Εκκλησιολογικός όρος των διαλλαγών προς ενότητα (κεφάλαιο ΙΒ)

Η ΣΥΝΟΔΟΣ ΠΟΥ ΘΑ ΚΑΤΑΔΙΚΑΣΕΙ ΤΟΝ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟ

ΑΡΧΙΜ. ΠΑΪΣΙΟΥ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ

ΗΓΟΥΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ ΦΙΛΩΤΑ

Η ΔΙΑΒΑΣΗ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΟΔΟ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΗΣ ΑΚΡΙΒΕΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ υπάρχει η ακρίβεια της Πίστεως, η οποία έχει οριοθετηθεί από τους Αγίους Πατέρες συνοδικά με τους αγώνες τους, υπάρχει και η Οικονομία, στην διαποίμανση όμως, για να διευθετηθούν με αγάπη σοβαρά ζητήματα που αντιμετωπίζουν οι πιστοί προκείμενου να μείνουν ενωμένοι με το Σώμα του Χριστού, ώστε να ζωογονούνται από την Χάριν του Θεού δια των Αγίων Μυστηρίων και να κάνουν την διάβασή τους από το κτιστό και πεπερασμένο στο άκτιστο και αιώνιο. Και η ακρίβεια και η “οικονομία” αποβλέπουν στην δυνατότητα της σωτηρίας και της Θεώσεως που είναι και ο κατ’ εξοχήν σκοπός της ζωής του ανθρώπου. Το περιεχόμενο της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας ως δόγμα δεν είναι επιτρεπτό να παραχαράσσεται, διότι η αλλοτρίωση της Πίστεως δεν οδηγεί στην Οδό της Θεογνωσίας. Επίσης, ο τρόπος που η Εκκλησία αντιμετωπίζει τους αιρετικούς, εφόσον δεν δεικνύουν μετάνοια, έπειτα από τις υποδείξεις που τους γίνονται, είναι σαφής. Αλλά και ο τρόπος που αντιμετωπίζονται όσοι ενώ δεν είναι αιρετικοί, ωστόσο κρατούν κοινωνία μαζί τους, ενώ έχει ένα εύρος που ορίζεται μεταξύ αυστηρότητος και επιείκειας και συνάμα έχει ένα μήκος μέχρι συνοδικής καταδίκης, δεν είναι και αυτός δίχως όρια!

Υπάρχουν δηλαδή, συγκεκριμένοι παράγοντες, οι οποίοι ως δεδομένα μιας συγκεκριμένης κάθε φορά εκκλησιαστικής καταστάσεως, που όταν αποκλίνει από την κανονικότητα και την Ορθοδοξία, είτε ως σχίσμα είτε ως αίρεση αντίστοιχα ή και τα δύο, όπως σε αυτή την εκκλησιαστική περίοδο που διανύουμε, έπειτα από την “Σύνοδο του Κολυμπαρίου” και το “Ουκρανικό Αυτοκέφαλο”, τους οποίους παράγοντες δεν μπορούμε να αγνοούμε για να σταθμίσουμε, ποια θα πρέπει να είναι η στάσις μας στην Εκκλησία.

Ερωτώ λοιπόν ευθέως: Η Σύνοδος του Κολυμπαρίου ήταν αιρετική ή όχι; Ερωτώ για τον εξής λόγο, διότι μια αιρετική Σύνοδος που βγάζει αιρετική εκκλησιολογική απόφαση έχει και, το αυτονόητο, αιρετικούς. Δεν είναι δυνατόν να μην αποφασίζει ορθοδόξως και να είναι ορθόδοξοι όσοι συμμετέχουν! Όσοι πάλι την αποδέχονται, μάλιστα συνοδικώς, όπως οι επίσκοποι στην Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος είναι ορθόδοξοι; Είναι αιρετίζοντες όσοι συμμετείχαν στο Κολυμβάρι ή αιρετικοί; Αφού, τουλάχιστον στην εν λόγω σύνοδο έλαβαν αιρετική απόφαση, για να μην μνημονεύσουμε εν προκειμένω όλα τα λεχθέντα και πραχθέντα τους και όχι μόνο την συμμετοχή της Εκκλησίας της Ελλάδος στο Π.Σ.Ε., είναι αιρετίζοντες ή αιρετικοί όσοι αναγνωρίζουν συνοδικά μία άλλη αιρετική Σύνοδο; Να σοβαρευτούμε!

