Ἡ συντέλεια τοῦ αἰῶνος
Μ. Δευτέρα (Λειτουργία)
(Μθ 24,23-31)
Στὴν περίοδο τοῦ Τριῳδίου, ἀγαπητοί μου, ἀκούγονται πολλὰ γιὰ τὴ μετάνοια, τὸ βῆμα τῆς κρίσεως, τὴ συντέλεια τοῦ αἰῶνος, δίδοντας συχνὰ ἐρεθίσματα νὰ σκεφθοῦμε τὴ θέσι μας κατὰ τὴν ὥρα ἐκείνη. Δίνονται ἐδῶ οἱ κυριώτερες πληροφορίες γιὰ τὸ θέμα, ἀντλημένες ἀπὸ τὸ Λόγο τοῦ Θεοῦ.
Ἔργο τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὡς γνωστόν, ἦταν νὰ κηρύξῃ τὸ θέλημα τοῦ Πατρός του καὶ νὰ προσφέρῃ τὸν ἑαυτό του θυσία ὑπὲρ τῶν ἀνθρώπων. Τὸ ἔργο αὐτό, ὅπως εἶπε ὁ ἴδιος στὴν προσευχή του, τὸ τελείωσε (Ἰω 17,4). Ἀποκάλυψε τὴν ἀλήθεια μέσα σ᾿ ἕνα κόσμο ποὺ ζοῦσε στὸ σκοτάδι τῆς πλάνης καὶ τῆς διαφθορᾶς. Μίλησε γιὰ ὅλα τὰ θέματα τῆς ζωῆς, εὐθέως καὶ παραβολικῶς, γιὰ τὴν ἀληθινὴ μακαριότητα, γιὰ τὴν καθαρὴ σὰν τὸ φῶς ζωὴ τῶν ἀνθρώπων του, γιὰ τὸ φόνο, τὴν ὀργή, τὴν ἐκδίκησι, τὴ συμφιλίωσι, τὴν οἰκογένεια, τὴ μοιχεία, τὸ διαζύγιο, τὸν ὅρκο, τὴν ἀγάπη πρὸς ὅλους καὶ πρὸς τοὺς ἐχθρούς, τὴν ἐλεημοσύνη, τὴν προσευχή, τὴ συγχώρησι, τὴ νηστεία, τὸν ἀληθινὸ θησαυρισμό, τὴν πλεονεξία, τὴν ὀλιγάρκεια, τὴν ἐμπιστοσύνη στὴν πρόνοια τοῦ Θεοῦ, τὴν κατάκρισι, τὸ φαρισαϊσμό, τὴν αἵρεσι, τοὺς ψευδοπροφῆτες, τὴ μετάνοια, τὴν ταπεινοφροσύνη, τὴν αὐταπάρνησι, τὸν κόσμο καὶ τὰ τοῦ κόσμου, τὸ διάβολο καὶ τὴν κακία του, γιὰ τὸ ποιός εἶναι ὁ ἴδιος καὶ γιατί ἦρθε στὸν κόσμο, καὶ γιὰ πολλὰ ἄλλα πολύτιμα και μοναδικὰ γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. Παράλληλα ἐπικύρωσε τὸ κήρυγμά του μὲ πρωτοφανῆ σημεῖα.
Φεύγοντας στοὺς οὐρανούς, ἔστειλε στὴ θέσι του τὸν Παράκλητο, τὸ Πνεῦμα τῆς Ἀληθείας, τὸ τρίτο πρόσωπο τῆς Τριάδος, γιὰ νὰ ὑπομνήσῃ ὅλα ὅσα τοὺς εἶπε καὶ ὁδηγήσῃ τὴν ἐκκλησία εἰς πᾶσαν τὴν ἀλήθειαν.
Τονίζεται ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἄφησε ἀπληροφόρητους τοὺς ἀνθρώπους καὶ γιὰ τὸ μεγάλο γεγονὸς τῆς συντελείας τοῦ κόσμου, ποὺ θὰ εἶναι συνταρακτικό, μὲ αἰώνιο ἀντίκτυπο στὴ ζωή τους.
Γιὰ τὸ τελευταῖο αὐτὸ μεγάλο θέμα, ποὺ κατακλείει τὴν ἐπίγεια ζωὴ καὶ ἀπασχολεῖ ὅλους, ἂς παρακαλέσουμε τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο νὰ συγκεντρώσῃ καὶ φωτίσῃ τὸ νοῦ μας, γιὰ νὰ δώσουμε τὴ δέουσα προσοχὴ στὶς ἄκρως ἐνδιαφέρουσες καὶ ἐπείγουσες καὶ πάντοτε ἐπίκαιρες πληροφορίες γιὰ τὰ ἔσχατα.
