Διαζύγιο: πως ενημερώνουμε το παιδί για την απόφαση των γονιών του

Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας,

Ψυχολόγος-Οικογενειακός Σύμβουλος

Κάθε χωρισμός (σε περίπτωση γάμου το διαζύγιο) είναι δύσκολος και επώδυνος, όταν υπάρχει και παιδί είναι μία επιπλέον δυσκολία. Η δυσκολία έγκειται στο πώς να διαχειριστούν οι γονείς το παιδί. Είναι μία άβολη κατάσταση. Πρέπει να το ενημερώσουν; Να του μιλήσουν μαζί ή χωριστά ο καθένας; Μήπως να προσποιούνται το ζευγάρι; Οι ερωτήσεις , οι σκέψεις πολλές και η αγωνία μεγάλη. Ουσιαστικά, οι γονείς θέλουν το παιδί να μην πληγωθεί και να γίνει η όλη διαδικασία του χωρισμού όσο πιο ανώδυνα γίνεται.

Προσωπικά δεν γνωρίζω κανένα διαζύγιο που να έληξε εύκολα και ευχάριστα… η διαδικασία του είναι επώδυνη καθώς σηματοδοτεί ένα τέλος. Το παιδί δε το προστατεύουμε αποκρύπτοντας του την αλήθεια. Δυστυχώς αναπόφευκτα θα στεναχωρηθεί, θα πονέσει, θα χρειαστεί το χρόνο του για να δεχτεί την νέα πραγματικότητα. Δεν υπάρχει κάποιος μαγικός τρόπος για να μεταφερθεί η συνθήκη του διαζυγίου και να μην πληγωθεί το παιδί… και αυτό πρέπει οι γονείς να το πάρουν ως δεδομένο. Κατά συνέπεια η προσπάθεια τους, πρέπει να βασιστεί στην ειλικρίνεια, να μιλήσουν με ηρεμία και εστιάζοντας στην ουσία. Συγκεκριμένα:

• Καλό είναι η συζήτηση μεταξύ γονιών και παιδί να γίνει όταν το ζευγάρι έχει πάρει τις οριστικές του αποφάσεις. Τι εννοώ; Να μην γίνει, όταν το ζευγάρι δεν είναι σίγουρο για το διαζύγιο τους και υποβάλλουν το παιδί σε ένα κλίμα ανασφάλειας. Ούτε όμως και αρκετά αργότερα και παραμένει το παιδί σε ένα χώρο αμφιβολίας και μη ειλικρίνειας.
• Καλό είναι η συζήτηση να γίνει και με τους δυο γονείς παρόντες. Η εικόνα που σχηματίζεται στο παιδί είναι πως μπορεί ως ζευγάρι να χωρίζουμε αλλά ως γονείς παραμένουμε μαζί, ενωμένοι.
• Καλό είναι στη συζήτηση οι γονείς να μην κατηγορούν ο ένας στον άλλον, να μην επικρίνουν, να μην τσακωθούν μπροστά στο παιδί. Αντιθέτως, η συζήτηση να παραμείνει στη σχέση τους με το παιδί και όχι στη αναμεταξύ τους.
• Καλό είναι να τονίζουμε στη συζήτηση μαζί τους πως το παιδί δεν ευθύνεται για κανένα λόγο για την απόφαση τους. Τα παιδιά νιώθουν ενοχικά και είναι ωφέλιμο να του ξεκαθαριστεί και να ελαφρυνθεί από αυτό το βάρος.
• Προσοχή! Η συζήτηση γίνεται για να ενημερωθεί το παιδί για την απόφαση των γονιών του, το διαζύγιο και όχι για να μας πει την γνώμη του. Επιτρέπουμε στα παιδιά να εκφράσουν τα συναισθήματα τους. Τα παιδιά θα θυμώσουν, θα στεναχωρηθούν, θα θελήσουν τον χρόνο τους για να μπορέσουν να μεταβολίσουν το συναισθηματικό τους φορτίο…

Μόνο με ειλικρίνεια, αμεσότητα, ηρεμία και υπομονή μπορούμε να προσεγγίσουμε ένα θέμα δύσκολο και λεπτό όπως αυτό ενός διαζυγίου.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στο Περιστέρι, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.