Στο προηγούμενο κείμενο, της ενότητος VII του 12ου κεφαλαίου εστιάζοντας στο τρόπο που οι Γέροντες αντιμετωπίζουν τους επισκόπους που κοινωνούν με τους αιρετικούς δημοσιεύθηκε, σε μια παράγραφο θέσαμε το ερώτημα: «Ποιό είναι το τέλος της εφαρμογής εκκλησιαστικής οικονομίας σε τέτοιες περιπτώσεις; Είναι μόνο η καταδίκη των αιρετικών;». Σε εκείνη την συνάφεια σημειώθηκε ότι: “Οι Πατέρες σαφώς, μας έχουν αφήσει παρακαταθήκη ότι το όριο άσκησης οικονομίας είναι η εκκλησιαστική επισημοποίηση της αίρεσης συνοδικά, πράγμα το οποίο συνέβη στο Κολυμβάρι”! Μέχρι όμως να συγκληθεί Πανορθόδοξη Σύνοδος γι’ αυτό το κρίσιμο θέμα, της επισημοποίησης της Παναιρέσεως πλέον συνοδικά, ορισμένοι ενεργούν με κάποιο συγκεκριμένο τρόπο και κάποιοι άλλοι διαφορετικά. Υπάρχουν κληρικοί, λαϊκοί και μοναχοί που θεωρούν ότι και μετά το Κολυμπάρι έχουν το δικαίωμα να εφαρμόζουν “Οικονομία”. Αυτό όμως γινόταν και παλαιότερα και, δυστυχώς, η κόκκινη γραμμή που υποτίθεται ότι έβαλαν οι αντι-οικουμενιστές μετατίθεται πιο κάτω, ολοένα και περισσότερο. Και όταν θα γίνει το κοινό ποτήριο οι συνθήκες ενδεχομένως τότε να μην ευνοούν μία δυναμική αντίδραση, διότι υπάρχει και η περίπτωση το κοινό ποτήριο να γίνει αρχικά στα πλαίσια κάποιας τοπικής Εκκλησίας π.χ. της Εκκλησίας της Ρουμανίας με τους παπικούς, και έπειτα να μας πουν, «εκεί έγινε, δεν έγινε εδώ, δεν γενικεύθηκε ακόμη η διακοινωνία»! Την ώρα αυτή ενώ βλέπουμε την αυτοκέφαλη ψευτο-Εκκλησία της Ουκρανίας υπό τον Επιφάνιο να τα βρίσκει με τους Ουνίτες για να προχωρήσουν σε ένωση δεν υπάρχουν σημαντικές αντιδράσεις και συνεχίζεται ο λόγος «περί αιρετιζόντων», όπως λίγο νωρίτερα για διακοπή μνημόνευσης και όχι κοινωνίας ή «Οικονομίας». Επιτέλους θα γίνει ποτέ σωστή αποτείχισις; Καταλαβαίνετε ότι διαλύσατε την αποτείχιση με όλα αυτά; Έχετε καταμπερδέψει τους πιστούς!

Για τους τέσσερις μεγάλους σταθμούς προώθησης του Οικουμενισμού γνωρίζουμε ότι γινόταν ολοένα και μεγαλύτερες υποχωρήσεις:

• Αρχικά όταν εισήχθη η εορτολογική μεταρρύθμιση το 1924 έγιναν υποχωρήσεις.
• Έπειτα ξανά για το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών (ΠΣΕ) το 1948.
• Λίγο αργότερα πάλι για την άρση των αναθεμάτων το 1965.
• Αλλά και για όσα μεσολάβησαν με τον πατριάρχη Αθηναγόρα και τον πάπα Παύλο ΣΤ’.
• Και γενικά, όχι μόνο σε αυτές τις περιπτώσεις αλλά και σε μια άλλη μεγάλη σειρά φιλοοικουμενιστικών και φιλενωτικών με τους αιρετικούς γεγονότων: συμπροσευχές, λειτουργικές συμπροσευχές μαζί με τελετουργικές πράξεις, κείμενα, δηλώσεις, συμφωνίες, καθώς, και άλλες οικουμενιστικές ασχήμιες έγιναν τόσες υποχωρήσεις που δεν έχουν τελειωμό!

Και το θέμα δεν είναι μόνο, ότι υπάρχουν εκείνοι που θεωρούν ότι έχουν το δικαίωμα να εφαρμόζουν εκκλησιαστική οικονομία αλλά υπήρξαν και υπάρχουν και εκείνοι που επίσης έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης έκφρασης και αυτοπροσδιορισμού, ώστε να κρατήσουν την Παράδοση τηρώντας την ακρίβεια!

Από το 1924 λοιπόν υπήρχε ένα ποίμνιο το οποίο δεν θέλησε την ημερολογιακή-εορτολογική μεταρρύθμιση επειδή υπήρχαν τα αναθέματα τριών πανορθοδόξων Συνόδων του 16ου αιώνα. Δεν ήταν όμως μόνο αυτό αλλά κρίθηκε ότι η εκκλησιαστική αυτή μεταρρύθμιση ουσιαστικά αποτελεί επιδίωξη υποταγής στον πάπα δια μέσου του Κωνσταντινουπόλεως που εξουνιτίζει σταδιακά το χριστεπώνυμο πλήρωμα, όπως εκ των υστέρων διαπιστώνουμε πλέον και εμείς σήμερα, επιβεβαιώνεται μάλιστα, η ορθή εκκλησιαστική εκτίμηση των παλαιοτέρων, χωρίς όμως αυτό να το αντιλαμβάνονται οι πιστοί που δια της υπακοής στους επισκόπους τους υποτάσσονται τελικά σε αυτούς τους κακόδοξους χωρίς ορθόδοξο κριτήριο και αισθητήριο. Οπότε, το ποίμνιο αυτό που δεν ήθελε, όπως και παλαιότερα επί Βυζαντίου, να υποταχθεί στον πάπα, καθώς δεν έστεργε να έχει την αναφορά του στην θεσμική Εκκλησία των Οικουμενιστών έχοντας όμως ποιμαντικές και λειτουργικές ανάγκες χρειαζόταν ποιμένες. Οι αποτειχισμένοι όμως τότε όπως και τώρα ήταν λίγοι! Οι εστίες που χρειάζονταν διαποίμανση ήταν πολλές καθώς εκτείνονταν σε όλη την Ελλάδα. Τί έπρεπε να γίνει να μείνουν όλες αυτές οι ψυχές χωρίς ποιμένες; Χρειάζονταν λοιπόν αυτό το ποίμνιο όχι μόνο ιερείς αλλά και επισκόπους που θα χειροτονούσαν ιερείς για να το εξυπηρετήσουν, διότι ήταν ελάχιστοι όπως σημειώσαμε οι αποτειχισμένοι. Υπήρχε επομένως σοβαρός λόγος να αποτειχισθούν αλλά και να χειροτονηθούν αργότερα άλλοι επίσκοποι όπως και σε αυτή την φάση της εκκλησιαστικής ιστορίας που διανύουμε στον καιρό μας. Και τώρα, πάλι χρειάζεται να χειροτονηθούν επίσκοποι που προέρχονται από το νέο για τους εξής λόγους:

I. Διότι υπάρχουν αποτειχισμένοι που χρειάζεται να διαποιμανθούν, οι ιερείς όμως είναι και πάλι λίγοι, οι αποτειχισμένοι σκορπισμένοι και βέβαια δεν θέλουν να προσχωρήσουν στις υπάρχουσες παρατάξεις του παλαιού ημερολογίου ή εξ ανάγκης εντάσσονται ορισμένοι αλλά δεν αναπαύονται στην πληθώρα των παρατάξεων, την απομόνωση και τα στεγανά που υπάρχουν σε αυτές. Γι’ αυτό χρειάζεται να γίνουν χειροτονίες από επισκόπους που δεν θα έχουν την αναφορά ούτε στους Οικουμενιστές ούτε σε αυτό το πρότυπο των απομονωμένων παρατάξεων.

II. Διότι χρειάζεται να δημιουργηθεί ο συνδετικός κρίκος μεταξύ των ποιμνίων παλαιού και νέου ημερολογίου αλλά και των καλοπροαίρετων εκείνων ποιμένων που θα θελήσουν να βγάλουν την Εκκλησία από την αιχμαλωσία του Οικουμενισμού και να αποκαταστήσουν την λειτουργική ενότητα στο Πάτριο.

III. Υπάρχει το σοβαρότερο θέμα μη σωστής καθοδήγησης, και μάλιστα από επισκόπους, αφού κανείς δεν έχει αποτειχιστεί. Και για να αποδείξω τι συμβαίνει θα παραθέσω ένα κείμενο που μου έστειλε κάποιος πιστός, ο οποίος ενώ δεν είναι ηγέτης της αποτείχισης σκέφτεται σωστά και ορθόδοξα, κάτι που δεν κάνουν οι μπροστάρηδες της Αποτείχισης.