Ἂς δοῦμε τί λέει ὁ Κύριος᾿
Ἐάν, λέει, σᾶς πῇ κάποιος Νά ἐδῶ εἶναι ὁ Χριστὸς ἢ ἐδῶ, νὰ μὴν πιστέψετε· διότι θὰ ἐμφανιστοῦν ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆτες καὶ θὰ δώσουν μεγάλα σημεῖα καὶ τέρατα, ὥστε νὰ ἐξαπατήσουν, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς (Μθ 24,23-24).
Στὴν πρώτη ἔλευσί του ὁ Χριστὸς ὡς νήπιο ἀναζητήθηκε ἀπὸ τοὺς μάγους τῆς ἀνατολῆς, ἀλλὰ οἱ Ἰεροσολυμῖτες δήλωσαν ἄγνοια. Τώρα ὅμως ποὺ θὰ ξανάρθῃ, ὄχι πιὰ ὡς νήπιο, ἀλλὰ ὡς παντοδύναμος καὶ δίκαιος κριτὴς τοῦ κόσμου, θὰ εἶναι ὁλοφάνερος καὶ δὲν θὰ χρειασθοῦν οὔτε ἀστέρι οὔτε σοφοί, οὔτε πρόδρομος, οὔτε προφῆτες, γιὰ νὰ δηλώσουν ποῦ καὶ πότε ἔρχεται· οὔτε ψευδοπροφῆτες καὶ ψευδόχριστοι θὰ χρειασθοῦν, γιὰ νὰ κάνουν φανταχτερὰ καὶ ἀπατηλὰ σημεῖα, ὅπως οἱ φαρμακοὶ καὶ οἱ σοφισταὶ τοῦ Φαραώ, προκειμένου ν᾿ ἀκυρώσουν τὴ θεία ἀποστολὴ τοῦ Μωϋσέως νὰ βγάλῃ τὸ λαὸ τοῦ Θεοῦ ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο (Ἔξ 7,11-12). Βεβαίως θὰ ἐμφανιστοῦν αὐτοὶ οἱ τελευταῖοι (Ἀπ 13), ἀλλ᾿ ὄχι γιὰ νὰ ποῦν πότε ἔρχεται ὁ Κύριος, διότι ἀγνοοῦν, καὶ διότι ἡ ἔλευσι τοῦ Κυρίου θὰ σημάνῃ τὴν αἰώνια συντριβή τους, ἀλλὰ γιὰ ν᾿ ἀποσπάσουν τὴν προσοχὴ τῶν Χριστιανῶν, εἰ δυνατὸν καὶ τῶν ἐκλεκτῶν, ἀπὸ τὸ πραγματικὸ γεγονὸς τῆς ἐλεύσεως τοῦ Κυρίου, καὶ νὰ τὴ στρέψουν σὲ ἄλλα δικά τους παραπλανητικὰ καὶ ἐμβόλιμα, ὥστε νὰ αἰφνιδιαστοῦν, ποντάροντας στὴν ἄγνοια καὶ στὴν εὐπιστία τῶν πολλῶν. Ἂς σημειωθῇ ὅτι στὶς μέρες μας ἕρπει μιὰ ἔντονη καὶ ἀσυγκράτητη διαστροφικὴ δίψα ἀπὸ ἀκατήχητους καὶ κοσμικοὺς ἀνθρώπους, ν᾿ ἀκούσουν «προφητεῖες» γιὰ τὰ μέλλοντα ἀπὸ ἀνθρώπους ποὺ οἱ ἴδιοι τοὺς βαπτίζουν προφῆτες καὶ ἁγίους, ἀγόμενοι καὶ φερόμενοι ἀπὸ αὐτὸν ποὺ τὸ κατάφερε αὐτό, ἐνῷ ὁ Κύριος ῥητῶς εἶπε ὅτι κανένας δὲν γνωρίζει τὴν ἡμέρα ἐκείνη, παρὰ μόνο ὁ Πατέρας (Πρξ 1,7). Καὶ ἐπιμένει ὁ Κύριος·
Ἐὰν σᾶς ποῦν νὰ ἐδῶ στὴν ἔρημο εἶναι, μὴ βγαίνετε· νὰ ἐδῶ στὸ μυστικὸ χῶρο, μὴν πιστέψετε· διότι ὅπως ἡ ἀστραπὴ βγαίνει ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ καὶ φαίνεται μέχρι τὴ δύσι, ἔτσι θὰ εἶναι καὶ ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Ὅπου εἶναι τὸ πτῶμα, ἐκεῖ θὰ μαζευτοῦν καὶ οἱ ἀετοί (Μθ 24,25-28).
