Π. Πέρκα: «Με το παρόν νομοσχέδιο καταργείται κάθε έννοια στρατηγικού σχεδιασμού για τα δημόσια έργα»

Τοποθέτηση της Π. Πέρκα στην Ολομέλεια της Βουλής κατά τη συζήτηση και ψήφιση του νομοσχεδίου (ν/σ) του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών «Πρότυπες προτάσεις για έργα υποδομής και λοιπές διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών»

Η κα Πέρκα ξεκίνησε την τοποθέτησή της με ένα σχόλιο στις αναφορές Βουλευτών της ΝΔ περί «επανεκκίνησης των δημοσίων έργων» το 2012, επί κυβέρνησης Αντώνη Σαμαρά. «Πράγματι, το 2012-13, έγινε όπως λέτε ‘τελετή επανεκκίνησης’, τελετή μόνο, μια φιέστα. Δεν έγινε ποτέ επανεκκίνηση των έργων, υπήρχαν αξιώσεις (claims) από τους παραχωρησιούχους πάνω από 2 δισ. ευρώ, γιατί οι συγκεκριμένες συμβάσεις παραχώρησης δε συνέφεραν καθόλου το ελληνικό δημόσιο. Ο κ. Σουφλιάς μιλούσε τότε για τους «δρόμους της ανάπτυξης». Κι έβαλε τέτοιους όρους στις συμβάσεις που αν αργούσε η αρχαιολογία 6 μήνες, το ελληνικό δημόσιο πλήρωνε ρήτρα, αν αργούσαν οι απαλλοτριώσεις, πάλι ρήτρα. Τα έργα δε θα τέλειωναν ποτέ, ευτυχώς ήρθε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, έδωσε 700 εκ. ευρώ από τα 2 δισ. κι έτσι ολοκληρώθηκαν τα έργα».

 «Και σήμερα, όπως ο κ. Σουφλιάς μιλούσε για τους «δρόμους της ανάπτυξης», ο κ. Καραμανλής μας φέρνει ένα νομοσχέδιο, το οποίο έχει χαρακτηρίσει ως  «το όχημα της ανάπτυξης». Μιας ανάπτυξης που αν μιλάμε για το νομοσχέδιο, άργησε ένα χρόνο, στην πραγματικότητα όμως δεν ήρθε ποτέ επί ΝΔ, παρά μόνο με την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ».

Στη συνέχεια, η κα Πέρκα υπενθύμισε ότι οι Πρότυπες Προτάσεις ή αλλιώς Συμπράξεις Καινοτομίας με βάση την αντίστοιχη Οδηγία (24/2014), έχουν ήδη ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο με το Άρθρο 31 του Ν4412/2016. Το νομοσχέδιο όμως τις μεταφέρει με πολύ στρεβλό τρόπο, ώστε πραγματικά να μην είναι συμβατές με τις ευρωπαϊκές Οδηγίες, κάτι που αναφέρθηκε άλλωστε και από την Εθνική Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ).

Προχώρησε την τοποθέτησή της με μια αναφορά στο πώς γινόντουσαν τα δημόσια έργα επί ΝΔ, λέγοντας χαρακτηριστικά: « Ένας λόγος που αυτή η χώρα πτώχευσε, εκτός των άλλων, ήταν και τα δημόσια έργα. Τι γινόταν λοιπόν, πήγαινε ο εργολάβος με τον Υπουργό, έβγαζαν κι ένα χάρτη κι έλεγαν «να κάνουμε ένα δρόμο εδώ; Και δεν κάνουμε;». Δεν υπήρχε στρατηγικός σχεδιασμός, ούτε τέτοια κουλτούρα.

Θα μου επιτρέψετε να πω ότι επί της θητείας μου ως Γενική Γραμματέας στο Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, είχαμε προχωρήσει σε στρατηγικό σχεδιασμό για το ποια έργα πρέπει να προκρίνονται. Μάλιστα, σχεδιάζαμε το Υπουργείο να έχει τεχνική επάρκεια (building capacity) και είχαμε δημιουργήσει ένα μοντέλο, για την εφαρμογή και την επικαιροποίηση του οποίου θα ήταν υπεύθυνη μια δομή του Υπουργείου. Και ακούσαμε σήμερα με θράσος τον κ. Καραγιάννη να λέει ότι «οι ιδιώτες θα μας φέρουν προτάσεις». Δηλαδή δε σχεδιάζει το κράτος, δε σχεδιάζει η Πολιτεία για να δει ποιες ανάγκες πρέπει να καλύψει, θα έρχονται οι ιδιώτες να κάνουν το στρατηγικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό της χώρας. Και το λέτε αυτό χωρίς ντροπή! Μας ξαναγυρίζετε στο παλιό μοντέλο που μας έφερε στην πτώχευση».

