Π. Πέρκα: «Επανέρχονται μνημονιακές διατάξεις για τις στρατηγικές επενδύσεις, ως επιλογή της κυβέρνησης και όχι ως επιταγή των θεσμών» (video)
Εισήγηση της Π. Πέρκα στην Δ΄ συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής κατά τη β’ ανάγνωση του νομοσχεδίου (ν/σ) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων «για τις στρατηγικές επενδύσεις, τις ιδιωτικές και τις spin-offs»
Η κα Πέρκα ξεκίνησε την τοποθέτησή της απευθυνόμενη στον Υπουργό Ανάπτυξης & Επενδύσεων, λέγοντας ότι «Μας φέρατε ένα ν/σ που περιγράφει το μοντέλο ανάπτυξης που ευθύνεται για τον εκτροχιασμό της ελληνικής οικονομίας. Περιγράφει μια άνεργη και μη βιώσιμη ανάπτυξη».
Συνεχίζοντας, τόνισε ότι το ν/σ δεν ανταποκρίνεται σε καμιά περίπτωση στον στόχο του, δηλαδή στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος και φυσικά δε συμβαδίζει με την πράσινη μετάβαση και την κλιματική κρίση. Αντίθετα, επαναφέρει τη λογική του νόμου του 2010 περί στρατηγικών επενδύσεων, δηλαδή την προσέλκυση επενδύσεων με κάθε τίμημα, ακόμα και με ελαστικοποίηση του χωρικού σχεδιασμού και της περιβαλλοντικής προστασίας. Κι αυτό γίνεται ως επιλογή της κυβέρνησης και όχι ως επιταγή των θεσμών και σε αντίθετη κατεύθυνση με το Ν4608/2019 του ΣΥΡΙΖΑ για τις στρατηγικές επενδύσεις, ο οποίος είχε πολλά θετικά στοιχεία.
Τόνισε ότι «το ν/σ με απλά λόγια αυξάνει τα κίνητρα και τις ενισχύσεις, ενώ μειώνει τις απαιτήσεις για τον ελάχιστο απαιτούμενο προϋπολογισμό και τις ελάχιστες θέσεις απασχόλησης. Είναι μείζον θέμα η αποδέσμευση από την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική και το γεγονός ότι για τις εμβληματικές επενδύσεις δεν τίθενται αντικειμενικά κριτήρια, αλλά αποφασίζει μια τριμελής επιτροπή, με τεράστιο περιθώριο πλέον για αυθαιρεσίες.
Παρέθεσε συγκεκριμένα στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι επενδύσεις δεν προχωρούν με αποσπασματικές και τυχαίες ρυθμίσεις, ούτε με εξυπηρετήσεις και ξεχείλωμα της πολεοδομικής νομοθεσίας. Ειδικότερα, ανέφερε τα εξής:
Το διάστημα 2010-2015 εντάχθηκαν 8 στρατηγικές επενδύσεις σε διαδικασία fast- track. Κατά τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ εντάχθηκαν 10, ενώ επί της τωρινής διακυβέρνησης της ΝΔ εντάχθηκαν 22, και αυτό οφείλεται στο πιο ευνοϊκό νομοθετικό πλαίσιο του ΣΥΡΙΖΑ, με το Ν4608/2019. 28 συνολικά με το Ν4608/2019 (ΣΥΡΙΖΑ) και 12 με τον Ν.3894/2010. Το σημαντικότερο όμως επίτευγμα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η διεύρυνση του πεδίου των επενδύσεων, αφού για πρώτη φορά δόθηκε έμφαση στη βιομηχανία και την έρευνα, αντί για επενδύσεις μόνο σε φωτοβολταϊκά, τουρισμό και malls που μέχρι τότε μονοπωλούσαν τις στρατηγικές επενδύσεις, και φαίνονται ήδη τα αποτελέσματα. Παράλληλα, η στόχευση του ΣΥΡΙΖΑ στο να αξιοποιούν και να παίρνουν την υπεραξία των στρατηγικών επενδύσεων οι δήμοι, είναι πλέον εμφανής – παράδειγμα η ένταξη για μαρίνα από το δήμο Λευκάδας.
Σε σχέση με τα ΠΔ έγκρισης ΕΣΧΑΔΑ, το διάστημα 2012-2015 εκδόθηκαν 5 πδ ΕΣΧΑΔΑ και καμία ΚΥΑ εφαρμογής, ενώ από το 2015 μέχρι τον Ιούλιο του 2019 εκδόθηκαν 6 πδ/ΣΟΑ και 9 ΚΥΑ Εφαρμογής των ΕΣΧΑΔΑ/ΣΟΑ. Ανέφερε «αλλάξαμε και την φιλοσοφία του Κεντρικού Συμβουλίου Διοίκησης για την Αξιοποίηση της Δημόσιας Περιουσίας. Πρώτα πρέπει να τακτοποιείς το χώρο, να εκδίδεται το ΕΣΧΑΔΑ και στη συνέχεια να πραγματοποιείται η διαγωνιστική διαδικασία».