Ἡ παρουσία τοῦ Κυρίου δὲν θὰ γίνῃ σὲ ἀκατοίκητη ἔρημο, οὔτε στὴν κρεββατοκάμαρα. Δηλαδή, οὔτε μόνο σὲ λίγους, οὔτε κρυφά. Τὰ χαρακτηριστικὰ τῆς ἐμφανίσεως τοῦ Χριστοῦ θὰ εἶναι, τὸ ξαφνικό, τὸ πασιφανές, καὶ τὸ ἀκαριαῖο. Κάθε εἴδησι, ἀπ᾿ ὅπου καὶ ὅποιον κιἂν προέρχεται, ἂν δὲν ἔχῃ αὐτὰ τὰ τρἰα, θὰ εἶναι ψεύτικη. Εἴδησι θὰ εἶναι τὸ ἴδιο τὸ γεγονός, ποὺ θὰ τὸ δοῦν ὅλοι τὴν ἴδια στιγμή. Καὶ ἕως ὅτου τὸ δοῦν, θὰ ἔχῃ τελειώσει κιόλας. Ὅπως ἡ ἀστραπή, ἔτσι καὶ ἡ παρουσία τοῦ Χριστοῦ παντοῦ θὰ δώσῃ ταχύτατα τὴν ἐκθαμβωτικὴ λάμψι της. Τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ θὰ συγκεντρώσῃ τότε ὅλα τὰ βλέμματα καὶ ὅλο τὸ ἐνδιαφέρον ὅλων τῶν ἀνθρώπων, ὅλης τῆς οἰκουμένης, ὅλης τῆς ἱστορίας τῆς ἀνθρωπότητος, καὶ αὐτῶν ἀκόμη τῶν ἀδιαφόρων ποὺ δὲν «εὐκαίρησαν» ν᾿ ἀσχοληθοῦν μὲ τὸ πρόσωπο, τὸ λόγο, καὶ τὸ ἔργο του. Τὴν ἡμέρα καὶ τὴν ὥρα κατὰ τὴν ὁποία θὰ ἔρθῃ, τὴν ἀπέκρυψε ὁ Κύριος. Θὰ ἔρθῃ ξαφνικὰ καὶ ἀπρόσμενα, ὅπως ὁ κλέφτης ποὺ σὲ χρόνο ἄγνωστο καὶ ἀπρόβλεπτο ένεργεῖ τὴ διάρρηξι τοῦ καταστήματος, πρὶν λάβῃ τὰ μέτρα του ὁ νοικοκύρης (Μθ 24,42-44).
Ἐπιτρέψτε μου, παρακαλῶ, μιὰ παρέκβασι. Κάποιοι αἱρετικοὶ εἶπαν καὶ ἔγραψαν, καὶ παταγωδῶς διαψεύστηκαν, ὅτι ἡ δευτέρα παρουσία ἔγινε τὸ 1914! Σύμφωνα μὲ νεώτερη ἀνακοίνωσί τους ἔγινε τὸ 1936! Τέλος ἀνακοίνωσαν ὅτι τὸ 1975 ἔληξαν τὰ 6.000 χρόνια ἀπὸ κτίσεως κόσμου, ὁπότε ὁ Κύριος ἔρχεται! Θαυμάστε ὑπευθυνότητα καὶ ἀξιοπιστία! Τῆς ἴδιας ἀναξιοπιστίας εἶναι καὶ ὅλοι οἱ αἱρετικοί, παλαιότεροι καὶ νεώτεροι.
Τὸ πασιφανὲς τῆς παρουσίας του ὁ Κύριος τὸ ἐξεικονίζει καὶ μὲ τὴν κίνησι τοῦ ἀετοῦ πρὸς τὸ πτῶμα. Οἱ ἀετοὶ καὶ οἱ γῦπες, οἱ νεκροθάφτες καὶ ὁδοκαθαρισταὶ αὐτοὶ τῆς φύσεως, μὲ ὀξύτατο αἰσθητήριο ὀσφραίνονται ἀπὸ πολὺ μακριὰ τὰ πτώματα, σπεύδουν ἐκεῖ, κάνουν κατακόρυφες βυθίσεις καὶ τρῶνε λαίμαργα. Ὅπως δὲν εἶναι δυνατὸν τὸ πτῶμα νὰ μὴν τὸ ὀσφρανθοῦν οἱ ἀετοὶ καὶ οἱ γῦπες, ἔτσι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ μὴ μάθουν οἱ Χριστιανοί, καὶ γενικὰ οἱ ἄνθρωποι, τὴ δευτέρα ἔλευσι τοῦ Χριστοῦ.
Ἀμέσως μετὰ τὴ θλῖψι τῶν ἡμερῶν ἐκείνων, λέει ἀκόμη ὁ Κύριος, ὁ ἥλιος θὰ σκοτισθῇ, καὶ ἡ σελήνη δὲν θὰ δώσῃ τὸ μελιχρὸ φέγγος της, καὶ τ᾿ ἀστέρια θὰ πέσουν ἀπὸ τὸν οὐρανό, καὶ οἱ δυνάμεις τῶν οὐρανῶν θὰ σαλευθοῦν (29).
