Mε αφορμή τη δημιουργία ενός καινούργιου Τμήματος… ή πως δημιουργείται ένα Τμήμα Ψυχολογίας στην Ελλάδα στα πλαίσια συνέργειας

Η “συνέργεια” ΑΕΙ-ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας ανακοινώθηκε επίσημα από το στόμα του κ. Υπουργού και μέσα στα ΝΕΑ Τμήματα “ξεπροβάλλει” και ένα Τμήμα Ψυχολογίας….(σημειωτέον ότι τα περισσότερα “πηγαίνουν ” στην ΜΕΘΕΠΟΜΕΝΗ ΧΡΟΝΙΑ με ότι αυτό συνεπάγεται….και με έγκριση Συγκλήτου, σε αντίθεση με το νομοθετικό πλαίσιο άλλων Πανεπιστημίων που δεν απαιτείται κάτι τέτοιο…). Με μεγάλο προβληματισμό για το τελικό εγχείρημα και τη βιωσιμότητα της επερχόμενης «λύσης», θα ήθελα να θέσω στο Υπουργείο Παιδείας αλλά και στον κόσμο της Δυτικής Μακεδονίας (με ιδιαίτερη έμφαση στον κόσμο της Φλώρινας, πόλη στην οποία υπηρετώ με συνέπεια και σεβασμό τα τελευταία 20 χρόνια) μια σειρά από ερωτήματα:

1. Aς μας εξηγήσει κάποιος/οι ποιοι ήταν οι επιστημονικοί και ακαδημαϊκοί κανόνες που οδήγησαν στη δημιουργία τόσων νέων τμημάτων καθώς και στην μετονομασία των άλλων. Ειδικότερα:

Πώς δημιουργούνται αυτά τα Νέα Τμήματα;; Eίναι προϊόν αποφάσεων κάποιων εντεταλμένων οργάνων;; Είναι προτάσεις ενός γόνιμου διαλόγου με το Υπουργείο υπό την σκέπη της ΑΔΙΠ (Ανώτατη Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας);; Έχουν κατατεθεί μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας ώστε να ενισχυθεί ουσιαστικά με Τμήματα που να έχουν μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό σε μία ακριτική πόλη, όπως η Φλώρινα (που τόσο πολύ το χρειάζεται και αξίζει τον κόπο η Πολιτεία να δείξει το έμπρακτο ενδιαφέρον της); H απάντηση είναι πως ΟΧΙ.

2. Που είναι η έκθεση σκοπιμότητας και βιωσιμότητας;; έχει κατατεθεί κάτι τέτοιο;; ΟΧΙ δεν υπάρχει. Κτίζουμε “παλάτια” στην άμμο…

Είναι αποτέλεσμα απόφασης όπου προκρίνεται το Τμήμα Ψυχολογίας ΩΣ ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΛΟΓΗ (το πολύ ΔΕΥΤΕΡΗ) με σοβαρή αιτιολόγηση της υποστήριξης δημιουργίας του από τα αρμόδια Όργανα του Πανεπιστημίου;; OXI!

3. Τα τμήματα δεν είναι υπόθεση ενός “ανδρός”. Χρειάζεται σχεδιασμός σε βάθος και πρόβλεψη βιωσιμότητας τουλάχιστον μιας 5ετίας.

4. Η κ. Κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής Φλώρινας εκθειάζει το νέο Τμήμα Ψυχολογίας αλλά δεν εξηγεί μερικά πράγματα όπως α) Που θα γίνει η πρακτική άσκηση των φοιτητών, β) ποιες είναι οι δομές ψυχολογικές/(παιδο) ψυχιατρικές που μπορούν να φιλοξενήσουν τους φοιτητές και γ) ποιος ο στρατηγικός σχεδιασμός του τμήματος καθώς η δράση του θα πρέπει να αφορά και να καλύπτει γνωστικά αντικείμενα της Κλινικής Ψυχολογίας, Εργασιακής Ψυχολογίας, Ιατρικής Ψυχολογίας κ.α. που η Φλώρινα δεν μπορεί να καλύψει (Δεν υπάρχει Κέντρο Ψυχικής Υγείας, ούτε προβλέπεται να δημιουργηθεί άμεσα-Χρειάζεται πλήρως ανεπτυγμένη Ψυχιατρική Κλινική Πανεπιστημιακού Επιπέδου). Το Τμήμα Ψυχολογίας οφείλει να καλύπτει ισομερώς όλα τους επιμέρους γνωστικούς κλάδους της επιστήμης της Ψυχολογίας.

5. Η ίδρυση ενός ακόμα τμήματος Ψυχολογίας σε απόσταση αναπνοής από Ιωάννινα και Θεσσαλονίκη (επίκειται και στο Βόλο) θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια σε ένα σχετικά υποβαθμισμένο Τμήμα με περιορισμένες δυνατότητες επαγγελματικής αποκατάστασης, ενώ οι φοιτητές του θα προσδοκούν τη μετεγγραφή τους στη Θεσσαλονίκη ή στα Γιάννενα. Θα ήθελα, να σας ενημερώσω ότι, όπως αναφέρουν οι επιστημονικοί και επαγγελματικοί σύλλογοι αλλά και τα υπάρχοντα Τμήματα Ψυχολογίας στην Ελλάδα, οι απόφοιτοι Ψυχολογίας ξεπερνούν κατά πολύ τις ανάγκες της χώρας, αλλά και ποσοστιαία συγκρινόμενες με την Ευρώπη. Το σημαντικότερο όμως είναι οι δομές (πανεπιστημιακές και επαγγελματικές) της απαραίτητης για την άσκηση του επαγγέλματος, μεταπτυχιακής και επαγγελματικής εξειδίκευσης, καλύπτουν περίπου το 5-8% των αποφοίτων.

