ανθρώπου ξαναρωτά: «και αυτή η πέτρα τί πιστεύει;» Και απαντά ο θυμόσοφος τσομπάνος με νηφάλιο λόγο: «πιστεύει, ό,τι πιστεύω και γω!». Δηλαδή λέει: «μπορεί να μην είμαι θεολόγος, να μη γνωρίζω, αλλά αποδέχομαι ό,τι λέει η Εκκλησία μου και η Εκκλησία λέει αυτό που και γώ αποδέχομαι και πιστεύω. Ταυτίζομαι μαζί της. Είμαι έμψυχη πέτρα στο οικοδόμημα της Εκκλησία με κεφαλή το Χριστό μου».
γ. Καρποφορία. Η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή. Και αποδεικνύει την πίστη του κάποιος από τα έργα. Μας λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης ότι δεν μπορείς να αγαπάς και να πιστεύεις στο Θεό αν δεν αγαπάς το συνάνθρωπό σου. Η πίστη σου χρειάζεται έργα για να ενεργοποιηθεί. Από την άλλη ο εκατόνταρχος Κορνήλιος είχε έργα δίχως πίστη. Έργα ήταν η πολλή ελεημοσύνη του. Τότε έλαβε και το χάρισμα της πίστεως από τον απόστολο Πέτρο. Η πίστη είναι το καλό χώμα, σπόρος είναι η διδασκαλία της εκκλησίας μας και καρπός είναι τα καλά έργα σύμφωνα με την παραβολή του σπορέως. Ας είμαστε στην τέταρτη κατηγορία χωραφιού για να καρποφορούμε και να λαμβάνουμε «καρπὸν ἑκατονταπλασίονα».
Είθε, όταν συναντήσουμε τον Κύριο να μην ακούσουμε τη φωνή Του να μας λέει: « Ώ άνθρωπε άπιστε και διεστραμμένε» αλλά «Εὐ δοῦλε ἀγαθὲ καὶ πιστέ! Εἴσελθε εἰς τὴν χαρὰν τοῦ Κυρίου σου». Αμήν. Γένοιτο.
