Το bullying στη ζωή των παιδιών μας
Γράφει ο Γιάννης Ξηντάρας,
Ψυχολόγος – Οικογενειακός Σύμβουλος
Τι είναι η ενδοσχολική βία; Τι περιλαμβάνει αυτή η καινούργια έννοια, η οποία μπήκε στο λεξιλόγιο μας την τελευταία δεκαετία και μας απασχολεί όλο και πιο συχνά; Είναι εύκολο να την ορίσουμε με μια σχετική ευκρίνεια;
Ως κοινωνία, έχουμε την τάση να υπερβάλλουμε και οποιοδήποτε επεισόδιο, το οποίο μπορεί να μην μας αρέσει, το θεωρούμε ενδοσχολική βία, συχνά την αποκαλούμε bullying. Για αυτό το λόγο, θα χρειαστεί να ξεκαθαρίσουμε και να οριοθετήσουμε ένα πλαίσιο που περιγράφει την πράξη ως ενδοσχολική βία, με τα εξής τρία χαρακτηριστικά:
1). Εσκεμμένη πράξη: Ένα επεισόδιο που γίνεται με σκοπό την βία.
2). Απρόκλητη πράξη: Ένα επεισόδιο που γίνεται χωρίς να υπάρχει κάποιος σοβαρός λόγος ή κάποια πρόκληση από την άλλη πλευρά.
3). Επαναλαμβανόμενη πράξη: Ένα επεισόδιο που γίνεται σε τακτικά διαστήματα και όχι μία φορά.
Με αυτά τα τρία χαρακτηριστικά μαζί μπορούμε να υποστηρίξουμε πως μία πράξη θεωρείται bullying. Πρέπει να υπάρχει επανάληψη, σχέδιο και σκοπό να επιβληθούμε στον άλλο με βίαιο τρόπο(είτε σωματικό είτε ψυχολογικό).
Προσοχή! Όλα τα παιδιά θα τσακωθούν, θα μαλώσουν, θα διαφωνήσουν… ίσως και να κάνουν λάθη… Δεν πειράζει! Είναι από τη φύση τους, πιο έντονα. Επικίνδυνο είναι μόνο αν οι πράξεις τους έχουν τα παρακάτω τρία χαρακτηριστικά.
ΕΣΚΕΜΜΕΝΗ – ΑΠΡΟΚΛΗΤΗ – ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΗ ΠΡΑΞΗ
Βασική αιτία της ενδοσχολικής βίας είναι πως τα παιδιά αναπαράγουν αυτά που βιώνουν γύρω τους και δυστυχώς η βία υπάρχει παντού. Βία στις ταινίες, βία στα videogames, βία στην πολιτική ζωή, βία στην κοινωνία, βία ανάμεσα στα κράτη… Μην απορείτε που συναντούν τη βία τα παιδιά μας. Συχνά αντί για ειρήνη και ευτυχία αντιμετωπίζουν βία και δυστυχία. Δυστυχώς…
Ένας τρόπος αντιμετώπισης για να τα βοηθήσουμε είναι να διαφοροποιηθούμε εμείς ως ενήλικες. Να αλλάξουμε πρώτα εμείς οι «μεγάλοι», πρώτα μέσα από το σπίτι και την οικογένεια και έπειτα σε ενδοσχολικό επίπεδο τις συμπεριφορές και τις συνήθειές μας, τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε πρόσωπα και καταστάσεις. Να μάθουμε πόσο σημαντικός είναι ο διάλογος, η συνεργασία, να βοηθάμε τους συνανθρώπους μας, να προσφέρουμε και να μην προσπερνάμε… Για φανταστείτε τότε πως θα ήταν η κοινωνία μας;
Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι Ψυχολόγος-Παιδοψυχολόγος στην Αγία Παρασκευή, τ.συνεργ. στο Νοσοκομείο Παίδων “Αγία Σοφία”, μέλος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής και του Ευρωπαϊκού Συλλόγου Ψυχοθεραπείας. Απόφοιτος Ε.Κ.Π.Α, επιστημονικός υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης “Επαφή”.
Βullying πάντα υπήρχε και πάντα θα υπάρχει. Υπάρχει στον άνθρωπο, στα ζώα και σε όλη τη φύση. Το θέμα είναι ότι μια σφαλιάρα που μπορεί να έπεφτε κάποτε ήταν ένα σαν ένα μεμονωμένο περιστατικό όπου γνώστες ήταν μερικά άτομα-θεατές. Ή λύση τότε ήταν δώσε και συ μία να ισοφαρίσεις. Σήμερα αν ένα κινητό καταγράψει αυτό το περιστατικό μπορεί να στιγματίσει αυτόν που την έφαγε για χρόνια με γνώστες του περιστατικού ίσως και πολλές εκατοντάδες άτομα.
Γενικώς, πιστεύω πως το bulling παρατηρείται ιδιαίτερα στα αδύναμα παιδιά. Δηλαδή στα παιδιά που είναι ντροπαλά, κλειστοί χαρακτήρες και ήσυχα. Στους “μάγκες”, τα παιδιά αυτά είναι σαν ένα παιχνίδι εκμετάλλευσης αλλά και πειράγματος. Επειδή λοιπόν τα βλέπουν ότι δεν μπορούν να αντιδράσουν σε τέτοιες περιπτώσεις κάνουν αυτά που αναφέρω παραπάνω. Με δική μου γνώμη, αν σταματήσουν να υπάρχουν ψευτόμαγκες το bulling θα πάψει να υπάρχει. Αλλά αυτό δεν θα γίνει αν μερικοί γονείς δεν δίνουν το αέρα στα παιδιά τους όταν είναι ακόμη μικρά!
Σωστό και αυτό!