Αν ιδρυθεί και αυτό το Τμήμα θα έχουμε 7 συνολικά Τμήματα στην Ελλάδα! Ειδικότερα, σε Αθήνα (2 Τμήματα), Θεσσαλονίκη, Γιάννενα, Κρήτη (Ρέθυμνο) και επίκειται του Βόλου. Υπάρχει κάποιο σχέδιο;; Θα μπορέσουν οι νέοι που θα εμπιστευτούν σε μας τα όνειρά τους να τους δώσουμε τα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΑ ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΑ ΕΦΟΔΙΑ;; H «αφήνουμε» να δημιουργούνται τμήματα απλά για να ικανοποιηθούν «παραισθήσεις» και προσωπικές φιλοδοξίες;;

6. Να ενημερώσω λοιπόν τον κόσμο της Φλώρινας και τους υποψήφιους φοιτητές ότι τα εν λόγω Τμήματα θα πρέπει να πάρουν πιστοποίηση, η οποία δεν δίνεται αυτόματα από το Υπουργείο Παιδείας αλλά από Ανεξάρτητη Αρχή Διασφάλισης Ποιότητας με τη συμμετοχή πανεπιστημιακών ψυχολόγων της ημεδαπής και κυρίως της αλλοδαπής. Ας μη γελιόμαστε, πολλά από τα «δήθεν» Τμήματα θα καταρρεύσουν, καθώς θα αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες στην πιστοποίησή τους, και κατά συνέπεια, υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να μην μπορέσουν να δώσουν ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ στους φοιτητές τους. (Η κ. Κοσμήτορας της Παιδαγωγικής Σχολής πιθανόν μπερδεύει τα επιστημονικά με τα επαγγελματικά θέματα). Ήδη πολλά από τα Τμήματα Ψυχολογίας έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους και τους ενδοιασμούς τους για τη δημιουργία νέων Τμημάτων Ψυχολογίας, ενώ οι επαγγελματικοί σύλλογοι εκφράζουν την απορία για το πώς η Ψυχολογία μετατρέπεται σε κολυμβήθρα του Σιλωάμ…

Αγαπητοί Συνάδελφοι και αγαπητοί συμπολίτες

To Τμήμα θα αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα βιωσιμότητας, αντιποίησης επαγγέλματος (στα Τμήματα Ψυχολογίας ανά τον κόσμο διδάσκουν κυρίως Ψυχολόγοι κατά 90%, και επικουρικά δάσκαλοι, φιλόλογοι και ό,τι άλλο σε ποσοστό 10%), καθώς και αδυναμία υλοποίησης πρακτικής άσκησης (Στη Φλώρινα και όχι “εξ αποστάσεως” πρακτικές στον τόπο καταγωγής των φοιτητών, όπως «κατά παράβαση» θα διαπραγματεύονται κάποιοι)…

Όσοι μελλοντικοί φοιτητές επιλέξουν αυτό το Τμήμα να είναι ενήμεροι των συνεπειών, αλλά και ο κόσμος της Φλώρινας να γνωρίζει την αλήθεια πέρα από λαϊκισμούς και προχειρότητες. Χρειαζόμαστε λύσεις με δημοκρατικές διαδικασίες που μπορούν να υποστηρίξουν οι τοπικές κοινωνίες ρεαλιστικά σε βάθος τουλάχιστον 10ετίας….

Τέλος, δεν θέλω να σχολιάσω την ίδρυση τμημάτων όπως Μαθηματικό, Αγωγής Φροντίδας, κτλ. στο νέο Ίδρυμα που θα προκύψει. Mελαγχολία δημιουργούν σε αυτούς που έχουν δουλέψει με αυταπάρνηση στο Πανεπιστήμιό μας. Χρειαζόμαστε Τμήματα ισχυρά με στέρεες βάσεις και με υψηλές πιθανότητες εύρεσης εργασίας και όχι και άλλους άνεργους….έτσι θα βοηθήσουμε έμπρακτα τη Δυτική Μακεδονία.

Σοβαρό προβληματισμό, τέλος, δημιουργεί και το γεγονός ότι ο Πρύτανης του ΤΕΙ Μακεδονίας θα απουσιάζει από τη νέα Σύγκλητο…. Πώς μπορεί να συμβαίνει κάτι τέτοιο για έναν πρόσφατα δημοκρατικά εκλεγμένο Πρύτανη, όταν μάλιστα κοπτόμεθα για δημοκρατικές διαδικασίες;;

Αντί η Περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας να ενισχύονταν προς μια θετική, μα και συνάμα ρεαλιστική κατεύθυνση, προς το 21ο αιώνα, καλείται να δρα και να λειτουργεί με μικρο-“λογικές” της δεκαετίας του ’80. Οι καιροί ου μενετοί….

Η λογική του «μη μιλάτε», καταστρέφετε τη διαδικασία της συγχώνευσης με βρίσκει αντίθετη, στο ίδιο βαθμό με το έλλειμμα αμιγώς ακαδημαϊκών κριτηρίων.

Με αίσθημα ευθύνης

Δρ. Αναστασία Αλευριάδου

Γνωστική Ψυχολόγος (με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος)

Καθηγήτρια Ειδικής Αγωγής

Αντιπρύτανης Παν/μιου Δυτικής Μακεδονίας

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας