Βάσεις, μόρια υποψηφίου και σειρά προτίμησης στο μηχανογραφικό
της Μαρίας Μπιλιώνη,
Συμβούλου Εκπαίδευσης & Σταδιοδρομίας,
Καθώς οι πανελλαδικές 2018 οδεύουν προς την ολοκλήρωση, οι συζητήσεις και οι προβληματισμοί σχετικά με τη διαμόρφωση των βάσεων, τη σχέση των μορίων του υποψηφίου με τις βάσεις των Τμημάτων και τη σειρά προτίμησης στο μηχανογραφικό γίνονται πιο έντονοι. Το άγχος, η έγνοια και οι ανησυχίες των υποψηφίων αλλά και των γονιών τους εκδηλώνονται με πολλές ερωτήσεις, τις πιο συχνές από τις οποίες σας παρουσιάζω:
-Πώς προκύπτουν οι βάσεις των Τμημάτων;
Όταν ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής των μηχανογραφικών δελτίων, το ηλεκτρονικό σύστημα του Υπουργείου Παιδείας ξεκινά τη συμπλήρωση των προσφερόμενων θέσεων του κάθε Τμήματος. Αναλυτικότερα, εξετάζει το κάθε μηχανογραφικό ξεκινώντας από το μηχανογραφικό του υποψηφίου που συγκέντρωσε τα περισσότερα μόρια. Προχωρώντας προς τα κάτω ελέγχει εάν υπάρχει κενή θέση στο Τμήμα της 1ης του επιλογής. Εάν υπάρχει, τότε ο υποψήφιος εισάγεται στο Τμήμα της 1ης του προτίμησης. Διαφορετικά, το σύστημα προχωρά στη 2η επιλογή, στην 3η, στην 4η, κ.ο.κ. έως ότου βρεθεί μια κενή θέση σε κάποιο από τα Τμήματα της επιλογής του. Με αυτόν τον τρόπο συμπληρώνονται οι κενές θέσεις του κάθε Τμήματος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Η βάση του Τμήματος αποτελεί το σύνολο των μορίων του τελευταίου εισακτέου στο κάθε Τμήμα.
-Από ποιους παράγοντες εξαρτώνται οι βάσεις;
Από την παραπάνω περιγραφή εύκολα μπορεί να αντιληφθεί κανείς ότι οι βάσεις εξαρτώνται από 3 παράγοντες:
α) τις θέσεις των εισακτέων (τις γνωρίζουμε ήδη από την σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου),
β) τη δυσκολία των θεμάτων και συνεπακόλουθα την επίδοση των υποψηφίων (δεν την γνωρίζουμε ακόμη, αλλά πρόκειται να γίνει γνωστή σύντομα με την ανακοίνωση της βαθμολογίας του κάθε υποψηφίου,
γ) τις επιθυμίες όλων των υποψηφίων, όπως αυτές αποτυπώνονται στο μηχανογραφικό δελτίο (δεν μπορούμε να τις γνωρίζουμε). Άρα, μόνο για τάσεις και πιθανότητες μπορούμε να μιλάμε και όχι για βέβαιη άνοδο ή πτώση μορίων, καθώς κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει και τους 3 παράγοντες που συνδιαμορφώνουν τις βάσεις.
-Αν ένας υποψήφιος δηλώσει το Τμήμα Χ στην 1η σειρά του μηχανογραφικού του δελτίου και ένας άλλος στην 5η σειρά, ποιος έχει περισσότερες πιθανότητες να περάσει στο Τμήμα Χ;
Αν και πολλοί θα απαντούσαν ότι ο πρώτος υποψήφιος έχει πιο πολλές πιθανότητες να περάσει στο Τμήμα Χ, εντούτοις η σωστή απάντηση είναι ότι κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Το σημείο κλειδί σε αυτήν την περίπτωση είναι το σύνολο των μορίων που έχει συγκεντρώσει ο κάθε υποψήφιος. Αν ο πρώτος υποψήφιος έχει περισσότερα μόρια από τον δεύτερο υποψήφιο, τότε, επειδή το σύστημα του Υπουργείου θα εξετάσει πρώτα το δικό του μηχανογραφικό, έχει πιο πολλές πιθανότητες να εισαχθεί στο Τμήμα Χ. Εάν, όμως, ο δεύτερος υποψήφιος έχει περισσότερα μόρια, τότε αυτός έχει περισσότερες πιθανότητες να εισαχθεί στο τμήμα, ακόμη κι αν η δηλωμένη σειρά προτίμησης είναι η 5η -με τη βασική προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρχει θέση κενή σε κάποια από τα άλλα 4 Τμήματα που έχει δηλώσει στις 4 πρώτες θέσεις του μηχανογραφικού του.
-Ποιο είναι το σύνηθες λάθος που κάνουν οι υποψήφιοι, όταν συμπληρώνουν το μηχανογραφικό τους δελτίο;
Η αντίληψη ότι στόχος του μηχανογραφικού είναι η εισαγωγή του υποψηφίου στο υψηλότερο σε μόρια τμήμα που πιάνει με τα μόρια που διαθέτει οδηγεί, τις περισσότερες φορές, τους υποψηφίους σε ένα κακό μηχανογραφικό. Γιατί, με αυτόν τον τρόπο ο υποψήφιος κατατάσσει τα Τμήματα με βάση τις περσινές τους βάσεις. Ο πραγματικός, όμως, στόχος του μηχανογραφικού είναι να αξιοποιήσει ο κάθε υποψήφιος τα μόρια που θα συγκεντρώσει για να εισαχθεί σε Τμήμα της επιλογής του. Με άλλα λόγια, εάν ένας υποψήφιος συγκεντρώσει 17.000 και εισαχθεί σε Τμήμα με 15.000, επειδή αυτό πραγματικά του αρέσει, τότε έχει κάνει μια σωστή επιλογή. Αν, από την άλλη, κάποιος υποψήφιος επιλέξει Τμήμα με 17.000 επειδή απλά “μπορεί να εισαχθεί” και αυτό δεν του αρέσει πραγματικά, τότε έχει κάνει μια λανθασμένη επιλογή.
Η συμπλήρωση του μηχανογραφικού ίσως να είναι η πρώτη σημαντική επαγγελματική απόφαση που καλείται να πάρει ο υποψήφιος, σίγουρα όμως σηματοδοτεί το τελευταίο κρίσιμο στάδιο της διαδικασίας που του επιτρέπει να εισαχθεί σε μία σχολή της αρεσκείας του και να δημιουργήσει τη δική του επαγγελματική προοπτική!
