Ομιλία της Πέτης Πέρκα επί του Νομοσχεδίου του Υπουργείου Υγείας σχετικά με την «κύρωση των από 13.4.2020 και 1.5.2020 ΠΝΠ και άλλες διατάξεις» (video)
Η Βουλευτής Φλώρινας και Αναπληρώτρια Τομεάρχης Μεταφορών της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ, Θεοπίστη (Πέτη) Πέρκα, ήταν μια από τους δώδεκα ομιλητές της Αξιωματικής αντιπολίτευσης, που τοποθετήθηκαν στην Ολομέλεια της Βουλής στις 29.5.2020 για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Υγείας «Κύρωση α) της από 13.4.2020 Π.Ν.Π.“Μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και άλλες κατεπείγουσες διατάξεις” (Α΄ 84) και β) της από 1.5.2020 Π.Ν.Π. “Περαιτέρω μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού COVID-19 και την επάνοδο στην κοινωνική και οικονομική κανονικότητα” (Α΄ 90) και άλλες διατάξεις.» Ακολουθεί η ομιλία της κας Π. Πέρκα:
«Θα ξεκινήσω, απαντώντας στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, στον κ. Βορίδη, η τροπολογία 329/61 29.5.2020, που κατατέθηκε σήμερα, και ειδικότερα το άρθρο 6 για την ασφάλιση των μετακλητών εργατών γης με εργόσημα στον ΕΛΓΑ, όντως λύνει προβλήματα και είναι προς την σωστή κατεύθυνση, διότι εμείς δεν κάνουμε στείρα αντιπολίτευση. Ας προσγειωθούμε ή ας απογειωθούμε καλύτερα, όμως στο νομοσχέδιο, την κύρωση των δυο ΠΝΠ και λοιπών διατάξεων.Θα αναφερθώ κυρίως στα αερομεταφορές, οι οποίες δεν υπάρχει αμφιβολία ότι έχουν δεχθεί ισχυρό πλήγμα λόγω της πανδημίας. Η οποιαδήποτε όμως ενίσχυση πρέπει να γίνει σύμφωνα με το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο.
Με το άρθρο 61 της από 13.4.2020 Π.Ν.Π. «Οφειλές από ματαιώσεις πτήσεων», η χορήγηση κουπονιών (vouchers) ορίζεται ως η μόνη εναλλακτική του επιβάτη σε περίπτωση ματαίωσης της πτήσης του. Μόνο δηλαδή εάν μέσα σε 18 μήνες ο επιβάτης δεν αξιοποιήσει το voucher, μόνο τότε θα δικαιούται επιστροφή χρημάτων. Δηλαδή οι επιβάτες ουσιαστικά «δανείζουν» τις αεροπορικές εταιρίες με αρκετά εκατομμύρια ευρώ. Αυτό αντίκειται στους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, σύμφωνα με τους οποίους για να προστατεύονται τα δικαιώματα των επιβατών σε περίπτωση ακύρωσης πτήσης, αυτοί δικαιούνται να επιλέξουν ανάμεσα στην επιστροφή χρημάτων και το κουπόνι (voucher). Έγινε παρέμβαση από την Ελληνική κυβέρνηση και άλλες 12 χώρες προκειμένου να αλλάξει ο Κανονισμός της ΕΕ, η οποία όχι μόνο δεν έγινε αποδεκτή αλλά θα υπάρξουν και κυρώσεις. Η Εκτελεστική Αντιπρόεδρος της Κομισιόν ήταν σαφής, να γίνουν πιο ελκυστικά τα vouchers, αλλά δεν γίνεται να μην επιστραφούν τα χρήματα. Η ρύθμιση αυτή αντίκεται και στο Σύνταγματης χώρας, σε ότι αφορά της τήρησης της ιδιοκτησίας και της περιουσίας, όπως είναι τα χρήματα των επιβατών από τις πτήσεις που ματαιώθηκαν.
Συνεχίζω με το θέμα της Fraport, γιατί με προκάλεσε ο Υπουργός Οικονομικών, ο κ. Σταϊκούρας ο οποίος μας είπε ότι η Fraport δεν χρωστάει στο Ελληνικό Δημόσιο αλλά στο ΤΑΙΠΕΔ. Σοβαρά; Πρώτο θέμα, το ΤΑΙΠΕΔ δεν είναι δημόσιο ταμείο; ποιανού λεφτά είναι τα λεφτά του ΤΑΙΠΕΔ; Δεύτερο θέμα, η αναστολή των ληξιπρόθεσμών οφειλών γίνεται χωρίς να έχει εξεταστεί η σύμβαση παραχώρησης. Σας υπενθυμίζω ότι το κύριο επιχείρημα, διαχρονικά, υπέρ των συμβάσεων παραχώρησης ήταν ότι ο επιχειρηματίας αναλαμβάνει το ρίσκο. Σοβαρά; Πιο ρίσκο; εδώ η Fraport παίρνει αναβολή για να δώσει τα λεφτά της παραχώρησης του 2019 και συγχρόνως την ίδια ώρα εμφανίζει υπερκέρδη και δίνει και bonus στα στελέχη της. Αν ζητούσε αναβολή για τις οφειλές του 2020 και μάλιστα τον Δεκέμβριο, να το συζητήσουμε. Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν και θεσμικά όρια. Όταν το Ελληνικό κράτος υπογράφει μια σύμβαση παραχώρησης, εφαρμόζεται η σύμβαση παραχώρησης. Στην προκειμένη περίπτωση, η σύμβαση παραχώρησης δεν προέβλεπε αποζημίωση για γεγονός ανωτέρας βίας, να μην βάλουμε στη συζήτηση και το θέμα για το δυσμενές συμβάν, για το οποίο έχουμε κάνει και ερωτήσεις στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου της Κυβέρνησης αλλά δεν έχουμε λάβει απάντηση.