Ἡ θλῖψι καὶ ἡ ἀπογοήτευσι ποὺ θὰ δοκιμάσουν οἱ πιστοὶ ἀπὸ τοὺς ψευδόχριστους καὶ ψευδοπροφῆτες, θὰ εἶναι μεγάλη. Ἀλλὰ δὲν θὰ διαρκέσῃ ἐπ᾿ ἀόριστον· θὰ κολοβωθῇ ἀπὸ τὸν Κύριο, γιὰ χάρι τῶν ἐκλεκτῶν. Δηλαδὴ θὰ συντομευθῇ, μὲ τὴν ἔννοια ποὺ ὁ ἴδιος συντόμευσε τὶς τρεῖς ἡμέρες, ἀπὸ τὸ θάνατό του μέχρι τὴν ἀνάστασί του, γιὰ νὰ προστατεύσῃ τοὺς μαθητὰς ἀπὸ τὴν ἀποθάρρυνσι. Σμίκρυνε τὸ τριήμερο, γιὰ νὰ τοὺς δώσῃ νωρίτερα τὸ εὐφρόσυνο μήνυμα τῆς ἀναστάσεώς του. Ἔχει καὶ αὐτὴ τὴν ἐξουσία ὁ Κύριος νὰ συντέμνῃ ἢ νὰ ἐπιμηκύνῃ τὸ χρόνο, ἂν χρειαστῇ, ὅπως ὅταν ἐπιμήκυνε τὶς ὧρες τῆς ἡμέρας γιὰ νὰ συντελεσθῇ ἡ νίκη τοῦ λαοῦ του κατὰ τῶν Ἀμορραίων (Ἰη 10,12-13), ἢ ὅταν πρόσθεσε στὴ ζωὴ τοῦ Ἐζεκίου ἄλλα 15 χρόνια (Ἠσ 38,5), ὅπως ἔχει καὶ κάθε ἄλλη ἐξουσία.
Θὰ ἔρθῃ λοιπὸν ὁ Κύριος, ἐνῷ θὰ ἔχῃ μετασχηματισθῆ ἡ κτίσι. Ὁ ἥλιος θὰ χάσῃ τὸ φῶς του. Θὰ νικηθῇ ἀπὸ τὸ ἔκπαγλο φῶς τῆς παρουσίας του, ὅπως νικιέται τὸ κεράκι μπροστὰ στὴ λάμψι τοῦ ἡλίου. Τὸ φεγγάρι δὲν θὰ ἔχῃ φῶς. Τὰ ἄστρα θὰ πέσουν. Δὲν θὰ εἶναι πιὰ χρήσιμα, ἀφοῦ θὰ αὐγάσῃ ἀνέσπερη καὶ φωτεινότατη ἡμέρα, κατὰ τὴν ὁποία θὰ πραγματοποιηθῇ ἡ προσδοκία τῶν καινούργιων οὐρανῶν καὶ τῆς καινούργια γῆς, γιὰ τὰ ὁποῖα μιλάει ὁ ἀπόστολος Πέτρος (Β΄ 3,13). Οἱ φυσικὲς δυνάμεις ποὺ συγκρατοῦν τὴν ὠργανωμένη ὕλη, τὸ σύμπαν, (βαρυτική, μαγνητική, ἕλξεις, ἀπώσεις, ἀδράνεια, θερμότητα, διαστολή, συστολή, ἀκτινοβολίες, ἠλεκτρισμός, ἐκρήξεις, δονήσεις, κίνησι), θὰ χάσουν τὴν ἰσχύ τους, καὶ ὁ οὐράνιος κόσμος τὴν ἰσορροπία του. Οἱ ἄγγελοι θὰ συγκλονιστοῦν ἀπὸ τὶς κοσμογονικὲς ἀλλαγές. Ἂν πρὸ αἰώνων, βλέποντας τὴ δημιουργία τῶν ἄστρων ἀπὸ τὸν θεῖο κατασκευαστή, ἔμειναν ἔκθαμβοι μπροστὰ στὸ κάλλος τοῦ φυσικοῦ κόσμου καὶ στὴ δύναμι καὶ σοφία του, ξέσπασαν σὲ αὐθόρμητη δοξολογία («ἤνεσάν με φωνῇ μεγάλῃ πάντες ἄγγελοί μου») (Ἰβ 38,7), πολὺ περισσότερο θὰ ἐκπλαγοῦν τώρα, ποὺ θὰ βλέπουν τὴν παροῦσα μορφὴ τοῦ κόσμου νὰ παρέρχεται ῥοιζηδόν, καὶ ν᾿ ἀνατέλλῃ νέος κόσμος, ἀσύλληπτα ἀνώτερος.
Τότε, συνεχίζει ὁ Κύριος, θὰ φανῇ τὸ σημεῖο τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου νὰ ἔρχεται πάνω στὰ σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ μὲ πολλὴ δύναμι καὶ δόξα (30).
