Ο Ιερομόναχος και ο Γάλλος Αξιωματικός
Ήταν η εποχή του πρώτου παγκοσμίου πολέμου και στην Φλώρινα ο Γαλλικός Στρατός φερόταν αυταρχικά και εχθρικά προς τους πολίτες. Και όλα αυτά επειδή ο νομός είχε χαρακτηριστεί βασιλικός με πολλούς βουλγαρίζοντες. Και πράγματι οι χωρικοί έλεγαν συχνά την φράση: «Χωρίς πατέρα δεν γίνεται» και εννοούσαν τον Βασιλιά. Αυτή η κατάσταση κράτησε μέχρι το 1916 περίπου, που ο Βενιζέλος έκανε το κίνημα στην Θεσσαλονίκη και όλα μπήκαν σε μια τάξη. Οι βενιζελικοί της Φλώρινας και οι Γάλλοι γίνανε οι καλύτεροι φίλοι. Ο Γαλλικός Στρατός άλλαξε συμπεριφορά προς όλους τους Φλωρινιώτες.
Πριν όμως όσο ήταν εχθρικοί τα πράγματα ήταν δύσκολα, επειδή οι Γάλλοι ήταν πολύ καχύποπτοι. Αυτή η καχυποψία θα έστελνε εξορία στα Νησιά του Διαβόλου τον Ιερομόναχο του Αγίου Γεωργίου.
Ο ναός του Αγίου Γεωργίου δεσπόζει από ψηλά, και πιο ψηλά ήταν ένα μεγάλο σπίτι, ο Ξενώνας. Μερικά σκαλοπάτια χώριζαν το σπίτι από τον ναό. Εκεί έμενε ο Ιερομόναχος και οι οικογένειες των νεωκόρων και των κηροπλαστών του ναού. Στο ισόγειο ήταν το εργαστήριο κηροπλαστικής, όπου έφτιαχναν τα κεριά για τις ανάγκες του ναού. Ο Ιερομόναχος ξεχώριζε για την μόρφωσή του. Μιλούσε άπταιστα πολλές γλώσσες και γαλλικά μάλιστα. Ήταν όμως και αθλητικός τύπος. Έτρεχε στο βουνό και έκαμνε σουηδική γυμναστική, έξω από τον Ξενώνα, πιο πάνω από τον ναό. Όλοι οι Φλωρινιώτες τον αγαπούσαν και τον σέβονταν, επειδή ήταν και πολύ καλός θεολόγος και ιερέας.
Ένα πρωί, ο Ιερομόναχος βγήκε να κάνει σουηδική γυμναστική στο ξέφωτο έξω από τον Ξενώνα. Δεν φορούσε ράσο. Φορούσε κοντό αθλητικό παντελόνι, φανελάκι και με τα γένια μέχρι το στήθος. Φάνταζε από μακριά. Ήταν μια ασυνήθιστη εικόνα, για όσους δεν τον γνώριζαν. Άρχισε λοιπόν ο Ιερομόναχος να κάνει ατελείωτες «διαστάσεις των ποδών» και «εκτάσεις των χειρών», « πρόταση των χειρών» και «ανάταση των χειρών».
Ένας Γάλλος Αξιωματικός του δευτέρου γραφείου, που περνούσε έξω από τον Άη Γιώργη είδε την ασυνήθιστη σκηνή και υποψιάστηκε. Ανέβηκε και αυτός όπου ήταν ο Ιερομόναχος και έβλεπε γύρω του προσεκτικά. Ο Ιερομόναχος συνέχισε την γυμναστική του με διάσταση και εκτάσεις. Σε μια στιγμή ο Αξιωματικός του λέει ότι συλλαμβάνεται, επειδή κάνει σήματα Μορς προς τους Γερμανοβουλγάρους. Πράγματι ο τόπος αυτός έχει οπτική επαφή με το βουνό Βόρας (Καϊμακτσαλάν), που κατείχαν οι άλλοι και μπορούσαν με κιάλια να διαβάσουν τα σήματα μορς. Αυτά γίνονταν με τις κινήσεις των χεριών και δυο σημαιούλες. Ο Ιερομόναχος προσπάθησε να του εξηγήσει αλλά ο Αξιωματικός δεν ήθελε να καταλάβει. Ο Αξιωματικός έφυγε για να γυρίσει πάλι πίσω με την Στρατιωτική Αστυνομία. Πρόλαβαν όμως οι κηροπλάστες να ειδοποιήσουν του ενορίτες και σε λίγο όλη η πόλη έμαθε για την σύλληψη του Ιερομονάχου.
Η Στρατιωτική Αστυνομία τον οδήγησε στο δεύτερο γραφείο, όπου ανακρίθηκε αρκετή ώρα. Όμως ο κόσμος άρχισε να καταφτάνει στην αυλή του παλιού γυμνασίου, που τότε ήταν το Στρατηγείο των Γάλλων. Συγκεντρώθηκαν πολλοί και σχημάτισαν μια επιτροπή για να ζητήσει ακρόαση από τον Στρατηγό. Η επιτροπή συνάντησε τον Στρατηγό και τον έπεισαν να αφήσει ελεύθερο τον Ιερομόναχο, όπως και έγινε. Αλλά και ο Ιερομόναχος με τα άπταιστα γαλλικά του κατόρθωσε να πείσει τους αξιωματικούς του δευτέρου γραφείου, ότι δεν είναι κατάσκοπος, αλλά απλώς γυμνάζεται κάθε πρωί.
Ελεύθερος λοιπόν ο Ιερομόναχος συνέχισε την σουηδική του γυμναστική ατενίζοντας άφοβα το βουνό Βόρας.
Δημήτρης Μεκάσης
Στο σπίτι στην μέση της φωτογραφίας ήταν ο ξενώνας όπου έμενε ο Ιερομόναχος
και στο ισόγειο έφτιαχναν κεριά για τις ανάγκες του ναού του Αγίου Γεωργίου
(Φωτο Νικολαΐδη)
Αφού συγχαρώ θερμά τον κ. Μεκάση για τα ιστορικά στοιχεία της Φλώρινας που μας κάνει γνωστά, να διευκρινίσω σχετικά με τον ιερομόναχο που πρωταγωνιστεί στο ιστορικό γεγονός που περιγράφει στο παρόν άρθρο του: πρόκειται για τον Αρχιμανδρίτη Γερμανό Χρηστίδη, τον ευεργέτη του Συλλόγου “Ο Αριστοτέλης”. Η ιστορία έχει καταγραφεί στο εξαιρετικού ενδιαφέροντος βιβλίο “Καπετάν Κώττας κ.ά. διηγήματα” του Ανδρέα Σ. Παπακωνσταντίνου, εκδ. Πελασγός.