Με αυτήν την ΠΝΠη Κυβέρνηση ξεπέρασε τον σκόπελο των συμβάσεων. Η κυβέρνηση δέχεται αναστολή πληρωμών από την Fraportχωρίς να προβλέπεται κάτι τέτοιο στη σύμβαση παραχώρησης. Να θυμίσουμε ότι το Ελληνικό κράτος πρέπει πρώτα πριν από όλα να προστατέψει και να ενισχύσει τα 23 αεροδρόμια που παραμένουν στο ελληνικό δημόσιο, και είναι και τα πιο ευάλωτα, λόγω και μικρότερης κίνησης και κυρίως το αεροδρόμιο του Ηρακλείου, από το οποίο εξαρτάται και η χρηματοδότηση του έργου του αερολιμένα στο Καστέλι. Ο Υπουργός Οικονομικών μας είπε ότι στο μέλλον θα δούμε και τον ενδεχόμενο επιπλέον ενίσχυσης προς τις εταιρίες διαχείρισης αερολιμένων. Προφανώς θα έρθει το ζήτημα του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών – Ελευθέριος Βενιζέλος, αν βέβαια πρώτα καταλήξει η κυβέρνηση στον νομικό χαρακτηρισμό του συμβάντος, γιατί η μια σύμβαση δίνει χρήματα με δυσμενές συμβάν και η άλλη με γεγονός ανωτέρας βίας. Ανοικτά όλα.
Σε ότι αφορά στις αεροπορικές εταιρείες, με τα οριζόντια μέτρα της Κυβέρνησης για τις μεταφορές, και με συγκεκριμένες ρυθμίσεις των ΠΝΠ για τον τομέα των αερομεταφορών – δίνονται ενισχύσεις στις αεροπορικές εταιρίες. Τα voucher, η μείωση του ΦΠΑ από 24% σε 13%,ο συντελεστής 15% για το πτητικό προσωπικό, η μείωση των κρατικών τελών στα α/δ και η μείωση των τελών καυσίμων κλπ αποτελούν στην ουσία κρατική βοήθεια για τις αεροπορικές εταιρίες.
Μας προβληματίζει ιδιαίτερα η ρύθμιση που ορίζει ως αποζημίωση το ποσό των 20 ευρώ συν ΦΠΑ ανά προσφερόμενη θέση για το διάστημα Απριλίου – Μάϊου, τόσο για εμπορικές πτήσεις (επιβατικές και cargo), όσο και για τις άγονες γραμμές. Εδώ μας προβληματίζουν τα εξής: Πώς προέκυψε το ποσό των 20 ευρώ και σε τι πόσο αντιστοιχούν;Με τον τρόπο αυτό αποζημίωσης, ουσιαστικά επιδοτείται όλο το αεροσκάφος, σαν να μην υπάρχει κενή θέση, και αυτό είναι ένα ζήτημα. Επίσης, ο αριθμός των προσφερόμενων θέσεων θα προκύπτει έπειτα από υπεύθυνη δήλωση του αερομεταφορέα και όχι από την ΥΠΑ. Εδώ πρέπει να αναφέρω, και κάθε φορά θα το λέω, που είναι η Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ); H ανεξάρτητη αυτή διοικητική αρχή που θα ελέγχει την ΥΠΑ και όλη τη διαδικασία των αερομεταφορών. 10 μήνες, 11 μήνες κοντεύουν από την ανάληψη της Κυβέρνησης από τη ΝΔ, δεν έχει γίνει τίποτα παρόλες τις υποσχέσεις της Κυβέρνησης.
