Κήρυγμα της Ιεράς Μητροπόλεως Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας για την Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου
ΚΥΡΙΑΚΗ Ζ΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
(Ματθ. θ΄,27-35)
Η περικοπή του Ευαγγελίου σήμερα ομιλεί για δύο θαυμαστά σημεία του Χριστού, την απήχηση και την εντύπωση που είχαν αυτά στο λαό και στους Φαρισαίους. Τα θαύματα του Ιησού Χριστού δεν ήταν ο σκοπός του ερχομού Του, ήταν τα μέσα για να φτάσει στο σκοπό Του που είναι η σωτηρία του κόσμου. Αυτό είναι και το μεγαλύτερο θαύμα. Ο κόσμος σώζεται όχι γιατί είναι άξιος σωτηρίας αλλά γιατί τέτοιος είναι ο Σωτήρας μας! Μόνο δίνει, μόνο αγαπά, μόνο θυσιάζεται για το πλάσμα Του. Είπαμε και άλλοτε ότι τα σημεία αυτά δεν ήταν επίδειξη της θείας δυνάμεως αλλά έκφραση φιλανθρωπίας και κατάδειξη της θεότητος Του. Γι’ αυτό ακριβώς τα θαύματα ήταν πράξεις ευεργετικές και όχι καταστροφικές. Μόνο σε δύο περιπτώσεις φαίνεται το αντίθετο. Όταν άφησε να μπουν τα δαιμόνια στους χοίρους και πνίγηκαν στη λίμνη και όταν ξεράθηκε η συκιά. Δεν τιμωρήθηκαν όμως άνθρωποι αλλά οι χοίροι και η συκιά. Λέει ο ιερός Χρυσόστομος: «έπρεπε να δώσει και μια απόδειξη της τιμωρητικής Του δυνάμεως, αλλά αυτό δεν το έδειξε επάνω σε ανθρώπους».
Ακούσαμε τον Ματθαίο, που ήταν και παρών στα γεγονότα, να μας τα διηγείται ως εξής: «Και καθώς ο Ιησούς περνούσε από δίπλα τους, τον ακολούθησαν δύο τυφλοί που έκραζαν κι έλεγαν· Υιέ Δαυίδ, ελέησέ μας. Κι όταν έφτασε στο σπίτι, τον πλησίασαν οι τυφλοί, και τους λέει ο Ιησούς· Πιστεύετε, ότι μπορώ να το κάνω αυτό; Του λένε· Ναι, Κύριε. Τότε άγγιξε τα μάτια τους και είπε· Να γίνει κατά την πίστη σας. Και άνοιξαν τα μάτια τους. Κι ο Ιησούς έκανε αυστηρή παρατήρηση λέγοντας· Κοιτάτε, να μην το μάθει κανείς. Εκείνοι όμως βγήκαν και τον διαφήμισαν σ’ όλη τη χώρα εκείνη.
Και καθώς αυτοί έβγαιναν, να και του φέρνουν έναν άνθρωπο κωφάλαλο δαιμονιζόμενο. Κι αφού βγήκε το δαιμόνιο, μίλησε ο κωφάλαλος. Και θαύμασαν τα πλήθη κι έλεγαν, ότι ποτέ δεν ξαναφάνηκε τέτοιο πράγμα στον Ισραήλ. Οι Φαρισαίοι όμως έλεγαν· Με τον άρχοντα των δαιμονίων βγάζει τα δαιμόνια.
Και περιόδευε ο Ιησούς όλες τις πόλεις και τα χωριά. Και δίδασκε στις συναγωγές τους και κήρυττε το ευαγγέλιο της βασιλείας. Και θεράπευε κάθε αρρώστια και κάθε καχεξία στο λαό».
Ας προσεγγίσουμε εστιάζοντας στην επίκληση των δύο τυφλών.Ζητούν έλεος από τον Χριστό επικαλούμενοι το όνομα του Κυρίου.Λέει χαρακτηριστικά ο ιερός Χρυσόστομος: «φώναζαν πολύ δυνατά το όνομα του Χριστού και τίποτε άλλο δε ζητούσαν παρά να επιδείξει έλεος σ’ αυτούς ο Ιησούς». Είναι αλήθεια πως οι ενέργειες του Χριστού φανερώνονται μέσα στα ονόματα, όπως π.χ. σοφία, ειρήνη, χαρά, Κύριος, Βασιλεύς, Θεός κ.α. Και μάλιστα για μας τους ορθοδόξους χριστιανούς δεν είναι απλές έννοιες αλλά ενυπόστατη πραγματικότητα. Η αγάπη, η ειρήνη, η ελπίδα, η χαρά, η δύναμη, η καλοσύνη, η πίστη, η πραότητα, η εγκράτεια, η ταπείνωση, η συγχωρητικότητα και κάθε άλλη αρετή δεν είναι καταστάσεις ή συναισθήματα. Είναι ο ίδιος ο Χριστός. Και τις αποκτά κανείς ως δώρο Χριστού και όχι ως καρπό του αγώνα του. «Πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθένἐστινκαταβαῖνονἀπὸτοῦπατρὸςτῶν φώτων»(Ιακ. α΄, 17) λέμε στην οπισθάμβωνο ευχή, επαναλαμβάνοντας τα λόγια του αγίου Ιακώβου του Αδελφοθέου.Ο πιστός άνθρωπος απευθύνεται σ’ ένα συγκεκριμένο πρόσωπο. Αυτό το πρόσωπο είναι ο Ιησούς Χριστός. Το όνομά Του συνδέεται με τη σωτηρία μας. Μας μεταδίδει ζωή και δύναμη.Έχει περιεχόμενο ανεξάντλητο. Είναι η γέφυρά μας μαζί Του.