Όσο για τα ΠΔ έγκρισης ΕΣΧΑΣΕ, το διάστημα 2010 – 2015 δεν εκδόθηκε κανένα, ενώ εκδόθηκαν 3 επί ΣΥΡΙΖΑ και 2 επί ΝΔ μέχρι σήμερα. Είχαν υπαχθεί επίσης άλλα 6 επενδυτικά σχέδια για ΕΣΧΑΣΕ (3894/2010, 4608/2019) μέχρι το 2019 και άλλα 6 από το 2019 και μετά αποκλειστικά με το ν. 4608/2019.
Και βέβαια με όλα τα στοιχεία, Τράπεζα της Ελλάδας, ΕΛΣΤΑΤ, ΓΣΕΒΕΕ, στις άμεσες ξένες επενδύσεις υπήρχε συνεχής αυξητική τάση επί ΣΥΡΙΖΑ και συνεχής πτώση επί ΝΔ.
Η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ αποδόμησε το αφήγημα της κυβέρνησης περί φιλοεπενδυτικού κόμματος, τονίζοντας ότι το 2015 ο ΣΥΡΙΖΑ ως προς τις στρατηγικές επενδύσεις παρέλαβε έναν αναποτελεσματικό νόμο του 2010, με συνέπεια να έχουν υπαχθεί ελάχιστα επενδυτικά σχέδια και να μην έχει ολοκληρωθεί καμιά επένδυση, τα σχέδια να αφορούν μόνο τουρισμό, real estate, ενέργεια και malls, να υπάρχει αοριστία θεσμικού πλαισίου, καμιά διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες, κανένα δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση της επένδυσης και κανένας έλεγχος για την πορεία της, ούτε φυσικά κυρώσεις σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ενώ και η όλη διαδικασία διαρκούσε πολύ μεγάλο διάστημα.
Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ προέβη σε μια σειρά από πρωτοβουλίες, όπως το να οριστεί τι συνιστά στρατηγική επένδυση, να θεσμοθετηθεί το συντονιστικό όργανο, να γίνει οργανωμένη διαβούλευση, να οριστεί έλεγχος της πορείας της επένδυσης και δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα, να υπάρχει ξεκάθαρο θεσμικό πλαίσιο, να διασφαλιστεί το δημόσιο συμφέρον, με αντισταθμιστικά οφέλη και κυρώσεις, να διευρυνθούν οι εν λόγω επενδύσεις σε ακίνητα του ευρύτερου δημόσιου τομέα και γενικότερα να επιταχυνθεί η όλη διαδικασία. Και όλα τα παραπάνω η κυβέρνηση τώρα τα καταργεί και επαναφέρει τη χώρα σε συνθήκες που δημιουργήσαν την κρίση.
Η κα Πέρκα έκανε ξεχωριστή αναφορά στα Επιχειρηματικά Πάρκα, ως απάντηση στις δηλώσεις του κ. Παπαθανάση περί αδράνειας της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, παραθέτοντας σειρά δράσεων, όπως την εκπόνηση Επιχειρησιακού Σχεδίου για την ανάπτυξή τους, ρυθμίσεις για τις Άτυπες Βιομηχανικές Συγκεντρώσεις, επιπλέον κίνητρα κτλ.
Έκλεισε το Α’ Μέρος, ζητώντας συγκεκριμένες διευκρινίσεις για θέματα που συζητήθηκαν στις προηγούμενες επιτροπές, αλλά παραμένουν αδιευκρίνιστα, όπως τις παρεκκλίσεις της περιβαλλοντικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, την παραχώρηση χρήσης αιγιαλού και παραλίας, θέματα χωροταξίας, παρακολούθηση υλοποίησης της επένδυσης, απόφαση ένταξης έργου στις στρατηγικές, διαγραφή αντισταθμιστικών κτλ και πέρασε στο Β’ Μέρος του ν/σ. Εξέφρασε και πάλι το εύλογο ερώτημα, για ποιον λόγο η κυβέρνηση δε σχεδίασε έναν ολοκληρωμένο αναπτυξιακό νόμο, παρά προβαίνει σήμερα σε τροποποιήσεις του Ν4399/2016, ενώ άμεσα επίκειται ο νέος αναπτυξιακός.
Τόνισε και πάλι στον Υπουργό να εξετάσει εκ νέου το θέμα του περιορισμού του αριθμού των επενδυτικών σχεδίων που θα δέχονται οι Περιφέρειες, πάντα με πρόσχημα την αποφόρτιση των υπηρεσιών. Είπε χαρακτηριστικά: «Πρέπει να κάνουμε αποκέντρωση, δε γίνεται να συγκεντρώνονται όλα στην Αθήνα. Και βεβαίως πρέπει να στελεχωθούν οι δημόσιες υπηρεσίες. Χρησιμοποιείτε την υποστελέχωση και για το ότι δίνετε και την αξιολόγηση στους ορκωτούς λογιστές. Αλλά και οι τελευταίοι είπαν ότι οι 8 μέρες προθεσμία είναι πολύ λίγες και ζητούν 30 μέρες, δηλαδή ίδιο διάστημα με τις υπηρεσίες».