Το τελευταίο διάστημα, πέρα από τα ανωτέρω ακούμε ότι η Aegean θα λάβει κρατική ενίσχυση 400 εκ. ευρώ.Τα τελευταία νέα αναφέρουν ότι η Aegean θα λάβει δάνεια περίπου 115 εκ. ευρώ από τις 4 συστημικές τράπεζες με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου. Ακούστε να δείτε, υπάρχει το διεθνές παράδειγμα, το ευρωπαϊκό παράδειγμα. Θα αναφερθώ στη Γερμανία, η Lufthansa θα λάβει πακέτο διάσωσης περίπου 9 δισ. ευρώ, με αντάλλαγμα το 25% των μετοχών της, εκπροσώπηση στο εποπτικό συμβούλιο/Διοικητικό Συμβούλιο, καθώς και δικαίωμα Βέτο/αρνησικυρίας. Στη AirFrance-KLM, Γαλλία και Ολλανδία που κατέχουν 14% μερίδιο της εταιρίας έκαστη, θα προσφέρουν οικονομική ενίσχυση περίπου 11 δισεκατομμυρίων, με συγκεκριμένες όμως εγγυήσεις και δεσμεύσεις για μια πιο οικολογική πολιτική, ενώ μεταξύ άλλων επιβλήθηκε και «πάγωμα» στο να δίνει η εταιρία μερίσματα και bonus στα στελέχη για όσο καιρό διαρκεί η ενίσχυση του κράτους.Στην Ιταλία η Κυβέρνηση προσανατολίζεται στην κρατικοποίηση της Alitalia. Στην Πορτογαλία, δεν αποκλείεται η εθνικοποίηση του αερομεταφορέα TAP (ανήκει κατά 50% στο κράτος), και πολλά άλλα παραδείγματα. Εμείς εδώ τι πάμε να κάνουμε ακριβώς; Να είμαστε καθαροί.
Εμείς υποστηρίζουμε ότι οι αεροπορικές εταιρίες θέλουν στήριξη όπως και όλοι οι τομείς. Οποιαδήποτε ενίσχυση των αεροπορικών εταιριών όμως πρέπει να γίνει με κάποιες προϋποθέσεις. Βασική προϋπόθεση είναι η άμεση συσχέτιση της απαγόρευσης των απολύσεων, της διατήρησης των θέσεων εργασίας και των αμοιβών των εργαζόμενων. Θυμόμαστε πως στην αρχή της κρίσης απολύθηκαν εκατοντάδες υπάλληλοι (στο Ελ.Βενιζέλος) με ένα απλό sms. Βεβαίως, σε ότι αφορά τις ενισχύσεις, εννοείται ότι το ελληνικό δημόσιο δεν μπορεί να μην πάρει ανταλλάγματα και εγγυήσεις, που σημαίνει μετοχές, παρουσία στο Δ.Σ. με δυνατότητα άσκησης veto. Περιμένουμε πολλές απαντήσεις και θα επανέλθουμε στο θέμα και με επίκαιρες ερωτήσεις.
Η υπόλοιπη ομιλία μου έχει να κάνει με το γνωστό και αγαπημένο θέμα της Κυβέρνησης, τις απευθείας αναθέσεις. Με τις ΠΝΠ έχουμε απευθείας αναθέσεις για τη μετακίνηση μαθητών, για ζητήματα συμβάσεων προμηθειών ΟΤΑ α’ βαθμού, για συμβάσεις προμήθειας οχημάτων, προμήθειας ανταλλακτικών και συναφών υπηρεσιών συντήρησης. Στο ίδιο ακριβώς πλαίσιο κινείται και η τροπολογία για τον ΟΑΣΑ με την οποία δίνεται η δυνατότητα στον ΟΑΣΑ, για χρονικό διάστημα 4 μηνών, κατά παρέκκλιση της κείμενης εθνικής νομοθεσίας περί δημόσιων συμβάσεων, να προβαίνει στην ανάθεση συμβάσεων με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης κατά παράβαση του ν.4412/2016. Με λίγα λόγια αντί για απευθείας αναθέσεις μέχρι του ποσού των 20.000 ευρώ, με αυτήν την τροπολογία επιτρέπεται στον ΟΑΣΑ να κάνει απευθείας αναθέσεις για συμβάσεις αξίας κατώτερης των ορίων του άρθρου 235 του 4412/2016. Τουτέστιν έως: α) 418.000 ευρώ για τις συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών, καθώς και για τους διαγωνισμούς μελετών, β) 5.225.000 ευρώ για τις συμβάσεις έργων, κλπ, όπως ισχύουν και με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2017/2365.
Όπως αναφέρει όμως και η Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων, με τις διατάξεις των Π.Ν.Π., δεν μπορούν να εισάγονται παρεκκλίσεις ακόμη και στο πλαίσιο των εξαιρετικών περιστάσεων της παρούσας υγειονομικής κρίσης, στο βαθμό που καταπατάται η αρχή της διαφάνειας, της ίσης μεταχείρισης, της απαγόρευσης των διακρίσεων κ.λπ., δηλαδή τις θεμελιώδεις αρχές του ενωσιακού δικαίου.
Και βεβαίως θα κάνω μια τελευταία ερώτηση, αφού σήμερα φέρνετε την τροπολογία για τις παρεκκλίσεις από την κείμενη νομοθεσία για τον ΟΑΣΑ, πως κατάφερε το Υπουργείο και έκανε απευθείας ανάθεση 372 χιλ. ευρώ από τον ΟΑΣΑ σε ιδιωτικές εταιρίες φύλαξης για 300 «βοηθούς επιβατών»;
Αγαπητοί συνάδελφοι, δηλώνουμε για άλλη μια φορά ότι η χρηστή και διαφανής διαχείριση των δημόσιων οικονομικών της χώρας, αποτελεί πρωτίστως ζήτημα δημοκρατίας».