Θὰ φανῇ ὁ σταυρὸς πάνω στὴν οὐράνια πλατφόρμα τῶν νεφῶν νὰ ἐκπέμπῃ ἔκτακτη ἀκτινοβολία. Ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος διερωτᾶται· Γιὰ ποιό λόγο ἆραγε ἐμφανίζεται τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ; Καὶ ἀπαντᾷ ὁ ἴδιος· προφανῶς γιὰ ν᾿ ἀποστομωθῇ ἡ ἀναισχυντία καὶ ἡ πώρωσι τῶν Ἰουδαίων καὶ ἡ ἀδιαφορία τοῦ κόσμου. Ὁ σταυρὸς εἶναι τὸ ἐπιχείρημα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ στὸ παγκόσμιο δικαστήριο, διότι περιφρόνησαν τὴν ἐξιλαστήρια σταυρικὴ θυσία του καὶ τὴ συκοφάντησαν καὶ τὴν πολέμησαν. Δὲν χρειάζεται ὁ Ἰησοῦς νὰ ἐξαπολύσῃ κατηγορητήριο ἐναντίον τους. Ἀρκεῖ νὰ ἐμφανιστῇ ὁ σταυρός. Ὅταν ἕνας χτυπήσῃ κάποιον μὲ μιὰ πέτρα ἀδίκως, καὶ τὸν ματώσῃ, ὁ χτυπηθεὶς προσκομίζει στὸ δικαστήριο τὴν πέτρα καὶ τὰ ματωμένα ῥοῦχα του. Τὸ ἴδιο καὶ ὁ Ἰησοῦς θὰ πάρῃ μαζί του τὸ ἰκρίωμα τῆς αἱματηρῆς θανατώσεώς του καὶ θὰ τὸ ἐμφανίσῃ σὰν ντοκουμέντο τῆς κακίας καὶ μοχθηρίας τῶν Ἰουδαίων (Στὸ Ματθ., ὁμ. 76,3· PG 58,698).
Ἂς σημειωθῇ ὅτι τὴ στιγμὴ ποὺ τὰ λέει αὐτὰ ὁ Ἰησοῦς δὲν ἔχει ἀκόμη σταυρωθῆ, ἀλλὰ προβλέπει τὴ σταύρωσί του καὶ προχωρεῖ σ᾿ αὐτὴν ἀταλάντευτα μὲ τὴ θέλησί του, καὶ τὴν προλέγει, γιὰ νὰ μὴν ἀφήσῃ τοὺς μαθητὰς μὲ τὴ θλιβερὴ εἰκόνα τῆς σταυρώσεως, ἀλλὰ νὰ γνωρίζουν ἐκ τῶν προτέρων ὅτι στοὺς ἔσχατους καιροὺς θὰ ἐμφανιστῇ πάνω στὰ σύννεφα τοῦ οὐρανοῦ μὲ πολλὴ δύναμι καὶ δόξα, καθὼς ἡ λάμψι τοῦ σταυροῦ θὰ γίνῃ προάγγελος τῆς παρουσίας του. Οἱ φυλὲς τῆς γῆς ποὺ δὲν τὸν πίστεψαν, θὰ βλέπουν, θὰ θρηνοῦν ἀγιάτρευτα, ἐπειδὴ δὲν τὸν πίστευσαν, κι ὁ θρῆνος τους θὰ εἶναι ἀπόδειξι τῆς ἐνοχῆς των. Θὰ εἶναι δὲ καὶ ἀνώφελος.
Καὶ θὰ στείλῃ τοὺς ἀγγέλους του, ὁ Κύριος, μὲ σάλπιγγα ποὺ θὰ βγάζῃ ἰσχυρὴ φωνὴ καὶ θὰ περιμαζέψουν τοὺς ἐκλεκτούς του ἀπὸ τοὺς τέσσερις ἀνέμους τοῦ ὁρίζοντος ἀπὸ τὴ μιὰ ἄκρη τῶν οὐρανῶν μέχρι τὴν ἄλλη (31).
Ἡ ἀποστολὴ τῶν ἀγγέλων θὰ γίνῃ σὲ ὥρα ποὺ δὲν τὴν περιμένουν οἱ ἄνθρωποι, σὲ ὥρα ἐργασίας ἢ ὕπνου. Ὁ χωρισμὸς θὰ γίνῃ ἀνάμεσα στοὺς στενοὺς συγγενεῖς ἢ συνεργάτες, χωρὶς νὰ μπορῇ ὁ ἕνας νὰ βοηθήσῃ τὸν ἄλλο. Οἱ ἄγγελοι θὰ βροῦν τοὺς δικαίους ὁπουδήποτε γῆς καὶ ἂν εἶναι διασκορπισμένοι, καὶ στὰ πιὸ ἀπομακρυσμένα μέρη, ὅπου δὲν θὰ περίμενε κανεὶς νὰ βρεθοῦν. Ἐξ ἄλλου, ἤδη ὁ κάθε ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ ἔχει τὸν τὸν φύλακα ἄγγελό του, ὁ ὁποῖος συνεχῶς βλέπει τὸ πρόσωπο τοῦ οὐρανίου πατρός, παρακαλώντας τον γιὰ τὸν προστατευόμενό του (Μθ 18,10· Ψα 33,7). Γνωρίζουν ἄρα οἱ ἄγγελοι τοὺς ἀνθρώπους τοῦ Θεοῦ, ποὺ θὰ πρέπει νὰ περιμαζέψουν.