Σε σχέση με την κατάργηση από τις ειδικές κατηγορίες ενισχύσεων της περίπτωσης ΜΜΕ που αύξησαν την απασχόλησή τους με βάση τις Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (ΕΜΕ) τουλάχιστον κατά 10% την τελευταία τριετία, πριν την αίτηση υπαγωγής τους στον παρόντα νόμο, ανέφερε ότι εάν υπήρχε πρόβλημα, θα μπορούσε να βρεθεί άλλος τρόπος από την κατάργηση, πχ αντί για ποσοστό, νούμερο.
Τέλος με το ότι η κυβέρνηση ανασύρει τον αναπτυξιακό νόμο της Χούντας, 89/1967, η κα Πέρκα ρώτησε ευθέως: «Ποιος θέλει να τον χρησιμοποιήσει; Ποια είναι αυτή η απολύτως σημαντική επένδυση που για να υλοποιηθεί χρειαζόμαστε αυτόν το νόμο;»
Σε ό,τι αφορά στο Γ’ Μέρος του ν/σ, σημείωσε δηκτικά το θέμα του «υδροκεφαλισμού» των νεοφυών επιχειρήσεων, με το 66,3% από αυτές να εδράζει στην Αττική και μόλις το 0,7% στη Δυτική Μακεδονία της απολιγνιτοποίησης – καμία στη Φλώρινα. Αναφέρθηκε στις δηλώσεις του Πρωθυπουργού από τη Δυτική Μακεδονία σχετικά με «τον σημαντικό ρόλο που έχει να παίξει το Πανεπιστήμιο», λέγοντας ότι για την Πράσινη Μετάβαση, η έρευνα και η καινοτομία είναι ιδιαίτερα σημαντικές, γι’ αυτό και οι σχολές θα έπρεπε να ενισχυθούν και όχι να καταργούνται τμήματα.
Τόνισε την ανάγκη να υπάρξει «καθαρός» ορισμός της εταιρίας/τεχνοβλαστού. Επιπλέον, τα κατ’ ελάχιστον κριτήρια για το χαρακτηρισμό μιας εταιρίας τεχνοβλαστού θα πρέπει να καθορίζονται από επιτροπή εμπειρογνωμόνων, όχι μόνο με κριτήρια αγοράς αλλά και με ακαδημαϊκά κριτήρια. «Κάναμε πάμπολλες αναφορές κατά τη συζήτηση κατ’ άρθρον, ότι υπάρχει διάταξη που τροποποιεί de facto τα ακαδημαϊκά κριτήρια κρίσης/προαγωγής από βαθμίδα σε βαθμίδα και δηλώσαμε ότι η συμμετοχή ενός ερευνητή σε spin-offs ή η κατοχή δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, πατεντών πρέπει να είναι εκτός των κριτηρίων προαγωγής/κρίσης, τα οποία κριτήρια πρέπει να παραμείνουν εκ του νόμου αμιγώς ακαδημαϊκά. Δυστυχώς, δεν διορθώσατε τίποτα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στη συνέχεια, μίλησε και για άλλες διατάξεις που χρήζουν διόρθωσης και αυτό δεν έχει γίνει. Για παράδειγμα, κατά τη μεταφορά της έδρας μιας εταιρίας/τεχνοβλαστού, πρέπει να μπει δικλείδα προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων που τυχόν προκύπτουν από δημόσιους πόρους – ευρωπαϊκούς ή εθνικούς. Επίσης, να ξεκαθαρίσουν οι ρόλοι και οι αρμοδιότητες μεταξύ του νόμου και της υπάρχουσας σύμβασης και των εσωτερικών κανονισμών των φορέων, ώστε κατά την εφαρμογή του να μη δημιουργηθούν πολλαπλές ταχύτητες μεταξύ φορέων και ανταγωνισμός.
Άλλη αντίστοιχη διάταξη που πρέπει να διορθωθεί είναι το ότι δεν αναφέρονται ρητά και κατηγορηματικά οι απαιτήσεις συμμόρφωσης των εταιριών σε θέματα ηθικής, τεχνο-ηθικής και επιστημονικής δεοντολογίας, όπως η προστασία των δεδομένων, του περιβάλλοντος, φυτών και ζώων, της δημόσιας υγείας, προστασία πειραματοζώων, κ.α.
Η κα Πέρκα ολοκλήρωσε την τοποθέτησή της, τονίζοντας ότι παρά το γεγονός ότι με το παρόν ν/σ διορθώνεται η αποσπασματικότητα και η διασπορά των προηγούμενων νόμων, δεν αποσαφηνίζεται το θέμα των ποσοστών στην κατοχή των Δικαιωμάτων Διανοητικής Ιδιοκτησίας ανάμεσα στον Ερευνητικό Οργανισμό και τους Ερευνητές-πιθανούς εταίρους/μετόχους ενός Τεχνοβλαστού και παραμένουμε έτσι, στις παλιές προβλέψεις του Ν. 1733/1987 και στις δυνητικές προβλέψεις των Εσωτερικών Κανονισμών των ερευνητικών φορέων, ενώ παράλληλα δεν ορίζονται ρητά οι κατηγορίες των εταιρικών νομικών μορφών για τους τεχνοβλαστούς.