Το κείμενο έχει ως εξής: «Πατέρα Παίσιε την Ευχή Σας. Ο Πατέρας Νικόλαος Μανώλης στην ομιλία του την 1/1/2020 ουσιαστικά υποστήριξε ότι η προσπάθεια Αποτείχισης που ακολουθούν είναι η πραγματικά μέση και βασιλική οδός. Χωρίς να αντιλέγει κάποιος στο ότι η οδός των άκρων δεν είναι οι ενδεδειγμένη οδός, ας εξετάσουμε καλύτερα την Αποτείχιση της ομάδος στην οποία ανήκει. Πριν από αρκετό καιρό και συγκεκριμένα λίγο καιρό μετά την ουσιαστική αποδοχή από την Ιεραρχία της Ελληνικής Εκκλησίας της Συνόδου της Κρήτης, ο Πατέρας Αναστάσιος Γκοτσόπουλος, που συνεργάζεται με την ανωτέρω αγωνιζόμενη ομάδα, πραγματοποίησε μία ομιλία στην Πάτρα στην Διακείδιο Σχολή του Λαού ενημερωτική για την Σύνοδο της Κρήτης. Οπως ήταν φυσικό παρουσιάστηκαν όλα τα προβλήματα της εν λόγω Συνόδου. Στο τέλος της ομιλίας έλαβε ένας λαϊκός Θεολόγος από το ακροατήριο τον λόγο και ζήτησε από τον Πατέρα Αναστάσιο Δημοσίως να ανακαλέσει τα όσα είπε και να ζητήσει συγνώμη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη. Ο Πατέρας Αναστάσιος απάντησε στον διαμαρτυρόμενο ότι εάν του υποδείξει τα λάθη του και έχει δίκιο είναι πρόθυμος να πράξει αυτό που του ζητούσε. Τότε ο λαϊκός Θεολόγος, ώριμης ηλικίας, του είπε ότι τα ανάλογα ιστορικά παραδείγματα που ανέφερε στην ομιλία του αφορούσαν Αιρετικές και Ληστρικές Συνόδους και ερώτησε ευθέως τον Π. Αναστάσιο εάν η Σύνοδος της Κρήτης ήταν μία Αιρετική Σύνοδος ή όχι. Ο Π. Αναστάσιος απήντησε ότι ο ίδιος δεν μπορούσε να απαντήσει, διότι το θέμα αυτό είναι της Εκκλησίας για να αποφανθεί. Μετά μερικό χρόνο δημοσιεύθηκε μία εργασία του Π. Σεραφείμ Ζήση όπου έλεγε ξεκάθαρα ότι η Σύνοδος της Κρήτης ήταν Αιρετική Σύνοδος και ανέφερε αριθμητικά τα επιχειρήματα που οδηγούσαν σε αυτό το συμπέρασμα. Εξ όσων κατάλαβα ή ομάδα περί τον Πατέρα Θεόδωρο Ζήση υιοθέτησε την εργασία του υιού του. Άρα λοιπόν θεωρούν την Σύνοδο αυτή Αιρετική. Εφόσον κατά τους ιδίους υπάρχει Αιρετική Σύνοδος, τότε εκείνοι που την αποδέχθηκαν είναι Αιρετικοί και όχι Αιρετίζοντες Επίσκοποι. Το “Αιρετίζων” από το Αιρετικός έχει πολύ μεγάλη απόσταση. Εάν έχουν δίκιο στον χαρακτηρισμό της Συνόδου της Κρήτης, τότε και εκείνοι που αποδέχθηκαν ενεργητικά ή παθητικά την Σύνοδο αυτή κατέστησαν Εκκλησιαστικά συνυπεύθυνοι με τους πρωτεργάτες. Εάν πράγματι οι της ομάδος αποδέχθηκαν στην συνείδησή τους ότι έχουν να κάνουν πλέον με Αιρετικούς και αν έχουν σε αυτό δίκιο, τότε ορθά κατά τον 15ο Κανόνα της Πρωτοδευτέρας Συνόδου Αποτειχίσθηκαν, γιατί ο Κανόνας αυτός αναφέρεται σε Αιρετικούς τους οποίους μάλιστα χαρακτηρίζει πνευματικούς λύκους και όχι σε Αιρετίζοντες Επισκόπους και συνοδοιπόρους που είναι Ορθόδοξοι. Ο Κανόνας αυτός δεν είναι μία ακραία αντίδραση στην Αίρεση ούτε καν μία ισχυρότερη αντίδραση στους πεπτωκότες Επισκόπους, αλλά το μοναδικό όπλο που διαθέτουν οι Ορθόδοξοι σε τέτοιες περιπτώσεις και είναι ουσιαστικά η πνευματική φυγή των Ορθοδόξων από τους Αιρετικούς για να διαφυλάξουν την ύπαρξη της Ορθόδοξης Εκκλησίας και με τον αγώνα τους να προκαλέσουν μελλοντικά Σύνοδο ή δυνατόν Παγκόσμια για καταδίκη της Αιρέσεως. Εάν η ανωτέρω ομάδα αγωνιζόμενων Ορθοδόξων έχει πράξει μία Αποτείχιση με αυτό το περιεχόμενο, τότε πράγματι θα είναι στη μέση και βασιλική οδό των Πατέρων.( Πατέρα Παϊσιε τις ανωτέρω σκέψεις εγώ προσωπικά δεν θα τις δημοσίευα, διότι πιστεύω δεν θα τις αποδεχθούν και επίσης έχουν αυτοί τουλάχιστον 100 και πλέον ιερείς και 3000 πιστούς που τους πιστεύουν, άλλο πόσοι εξ αυτών Αποτειχίσθηκαν. Έτσι εκ των πραγμάτων και αυτοί με την διακοπή μνημοσύνου και τις αντιδράσεις κάτι προσφέρουν στον κοινό αγώνα. Πιο πολύ τις γράφω για Σας, διότι άνθρωπος είσθε και κάποιες φορές, ίσως να έχετε σκέψεις αμφιβολίας για την δική Σας στάση. Παρόλα αυτά εάν Εσείς κρίνετε ότι θα είναι χρήσιμες μπορείτε να τις χρησιμοποιήσετε.