Ἀπὸ τοὺς δύο ποὺ δουλεύουν στὸ χωράφι, ὁ ἕνας, ποὺ ἔζησε κατὰ Θεόν, θὰ παραληφθῇ ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους γιὰ τὴ συνάντησι μὲ τὸν Κύριο, ἀπὸ τὸν ὁποῖο θὰ δοξαστῇ, ὁ ἄλλος, ποὺ ἔζησε μακριὰ ἀπὸ τὸ ἅγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ, θ᾿ ἀφεθῇ καὶ πάλι μακριὰ ἀπὸ τὴ βασιλεία τοῦ Θεοῦ αἰωνίως, ὅπως ὁ ἴδιος ἐπέλεξε. Δύο γυναῖκες θ᾿ ἀλέθουν στὴ μυλόπετρα, ἡ μία θὰ παραληφθῇ γιὰ τὴ μεγάλη συνάντησι, ἡ ἄλλη θ᾿ ἀφεθῇ (Μθ 24,40-41). Καὶ αὐτοὶ μὲν ποὺ θὰ συλλεγοῦν ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους θὰ ἔχουν χαρὰ μεγάλη, ἐκεῖνοι ὅμως ποὺ δὲν θὰ συλλεγοῦν, ἀλλὰ θ᾿ ἀφεθοῦν ἕρμαιοι, οἱ μὴ ἐκλεκτοί, θὰ ἔχουν ἀπερίγραπτη καὶ ἀθεράπευτη θλῖψι καὶ κόλασι. Οἱ μὲν θὰ φωνάζουν «εὐλογημένος ὁ ἐρχόμενος ἐν ὀνόματι Κυρίου», οἱ δὲ θὰ κόπτωνται καὶ θὰ θρηνοῦν ἀπαρηγόρητοι, καθὼς θ᾿ ἀποχωρίζωνται ἀπὸ τοὺς ἐκλεκτοὺς καὶ θ᾿ ἀποδίδωνται στὴ γέεννα.
Κριτήριο γιὰ τὴν τιμητικὴ παραλαβὴ τῶν μὲν καὶ τὴν ἐγκατάλειψι τῶν δέ, θὰ εἶναι ἡ πίστι στὸ Θεὸ καὶ ἡ ἀγάπη στοὺς συνανθρώπους («ἐπείνασα γὰρ καὶ ἐδώκατέ μοι φαγεῖν»)(Μθ 25,31-46).
Ὁ λειτουργικὸς ἢ ἐκτελεστικὸς ῥόλος τῶν ἀγγέλων φαίνεται σαφῶς καὶ στὴν παραβολὴ τῶν ζιζανίων. Θερισταί, λέει ἐκεῖ ὁ Κύριος, εἶναι οἱ ἄγγελοι. Ὅπως συλλέγονται τὰ ζιζάνια καὶ καίγονται στὴ φωτιά, ἔτσι θὰ γίνῃ κατὰ τὴ συντέλεια τοῦ αἰῶνος. Οἱ ἄγγελοι θὰ συλλέξουν ἀπὸ τὸν κόσμο ὅλους τοὺς σκανδαλοποιοὺς καὶ ἀνόμους, καὶ θὰ τοὺς ῥίξουν στὸ καμίνι τῆς φωτιᾶς, ὅπου θὰ εἶναι τὸ κλάμα καὶ τὸ τρίξιμο τῶν δοντιῶν. Τότε οἱ δίκαιοι θὰ δοξαστοῦν καὶ θὰ λάμψουν σὰν τὸν ἥλιο στὴ βαισιλεία τοῦ οὐρανίου πατέρα τους (Μθ 13,39-43).
Γιὰ τὴ δευτέρα ἔλευσι τοῦ Χριστοῦ τὰ ἴδια περίπου γράφει καὶ ὁ ἀπόστολος Παῦλος. «Αὐτὸς γὰρ ὁ Κύριος, λέει, καταβήσεται ἀπ᾿ οὐρανοῦ ἐν κελεύσματι, ἐν φωνῇ ἀρχαγγέλου καὶ ἐν σάλπιγγι Θεοῦ, καὶ οἱ νεκροὶ ἐν Χριστῷ ἀναστήσονται πρῶτον, ἔπειτα ἡμεῖς οἱ ζῶντες, οἱ περιλειπόμενοι, ἅμα σὺν αὐτοῖς ἁρπαγησόμεθα ἐν νεφέλαις εἰς ἀπάντησιν τοῦ Κυρίου εἰς ἀέρα, καὶ οὕτω πάντοτε σὺν Κυρίῳ ἐσόμεθα». Μὲ ἁπλᾶ λόγια· Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος Ἰησοῦς Χριστὸς μὲ πρόσταγμά του, μὲ φωνὴ ἀρχαγγέλου καὶ μὲ σάλπιγγα Θεοῦ θὰ κετεβῇ ἀπὸ τὸν οὐρανό, καὶ οἱ νεκροὶ ποὺ τὸν πίστευσαν θ᾿ ἀναστηθοῦν πρῶτα, ἔπειτα ἐμεῖς, ὅσοι θὰ ἔχουμε ἀπομείνει ζωντανοί, θ᾿ ἁρπαχθοῦμε μαζί τους μὲ νεφέλες, γιὰ νὰ συναντήσουμε τὸν Κύριο στὸν ἀέρα, κι ἔτσι θὰ εἴμαστε πάντοτε μαζὶ του (Α΄ Θε 4,16-17).
