Καινοτόμες βιολογικές θεραπείες αντιμετωπίζουν πλήρως τις ψωριασικές βλάβες

Σεργκέι Ντριόμοβ
Δερματολόγος – Αφροδισιολόγος

Πλήρης δερματική κάθαρση μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα από την έναρξη της χορήγησής τους προσφέρουν καινοτόμες βιολογικές θεραπείες για την μέτρια-σοβαρή ψωρίαση.

Τα σύγχρονα βιολογικά φάρμακα «μπλοκάρουν» τα μονοπάτια που συμμετέχουν στην εξέλιξη και σταθεροποίηση της νόσου, επιτυγχάνοντας πλήρη δερματική κάθαρση και συντήρηση για 2-5 χρόνια.

Η ψωρίαση είναι μια αυτοάνοση, φλεγμονώδης νόσος, που προσβάλλει κυρίως το δέρμα, προκαλώντας ενοχλητικά ή/και επώδυνα συμπτώματα, όπως πάχυνση και απολέπιση, κνησμό και ερύθημα και χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις οι οποίες εναλλάσσονται στη διάρκεια της ζωής των ασθενών.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι το 2% του πληθυσμού υποφέρει από ψωρίαση, με το 20% να εμφανίζει μέτρια – σοβαρή νόσο.

Οι πάσχοντες και κυρίως αυτοί που παρουσιάζουν πιο βαριά συμπτώματα, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν και άλλα νοσήματα, όπως ψωριασική αρθρίτιδα, καρδιακά και μεταβολικά νοσήματα καθώς και ψυχικές διαταραχές, όπως κατάθλιψη και άγχος.

Ανταπόκριση στις προσδοκίες των ασθενών

Το κόστος της ψωρίασης στην ψυχολογία και στην ποιότητα ζωής των ασθενών είναι βαρύ, όπως έχει διαπιστωθεί μέσα από διεθνείς μελέτες.

Για το λόγο αυτό, ιδιαίτερα όσον αφορά στα νεαρά και δραστήρια άτομα, όπως και σε αυτά που παρουσιάζουν ψωριασικές βλάβες σε εμφανή σημεία του σώματός τους, οι προσδοκίες εστιάζουν στην πλήρη, ταχεία και παρατεταμένη δερματική κάθαρση.

Σύμφωνα με στοιχεία από τις ΗΠΑ, το 94% των ασθενών προσδοκά πλήρη δερματική κάθαρση, το 90% ταχεία θεραπευτική ανταπόκριση και το 94% διατήρηση της ανταπόκρισης για 2-3 χρόνια καθώς και ανακούφιση από τον κνησμό.

Οι εξελίξεις στον τομέα της θεραπείας έχουν καταστήσει τις παραπάνω προσδοκίες ρεαλιστικές, δίνοντάς μάς τη δυνατότητα να θέτουμε υψηλούς θεραπευτικούς στόχους. Στο πλαίσιο αυτό, πλέον δεν στοχεύουμε στη μερική δερματική κάθαρση (PASI75) όπως τα προηγούμενα χρόνια, αλλά στην πλήρη (PASI100).

Ο αντίκτυπος της αλλαγής αυτής είναι ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς έχει διαπιστωθεί ότι η διαφορά στα κύρια συμπτώματα της νόσου μεταξύ πλήρους (PASI 100) και μερικής δερματικής κάθαρσης (PASI 75 <100) διαμορφώνεται περίπου στο 50%.

Γρήγορο και μακροχρόνιο αποτέλεσμα

Τα βιολογικά φάρμακα νέας γενιάς είναι αποτέλεσμα της καλύτερης κατανόησης των παθογενετικών μηχανισμών στους οποίους οφείλεται η ψωρίαση.

Χάρη στην αύξηση των γνώσεων σε αυτόν τον τομέα, μπόρεσε να αποδειχθεί ο κομβικός ρόλος κάποιων συγκεκριμένων ουσιών, που είναι γνωστές ως κυτταροκίνες και κυρίως της ιντερλευκίνης (IL) 23 και της ιντερλευκίνης (IL) 17.

Στις κλινικές μελέτες οι βιολογικές θεραπείες που στοχεύουν στην IL-23 και την IL-17 έχουν αποδειχθεί περισσότερο αποτελεσματικές και ασφαλείς, σε σύγκριση με τις πρώτες βιολογικές θεραπείες.

Σε αυτήν την κατηγορία φαρμάκων εντάσσεται και το Brodalumab, ένα πλήρως ανθρώπινο μονοκλωνικό αντίσωμα το οποίο μέσα από ένα καινοτόμο μηχανισμό δράσης, δεσμεύει τον υποδοχέα Α της IL-17μπλοκάροντας έτσι τη δράση πολλαπλών προφλεγμονωδών κυτταροκινών της οικογένειας IL-17, αναστέλλει τη φλεγμονή και τα κλινικά συμπτώματα που σχετίζονται με την ψωρίαση.

Με τη χορήγησή του, 1 στους 4 ασθενείς επιτυγχάνει εμφανή αποτελέσματα (PASI 75) από τη 2η εβδομάδα, ενώ το 25% των πασχόντων βλέπει πλήρη δερματική κάθαρση (PASI 100) σε 6,9 εβδομάδες.

Ιδιαίτερα σημαντικό είναι το γεγονός ότι, το 60% των ασθενών, επιτυγχάνουν πλήρη δερματική κάθαρση (PASI 100) και σε βάθος χρόνου 5 ετών.

Σημειώνεται ότι η αποτελεσματικότητα του Brodalumab δεν επηρεάζεται από την προηγούμενη χρήση βιολογικής θεραπείας στην επίτευξη PASI 100.

Πετυχαίνοντας PASI 100,το μεγαλύτερο ποσοστό ασθενών (80%) δεν βιώνει πλέον καμιά επίδραση της ψωρίασης στην ποιότητα ζωής του (DLQI 0-1), σε σχέση με αυτούς με μικρότερη κλινική ανταπόκριση.

Είναι ξεκάθαρο πως η διαρκώς αυξανόμενη κατανόηση της παθογένειας της ψωρίασης οδηγεί στην αύξηση και τη βελτιστοποίηση των θεραπευτικών επιλογών δίνοντάς μας πλέον την δυνατότητα επιλογής της βέλτιστης θεραπείας για κάθε ασθενή.

Στο πλαίσιο αυτό, η επικοινωνία ασθενή – ιατρού, η οποία επλήγη ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθίσταται αναγκαία.

Σημειώνεται ότι οι πάσχοντες από μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση που λαμβάνουν θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες δε διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο λοίμωξης ή/και παρατεταμένης νοσηλείας και θανάτου από τον ιό SARS-CoV-2, συγκριτικά με το γενικό πληθυσμό.

Μάλιστα, υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι η χρήση βιολογικών παραγόντων συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο ανεπιθύμητης έκβασης της COVID-19 συγκριτικά με τον κίνδυνο που σχετίζεται με χρήση μη βιολογικών συστηματικών φαρμάκων.

Ωστόσο, η διαχείριση της ασθένειας και της θεραπείας από τους ίδιους τους πάσχοντες ελλοχεύει κινδύνους. Για τη μέγιστη ασφάλειά τους είναι απαραίτητη η καθοδήγηση από τον θεράποντα ιατρό τους.

Πηγές

Lebwohl M, et al. N Engl J Med 2015;373:1318-28.

Lonnberg A et al.Targeting of interleukin-17 in the treatment of psoriasis Clinical, Cosmetic and Investigational Dermatology 2014:7 251–259.

Strober B, et al. J Am Acad Dermatol 2016;75:77–81.