Πάντως, προσωπικά δεν περιμένω κάτι από την Πανορθόδοξη που συγκαλεί ο Ιεροσαλύμων τον φεβρουάριο στο Αμάν της Ιορδανίας, όχι διότι δεν έπραξε σωστά, πολύ ορθώς ενήργησε, αλλά δεν περιμένω κάτι σημαντικό διότι:

Α. Υπάρχουν τοπικές Εκκλησίες που φοβούνται για το μέλλον τους όπως το Πατριαρχείο της Σερβίας για το Μαυροβούνιο

Β. Ο Κύπρου Χρυσόστομος ήδη τορπίλισε την καλή πρόθεση του Ιεροσολύμων γελοιοποιώντας την ενέργεια σύγκλησης Συνόδου.

Γ. Περιορίζονται στο Ουκρανικό Αυτοκέφαλο και επειδή δεν δίνουν την μάχη για την ορθοδοξία και κατά του κολυμπαρίου δεν θα έχει ευλογία η προσπάθεια.

Δ. Δεν αποβλέπουν στην συνολική αποκατάσταση της ειρήνης της Εκκλησίας με την κατάπαυση του σχίσματος όχι μόνο για το Ουκρανικό αλλά και για το εορτολογικό. Γι αυτό και δεν καλούν τους επισκόπους των Γ.Ο.Χ. , κάτι που ενώ φαντάζει εξωφρενικό στην πραγματικότητα θα μπορούσε να αξιοποιηθεί.

Σχετικά με αυτό να επισημάνω ότι δεν συμφωνώ ότι “ἡ «πῆξις», δηλαδή ἡ ἵδρυση, ἑτέρου θυσιαστηρίου δίπλα στό ὑφιστάμενο (που όντως) sic εἶναι ὁλοφάνερη σχισματική ἐνέργεια, τήν ὁποία ἀπορρίπτει καί καταδικάζει ἡ Ἐκκλησία διά τῶν αἰώνων”, μπορεί να ταυτισθεί με την περίπτωση, όπως αυτή των παλαιοημερολογιτών ή των συγχρόνων αποτειχισμένων, που δεν έχουν ως εκκλησιαστικούς ηγέτες επισκόπους! Ας μην δίνουμε την εντύπωση έστω και άθελά μας ότι “Οἱ σχισματικοί τῆς Οὐκρανίας (που) sic καταδικάσθηκαν καί ἀναθεματίσθηκαν συνοδικά ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ρωσίας, διότι «ἔπηξαν» δικά τους θυσιαστήρια, (και) δημιούργησαν δική τους παράλληλη ἐκκλησία καί σύνοδο, δική τους διοίκηση, στήν Οὐκρανία” είναι ίδια περίπτωση με εκείνη των χειροτονιών του πατρίου εορτολογίου. Διότι, πολύ σύντομα, θα διαπιστώσετε πως η προσδοκία σας από την Εκκλησία της Ρωσίας θα είναι φρούδη. Και γι’ αυτό θα αναγκαστείτε να υιοθετήσετε αυτή την θέση, η οποία -από καιρό το επισημαίνω- είναι η μόνη που δύναται να δώσει διέξοδο στην εκκλησιαστική κρίση!