Η επίκληση των δύο τυφλών «ελέησον ημάς, υιέ Δαυίδ» είναι μια παραλλαγή της γνωστής προσευχής «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησον με τον αμαρτωλό» που χαρακτηρίζεται και ως ευχή του Ιησού. Η ευχή έχει τριαδολογικό χαρακτήρα. Φανερώνει το μυστήριο της Αγίας Τριάδος. Ο Ιησούς είναι ο Υιός του Πατέρα, το δε έλεος και η χάρη Του έρχονται σε μας με το Άγιο Πνεύμα.Λέγει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης«το έλεος του Θεού είναι η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος».
Όταν λέμε«Κύριε», στρεφόμαστε εναντίον όλων των αιρετικών, με επικεφαλής τον Άρειο, που αμφισβήτησαν την θεία φύση του Ιησού. Κύριος είναι ο Θεός.
Όταν λέμε«Ιησού», στρεφόμαστε εναντίον των μονοφυσιτών οι οποίοι αλλοίωσαν την ακεραιότητα της ανθρώπινης φύσης του Χριστού λέγοντας ότι απορροφήθηκε από τη θεία φύση και των δοκητών, που αμφισβήτησαν την ανθρώπινη φύση του Ιησού λέγοντας ότι ήταν μόνο κατά το φαινόμενο άνθρωπος και όχι κατά την πραγματικότητα.
Κι όταν λέμε«Κύριε Ιησού Χριστέ», ομολογούμε το έργο του Χριστού και στρεφόμαστε εναντίον των αιρετικών όλων των εποχών, οι οποίοι δεν ομολογούν τον Ιησού ως Χριστό, ως Λυτρωτή και Σωτήρα. Θέλουν να τον βλέπουν ως αναμορφωτή της ανθρωπότητας, ως φιλόσοφο, ως διδάσκαλο, ως επαναστάτη, ως τον μεγαλύτερο άνθρωπο, γιατί όχι και ως γκουρού· τελευταία έχουμε κι αυτό, ότι είναι διδάσκαλος με μία ινδική ονομασία.Η «Ευχή» είναι το απόσταγμα της νηπτικής διδασκαλίας των Πατέρων της Εκκλησίας, και δεν έχει καμία σχέση, ούτε πρέπει να συγχέεται με φαινόμενα γκουρουισμού ή διαλογισμού.
Το «ἐλέησον», είναι περιεκτική λέξη. Όλα τα εκφράζει, όλα, μα όλα! Να γίνεις έλεος σε μένα. Να με βοηθήσεις. Να με χαριτώσεις.Ένας αγιορείτης έλεγε: «όταν λέτε την ευχή να τονίζετε το ελέησόν με». Ο δε άγιος Εφραίμ ο Κατουνακιώτης δίδασκε: «όταν λέτε την ευχή να την καταλαβαίνετε, όχι λέξη-λέξη αλλά γράμμα-γράμμα». Με τόση συγκέντρωση και συστολή του νοός στην καρδία! Ο αρχιμανδρίτης Αιμιλιανός ο Σιμωνοπετρίτης αναφέρει ότι η ευχή εμπεριέχει δοξολογία, ευχαριστία, θεολογία, παράκληση και εξομολόγηση σε μια μόνο πρόταση.
Ο απόστολος Παύλος τονίζει να προσευχόμαστε αδιαλλείπτως. Και η αγία Σοφία της Κλεισούρας προτρέπει: «Να ευτάτε ευχήν… Νύχταν και ημέραν… οπού πορπατείτε, οπού ευρίουστουν (ευρίσκεστε), οπού στέκουστουν, πάντα να λέτε Χριστέ μ’, να ελεάσ’ με! Με γλυκόν γλώσσαν να μιλάτε με τον Θεόν, να φτάτε προσευχήν».
Ας ευχόμαστε και μεις ανελλιπώς λέγοντας «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού, ελέησόν με». Αμήν.