Αναδρομή στην ιστορία της Παιδικής Χορωδίας Φλώρινας “Δημήτριος Λιώτσης” ΦΣΦ Αριστοτέλης – Η αναδιοργάνωση και το μέλλον της χορωδίας
Η μικρή ακριτική μας πόλη είχε πάντα μεγάλη παράδοση στις τέχνες και ανάμεσα σε αυτές είναι και η μουσική. Ένας από τους σημαντικότερους ανθρώπους που παίξανε καταλυτικό ρόλο στη μουσική παιδεία των παιδιών μας ήταν ο αείμνηστος Δημήτρης Λιώτσης.
Ο Δημήτρης Λιώτσης γεννήθηκε το 1918 στη Φλώρινα. Το 1937 τελείωσε το γυμνάσιο και αμέσως μετά σπούδασε στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Αθήνας. Μετά την αποφοίτησή του το 1939 διορίστηκε δάσκαλος στο Μεσονήσι μόνο για μερικούς μήνες, καθώς τον πρόλαβε ο πόλεμος.
Τον Οκτώβρη του 1940 βρέθηκε στο Αλβανικό Μέτωπο σαν αρχηγός Διμοιρίας παίρνοντας μέρος σε όλες τις νικητήριες μάχες του 33ου Συντ/τος Φλώρινας. Στις 16 Ιανουαρίου του 1941 τραυματίστηκε στη μάχη της Κλεισούρας χάνοντας την όραση του. Ήταν μόλις 23 ετών.
Η πρώτη φάση της χορωδίας
Νοσηλεύθηκε στο νοσοκομείο Ερυθρός Σταυρός και τον Αύγουστο επιστρέφει στη Φλώρινα για να δημιουργήσει μια παιδική χορωδία (την πρώτη στη Φλώρινα) μέσα στον Φιλεκπαιδευτικό Σύλλογο Φλώρινας “Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ”, με την οποία αντιστάθηκε πολιτιστικά όπως και όλος ο Σύλλογος, στην τριπλή κατοχή των Γερμανών, Ιταλών και Βουλγάρων.
Η πρώτη παιδική χορωδία του Φιλεκπαιδευτικού Συλλόγου Φλωρίνης “Ο Αριστοτέλης”. Μαέστρος ο Δημήτρης Λιώτσης. 15-7-1943
Το 1943, μετά τον απαγχονισμό του μαέστρου του Φ.Σ.Φ. “Ο ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” Θεόδωρου Θωμαΐδη και το κλείσιμο του Συλλόγου, κατεβαίνει στην Αθήνα κι αρχίζει να παίρνει μαθήματα φωνητικής μουσικής στο Εθνικό Ωδείο. Το 1949 πηγαίνει με υποτροφία στη Βιέννη για να συμπληρώσει τις μουσικές του σπουδές. Ειδικεύεται στο κλασικό τραγούδι (LIED) με δάσκαλο τον γνωστό τότε καθηγητή της Μουσικής Ακαδημίας της Βιέννης, Victor Gräf. Τα τραγούδια αυτά τον γοήτεψαν και τον συγκίνησαν ιδιαίτερα, γιατί σε πολλά από αυτά τα ποιήματα διέκρινε τις ειδυλλιακές σκηνές που έζησε παιδί στην πατρίδα του, τη Φλώρινα. Στη Βιέννη έμεινε περίπου τρία χρόνια και τον Οκτώβρη του 1952, επιστρέφει στην Αθήνα και τον ίδιο μήνα γνωρίζεται με τη μέλλουσα σύζυγο του Αλεξάνδρα την οποία παντρεύεται το 1955.
Αρχίζει να ερμηνεύει ένα μεγάλο ρεπερτόριο κλασικών τραγουδιών αρχικά στη γερμανική γλώσσα κι αργότερα στην ελληνική, σε δική του μετάφραση. Κατά καιρούς δίνει αφιλοκερδώς διάφορες συναυλίες σε κεντρικές αίθουσες των Αθηνών καθώς και στον τότε Ραδιοφωνικό Σταθμό των Ενόπλων Δυνάμεων με κλασικά και έντεχνα ελληνικά τραγούδια. Εντωμεταξύ συγκεντρώνει, συνθέτει και εναρμονίζει μακεδονικά τραγούδια ιδιαίτερα γύρω από τη ζωή και την ιστορία της Φλώρινας. Παράλληλα ξεκινάει μια προσπάθεια για ν’αποκτήσει δική του στέγη ο Σύλλογος Φ.Σ.Φ. “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ” ενισχύοντάς τον με μεγάλα χρηματικά ποσά.
Η δεύτερη φάση της χορωδίας
Όταν το κτίριο γίνεται πραγματικότητα, αποφασίζει να εγκατασταθούν με τη σύζυγο του, στο τέλος του Οκτώβρη του 1983, στη Φλώρινα για να προσφέρει και προσωπικά τις υπηρεσίες του μέσα στο Σύλλογο και ειδικά στα παιδιά της Φλώρινας, δημιουργώντας και πάλι μια παιδική χορωδία, με στόχο να δώσει δωρεάν μουσική παιδεία στα Φλωρινόπουλα κι ακόμη να συνειδητοποιήσουν την ομορφιά των τοπικών τους τραγουδιών και να τ’αγαπήσουν. Απώτερος σκοπός του Δημήτρη Λιώτση είναι η πολιτιστική θωράκιση της Φλώρινας. Σε σύντομο διάστημα όμως από το ξεκίνημα της χορωδίας μη βρίσκοντας κατανόηση από τους διοικούντες τον Σύλλογο, αναγκάστηκε να φύγει από το κτίριο του “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ”, και στην αρχή να νοικιάσει και μετά να αγοράσει μια αίθουσα συνεχίζοντας τη δραστηριότητα του.