Ἀλλοῦ ὁ ἀπόστολος προσθέτει· Οἱ ζῶντες πιστοί, πρὶν ἁρπαγοῦν ἀπὸ τὶς νεφέλες, θ᾿ ἀλλάξουν σώματα· τὰ χωματένια θὰ γίνουν πνευματικά, σὲ χρόνο ἄτμητο («ἐν ἀτόμῳ»), χρόνο ἀνοιγοκλεισίματος τοῦ ματιοῦ. Μὲ τὸ τελευταῖο σάλπισμα οἱ νεκροὶ θ᾿ ἀναστηθοῦν ἀπὸ τοὺς τάφους μὲ ἄφθαρτα σώματα καὶ οἱ ζῶντες θὰ ὑποστοῦν τὴν ἀλλαγή. Διότι εἶναι ἀνάγκη, λέει, τὸ φθαρτὸ σῶμα νὰ ντυθῇ ἀφθαρσία καὶ τὸ θνητὸ ἀθανασία (Α΄ Κο 15,52).
Οἱ κλαγγὲς τῶν σαλπίγγων θὰ γίνουν πρὸς ἐπίτασι τῆς χαρᾶς τῶν μὲν καὶ τῆς λύπης τῶν δέ. Ὁ Κύριος οὔτε κἂν θὰ πατήσῃ στὴ γῆ· θὰ περιμένῃ στὸν ἀέρα, κι ἐκεῖ θὰ γίνῃ ἡ συνάντησι τῶν ἐκλεκτῶν μαζί του. Καὶ θὰ τοὺς πάρῃ κοντά του στὴν αἰώνια δόξα καὶ μακαριότητα. Ἀκούγεται ἴσως παράξενα ὅτι ἡ συνάντησι θὰ γίνῃ στὸν ἀέρα, ἀλλὰ μήπως τώρα ἡ γῆ, πάνω στὴν ὁποία ζοῦμε, δὲν στροβιλίζεται στὸν ἀέρα, στὸ κενό; Ἐξ ἄλλου τὰ σώματα, ποὺ θὰ λάβουν τότε οἱ πιστοὶ κατὰ τὸ μοντέλο τοῦ ἀναστημένου σώματος τοῦ Χριστοῦ, θὰ εἶναι πνευματικά, ἀνώτερα τοῦ χώρου, τοῦ χρόνου καὶ τῶν ἰδιοτήτων τοῦ ἀέρος.
Ὁ Κύριος, ἀγαπητοί μου, μὲ ὅλα αὐτὰ ποὺ εἶπε, εἴτε ὁ ἴδιος εἴτε ὁ Παῦλος καὶ οἱ ἄλλοι ἀπόστολοι, μᾶς προειδοποίησε γιὰ ὅσα θὰ συμβοῦν κατὰ τὴ συντέλεια τοῦ αἰῶνος, καὶ ποὺ θὰ εἶναι, ὅπως εἴδαμε, ὅλα ἄκρως ἐνδιαφέροντα, ἄκρως ἐπείγοντα καὶ πάντα ἐπίκαιρα. Ἄκρως ἐνδιαφέροντα καὶ ἐπίκαιρα, διότι πρόκειται γιὰ τὸ μέλλον μας, γιὰ τὸ ποῦ θὰ βρεθοῦμε, ἐγώ, ἐμεῖς, οἱ ἀγαπητοί μας. Ἆραγε στὴν αἰώνια χαρὰ καὶ εὐφροσύνη τῆς βασιλείας του «ἧς οὐκ ἔσται τέλος», ἢ στὴ φρικτὴ καὶ ἀδυσώπητη γέεννα, ὅπου «ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων»; Εἶναι καὶ ἄκρως ἐπείγοντα, διότι δὲν ξέρουμε πότε θὰ ἔρθουν. Σήμερα; αὔριο; Μετὰ τὸ φυσικό μας θάνατο, πάντως, κάθε μεταμέλεια θὰ εἶναι ἄκαρπη καὶ ἀνώφελη. Μᾶς ἀπέκρυψε ὁ Κύριος μόνο, ὅπως προεῖπα, τὴν ἡμέρα καὶ τὴν ὥρα. Κανένας δὲν τὴ γνωρίζει, οὔτε οἱ ἄγγελοι τοῦ οὐρανοῦ, παρὰ μόνο ὁ οὐράνιος πατέρας (Μθ 24,36). Κι αὐτὸ γιὰ νὰ μᾶς θέσῃ σὲ διαρκῆ ἐγρήγορσι καὶ ἑτοιμότητα (Μθ 24,36). Ἄλλωστε μᾶς συνιστᾷ· Νὰ εἶστε ἄγρυπνοι, ὅπως οἱ μυαλωμένες παρθένες τῆς παραβολῆς, διότι δὲν ξέρετε ποιά ὥρα θὰ ἔρθῃ ὁ Νυμφίος (Μθ 24,42· 25,13). Ὁ δὲ Παῦλος ἑρμηνεύει· Πρόκειται οἱ ἄνθρωποι (ὅλοι χωρὶς ἐξαίρεσι) μιὰ φορὰ νὰ πεθάνουν. Μετὰ θ᾿ ἀκολουθήσῃ κρίσι (Ἑβ 9,37), κατὰ τὴν ὁποία, ὅλοι μας πρέπει νὰ φανερωθοῦμε μπροστὰ στὸ δικαστικὸ βῆμα τοῦ Χριστοῦ, γιὰ νὰ λάβῃ ὁ καθένας ὅσα ἔκανε μὲ τὸ σῶμα του, εἴτε ἀγαθὸ εἴτε κακό (Β΄ Κο 5,10).