Ανέδειξε επίσης την πολιτική της κυβέρνησης προς την κατεύθυνση διάλυσης του δημοσίου, που εκφράζεται και σ’ αυτό το νομοσχέδιο. «Για σας το δημόσιο είναι εμπόδιο, γι’ αυτό και το διαλύετε. Η τεχνογνωσία των υπαλλήλων, των μηχανικών που έχουν κάνει τα μεγαλύτερα έργα της χώρας, δεν αξιοποιείται, δε σας ενδιαφέρει, αυτό που σας ενδιαφέρει είναι ο ιδιώτης και η μεγάλη εταιρία. Είναι χαρακτηριστικό ότι σήμερα στο Υπουργείο, η πιο σημαντική διεύθυνση που έχει τα έργα του Ε65, το Πάτρα-Πύργος, το Καστέλι κτλ δεν έχει διευθυντή εδώ και μήνες, ούτε τμηματάρχη».

Σε ό,τι αφορά μάλιστα τη δήλωση του Υφυπουργού Υποδομών & Μεταφορών ότι μελετήθηκε η ευρωπαϊκή εμπειρία, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ είπε δηκτικά: «Από πού προκυπτει κ. Καραγιάννη ότι είδατε μοντέλα ευρωπαϊκά για τη σύνταξη του νομοσχεδίου; Στην Ευρώπη, μόνο η Ιταλία έχει δοκιμάσει κάτι παρόμοιο, με αποτυχία. Μήπως αναφέρεστε στο Περού και σε άλλες αναπτυσσόμενες χώρες; Ο θεσμός αυτός δεν αποτελεί ευρωπαϊκή πρακτική, γι’ αυτό είναι και ενάντια στις οδηγίες».

Σχετικά με το επίμαχο Άρθρο 18, όπου για τις Στρατηγικές Συμβάσεις προβλέπονται εξαιρέσεις στο Ν4412/2016 και με αφορμή την αναδίπλωση του Υπουργού για ορισμένες από αυτές, η κα Πέρκα ανέφερε: «Μη μας λέτε ότι ακούσατε την ΕΑΑΔΗΣΥ, γι’ αυτό κάνατε νομοτεχνικές βελτιώσεις, η αλήθεια είναι ότι τρομάξατε από τις αντιρρήσεις των φορέων. Η Παγκόσμια Τράπεζα έχει εντοπίσει θέματα διαφάνειας σε πολλά έργα που προέρχονται μέσω Πρότυπων Προτάσεων. Η ΕΑΑΔΗΣΥ μίλησε για «κενό δικαίου» και προειδοποιεί για ζητήματα δημοσιονομικά, θέματα εφαρμογής των αρχών της ίσης μεταχείρισης και της διαφάνειας και φαινόμενα διαφθοράς. Η Επιτροπή Ανταγωνισμού τόνισε ότι η εφαρμογή του εν λόγω εργαλείου συστήνεται να εξετάζεται μόνο εφόσον ο ιδιωτικός τομέας αναλαμβάνει εξ’ολοκλήρου ή τουλάχιστον κατά 90% τη χρηματοδότηση του έργου κι όχι αν υφίσταται σημαντική χρηματοδότηση από δημόσιους πόρους, εθνικούς ή ενωσιακούς, ενώ και η αρμόδια Επιστημονική Επιτροπή της Βουλής ήταν κατηγορηματικά αντίθετη.

Για να μην αναλύσουμε και τις αντιδράσεις των ενώσεων των κατασκευαστών, όπου όλοι μίλησαν και για το «εξωπραγματικό» όριο των 200 εκ. ευρώ, το οποίο αποκλείει τις μικρές εταιρίες. Μάλιστα η Πανελλήνια Ένωση Συνδέσμων Εργοληπτών Δημοσίων Έργων (ΠΕΣΕΔΕ) ανέφερε ότι θα προσφύγει στα αρμόδια ευρωπαϊκά όργανα για τις εν λόγω εξαιρέσεις. Τις προσφυγές φοβηθήκατε, και πάλι όμως δε θα τη γλιτώσετε, γιατί με τις νομοτεχνικές αλλαγές δε βελτιώνετε τίποτα ουσιαστικό. Μόνο ο Πρόεδρος του ΤΕΕ και το καταγγέλω αυτό, γιατί είμαι χρόνια μέλος του ΤΕΕ και μέλος της Διοίκησης, βρήκε το νομοσχέδιο εξαιρετικό.

Η κα Πέρκα ολοκλήρωσε την τοποθέτησή της για το νομοσχέδιο, λέγοντας ότι «για μας η λύση δεν είναι η παράκαμψη και η εξαίρεση, ούτε η δημιουργία συνθηκών αθέμιτου ανταγωνισμού με εργολήπτες δύο ταχυτήτων, αλλά η ενίσχυση του ρόλου του κράτους και η αναβάθμιση και η επιμόρφωση της δημόσιας διοίκησης».

Ενώ έκλεισε με ένα σχόλιο για την ΕΡΓΟΣΕ, όπου έχουν δοθεί 200 εκ. ευρώ για συμβούλους, τη στιγμή που η εταιρία έχει μόλις 20 έως 40 εκ. ευρώ απορρόφηση κατ’ έτος.