1992. Συναυλία στο Πολιτιστικό Κέντρο Φλώρινας.
Σε όλη αυτή την προσπάθεια έχει συνεργάτη και συμπαραστάτη τη σύζυγο του, η οποία κατανοεί την αναγκαιότητα μιας τέτοιας προσφοράς. Χάρη στην ιδεολογική ταύτιση και των δυο, την επιμονή και την εργατικότητα τους ξεπέρασαν πολλές δυσκολίες και η χορωδία στέριωσε και εξελίχθηκε. Τα παιδιά αγάπησαν τη χορωδία, νοιώθοντας με τον καιρό το πολλαπλό όφελος που έχουν από αυτήν. Έτοιμη πια η χορωδία και με ένα μεγάλο αριθμό παιδιών (περίπου 120) εντάσσεται το 1988 μετά από επιθυμία του ζεύγους Λιώτση, των γονέων και άλλων πολιτών στο Δήμο Φλώρινας και γίνεται Δημοτική. Ταυτόχρονα με την ένταξη της στο Δήμο η χορωδία χωρίζεται σε δυο τμήματα. Στη δίφωνη Παιδική με αγόρια και κορίτσια του δημοτικού σχολείου και στην Τρίφωνη Χορωδία Κοριτσιών. Οι δυο χορωδίες είχαν μεγάλη δραστηριότητα με πολλές συναυλίες σε πόλεις της Δυτικής Μακεδονίας, την Αθήνα, Θεσσαλονίκη και το 1990 η Χορωδία Κοριτσιών έδωσε τρεις συναυλίες στο Μόναχο και το Augsburg της Γερμανίας, όπου και ήταν το αποκορύφωμα της. Από το 1994 άρχισε μια σταδιακή μείωση του αριθμού των μεγάλων κοριτσιών, καθώς πέρασαν στο πανεπιστήμιο και φύγανε από την πόλη. Έτσι στο τέλος του ’95 σταμάτησε το τμήμα αυτό. Όμως η Παιδική Χορωδία εξακολούθησε τη λειτουργία της.
Τρίτη φάση της χορωδίας
Το 2002 εντάχθηκε και πάλι στον Φ.Σ.Φ. “ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗ” όπως ήταν η αρχική επιθυμία του ιδρυτού της, με την επωνυμία: ΠΑΙΔΙΚΗ ΧΟΡΩΔΙΑ ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΛΙΩΤΣΗΣ – Φ.Σ.Φ. ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ και την καλλιτεχνική και οικονομική υποστήριξη του ιδίου. Μετά την απόσυρση, λόγω ηλικίας, του Δημήτρη Λιώτση από τη διεύθυνση της χορωδίας, τη χορωδία ανέλαβε (στην αρχή υπό την εποπτεία του) η κα Σοφία Μούλη, παλιό μέλος της παιδικής χορωδίας, η οποία έχει σπουδάσει πιάνο, ανώτερα θεωρητικά, διεύθυνση χορωδίας και συνέχισε -μέχρι πρόσφατα- με επιτυχία το μεγάλο έργο του ιδρυτή της, κάνοντας πολλές συναυλίες σε όλη τη χώρα.
Συναυλία 25 Οκτωβρίου 2019. Αίθουσα συναυλιών του Αριστοτέλη
Σήμερα: Αναδιοργάνωση και έναρξη τέταρτης φάσης
Τη στιγμή αυτή η χορωδία βρίσκεται σε φάση επαναπροσδιορισμού και αναδιοργάνωσης. Σύντομα θα συνεχίσει τη μεγάλη ιστορία της στον κόσμο της μουσικής και των μουσικών δρώμενων στην μικρή ακριτική αλλά τόσο σπουδαία πόλη μας.
Οφείλουμε μια επανεκκίνηση και μια δυναμική πορεία τόσο στο δημιουργό της όσο και σε όλα τα μικρά παιδιά της πόλης μας ώστε να μπορούν να ταξιδεύουν και να ονειρεύονται με τη μουσική, όπως έπραξαν εκατοντάδες Φλωρινόπουλα όλες αυτές τις δεκαετίες.
Σε αυτή μας την επανεκκίνηση είμαστε σίγουροι πως θα σας βρούμε πάλι συνοδοιπόρους. Γιατί όλοι οι Φλωρινιώτες αγαπήσατε την Παιδική Χορωδία και την στηρίξατε σε κάθε της βήμα εμπιστευόμενοι ό’τι πολυτιμότερο είχατε, τα παιδιά σας!
Θα κλείσουμε αυτήν τη σύντομη αναφορά στη μεγάλη ιστορία της χορωδίας με μια φράση που βρίσκεται από την δεκαετία του ‘80 στην αίθουσα προβών της χορωδίας. Η φράση αυτή αποδίδεται στο μεγάλο Αυστριακό συνθέτη Franz Schubert (1797-1828): “Όπου ακούς να τραγουδούν πλησίασε άφοβα. Οι κακοί άνθρωποι ποτέ δεν τραγουδούν!”
Οι φίλοι και υποστηριχτές της χορωδίας