Στὴν προειδοποίησι τοῦ Παύλου, τονίζονται· Α) τὸ ἀναπόφευκτο τῆς μελλούσης κρίσεως («δεῖ»), Β) ἡ καθολικότητα τῆς κρίσεως («τοὺς πάντας φανερωθῆναι»), Γ) ὁ μεγάλος κριτής, θὰ ἔρθῃ σὰ φωτιὰ καὶ φλόγα. Μπροστὰ του θὰ φανερωθοῦμε, ὅπως εἴμαστε, ὄχι κουκουλώνοντας τὰ μυστικά μας, καὶ Δ) ἡ ἀμοιβὴ θὰ δοθῇ στὸν καθένα, ἀνάλογα μὲ τὶς πράξεις του, ὄχι μόνο τὶς σωματικές, ἀλλὰ καὶ τὶς νοητικές, λεκτικές, παντοῖες. Διότι καὶ αὐτὲς μέσα στὸ σῶμα λειτουργοῦν καὶ μολύνουν τὸν ἄνθρωπο, ὅταν εἶναι κακές, ἁγιάζουν ὅταν εἶναι καλές..
Ἀλίμονο, ἀγαπητοί μου, ἂν τὴν ἡμέρα ἐκείνη δὲν παραληφθοῦμε ἀπὸ τοὺς ἀγγέλους. Θὰ βρεθοῦμε μπροστὰ σὲ ἀνεπιθύμητη πραγματικότητα, ποὺ θὰ εἶναι μὴ ἀναστρέψιμη. Ὁ Θεὸς νὰ μᾶς δώσῃ μετάνοια καὶ δάκρυα ἐπιστροφῆς τώρα, ὄχι αὔριο. Καθὼς ἀκοῦμε τὰ σχετικὰ μὲ τὸ παγκόσμιο δικαστήριο, κανονικὰ θὰ ἔπρεπε νὰ χαιρόμαστε, ἀφοῦ μᾶς φέρνουν πιὸ κοντὰ στὸν ποθητό μας Κύριο. Κι ὅμως ἐμεῖς ἀκούγοντάς τα ἀγωνιοῦμε. Γιατί; διότι δὲν εἴμαστε ἕτοιμοι γιὰ τὴν ὥρα ἐκείνη. Ὁ Ἰωάννης χρυσόστομος βλέποντας τὸ ἀκροατήριό του νὰ τὸν παρακολουθῇ μὲ ἀπάθεια ἐνῷ τοὺς περιέγραφε ὅλα αὐτά, διαμαρτύρεται· Μήπως μόνο ἐγὼ μόνο δὲν εἶμαι ἕτοιμος, μήπως ἐγὼ μόνο ὑποφέρω καὶ ἀγωνιῶ, ἐνῷ ἐσεῖς χαίρεστε καθὼς τὰ ἀκοῦτε;
Ἂν ὁ Χρυσόστομος, ἀδελφοί μου, εἶχε ἀγωνία καὶ ἀνησυχοῦσε, πόσο μᾶλλον ἐμεῖς; Ἂς μὴ λησμονοῦμε ὅτι τὴ δευτέρα παρουσία τὴ φέρνει καὶ ὁ σωματικός μας θάνατος, ποὺ δὲν ξέρουμε πότε καὶ πῶς θὰ συμβῇ, δεδομένου ὅτι μετὰ τὸ θάνατο δὲν θὰ ὑπάρξῃ δυνατότητα ἐπανορθώσεως. Ἂς σπεύσουμε χωρὶς ἀναβολὴ στὴ ἀληθινὴ καὶ πλήρη μετάνοια γιὰ τὴ μεγάλη ἐκείνη ὥρα τῆς ζωῆς μας, πρὶν εἶναι ἀργά.
Ἀθανάσιος Σιαμάκης,
Αρχιμανδρίτης